تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816617841
زبان فارسي عامل اصلي هويت ايراني است
واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: زبان فارسي عامل اصلي هويت ايراني است
ايران- همشهري آنلاين:
زبان فارسي مهمترين عنصر هويتي ما ايرانيان است، چون هر عنصر ديگري كه بخواهد خود را به عنوان يك عنصر مهم معرفي كند، بايد از طريق اين زبان كارش را انجام دهد.
به گزارش همشهري آنلاين دكتر اصغر دادبه، استاد و ادب پژوه نامي اين مطلب را در نشست بررسي كتاب «چالش ميان فارسي و عربي» تاليف دكتر آذرتاش آذرنوش كه عصر چهارشنبه، 18 ارديبهشت در سراي اهل قلم نمايشگاه برگزار شد، بيان كرد.[تازه‌ترين كتاب دكتر آذرتاش آذرنوش منتشر شد]
وي درباره تعريف و ويژگي‌هايي كه براي هويت قائل است گفت: «هويت سه ضلع دارد كه عبارت است از: تاريخ و ادب، اسطوره عامه و فلسفه كه اين ضلع زماني نقش هويت ملي را به خود مي‌گيرد كه با زبان ملي نيز نوشته شود. مثلا اسطوره عامه زماني ملي و ايراني ميشود كه به فارسي نوشته شود. در غير اين‌صورت براي ايفاي نقش هويتي دچار اشكال است.»
وي در پاسخ به اين سوال كه دكتر ذبيح الله صفا زبان فارسي و نهاد شاهنشاهي را نماد هويت ايراني مي‌داند و شهيد مطهري معتقد است كه ايراني و اسلامي بودن نماد ايرانيت است و حميد احمدي؛ زبان فارسي، حقوق و قوانين ايراني، ميراث فرهنگي و تاريخي را نماد ايرانيت مي‌داند، در اين صورت آيا زبان فارسي در بستر هويت‌ساز ايراني نقش فعال دارد يا خير، گفت: «با همه ارادتي كه به شهيد مطهري دارم به دلايلي كه مي‌گويم زبان فارسي، بنياد هويت ماست و ايران يعني فارسي و اگر اين موضوع از دست برود چيزي باقي نمي‌ماند.»
وي گفت: «در روزگاري كه دستگاه‌هاي ارتباط جمعي نقش‌هاي امروز را ايفا نمي‌كردند بدون شك اسلاميت و تشيع مركز بوده است. شاه اسماعيل به خاطر فارسي صحبت كردن عثماني‌ها و دين مشترك با آنها؛ شيعه را با هوشمندي انتخاب كرد. عربي و فارسي مثل هر زبان ديگري داد و ستدهاي خود را داشته و مستشرقين صد سال قبل، كلمات فارسي قرآن را استخراج كردند. بسياري از واژگان عربي كه وارد زبان فارسي شده اند در تلفظ دچار دگرگوني شده اند. در واقع مي‌توان گفت كه ما ميان دو قرن سكوت؛ نه حكومت ملي داشتيم و نه زبان ملي و دستگاه‌هايي كه زبان را ثبت و ضبط كند هم وجود نداشت. از زماني كه حكومت ملي شد دشمني‌ها نيز آغاز شد.»
در اين نشست كه با حضور كامران فاني، مجدالدين كيواني، عسگر بهرامي و فرزانه و مولف كتاب تشكيل شد، دكتر آذرتاش آذرنوش، نويسنده كتاب چالش‌هاي ميان زبان فارسي و عربي در پاسخ به اين پرسش كه كتاب با چه انگيزه اي نگارش شده، آيا مي‌خواسته مرثيه‌اي بر مهجوريت زبان فارسي باشد يا بيانگر قدرت زبان عربي، گفت:«من موافق اين نيستم كه گفته شود عربي چيره شده است. زبان فارسي از قرون دور وجود فعال و پويايي داشته و درباره اين پويايي؛ كسي صحبت نكرده است. من به قول عربها در اين كتاب به دنبال سرچشمه‌هاي نخستين تحولات زبان فارسي پس از ساسانيان هستم و بايد با اشاره به كتاب دو قرن سكوت مرحوم زرين كوب گفت كه دو سه قرن سكوت دراين باره وجود داشته است.»
دكتر آذرنوش كه پيش از اين نيز فرهنگ عربي فارسي را از سوي نشر ني به بازار كتاب عرضه كرده و پژوهش هاي فراواني درزمينه زبان عربي و قرآن انجام داده است [ترجمه‌هاي قرآن درگفت وگو با دكتر آذرنوش] در ادامه گفت:« براي انجام اين كار مشكلات زيادي وجود دارد كه از آن جمله؛ منابع است. بسياري از منابع متعصابانه نوشته شده و برخي از آنها نيز به درخواست حاكمان و خلفا نوشته شده است اما آنچه در اين ميان گمنام مانده است زبان فارسي است.»
دكتر آذرنوش در ادامه جلسه و در پاسخ به اين سوال كه تاكيد كتاب بر اين موضوع كه حاكمان عرب پس از تسلط بر شهرهاي ايران شروع به يادگيري زبان فارسي كردند و اين درحالي است كه برخي منابع حكايت از آن دارند كه عربها با زور شمشير زبان خود را بر سرزمين ايران مسلط كردند و مردم را وادار به صحبت كردن به اين زبان مي‌كردند؛ گفت:« عربها براي عربي ياد دادن به ايران نيامدند و حتي نيامدند كه ما را مسلمان كنند. آنها حتي ايرانيان را تشويق مي‌كردند كه مسلمان نشوند تا بتوانند از آنها جزيه بگيرند. عربها لهجه‌هاي متفاوتي داشتند و ما اسناد زيادي داريم كه نشان مي‌دهد حاكمان عرب پس از ورود به ايران فارسي آموخته‌اند و حتي با غلامان خود فارسي حرف مي‌زدند.»
وي در ادامه گفت: «زبان عربي به شيوه ايراني، زبان غيرقابل فهمي بود و البته برخي شعرا و دانشمندان آن زمان به اين زبان صحبت كرده‌اند كه اين زبان به ادبيات ما سايه افكند و در دوره‌اي زبان فارسي را غني كرد امادر دوره‌اي هم به آن ضربه زد.»
دكتر مجدالدين كيواني ديگر شركت‌كننده در جلسه نيز درخصوص رابطه ميان زبان و هويت گفت:«فارسي يكي از مولفههاي تاثيرگذار هويت ماست. حرف‌هاي زيادي در تقويت يا تضعيف اين موضوع گفته شده است. هرگاه مليت ايران مطرح بوده براي عرض‌اندام به زبان فارسي اشاره شده به همين دليل عربها هم در برابرش مقاومت كرده‌اند. اما غير از تاثير زبان بر موضوع هويت، عوامل ديگري نيز در ساخت هويت آدمي نقش داشته كه از آن جمله مي‌توان به جغرافيا نيز اشاره داشت. در ايران موقعيت جغرافيايي و عامل ناسيوناليستي به داد مردم اين سرزمين رسيد.»
وي در توضيح اين مطلب گفت:«اعراب به خاورميانه و شمال آفريقا حمله كردند و متصرفاتي داشته‌اند. سوريه فعلي و لبنان اقوام مختلفي بودهاند و حتي مصر هم سرزمين كاملا مستقلي بود و مليت و زبان خودشان را داشتند. اما عربها توانستند دنياي عرب را از شمال آفريقا تا عربستان و مرزهاي سرزمين ما توسعه دهند. با اين حال زبان فارسي همواره به عنوان عنصر هويت ساز ما حفظ شده كه قطعا بخشي از اين موضوع به حس ناسيوناليستي ايراني‌ها برمي‌گردد.»
كامران فاني از شيوه تاليف و ساختار كتاب دكتر آذرنوش تمجيد كرد و گفت:« در اين كتاب برخلاف بسياري نوشته‌هايي كه درباره تاريخ اعراب و ايران موجود است؛ هيچ داوري صورت نگرفته است و نويسنده؛ بي‌طرف مباحث را مطرح مي‌كند و درنهايت نيز داوري به خواننده سپرده ميشود.»
فاني درباره علت عربي نشدن؛ مردم ايران گفت: «عربها از اسپانيا تا كوههاي زاگرس را عربي كردند و در اين ميان معجزه‌اي رخ داد كه ما زبان و هويت فارسي خود را حفظ كرديم. آنچه ما را حفظ كرد خاطره قومي بود و آيين‌ها و جشنهايي كه همچنان در اين سرزمين وجود داشت. مصري‌ها زماني كه اعراب به آنها حمل كردند خاطره قومي نداشتند و بسياري از جشن‌هايشان ازبين رفته بود حال آنكه جشن‌هاي سده با واژگان فارسي همراه بود و اين موضوع باعث حفظ زبان فارسي شد. اين موضوع آنقدر ادامه يافت كه بالاخره در زمان سامانيان به‌بار نشست.»
او در ارتباط با موضوع خط نيز گفت:«خط، عنصر محافظه كارانه‌اي است و تنها مي‌تواند زبان قديم را زنده نگه دارد. ما مخترع خط نبوديم. خط در پيوند فرهنگي ميان كشورهاي مختلف ارزشهاي مشترك خود را نيز حفظ كرده است. البته بخش مهم خط فارسي حاصل تلاش ايراني‌هاست و در كنار زبان فارسي مشخصه اصلي هويت ايراني را حفظ كرده است.»
در ادامه جلسه عسگر بهرامي، ديگر شركت‌كننده جلسه گفت: «تعدد فهرست منابع در كتاب دكتر آذرنوش حيرت‌انگيز است و وي براي نگارش كتاب؛ تمامي آنها را خوانده است. به اعتقاد من نگارش اين كتاب؛ آغاز نگاه جديدي به چالش‌هاي زبان عربي و فارسي است.»
او گفت:«بيهقي رساله كوچكي دارد كه كمتر به آن توجه شده است. وي در دربار غزنويان بوده و طي دستوري موظف به جايگزيني برخي واژگان عربي در زبان فارسي ميشود. به اين ترتيب فهرستي تهيه شد و برخي واژه‌هاي عربي بجاي فارسي مورد استفاده قرار گرفت. براي مثال بياض به جاي كاغذ نانوشته، سواد به جاي كاغذ نوشته انقباض به جاي كلمه خويشتن كشيدن و ... قرار گرفت.»
وي همچنين افزود:«چالش اين دو زبان از قرن چهارم آغاز شده است. در واقع پيش از اين عربي تنها واژگاني بود كه در زمينه‌هاي فلسفي و علمي مورد استفاده قرار مي‌گرفت اما با ملي شدن حكومت و عرض‌اندام زبان فارسي، از بالا فشارهايي وارد مي‌شده تا واژگاني جايگزين واژه‌هاي فارسي شود.»
دكتر فرزانه نيز در اهميت اين كتاب گفت:«اين كتاب صفحه به صفحه و سطر به سطر بايد با دقت خوانده شود. هر صفحه انبوهي اطلاعات دارد. آشكارا مشخص است كه مولف براي نوشتن اين كتاب تمامي كتاب‌هايي كه در فهرست پاياني آمده است را مطالعه كرده است.»
وي گفت:«كتاب دكتر آذرنوش كتابي علمي است كه با استفاده از منابع علمي نوشته شده كه اين موضوع مي‌تواند قابل اهميت باشد. هر كسي كه كتاب را مطالعه مي‌كند در هر سطر با جندين ماخذ مواجه ميشود كه مي‌تواند راهگشاي خوبي براي دانشجويان باشد. جاي جاي اين كتاب همراه با نثر مسجع است و عبارات با عبارت‌هاي تاريخي همراه است. آنچه بصورت فهرست در پايان آمده به نوعي مي‌تواند روش تحقيق باشد. پيشنهاد من براي اين كتاب آن است كه با توجه به فشردگي آن و حجم منابع، آن را به چندين كتاب تقسم كرد و به عنوان كتاب درسي در اختيار دانشجويان قرار داد.»
وي همچنين افزود: «آذرنوش در اين كتاب به عنوان يك بي‌طرف با استناد به منابع بي‌نظير قضاوت كرده است.»
فرزانه گفت:« آنچه در اين كتاب جالب است، اين است كه نويسنده از ابتدا مي‌دانسته چه موضوعي را مورد نگارش قرار مي‌دهد و در فصل‌هاي ابتدايي برخي توضيحات را به فصول بعدي ارجاع داده و حتي در فصول پاياني كتاب دوباره به فصل‌هاي نخستين آن توجه داشته است.»
در پايان اين جلسه دكتر آذرنوش در توضيح اين موضوع كه برخي محققان ترجمه به عربي را عامل حفظ فرهنگ ايراني دانسته‌اند حال آنكه وي در كتاب خود از نويسندگاني از اين دست گله‌مندي كرده است، گفت:«ما متاسفانه گاه سه يا چهار قرن را در يك قرن مي‌بينيم و آنچه در قرن نخست اتفاق افتاده است را در قرن‌هاي ديگر هم تعميم مي‌دهيم. ما هنوز نمي‌دانيم كه زبان دري چگونه وارد ايران شده است. در قرن اول شخصي به نام زرتشت دستور مي‌دهد كه كتاب نجوم را به عربي ترجمه كنند تا براي آيندگان باقي بماند. اين اتفاق را نبايد براي قرون بعدي نيز درنظر گرفت. در يك دوره‌اي برخي علما و شعراي ايراني افتخار مي‌كردند كه به زبان عربي مي‌نويسند و حتي از اين بابت خدا را شكر مي‌كردند.»
وي در پايان گفت:«سعي كردم هرگز كم‌كاري نكنم و موضوع كتاب را سرسري نگيرم. من؛ كتاب را هرگز به خود آسان نگرفتم و اميدوارم كه دانشجويان رشته عربي و فارسي با نگاه تازه‌اي به اين رشته‌هاي درسي بپردازند و همانطور كه دوستان گفتند اين كتاب؛ پايان راه نيست و تازه شناخت چالش‌هاي زبان عربي و فارسي شروع شده است.»
در ابتداي اين جلسه كه با يك ربع تاخير آغاز شد؛ «زهرا حاج محمدي»، مجري و تمهيد كننده اين جلسه با ارائه توضيحي درباره كتاب چالش‌هاي موجود ميان زبان فارسي و عربي گفت:«كتاب چالش ميان عربي و فارسي به قلم دكتر آذرنوش؛ خواننده را با چند بستر و لايه متعدد مواجه مي‌كند. اين كتاب از يك سو روايتگر تاريخ حمله اعراب به ايران و ستيزهاي ميان حاكمان عرب با ايرانيان در شهرهاي مختلف كشورمان است لذا به نوعي اين كتاب داراي مستندات تاريخي متعددي از اين دوره است. در لايه‌اي ديگر، بسياري روايت‌هاي تاريخي و سياسي مانند روايت سپيد جامگان، بابك خرمدين، ابومسلم، و قيام مازيار در كنار نگاهي به زندگي و ماجراهاي شخصيت هاي مختلف سياسي و فرهنگي درج شده است. موضوع زبان فارسي و عربي و چگونگي ارتباط ميان اين دو كه مهمترين لايه كتاب است و چهارم موضوع شكل‌گيري بينادهاي ترجمه در ايران و موضوع خط فارسي در يك دوره چهارصدساله از زمان سلمان فارسي تا شعر آهوي كوهي از ابوحفص سغدي موضوع كتاب است.»
نگاهي به كتاب چالش ميان زبان عربي و فارسي
تاريخ درج: 20 ارديبهشت 1387 ساعت 17:31 تاريخ تاييد: 21 ارديبهشت 1387 ساعت 00:17 تاريخ به روز رساني: 21 ارديبهشت 1387 ساعت 00:37
چهارشنبه 25 ارديبهشت 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 281]
-
گوناگون
پربازدیدترینها