واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: شریدر به روایت شریدر
کتاب "شریدر به روایت شریدر" ترجمه مازیار اسلامی مصاحبه مفصل و خواندنی کوین جکسن با پل شریدر منتقد، فیلمنامه نویس و کارگردان آمریکایی است که به تازگی به چاپ رسیده است. پل شریدر یکی از مطرح ترین فیلمنامه نویسان آمریکا محسوب می شود که از شاخص ترین کارهایش فیلمنامه فیلم های نمونه و چالش برانگیز مارتین اسکورسیزی "راننده تاکسی"، "گاو خشمگین" و "آخرین وسوسه مسیح" است.کتاب "شریدر به روایت شریدر" در ابتدا روایتگر روند رشد شریدر در یک ساختار بسته پروتستانی است که پس از تفکرات آرمانخواهانه متعارف به یک آنارشیست جوان در بحران های سیاسی - اجتماعی دهه 1960 تبدیل می شود؛ دهه ای که در آن نظم اجتماعی، فرهنگی و سیاسی رایج در اروپا و آمریکا توسط جوانان شورشی زیر سوال می رود. شریدر در این اثر توضیح می دهد که چگونه بین کشیش شدن یا تبدیل شدن به یک مصلح اجتماعی معلق می شود و سپس حداقل در تحولی بیرونی و پر سرعت نوع تربیت و آرمان های نوجوانی اش رنگ می بازد. درواقع شریدر در فصول ابتدایی کتاب توضیح می دهد که چگونه هنر و مشخصاً سینما دریچه ای جدید برای او بود تا ظرفیت های اجتماعی اش را ارضا کند و تربیت شخصی اش را در یک فرآیند پر از سرگشتگی تغییر دهد.کتاب "شریدر به روایت شریدر" تنها آشکار کننده تفکرات یکی از مهم ترین افراد سینمای دهه هفتاد آمریکا نیست؛ بلکه بررسی کننده ریشه های فکری، اجتماعی و همین طور درون سینمایی این دهه طلایی در تاریخ سینما نیز هسترفتن شریدر به سوی نقد فیلم و نگاهش به این پدیده از نکات مهم، جذاب و البته درس آموز کتاب است. آشنایی او با "پالین کیل" و رفتنش زیر نفوذ آن منتقد متنفذ و بزرگ و سپس چرخشش به سوی شیوه های دیگر نقد فیلم، او را در بستری جدی برای نقد قرار می دهد. این سینماگر چندوجهی در جای جای پاسخ هایش از رویکرد ویژه و کلانش به نقد می گوید، اما از طرفی در این نگاه کلان به سینما تربیت او بسیار موثر بوده و با وجود فاصله های ظاهری از آرمان تربیتی اش در دوران کودکی و نوجوانی هیچگاه عمیقا از تأثیرات آن به گفته خودش رها نشده؛ آنقدر که وقتی دوران تحصیل، نقد و فیلمسازی اش را مرور می کند مزایا و آسیب های تربیتش در آن دوران را به وضوح می بیند.او در نوع آموختنش در سینما سلوک انزواطلبانه و شخصی را طی می کند؛ چرا که ذهنش از کودکی به دلیل محدودیت های خانوادگی از سینما و آثار نمایشی خالی است، خود شریدر در این باره می گوید: "جنبه منفی سلوک فردی من در آموختن سینما و یادگیری فیلمسازی، دریافت روشنفکرانه از یک سرگرمی توده ای است... من فیلمسازی هستم که هرگز یاد نگرفت در طول سال های تکوینش نسبت به فیلم حسی عاطفی داشته باشد..."شریدر درباره راننده تاکسی می گوید: خشونت تراویس حاصل انزوا یا خشم اجتماعی نیست. قصد من این بود که فیلمی شخصی ساخته شود نه شرحی سیاسیدر فصل مربوط به تجربیات ابتدایی فیلمنامه نویسی اش آشکارا معلوم می شود که فیلمنامه های او (از جمله راننده تاکسی) آینه ای است از همین روند و فراز و نشیب های شخصیتی او، نکاتی که در تحلیل شخصیت تراویس(شخصیت مرکزی راننده تاکسی) و حتی مسیح(در فیلم آخرین وسوسه مسیح) می گوید کاملاً این رد پاها و نوع تجربیات شخصی اش را در خلق این شخصیت های پیچیده و چندبعدی آشکار می کند.کتاب "شریدر به روایت شریدر" تنها آشکار کننده تفکرات یکی از مهم ترین افراد سینمای دهه هفتاد آمریکا نیست؛ بلکه بررسی کننده ریشه های فکری، اجتماعی و همین طور درون سینمایی این دهه طلایی در تاریخ سینما نیز هست. به نوعی می توان شریدر را ریشه ای برای اسکورسیزی دانست؛ وقتی میزان گره شخصی او را با فیلمنامه هایی که برای این فیلمساز مولف و صاحب سبک سینمای آمریکا نوشته متوجه می شویم در واقع او را چیزی فراتر از یک خالق تصور می کنیم.شریدر با یاد کردن از منابع الهام حقیقی و هنری خود برای خلق راننده تاکسی، آخرین وسوسه مسیح و... در واقع بنیادهای فلسفی این آثار را آشکار می کند. او درباره راننده تاکسی می گوید: "خشونت تراویس حاصل انزوا یا خشم اجتماعی نیست. قصد من این بود که فیلمی شخصی ساخته شود نه شرحی سیاسی."کتاب در بخش اول دارای قسمت های فوق العاده ای است که پل شریدر در تمام آنها به فیلم ها و فیلمنامه های خود می پردازد و سایه زندگی شخصی اش که در قسمت های اول آمده را در تمام این فصول حفظ می کند، اما بخش دوم کتاب ارزشی دگرگون دارد. در این بخش چند نقد مهم از شریدر ترجمه شده که نمونه های ارزشمندی است از آثاری که در تاریخ نقد کلاسیک شده اند. همچنین در همان بخش اول نگرش شریدر به سینمای استعلایی و کتاب ارزشمندش در مطالعات سینمایی بسیار مهم است که راهگشای نگرش های داخلی به سینمای معنوی، می تواند باشد تا با تعاریف و شکل های دقیق تری به سمت این سبک سینمایی حرکت کنیم. منبع: جام جمگروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 400]