تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکتهای مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1805379625
صور نوین تروریسم
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
صور نوین تروریسم مقدمهتاکید و توجه بر روی مقوله تروریسم به عنوان مطالبهای از برای سیاست امنیتی پس از پایان جنگ سرد در میان کشورهای آمریکایی و غربی افزایش یافته است . برخی از کشورهای عضو پیمان ناتو و بیش از همه آمریکا تاکید بس جدیتری نسبتبه تهدیدها و خطرات ناشی از تروریسم دارند، در نظرگاه کلی، ناتو و آمریکا شائق بر این میباشند که مقابله با تروریسم باید به عنوان تکلیف و وظیفه نوین این پیمان در دستور کار قرار گیرد . علت این مساله تنها این نیست که حذف تحریکات استراتژیک از سوی شرق منجر به بروز آگاهی و جهتگیری نوین بر علیه آن چیزی که قبلا تهدیدهای فرعی نامیده میشد، شده است . بلکه به تعبیر نویسنده در مقاله پیوست ویژگیها و گرایشات رو به رشدی وجود دارد که بر اساس آن مقابله با تروریسم در برخی موقعیتها میتواند از صبغه استراتژیک و ملی برخوردار باشد . این موضوع در وهله اول مربوط به خطر فزاینده از سوی تروریسمی است که مسلح به تسلیحات مخرب و ویرانگر است و دارای پتانسیل بالایی برای انجام عملیات گسترده در زیرساختها و تاسیسات حساس در جامعه میباشد . لازم به ذکر است که این نوع تروریسم مهمترین دلیل برای پیمان ناتو بوده که آن را به عنوان یک مطالبه اصلی در دستور کار قرار داده است . (نگاه کنید به (Todd Sandler 1997:326 مقاله پیوست در پی شرح و توصیف ویژگیها و خاصههای تروریسم نوین با تاکید بر تهدیدهای تروریستی یا خرابکارانه بر علیه تاسیسات و مراکز زیربنایی غیرنظامی در غرب میباشد . این موضوع مدتهاست که در دستور کار برنامههای مربوط به سیاست امنیتی در سطح بینالملل واقع شده است . این مقاله علاوه بر این، نگرش کلی خود را درباره تحقیقات مربوط به تروریسم ارائه و به توصیف گرایشهای گوناگون در این نوع قلمرو میپردازد . در این باب نویسنده و محقق تاکید بر این دارد که تا چه حد و میزانی تاسیسات و ساختارهای غیرنظامی میتواند جز اهداف محوری از سوی گروههای تروریستخرابکار در دوران صلح قلمداد شود . این مقاله بر این جمعبندی است که اقدامات تروریستی گسترده علیه شالودههای غیرنظامی در دوران صلح قابل رویت نیست . اما بالعکس در روابط بینالملل گرایش بالنسبه روشنی در خصوص تروریسم کشتار جمعی وجود دارد و این تروریسمی است که عملیات آن منجر به قربانی شدن تعداد زیادی از مردم میشود . نویسنده مقاله بر این باور است که روند جهانی شدن و افزایش تعاملات بینالمللی زمینهای ایجاد نموده که این نوع تروریسم بیش از گذشته قابل رویتباشد . علیرغم همه اینها باید اذعان نمود که شناخت نظری در باب تروریسم بینالملل از محدودیت ویژهای برخوردار است و تمامی تلاشها و هشدارها از برای شناسایی گرایشات این روند در آینده از ابهام برخوردار است . فقدان مبانی نظری در خصوص تروریسم بدین معناست که ابهامات در باب توصیفات مربوط به گرایشات تروریستی بس زیاد میباشد . از منظرگاه پژوهشی وجود پیچیدگیها در این قلمرو در اصل مربوط به فقدان تعاریف پذیرفته شده جمعی و نیز مربوط به فقدان منابع اطلاعاتی گسترده و استاندارد در رابطه با عملکردهای تروریستی میباشد . آقای الکس اشمید، Alex Schmid ، که از محققان برجسته موضوع تروریسم است قریب به 109 تعریف از برای تروریسم تدوین و صورتبندی نموده است . همچنین آقای تد رابرت گور Ted Robert Gurr بر این نظر است که تحقیقات انجام شده راجع به تروریسم توانایی پاسخگویی به مسائل و اطلاعات قابل دسترسی توسط محققان را ندارد . آنچه که در جامعه رسانهای غرب و منابع بینالمللی راجع به تروریسم آمده تاکید بر این دارد که امروزه تصاویر تهدیدآمیز بیش از پیش سیالتر و نیز از ابهام بیشتری برخوردارند . برخی از تحقیقات جدید تاکید بر این دارد که ویژگیهای تروریسم بینالملل در طی سالهای اخیر دگرگون شده است . در این باب نظر بر این است که تروریسم ویژهای رشد یافته که عمدتا از خاصهها و انگیزههای دینی برخوردار است . علاوه بر این منابع آماری و اطلاعاتی در خصوص انواع تروریسم تاکید بر: تروریسم نوین، سوپر تروریسم، تروریسم ویرانگر یا مخرب و تروریسم کشتار جمعی دارند (نگاه کنید به: International Institute for strategic studies (1997) محقق مقاله همچنین اشاره دارد که انقلاب در قلمرو تکنولوژی اطلاعاتی (IT) موجب شده که شناخت و توجه نسبتبه تاسیسات و ساختارهای زیربنایی حساس در جامعه بمثابه اهداف تروریستی افزون شود . در این باب نظر بر اینست که سیستمهای اطلاعرسانی میتوانند هدفی از برای گروههای خرابکار قلمداد شود . وی مینویسد که گروههای خرابکار دارای منابع اطلاعاتی گوناگونی بوده و توانایی استفاده از اسلحههای الکترومغناطیس را دارند . علاوه بر اینها نویسنده اشاره به نوعی تروریسم دارد که وی آنرا Spillover - effektar avTerrorisme مینامد . در این نوع تروریسم علتیا علل خشونت در منطقهای خاص قرار دارد در حالیکه تهاجمات در منطقه دیگری از جهان انجام میشود . نکته قابل تذکر در خصوص مطلب فوق اینکه این نوع تروریسم در جامعه رسانهای غرب بس مورد توجه است و در این باب تاکید این نوع رسانهها بر روی گروههای مبارز فلسطینی و نیز گروههای اسلامی در آسیای مرکزی است . یعنی اشاره به این است که وقوع اتفاقات و حوادث در مناطق خاورمیانه و یا آسیای مرکزی علتی استبر بروز اقدامات تلافیجویانه در کشورهای اروپایی و آمریکایی . - مقاله پیوست توسط پژوهشگری بنام برنیجار لیآ، Brnyjar Lia ، تهیه شده که در سپتامبر سال 2000 در فصلنامه مرکز مطالعات سیاستخارجی نروژ (NUPI) به چاپ رسیده است . عنوان اصلی مقاله "صور نوین و خطرناکتر تروریسم" نام دارد که به بررسی ویژگیها و خصیصههای مترتب بر تروریسم و تحولات ناشی از آن پرداخته است . علیرغم اینکه محقق مباحثی را در خصوص گونهشناسی تروریسم ذکر کرده اما هدف اصلی خود را محوریت موضوع اقدامات تروریستی بر علیه تاسیسات زیربنایی غیرنظامی ذکر نموده است . آنچه که خواننده باید در هنگام مطالعه مقاله عنایت نماید اینکه نویسنده و محقق تلاش نموده که در ارائه تعاریف و برشمردن ویژگیها و خاصههای انواع تروریسم موضع بیطرفی علمی خود را حفظ نماید . از این نظر ماحصل کار وی قابل ملاحظه و التفات است . با وجود این منکر نمیتوان شد که گرایشات آشکار محقق، هم به عنوان یک فرد غربی و هم عضویت کشورش (نروژ) در پیمان ناتو و نیز حساسیت موضوع تروریسم موجب شده که وی در برخی از مطالب و برخی از مصادیق تروریسم از صراط مستقیم منحرف شود . در این باب ذکر نکات زیر را لازم میدانیم: 1 . نویسنده و پژوهشگر مقاله پس از تعریف تروریسم به تفاوت این موضوع با جنگ چریکی اشاره مینماید و مینویسد: "تروریسم از جنگ چریکی از اینطریق جدا میشود که گروه تروریستی در پی به کنترل درآوردن منطقه خاصی نمیباشد . " و یا اینکه "گروه تروریستی بیش از گروه چریکی به اهداف غیرنظامی نظر دارد . " بر اساس دیدگاه و تعریف فوق میتوان استنتاج نمود سازمانها و گروههایی که کشور و سرزمین آنها مورد تجاوز و اشغال قرار گرفته و در پی بازپس گرفتن سرزمین و یا منطقه خود میباشند عضو جنبشهای چریکی و آزادیبخش قلمداد میشوند و نه تروریست . بر این مبنا حزبالله لبنان و گروههای مجاهد فلسطینی که از سرزمین خویش دفاع مینمایند از مصادیق جنبشهای چریکی و رهاییبخش قلمداد میشوند و نه تروریست، آنگونه که در جامعه رسانهای غرب و آمریکا تبلیغ میشود . همچنین میتوان گفتحضور بیگانگان در یک کشور و یا در یک منطقه فاقد مشروعیتبوده و لذا قیام مسلحانه علیه آنها را نمیتوان جز اقدامات تروریستی قلمداد نمود . 2 . نویسنده اشاره دارد که مفهوم تروریسم مفهومی بیطرف نمیباشد و لذا موجب برانگیختگی منفی آرا و افکار میگردد و بخاطر همین در خطابههای سیاسی توسط سیاستمداران مورد استفاده قرار میگیرد . گفتار فوق، گفتاری صحیح است و فیالواقع هم بعلتسیال بودن تعریف تروریسم و نیز وابسته بودن ویژگیهای آن به قدرتهای جهانی مانند پیمان ناتو و اتحادیه اروپا هر گروه و یا کشوری که مخالف سیاستهای صاحبان قدرت باشند برچسب تروریسم خواهند خورد . اشاره نویسنده نیز در این خصوص اشاره درستی است که معیار و ملاکها در این خصوص از ابهام برخوردارند . 3 . علیرغم اینکه نویسنده خود اذعان میدارد که تعاریف ارائه شده از ابهام و سیالیتبرخوردار است اما به نظر میرسد که در موضوع تروریسم دینی، حساسیتخود را از دست میدهد و در این سیر نگرش تفکیکی خویش را میان عملیات تروریستی و غیرتروریستی در محاق قرار داده است . 4 . بنظر میرسد مصادیق ارائه شده توسط پژوهشگر در خصوص انواع تروریسم بر اساس زمینهایست که در آن صرفا منافع کشورهای عضو پیمان ناتو و یا اتحادیه اروپا مدنظر قرار گرفته و در روند گزارش بگونهای زمینه مذکور را فربه نموده که گویی منافع امنیتی این کشورها منافع امنیتی کل جهان محسوب میشود . بلاتردید وجود یک چنین دیدگاهی در سیر تحولاتی خود شکننده خواهد بود و قادر نخواهد بود که مشارکت کلیه سازمانها و نهادها و کشورهای جهان را در حل معضلات بینالملل و ایجاد ثبات امنیتی به سوی خود جذب نماید . همچنین در چنین زمینه یکسویهای تنها متونی از نظر صاحبان قدرت قابل خواندن خواهند بود که منافع آنها را تامین و تضمین نماید . و بر این اساس هر ندای معترضی یا بعنوان تروریست و یا بعنوان حامیان تروریست معرفی خواهند شد . بدین لحاظ میتوان اشاره نمود تا زمانی که مفاهمهای بینالمللی و چند جانبهنگر و یا چند سویه (نه مونولوگ) در خصوص ثبات و امنیت جهانی و منافع جملگی کشورها صورت نپذیرد، هرگونه دیدگاه، طرح و برنامهای در این روند فاقد مشروعیتبینالمللی خواهد بود . علاوه بر اینها لازم به تذکر میدانم آنچه که امروزه در جامعه رسانهای آمریکا و غرب از برانگیختگی دینی در سرزمینهای اسلامی ارائه میشود انعکاس تصویری وارونه و دگرگونه از حقایق موجود در خصوص جنبشهای گوناگون آزادیبخش میباشد . چگونه است که پس از آغاز جنبش انتفاضه جدید در فلسطین و حضور ایثارگرانه ملتبرای نجات و رهایی کشور و سرزمین خویش از یوغ صهیونیستها تروریسم خوانده میشود اما اقدامات ددمنشانه اشغالگران صرفا نقض ملایم حقوق بشر اعلام میگردد! چگونه است که جملگی مقاومتهای اسلامی در سراسر جهان با انگ بنیادگرایی اسلامی و تروریستی خوانده میشوند اما قتل و غارت و تجاوز به سرزمینهای مسلمین مسکوت میماند . واقعیت قضیه اینست که بنا برگفته سید انقلاب (اعلی الله مقامه) شرق و غرب از رویارویی با جهان اسلام عاجز ماندهاند و لذا راه ترور و از میان بردن شخصیتهای دینی و سیاسی را پیش گرفتهاند (نگاه کنید به صحیفه نور، جلد 21، ص 8) فیالواقع امپریالیستها، که امروزه خود را در پیمان نوین ناتو و اتحادیه اروپا تجدید آرایش نمودهاند بر اساس سیاستهای توسعهطلبانه خود شروع به بازتعریف و یا بازبینی مجدد جنبشهای رهاییبخش در جهان بالاخص در خاورمیانه و آسیای مرکزی نمودهاند . در این سیر جملگی حرکتهای اسلامی و یا کشورهایی که با منافع آنها سازگاری نداشته باشند در لیست گروهها و یا کشورهای تروریست و یا حامی تروریست قرار میگیرند و مورد تحریم و فشار قرار میگیرند و حتی تهدید به حملات نظامی میشوند . در این باب همانطور که اشاره کردیم تا زمانی که گفتگویی دوسویه میان جملگی کشورها و جنبشهای آزادیبخش محقق نشود، هرگونه طرح و اقدام سیاسی و یا نظامی اثربخش نخواهد بود و جنبهای گذرا خواهد داشت . - آنچه که نویسنده در این مقاله بدنبال آن استبحثی عام و گسترده در خصوص تروریسم و سنخشناسی آن نمیباشد بلکه حساسیت محقق صرفا در خصوص بروز اقدامات تروریستی بر علیه تاسیسات زیربنایی غیرنظامی متمرکز شده است . تعریف تروریسم تعریفی عام و پذیرفته شده درخصوص تروریسم وجود ندارد . در این باب میتوان تروریسم اروپایی را به صورت زیر تعریف نمود: اقدامی حساب شده و هراسآمیز برای ایجاد آسیب یا کشتار که توسط گروهی خاص صورت میپذیرد . (Engene 1994:29) تروریسم را میتوان به صورتی دقیقتر و از طریق سلبی تعریف نمود . تروریسم از جنگ چریکی - از این طریق که گروه تروریستی در پی به کنترل درآوردن منطقه خاصی نمیباشند - جدا میشود . همچنین گروه تروریستی بیش از جنبشهای چریکی به اهداف غیرنظامی نظر دارد . تفاوتها در این خصوص بس سیال است و انتخاب میان مبارزه چریکی و تروریسم غالبا مبتنی بر موارد تاکتیکی، جغرافیایی و منطقهای میباشد . علاوه بر این تروریسم از امور جنایی سازمان یافته - از این طریق که تروریسم دستبه اقداماتی میزند که در وهله اول دولت، رژیم و صاحبان قدرت را هدف گرفته و در برنامههای خود بدنبال و در پی کسب منافع یا اهداف اقتصادی نمیباشد - جدا میگردد . تروریسم به چند دلیل مقولهای بغرنج در قلمرو تحقیقات علوم اجتماعی محسوب میشود . تروریسم مفهومی بیطرف نیست چرا که این مقوله موجب برانگیختگی افکار و آرای بشدت منفی میگردد و لذا بس در خطابههای سیاسی مورد استفاده واقع میشود . در این راستا نتایجبررسیهای تحقیقاتی که مربوط به مقوله تروریسم است از حساسیتهای سیاسی برخوردارند . بدین لحاظ برخی بعلت تاثیرپذیری، گرایش قوی بدین سمت دارند که اقدامات و عملیات گروههای خاصی را تحت تعریف تروریسم قرار دهند . یک منبع و ابزار مهم در سیاست ضدتروریستی آمریکا عبارتست از گزارشهای سالانه Patterns of Global Terrorism که از جمله اشاره به حکومتهایی دارد که از تروریسم بینالملل حمایت مینمایند، حکومتهایی که بخاطر اتخاذ چنین موضعی مشمول سیاستهای تحریم میباشند . این کشورها امروزه شامل کوبا، کره شمالی، ایران، عراق، سوریه، لیبی و سودان میباشند، همزمان افغانستان و تا حدودی پاکستان در معرض این ریسک قرار دارند که در لیستسالانه منبع فوق قرار گیرند . (1999 - Overview of state -SponsoredTerrorism) البته باید توجه داشت معیارها و ملاکها در این باب و اینکه چه کشورهایی جز این لیست قرار میگیرند و یا حذف میشوند، حدودا از ابهام برخوردارند . فیالواقع در این خصوص دیدگاهی گسترده و شمول و نیز معیاری عینی برای این مقوله در قلمرو روابط سیاسی وجود ندارد . در طول جنگ سرد منتقدین غالبا آمریکا را مورد انتقاد قرار میدادند که از تروریسم بینالملل حمایت مینماید . آمریکا در این خصوص به گروههای ضدانقلاب و جنبشهای ضدکمونیستی و به کنتراسها در آمریکای لاتین از طریق کمکهای مادی، ارسال اسلحه و تمرینات نظامی کمک مینموده است. (Chomsky 1987, Herman 1987) بسیاری از منابع و مآخذ مربوط به تروریسم از نظرگاه تحقیقاتی از اعتبار برخوردار نمیباشند . علت این است که این نوع منابع از ویژگی توصیفی و سرزنشی و دستوری یا تجویزی برخوردارند و فاقد تحلیلهای نظری میباشند . (Schmid 1993 / 1998) فیالمثل کوششها و تلاشهایی که یک فرد برای آزادی و رهایی خویش مینماید میتواند از برای فرد دیگری عملیاتی تروریستی نامیده شود . به عبارت دیگر تعیین اقدام و یا عملکردی بعنوان اقدامی تروریستی و یا غیرتروریستی غالبا آمیخته و عجین شده با نظرگاههای ایدئولوژیک میباشد . اکثر تعاریف ارائه شده در این باب متضمن عناصر زیر است: الف) تروریسم نوعی استراتژی سیاسی - نظامی است که تعلق به افراد و عاملان متشکل و سازمان یافته غیرحکومتی دارد . 1 ب) تروریسم بطور منتظم و سیستماتیک دستبه اقدامات و اعمال خشونتآمیز بر علیه جمعی وسیعتر میزند . در این راستا هدف و قربانی با هم انطباقی ندارند . ج) تروریسم اقدامی است که بدان وسیله فرد یا افراد خاصی میخواهند به هدف یا اهدافی سیاسی نائل آیند . د) تروریسم اقداماتی است طراحی و برنامهریزی شده تا بعنوان کنشی غیرعادی و فوقالعاده مدنظر قرار گیرد . به عبارت دیگر تروریسم "ارتباط سیاسی" (Politisk Kommunikasjon) است و حادثه یا اتفاق تروریستی همچون یک "تئاتر" میباشد . هدف اینست که از موقعیتشوکآور و لحظات غیرمنتظره بخوبی استفاده شود، و این چیزی است که میتوان آن را "کروگرافی تروریسم"، terrorismens Koreografi ، نامید (Brosius 1988:499-500) و .(Weimann از سوی دیگر میتوان تروریسم را به چند مقوله تقسیمبندی نمود . البته لازم به تذکر است که مرزهای میان این نوع تقسیمبندی از ابهام برخوردار است: الف) تروریسم قومی - ملی ب) تروریسم ایدئولوژیک، که شامل چپ رادیکال و راست رادیکال استج) تروریسم دینی د) تروریسم از برای یک مساله خاص، این نوع تروریسم مخالفتبا مسائلی مانند سقط جنین، آلودگی هوا، مساله زیست محیطی، و یا جانبدار و یا حمایت از حیوانات مینماید . ه) تروریسم فردی یا تروریسم آماتور و این تروریسمی است که عملیات توسط فردی صورت میگیرد که تعلق سازمانی با تشکیلاتی به گروههای تروریستی ندارد . تقسیمبندی دیگر حکایت از تروریسم بینالملل و تروریسم غیربینالملل (تروریسم در داخل کشور) دارد . در عملیات تروریستی بینالمللی افراد شرکتکننده تعلق به چند کشور دارند . اگرچه تعداد عملیات تروریستی بینالملل در اروپا کمتر از تروریسم غیربینالملل میباشد اما حساسیتها نسبتبه تروریسم بینالملل بیشتر است . رشد تروریسم عمدتا به حدود سالهای 1970 بازمیگردد و مهمترین منابع و سرچشمههای تروریسم بینالملل از نظر سنتی تعلق به منازعات خاورمیانه دارد . ویژگیهای شاخص تروریسم نوین - تروریسم بینالملل و صور مرگآفرین آن و تفاسیر ارائه شده از منابع و ماخذ اطلاعاتی و آماری در خصوص تروریسم بینالملل نشانگر آن است که اقدامات تروریستی در طی سالهای اخیر از ویژگی مرگآفرینی بیشتری برخوردار شده، بدین معنا که در هر عملیات چندین کشته و قربانی وجود داشته است . 2 البته باید توجه داشت که این مساله در وهله اول تعلق به تروریسم بینالملل دارد . اگرچه سه اقدام از پنج عملیات تروریستی شدید خشونتبار در اروپا پس از پایان جنگ بینالملل دوم پس از سال 1980 اتفاق افتاده است، اما گرایش واضحی نسبتبه افزایش کشتار در رابطه با تروریسم داخلی (تروریسم غیربینالمللی) در اروپا دیده نمیشود . بخش عمده تهاجمات تروریستی در اروپا منجر به مرگ انسانها نشده است، و آن تهاجماتی که مرگآفرین بوده منجر به نابودی تعداد نسبتا کمی از انسانها شده است . 3 کمیت تروریسم بینالملل در اروپا بخش ناچیزی از تروریسم داخلی بوده و این روند در طول سه دهه اخیر از وضع نسبتا باثباتی برخوردار بوده است . علیرغم این تروریسم بینالملل حدودا از مرگ و میر بالایی برخوردار بوده است . این مقایسه حاکی از آنست که در اروپا تروریسم بینالملل کمتر از تروریسم داخلی صورت میپذیرد اما ویژگی مرگآفرینی آن بیشتر است . در پایان دهه 1970، یعنی زمانی که اقدامات تروریستی در اروپا مبتنی بر ایدئولوژی چپ رادیکال بود، تقریبا جملگی گروههای فعال تروریستی بینالمللی از اهداف و گرایشات سکولار برخوردار بوده و اکثر آنها به نحوی از انحا به ایدئولوژی مارکسیسم مربوط میشدند . در حالیکه امروزه و در آغاز هزاره سوم این تصویر بکلی دگرگون شده و حداقل یک سوم از گروههای تروریستی بینالمللی از گرایشات و صبغه دینی برخوردارند، و اکثر آنها دارای گرایشات اسلامی میباشند .(Wilkinson 1999:8) شدیدترین برنامههای بالقوه تروریستی در دهه 1990 توسط فرق دینی و گروههای ستیزهجو اسلامی بوده است . 4 اما هم فرهنگ دینی، یعنی رادیکالترین جنبشهای اسلامگرا، و هم گروههای راستگرای نژادپرست، که دارای گرایشات دینی نوین میباشند، بنظر میرسند که گرایش کمتری نسبتبه اعمال خشونتآمیز شدید در مقایسه با تروریسم سکولار سنتی از خود نشان میدهند . برخی از توضیحات راجع به رشد صور تروریسم که بیشتر مرگآفرین است میتواند این باشد که اهداف تروریستی سنتی - مانند مراکز دولتی، سفارتخانهها، هواپیماها، فرودگاهها و ... - تبدیل به اهداف قابل دسترسی و سادهتری مانند مراکز توریستی، ایستگاههای مترو، مراکز خرید و ... شده است . در این راستا گرایش بیشتر بدین سو است که بجای ربودن هواپیما در آن بمبگذاری نمایند و یا اینکه بیشتر از اتومبیلهای حاوی بمب استفاده شود . برخی بر این نظرند که توجه و تمرکز رسانهها بر اینگونه عملیات خود میتواند زمینهساز تحریکات تروریستی باشد . تیموتی مکوی ( (Timothy Mcveigh که عامل بمبگذاری در ساختمان فدرال اوکلاهماسیتی در سال 1995 بود در دادگاه خود اظهار داشتبمبی را که وی در آن ساختمان کار گذاشته آنقدر بزرگ بوده که بتواند تعداد بسیار زیادی خواننده را بسوی رسانهها جلب نماید . تسلیحات مخرب و تروریسم گرایش بسوی صدر هرچه بیشتر مرگآفرین در نزد برخی گروههای تروریستی انطباق با تمایلات آنها بسوی استفاده از تسلیحات مخرب و ویرانگر دارد . در این قلمرو به نظر میرسد که برخی گروههای تروریستی با انگیزههای دینی تلاش نمودهاند که این نوع تسلیحات را تهیه و مورد استفاده قرار دهند . از جمله میتوان از شبکه اسامه بن لادن نام برد .(Leade 1998) و همچنین برخی از گروههای راستگرای افراطی و نئومذهبی قابل ذکرند5 بر طبق پژوهشی که اخیرا در نورد یک در خصوص احتمال بروز تروریسم اتمی صورت گرفته، اینکه خطر تروریسم مسلح به تسلیحات مخرب و ویرانگر را افزایش یافته و اینکه موانع قبلی علیه استفاده از این نوع تسلیحات در حال تضعیف شدن است . .(Moerli 1999) علت این تحول این نیست که فقط تروریسم بینالمللی در حال دگرگونی و تغییر استبلکه به خاطر اینست که دسترسی به مواد و منابع و دانش فنی برای ساختن این نوع تسلیحات افزایش یافته است . 6 البته تاکنون شرایط حاد و مخاطرهآمیزی در ارتباط با این نوع تروریسم پدید نیامده است، بلکه این مساله بیشتر مربوط به تهدیدها و هراسهای ناشی از این روند است . و همچنین نمونههایی مربوط به استفاده از مواد رادیواکتیویته و سرایت آنها در رابطه با انرژی اتمی دیده شده است . بر طبق مطالعات مرکز RAND Corporation - st. Andrew|s chronology of International Terrorism. در آمریکا هنوز تعداد بسیار کمی - در حدود 60 مورد از تعداد 8000 اقدام تروریستی ثبتشده از سال 1968 به بعد - در عملیات خود از اسلحههای شیمیایی، بیولوژیکی و یا شبیه به آنها استفاده نمودهاند . علیرغم این، گزارش فوق نشان میدهد که این روند، روندی نگرانکننده در رابطه با تسلیحات ویرانگر و تاثیرات مخرب آن بر انسانهاست . برخی از پژوهشگران نسبتبه تاکیدهای اغراقآمیز در خصوص تروریسم مسلح به تسلیحات مخرب هشدار میدهند و در عوض بر این نظرند که استفاده بدعتآمیز از تسلیحات نسبتا ساده غیرهستهای میتواند علتی بر تروریسم ویرانگر باشد، یعنی آنگونه که ما شاهد تهاجم ناموفق علیه سازمان تجارت جهانی در نیویورک در سال 1993 بودیم . اگر این نوع تهاجم تروریستی میتوانست موفق شود منجر به از بین رفتن جان چندین هزار انسان میگردید که بیتردید انقلابی در مفهوم سنتی تروریسم و اقدامات خرابکارانه بوجود میآورد . تحولات سیاسی و تاثیر آنها بر تروریسم برخی انتقادها علیه آن چیزی که عدهای آنرا بعنوان هیستری شدید در خصوص "تروریسم نوین" میدانند، صورت گرفته است (بعنوان نمونه نگاه کنید (Sprinzak 1998) در این باب تاکید بر اینست که تصاویر تهدید و یا هراسآمیز در آینده بدور از شفافیت است . تحولات سیاسی در دهه اخیر اشاره به جهتگیریهای گوناگون در خصوص تروریسم دارد . پس از پایان جنگ سرد ما شاهد جهشها و تحولاتی در برخی از منازعات سیاسی لاینحل بودهایم . این مساله در وهله اول تعلق به منازعه میان اسرائیل و فلسطین دارد و این نکتهایست که موجب تعدیل خطرات و تهدیدات از برای تروریسم بینالملل شده است . در دهههای 1970 و 1980 این منازعه یک منبع اصلی از برای تروریسم بینالملل در اروپا بوده است . از سوی دیگر پایان جنگ سرد سبب بروز و پدید آمدن برخی از منازعات قومی در اروپا میباشد . اکثر این نوع منازعات حل نشده و میتواند منبع و مبنایی از برای تروریسم بینالملل تلقی گردد . استفاده از ترورها به شیوه کشتار جمعی افراد غیرنظامی در دهه اخیر تبدیل به گرایش شاخصی در رابطه با منازعات قومی در اروپا و مناطق نزدیک به اروپا شده است . همچنین قابل اغماض نیست که بسیاری از افراد کارآزموده در جنگها و درگیریهای خونین میتوانند مبنایی از برای انجام عملیات در گروههای تروریستی که در آینده شکل میگیرند، باشند . افراد داوطلبی که در جنگ افغانستان علیه شوروی (1988 - 1980) در جناح مسلمانان میجنگیدند، امروزه هستههای محوری جنبشهای چریکی اسلامی و رادیکال را در جهان عرب تشکیل میدهند . در این میان از جمله میتوان به گروه الجزایری G I A که عامل یک سری از عملیات تروریستی در اروپا در دهه 1990 گردید، اشاره نمود (نگاه کنید به Kalyvas 1999, Heradstveit 1997, Bodansky, 1999) پس از جنگ سرد، عملیات تروریستی بینالمللی، از نظر رقم، کاهش نشان میدهد (اگرچه تعداد قربانیان در هر عملیات افزایش نشان میدهد) . این روند کاهنده نسبت مشخص و مستقیمی با قطع حمایت از سوی ابرقدرتها در زمان جنگ سرد به گروههای تروریستی و جنبشهای چریکی کمونیستی و ضدکمونیستی دارد (در این خصوص نگاه کنید به: .(Volgy el al 1997 رشد بیشتر نهادهای عملیاتی بینالمللی و رشد تدریجی قوانین بینالمللی و معاهدات مربوط میان دولتها، زمینه بهتری را نسبتبه قبل برای همکاریهای بینالمللی بر علیه تروریسم بینالملل ایجاد نموده است . افزایش اراده و عزم بینالملل برای حضور در منازعات گوناگون به منظور حل آنها، حمایت از مبانی حقوق بشر و افزایش تعداد سازمانهای آزاد ملی و بینالمللی جملگی گرایشات برجستهای در مبارزه و مقابله با تروریسم بینالملل قلمداد میشوند . این امر موجب برانگیختگی افکار جهانی شده و شاید همین زمینه موجب شود که تروریسم دیگر بمیزان گذشته ظاهر نشود (نگاه کنید به .(Lia and Hansen 2000 تمامی این مسائل و زمینهها میتواند مبنایی باشد از برای اینکه جامعه بینالملل دارای آمادگی مطلوبتری برای پیشگیری از تروریسم نسبتبه قبل میباشد . دیگر اینکه اروپای غربی در مناطق نزدیک به خود دارای تعدادی دولت جوان میباشد . اغلب دولتها در اروپای مرکزی و شرقی یا دمکراسیهای جوان هستند و یا اینکه در حال گذار بسوی دمکراسی میباشند . تلاش در روند استقرار دمکراسی در دول جنوب دریای مدیترانه (آفریقای شمالی و خاورمیانه) از دامنه کوتاهتری برخوردار است، اما در این قلمرو تحولات بنفع تکثرگرایی سیاسی است . بدلایل گوناگونی این مرحله گذار در مناطق نزدیک به اروپا، چه در کوتاهمدت و چه در درازمدت، بمعنای افزایش پتانسیلها از برای بروز منازعات درونی، که شامل تروریسم هم میشود، میباشد . این وضع را باید با شرایطی مقایسه نمود که در آن رژیمهای بشدت اقتدارگرا وجود دارند و یا دارای دمکراسیهای پایدار میباشند . 7 اما بالعکس در درازمدت تردید کمی سبتبه استقرار دمکراسی در اروپای شرقی و جنوب مدیترانه وجود دارد . این امر بتدریجسبب کاهش خطر از برای منازعات درونی و تروریسم در مناطق نزدیک به اروپا میگردد و به تبع آن خطر گسترش تروریسم بینالملل به اروپا تعدیل میشود . همانطور که میبینیم وجود تحولات سیاسی در جهات گوناگون موضوع را بغرنج نموده و این وضع باعثشده که انسان نتواند نظریهای مطمئن در خصوص وجود تروریسم در آینده ارائه نماید . یک چنین زمینهای نیز موجب گردیده که نوعی عدم معرفت نسبتبه آن تصاویر تهدیدآمیز، که در آینده نمودار خواهند شد، ایجاد شود . در این باب نکته مهم اینست که مراکز امنیتی - اطلاعاتی نیاز به ظرفیتهای تحلیلی استراتژیک مکفی برای ایجاد پیوند میان تحولات سیاستهای امنیتی حاکم با تصاویر امنیتی - اطلاعاتی متغیر دارند . تهاجمات تروریستی و خرابکارانه علیه تاسیسات زیربنایی غیرنظامی یکی از گر ایشات مورد بحث در تروریسم نوین عبارتست از تبعات ناشی از عملیات تروریستی و خرابکارانه علیه مراکز و تاسیسات زیربنایی آسیبپذیر . این مراکز و تاسیسات، که عمدتا وابسته به سیستمهای مرکزی تکنولوژی اطلاعاتی (IT) هستند، از جمله شامل مراکز مخابراتی، مراکز تامین انرژی و سیستم حمل و نقل میباشند . در اینگونه مراکز شبکههای پیشرفته اطلاعاتی نصب شده که کارکردهای فراگیر اجتماعی دارند . بهمین خاطر تمرکز اقدامات تروریستی بر روی این نوع شبکهها افزایش و مورد توجه قرار گرفته است . تروریسم اطلاعاتی (Dataterrorisme) اینکه اکثر سناریوهای تهدیدآمیز و نگرانکننده که مربوط به رابطه تروریسم با مراکز و تاسیسات زیربنایی حساس میشود، مورد تعدیل قرار میگیرد میتواند از دلایل خاصی برخوردار باشد . البته تاکنون کسی شواهد وثیق مبتنی بر تهاجم علیه سیستمهای کامپیوتری و اطلاعرسانی که بتواند دلیلی بر تروریسم اطلاعاتی (Cyberterrorism) باشد، بدست نیاورده است . 8 تردید کمی وجود دارد که صور گوناگون بزهکاری اطلاعاتی و خرابکاری اطلاعاتی بعنوان معضلی رو به تزاید مطرح باشد . علیرغم این نبایستی در ارزیابی این پدیده سهلانگاری بعمل آید . در این خصوص منکر نمیتوان شد ناشناختی و عدم معرفت نسبتبه گروههای تروریستی در قرن بیست و یکم که در رابطه با Cyberspace قرار میگیرند، وجود دارد . آنچه که مربوط به اطلاعات جمعآوری شده در این قلمرو میباشد حاکی از آن است که برخی از گروههای تروریستی تمایل بسوی شبکهها و تکنولوژی اطلاعاتی برای ایجاد خرابکاری دارند . و نیز میدانیم که برخی از گروههای تروریستی در شبکه اینترنت فعال میباشند و به نشر پیامهای خویش میپردازند، همزمان برخی دیگر از همین گروهها از شبکه اینترنتبعنوان ابزار فرمان و دستور استفاده مینمایند (نگاه کنید به: .(Whine 1999 سیستم اطلاعرسانی که هدایتگر مراکز زیربنایی میباشد نه تنها از طریق تهاجمات الکترونیکی، بلکه از طریق خرابکاریهای فیزیکی در معرض آسیب میباشند (بعنوان نمونه از طریق قطع نمودن کابلها، انفجارات فیزیکی و یا از طریق استفاده از اسلحههای الکترومغناطیسی) . البته تاکنون منابع تجربی ما در این قلمرو کم و ناچیز بوده و لذا نمیتوان قضاوت روشنی در نمود (نگاه کنید به: .(Arnesen 1999 بدینلحاظ قضاوت در باب عملیات تروریستی توسط گروهها در آینده از ابهام و عدم اطمینان برخوردار است . همانطور که در دنباله گزارش خواهیم دید عملیات تروریستی و خرابکارانه علیه مراکز زیربنایی تاکنون امری عادی نبوده است . شاید یکی از دلایل این باشد که گروههای تروریستی تاکنون به این جمعبندی نرسیدهاند که تاثیرات این سنخ از عملیات میتواند با صور سنتی عملیات تروریستی برابری نماید . نکته قابل توجه اینکه گروههای تروریستی در انتخاب اسلحههایی که برای عملیات بکار میگیرند بشدت محافظهکارانه عمل مینمایند و زرادخانههای تسلیحاتی آنها در طول زمان بطور غیرمنتظرهای تحولات ناچیزی داشته است . علیرغم این باید توجه داشت که هرگاه یک یا چند گروه تروریستی بتوانند تهاجمات گستردهای را بر علیه سیستمهای کامپیوتری و اطلاعرسانی به انجام برسانند، روند سنتی تهاجمات میتواند تغییر یابد . تجربه و اطلاعات نشان داده که گروههای تروریستی تاکنون اقدامی جدی علیه شبکهها و تکنولوژی اطلاعرسانی که مراکز و تاسیسات زیربنایی را هدایت مینماید، محقق نشده است . اما از چنین تجربهای نمیتوان استنتاج نمود که احتمال اینگونه عملیات علیه تاسیسات زیربنایی جامعه از طریق سیستم تکنولوژی اطلاعاتی (IT) کم میباشد . ما باید اذعان نمائیم که در این خصوص شناخت ما بسیار پائین است . علیرغم تمامی این مطالب ما باید از این نکته برحذر باشیم که بطور یکجانبه خود را صرفا بر روی تروریستهای سیاسی متمرکز نمائیم . چرا که در زمان صلح نیز احتمال اینکه عاملان و یا افراد ناراضی اقدام به عملیات ضدامنیتی نمایند، وجود دارد . مثلا کسانی که وابسته به انجمنهای حمایت از حیوانات میباشند و یا افرادی که در سازمانهای زیست محیطی فعال میباشند اقدام به خرابکاریهایی مینمایند که بر محیط آسیب وارد مینماید و یا اینکه عناصر جنایتکار که بخواهند از اینطریق اقدام به باجگیری نمایند وجود دارد . در این باب میتوان تصور نمود که در آینده و به هنگام بروز شرایط بس بحرانی کسانی از افراد حکومتی . یا افرادی که از سوی حکومتها حمایت میشوند بر حسب منافع خویش اقدام به تهاجم به سیستمها و شبکههای اطلاعرسانی نمایند . در آمریکا بیشترین تمرکز و توجه بر آن چیزی است که تهدیدات نامتقارن (asymetrisk) نامیده میشود . این نوع تهدیدات در ارتباط با تهاجمات وسیع و گسترده بر علیه تاسیسات زیربنایی کشور به منظور تضعیف توانایی کشور برای انجام عملیات سریع نظامی در شرایط بحرانی در خلیج فارس و آسیا قرار دارد (نگاه کنید به . (Tucker 19991 تجزیه و تحلیل بنیادی از سایر عاملان و گروههای تروریستی، همچنین خطرات ناشی از خرابکاری در شرایط بحرانی خارج از حیطه این گزارش میباشد . 9 آیا تاسیسات زیربنایی غیرنظامی جز اهداف تروریستی مطلوب در زمان صلح قلمداد میشوند؟ در باب سوال فوق گرایشات آماری روشنی وجود ندارد . برخی قضاوتها حاکی از آن است که چریکهای شورشی در جهان سوم عملیاتی را علیه مراکز زیرنبایی ملی در مقابله با رژیم و یا ارتش رژیم انجام دادهاند . در این باب میتوان بعنوان نمونه از جنبش و چریکهای شورشی کرد Pkk در ترکیه، که بمنظور ضربه وارد نمودن و تضعیف رژیم صنایع اقتصادی و گردشگری را مورد تهاجم قرار ادهداند نام برد . همچنین تهاجم به مراکز صنعتی و نفتی توسط گروههای شورشی در کلمبیا و یمن طی سالهای اخیر صورت پذیرفته است (برای مطالعه بیشتر در این خصوص نگاه کنید به: .(International Institute of strategic studies 1998 چریکهای شورشی - اسلامی در فلیپین نیز تهدید نمودهاند که بر علیه مراکز زیربنایی حیاتی ضربه وارد میآورند . 10 عملیات تروریستی با انگیزههای سیاسی علیه تاسیسات نفتی در آب و یا دریا بندرت صورت پذیرفته است در حالیکه تاسیسات نفتی در خاک چندین بار مورد تهاجمات واقع شده است . این روند همچنین شامل کشورهای اطراف دریای شمال میشود . 11 همچنین بایستی توجه نمود که گروههای راست افراطی در آمریکا در نوشتاریهای ایدئولوژیک خویش اشاره نمودهاند که مراکز زیربنایی کشور جز اهداف خرابکارانه و محوری آنها محسوب میشود . اعضای فعال و رادیکال در انجمنهای حمایت از حیوانات و نیز در انجمنهای زیست محیطی عمدتا به عنوان کسانی نگریسته میشوند که احتمال عملیات تروریستی علیه تاسیسات و مراکز زیربنایی در جامعه از سوی آنها میرود . اینگونه افراد و انجمنهای رادیکال - توجه خود را در وهله اول به جادهها و تاسیسات مربوط به سدهای آبی به منظور خرابکاری معطوف مینمایند . بر این اساس میتوان انتظار داشت که اینگونه گروههای رادیکال و افراطی در آینده تهدیدهای جدی برای تاسیسات زیربنایی بشمار آیند (نگاه کنید به . (Smith 1998, Jerlerup 1997, Vinthagen 2000 فراکسیونهای افراطی زیست محیطی و حامیان حیوانات عمدتا عملیات خرابکارانه خود را بعنوان ابزاری تلقی مینمایند - آنچه که ecotage نامیده میشود - که میتواند از اقداماتی که به طبیعت آسیب وارد مینماید ممانعتبعمل آورد . برای این گروهها مراکز موردنظر جهتخرابکاری عبارتند از کارخانجات مواد شیمایی، تاسیسات اتمی، صنایع آلودهکننده، تاسیسات سدی و عواملی را که موجب گسترش شهر و شهرنشینی و تجاوز به مناطق کشاورزی و طبیعی میشود . یکی از گروههای شناخته شده در این قلمرو، گروه "Earthfirst" نام دارد که پایگاه آن در آمریکا و در سال 1984 تاسیس شده است . این گروه مسبب یک سری از اقدامات خرابکارانه میباشد . گروه مذکور در نوشتارهای ایدئولوژیک خود دارای گرایشات apokalyptic است، و دقیقا همین نکته از نظر تئوریک این گروه را با گروههای مذهبی تروریسم پیوند میدهد . علیرغم اینکه "تروریسم زیست محیطی" کماکان پدیدهای نسبتا حاشیهای بشمار میآید (8991 Taylor) ، اما با وجود این همانطور که مارتالی (Marthalee) در مقاله خود در سال 1996 اشاره نموده است: "با افزایش بحرانهای زیست محیطی جهانی جنبشهای زیستمحیطی رادیکال تحول مییابند، و آن جنبشهایی که دارای گرایشات اعتقادی میباشند، جز خطرناکترین گروهها محسوب میشوند . " شناخته شدهترین گروه رادیکال که از حیوانات حمایت مینمایند تحت عنوان Animal Liberation Front (ALF) نام دارد که تاسیس آن به دهه 1970بازمیگردد و تاکید بر این دارد که حیوانات را باید از دام شکار رهایی بخشید . این گروه عملیاتی را بر علیه نهادهایی که در رابطه با موضوع حیوانات کار مینمایند، انجام داده است . 12 افزایش اینگونه عملیات بصورت حادی در چندین کشور اروپایی افزایش یافته، و گروه ALF منشا برخی دیگر از جنبشهای شبه نظامی شده است . علیرغم همه اینها این نوع تروریسم سبز وجههای حاشیهای در اروپا دارند . مرکز آمار و اطلاعات وابسته به "TWEED" در خصوص تروریسم داخلی اروپا از سال 1950 الی 1995، که توسط یان اسکار انگنه (Jan Oskar Engene) در دانشگاه برگن (نروژ) تهیه شده، نشان میدهد تروریسم قومی/منطقهای در اروپا نسبتبه سایر انواع تروریسم حالتسلطه دارد (بیش از 70% از عملیاتها تعلق به این نوع تروریسم داشته است)، در حالیکه گروههای طرفدار مسائل زیست محیطی تنها 1/0 درصد از کل عملیات تروریستی را عهدهدار بودهاند . گرچه در طی سالهای اخیر گروههای جانبدار مسائل زیست محیطی و حیوانات رفتارهای خشونتبار بیشتری از خود بروز دادهاند اما آنها برای تبدیل شدن به تهدیدهای تروریستی فاصله زیادی دارند . وجود تهاجمات تروریستی به مراکز و تاسیسات زیربنایی علیرغم اینکه برخی از گروههای تروریستی تحتشرایط ویژهای تاسیسات زیربنایی را بعنوان هدف اصلی خود قرار دادهاند، اما این نوع تاسیسات و مراکز بندرت هدف مستقیم از برای اینگونه گروهها میباشد . منابع آماری موثق در خصوص این نوع تروریسم کمیاب است و آنچه که در دسترس استبسختی بر هم منطبق میباشند . نتایجبدست آمده از طریق بررسی همین منابع آماری بیانگر وجود برخی گرایشات تروریستی و خرابکارانه علیه تاسیسات زیربنایی میباشد . همانگونه که خواهیم دید آشکار خواهد شد که اهداف زیربنایی بطور سنتی در مرتبهای پائین در لیست اولویتهای تروریستی قرار دارند . خرابکاری علیه تاسیسات زیربنایی غیرنظامی که در مالکیتشرکتهای خصوصی قرار دارند انعکاسی در پایگاهها و منابع اطلاعاتی ندارند . دلیل یک چنین رفتاری از جمله بدین سبب است که این شرکتها غالبا تمایل دارند که اینگونه عملیاتها مخفی بماند تا ضرری بر وجهه شرکت وارد نیاید . 13 یک بررسی جدید در این باب که اخیرا در آمریکا انجام شده نشان میدهد که بروز تهاجمات تروریستی علیه صنایع مربوط به انرژی و حمل و نقل صرفا بخش ناچیزی از عملیات تروریستی بینالمللی را تشکیل میدهد . 14 در دوره زمانی 1968 الی 1992 هر ساله بطور متوسط تعداد 317 عملیات تروریستی بینالمللی صورت گرفته است . در این راستا تعداد عملیات خرابکارانه که بر علیه تاسیسات مربوط به انرژی صورت گرفته در هر سال بطور متوسط برابر تعداد 5/7 عملیات بوده است، یعنی کمتر از 5/2% از کل تعداد عملیات تروریستی بینالملل در یکسال . 15 آمار و اطلاعات نیز نشان میدهد که تاسیسات و مراکز انرژی در آمریکا بیش از مراکز مشابه در جاهای دیگر، در معرض تهاجم بوده است . در دوره زمانی 1980 الی 1992 بیش از 50% عملیات تروریستی معطوف به اهداف آمریکایی بودهاند . در خصوص تهاجمات تروریستی به تاسیسات حمل و نقل در خشکی آمار نشان میدهد که خرابکاریها و تهاجمات بمرور زمان افزایش داشته است اما در سطح پائینی همانند تهاجم به تاسیسات مربوط به انرژی بوده است . آمار در این باب حکایت از 2% الی 3% از کل تعداد تهاجمات تروریستی مینماید . شاخصهای دیگر در رابطه با تاسیسات زیربنایی غیرنظامی تقریبا همین روند را نشان میدهد . علاوه بر اینها بررسی و مطالعه منابع اطلاعاتی و آماریTWEED در ارتباط با تروریسم داخلی در اروپا نشان میدهد که از تعداد 6151 عملیات . تروریستی در دوره زمانی 1950 الی 1995 تنها تعداد 927 (یعنی 15%) عملیات علیه اینگونه مراکز وتاسیسات صورت گرفتهاست . در دهه 1980 انستیتو تحقیقاتی آمریکایی RAND Corporation مطالعات پیوستهای را در خصوص تهدیدهای تروریستی علیه منابع انرژی انجام داده است . یکی از این مطالعات گویای این است که تعداد 99 عملیات علیه تاسیسات تولیدی و انتقال انرژی الکتریکی است . این مطالعه و بررسی نشان میدهد که تعداد 57 عملیات تروریستی توسط چریکهای شورشی چپگرا در آمریکا لاتین صورت گرفته است، در حالیکه تعداد 19 عملیات در رابطه با جنگ ایران - عراق بوده است . این نوع عملیاتها عمدتا ایجاد اختلال در منابع و انتقال انرژی مینموده است . در دوره زمانی فوق (دهه 1980) تعداد عملیات انجام شده علیه تاسیسات و منابع انرژی در آمریکا کم بوده است . علاوه بر اینکه این نوع عملیاتها بیشتر از انگیزههای اقتصادی و باجگیرانه و نیز سیاسی برخوردار بوده است (نگاه و .(Golod بروز عملیات تروریستی علیه تاسیسات زیربنایی در زمان جنگ و یا جنگهای داخلی نکتهای غیرمنتظره نمیباشد و همین امر اشاره به رابطه تهدیدهای خرابکارانه در هنگام تشدید منازعات دارد . این نوع تهدیدها در زمان صلح طبیعتا تعدیل بسیاری مییابند . امروزه دقیقا بحثی وجود دارد درخصوص شرایط گوناگون صلح، بحرانی و جنگی . زمینه این بحث مربوط به افزایش تعهدات آن کشورهایی است که در عملیات نظامی صلح و عملیات اجباری شرکت مینماید . اما در این باب هنوز مطالعهای درخصوص افزایش این نوع تعهدات بینالمللی و رابطه آن با تغییرات تهدیدهای خرابکارانه علیه تاسیسات زیربنایی غیرنظامی صورت نگرفته است . 16 در صورتی که بخواهیم مطلب را بر اساس منابع آماری در طی سالهای اخیر پیگیری نمائیم، گزارشات سالانه مرکز Us Departmentof State از سال 1996 الی 1998 نشان میدهد که عملیات تروریستی علیه تاسیسات زیربنایی درصد ناچیزی را بخود اختصاص میدهد و از کل تعداد عملیات تروریستی ثبتشده (تعداد 298 عملیات) در دوره زمانی فوق تنها 21 عملیات (حدود 7%) مربوط به تاسیسات زیربنایی بوده است که شامل: عملیات علیه مراکز و تاسیسات راهآهن (6)، ربودن هواپیما و کشتی (6)، اتوبوس و ایستگاههای اتوبوس (6)، خطوط نفتی (2) و فرودگاه (1) . در این خصوص برخی تاسیسات، مانند سیستم حمل و نقل بعنوان هدف انتخاب شده چرا که به انسانها آسیب وارد مینموده، برای نمونه قرار دادن بمب در اتوبوسها و هواپیماربایی . اگر میان تاسیسات زیربنایی بعنوان محل وقوع جرم و بعنوان هدف برای عملیات تروریستی تفاوت قائل باشیم میتوان گفت که تنها سه عملیات علیه تاسیسات زیربنایی بعنوان هدف انتخاب شده است . این نوع عملیاتها در کشور کلمبیا که کشوری جنگزده است اتفاق افتاده و بر علیه فعالیتشرکتهای نفتی خارجی صورت گرفته است . عاملان عملیات از اعضای وابسته به سازمانهای چریکی و شورشی ELN و FARC بودند که سرنگونی رژیم کلمبیا را هدف قرار دادهاند . یکی از منابع آماری و اطلاعاتی که عمدتا در رابطه با تروریسم بینالملل مورد استفاده واقع میشود، مرکز ITERATE میباشد که عملیات تروریستی را بر حسب نوع عملیات تقسیمبندی نموده است: آدمربایی، هواپیماربایی، انفجار بمب، ارسال بمبهای نامهای، تهاجمات مسلحانه و ... . در مرکز اطلاعاتی و آماری فوق مفهوم "خرابکاری" یک مقوله خاص خود میباشد . در دوره زمانی 1968 الی 1980 خرابکاری تنها 24 مورد از 6714 عملیات تروریستی را تشکیل میداده است، یعنی 4/0 درصد (نگاه کنید به .(Jongman 1993:14 همچنین در دوره زمانی بعدی یعنی از سال 1980 الی 1988 خرابکاری نیز 4/0 درصد از کل عملیات تروریستی ثبتشده را تشکیل داده است . مرکز تحقیقاتی Jaffa Center for strategic studies ، که یک مرکز تحقیقاتی اسرائیلی درخصوص ثبت عملیات تروریستی است، خرابکاری را بعنوان مقولهای خاص در پایان دهه 1980 ثبت نموده است . در این دوره زمانی خرابکاری از تعداد 7/0% تا تعداد 4/2% نوسان داشته است . همانگونه که قبلا ذکر گردید گروههای راستگرا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 183]
-
گوناگون
پربازدیدترینها