واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: ایسکانیوز: به مناسبت فرا رسیدن هفته دفاع مقدس قصد داریم تا با مرور آثار فیلمسازان تاثیرگذار در این عرصه به بررسی جایگاه سینمای دفاع مقدس بپردازیم که در اولین قدم آثار ابراهیم حاتمی کیا را مرور خواهیم کرد. حاتمی کیا در سال 1340 در یکی از محله های جنوب تهران متولد شد. پس از انقلاب و زمانی که 18 سال داشت با شرکت در کلاس های آزاد هنری فعالیت هنری را آغاز کرد و سپس به مرکز آموزش فیلم سازی آماتور معرفی شد . و در آنجا تاریخ سینما، فیلمنامه نویسی و کارگردانی را نزد اساتیدی چون اکبر عالمی، جمال حاجی آقا محمد و منوچهر عسگری نسب فرا گرفت و موفق گردید با نمره های بسیار بالا دوره ها را پشت سر بگذارد. حاتمی کیا به شروع جنگ تحمیلی به عضویت بخش سمعی بصری سپاه پاسداران در می آید و چندین بار برای فیلمبرداری به جبهه اعزام می شود. پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه هنر برای فیلمنامه نویسی کارش را با ساخت فیلم های کوتاه و مستند در رابطه با سینمای جنگ آغاز می کند که حاصل کار حاتمی کیا در این دوران، ساخت 7 فیلم کوتاه به نام های کوردلان، عاقبت مغرور، موعود، تربت، صراط، طوق سرخ و عطر پنهان است. در سال 65 نخستین فیلم بلند خود را با نام "هویت "می سازد و حاتمی کیا را به عنوان فیلم سازی مستعد و خوش آتیه به سینمای ایران معرفی می کند. دومین فیلم بلند حاتمی کیا "دیده بان "بود که که آن را در بنیاد فارابی ساخت و محسن مخملباف تدوین آن را انجام داد، دو فیلمسازی که در ابتدای فعالیت خود در فارابی رابطه نزدیکی با یکدیگر داشتند اما امروزه حاتمی کیا با شنیدن نام مخملباف می گوید: خدا آخر و عاقبت همه ما را به خیر کند. حاتمی کیا همراه با دیده بان موفق به دریافت جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فجر می شود و از سوی کسانی که به جبهه رفته بودند به دلیل ساختار متفاوت و واقعی آن با فیلم هایی که پیش از این در حوزه دفاع مقدس ساخته شده بودند با استقبال رو به رو شد. پروژه بعدی حاتمی کیا ساخت فیلمی متاثر از اشعار مولانا بود و عنوان آن را "مهاجر" گذاشت که این فیلم توانست تحسین منتقدان را بر انگیزد به طوری که جایزه بهترین فیلم جشنواره هشتم فیلم فجر را به خود اختصاص داد. تا به این جا حاتمی کیا موفق شده بود با سه فیلم اول خود، خود را به عنوان یکی از کارگردانان مطرح سینمای ایران مطرح کند و خود را به بدنه اصلی این سینما که در آن سالها بیشتر تحت تاثیر جنگ و مشکلات اجتماعی بود تحمیل کند. چهارمین فیلم حاتمی کیا "وصل نیکان" نسبت به سه فیلم اول او در سطح پایین تری قرار داشت و نتوانست انتظارات را برآورده کند. پنجمین فیلم حاتمی کیا نطقه عطف کارش و یکی از بهترین فیلم های تاریخ سینمای ایران است، "از کرخه تا راین "فیلمی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان در کنار آژانس شیشه ای از بهترین آثار وی به شمار می آیند. فیلمی که موسیقی زیبای مجید انتظامی بر تاثیرگذاری آن بر روی مخاطب نقش به سزایی داشت و نتیجه آن دریافت جایزه بهترین فیلم ازجشنواره یازدهم فجر بود. فیلم بعدی حاتمی کیا "خاکستر سبز" بود که علی رغم استقبال منتقدان به دلیل زبان استعاری و تمثیل گونه آن از سوی مخاطبان با استقبال چندانی مواجه نشد و گیشه خوبی نداشت. داستان زندگی و شهادت امیر اسکندر یکه تاز موضوع هشتمین فیلم بلند حاتمی کیا قرار می گیرد و وی برای آن نام "بوی پیراهن یوسف" را برمی گزیند و برای اولین بار از بازیگرانی صاحب نام و مشهور در فیلمش استفاده می کند که این فیلم نیز به مانند از کرخه تا راین با واکنش مثبت منتقدان و تماشاگران رو به رو می شود. حاتمی کیا در ادامه استفاده از بازیگران صاحب نام برج مینو را می سازد که تلاش می کند تصویر درستی را از موقعیت زن در جنگ و وضعیت یک بسیجی پس از اتمام جنگ ارایه بدهد. نهمین فیلم حاتمی کیا بار دیگر با استقبال شدید منتقدان و تماشاگران مواجه می شود. حاتمی کیا پس از دو سال دوری از سینما در سال 76 به این عرصه بازگشت و توانست با اثر تحسین برانگیز خود "آژانس شیشه ای" حضوری موفق به جشنواره شانزدهم فیلم فجر داشته باشد به طوری که اکثر جوایز مهم آن سال را از آن خود کرد. علی رغم تمام موفقیت هایی که آژانس شیشه ای چه در گیشه و چه در میان منتقدان به دست آورد به دلیل همزمانی نمایش آن با اتفاقات سیاسی سال 76 فیلم به جانبداری از گروه خاص متهم می شود و همین عامل باعث می شود حاتمی کیا برای چندین ماه در سکوت کامل به سر ببرد. دهمین فیلم بلند حاتمی کیا "روبان قرمز" بود که حاتمی کیا توانست با زبانی خاص وضعیت جامعه و تحولات آن را بازتاب دهد، فیلمی که تنها از وجود سه بازیگر سود می برد اما خط داستانی منسجم، کارگردانی خوب و بازی های فوق العاده بازیگرانش جایزه بخش بهترین کارگردانی بخش بین المللی جشنواره فجر را برایش به ارمغان آورد. پس از روبان قرمز حاتمی کیا به تلویزیون رفت و در تنها فعالیت تلویزیونی خود سریال موفق "خاک سرخ "را ساخت که با استقبال زیاد مخاطبان رو به رو شد. سال 79 را می توان بدترین سال عمر هنری حاتمی کیا نامید چرا که پس از تلاش بسیار زیادی که برای رساند "موج مرده" به جشنواره فجر کرد توسط ارشاد بخش های زیادی از آن حذف شد و حاتمی کیا در جلسه پرسش و پاسخ فیلمش نگاتیوهای فیلمش را بر روی صحنه دید و به خبرنگارانش گفت: این اصل فیلم من است که آن را تکه تکه کرده اند. ارتفاع پست عنوان پروژه بعدی این فیلمساز بود که در سال 80 آن را ساخت و این فیلم نیز با واکنش مثبت منتقدان رو به رو شد مخصوصا مضمون متفاوت آن که برای خیلی ها تعجب برانگیز بود. به "رنگ ارغوان" سیزدهمین فیلم بلند حاتمی کیا در مقام کارگردان است که پس از پشت سر گذاشتن سه سال هنوز مجوز اکران عمومی نگرفته است. حاتمی کیا سعی کرد با "به نام پدر "خاطرات تلخ به رنگ ارغوان را به فراموشی بسپارد اما با توجه به بازی خوب پرستویی و ایده جذاب فیلم نامه با واکنش های مثبتی از سوی منتقدان مواجه نشد و این فیلم را جزو آثار درجه دوم وی قلمداد کردند. حاتمی کیا هم اکنون مشغول فراهم سازی مقدمات دعوت پانزدهمین بلندش است و آن طور که در خبرها آمده است تماشاگران شاهد کاری متفاوت نسبت به گذشته از وی خواهند بود کاری که شاید بتوان خاطرات خوش از کرخه تا راین و آژانس شیشه ای را یکبار دیگر تکرار کند. به هر ترتیب ابراهیم حاتمی کیا یکی از تاثیرگذارترین و مطرح ترین فیلمسازان سینمای کشورمان است فیلمسازی که دوران کاری او را باید به 3 بخش تقسیم کرد :در بخش اول فیلم های صرفا جنگی جای می گیرند و تلاش می کند تصویری واقعی از آدم های درگیر جنگ ارایه دهد. در بخش دوم و با پایان جنگ سعی می کند سرنوشت آدم هایی را که از جنگ برگشته اند دنبال کند و در قسمت سوم مصائب و مشکلات آدم های جنگ و فرزندان آنها را به تصویر می کشد. راستی دوم مهر تولد حاتمی کیاست ، تولدت مبارک راوی حماسه ها احسان هوشیارگر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2128]