محبوبترینها
از کجا بفهمیم قاشق چنگال اصل است | قاشق چنگال تقلبی نخرید!
با چاپ روی وسایل یک کسب و کار پرسود بسازید
قیمت دیگ بخار و تولیدکننده اصلی دیگ بخار
معروف‌ترین هدیه و سوغاتی یزد مشخص شد!
آشنایی با انواع دوربین مداربسته ضد آب
پرداخت اینترنتی قبوض ساختمان (پرداخت قبض گاز، برق و آب)
بهترین دوره آموزش سئو محتوا در سال 1403 با نام طوفان ۱۴۰۳ در فروردین ماه شروع می شود
یک صرافی ارز دیجیتال چه امکاناتی باید داشته باشد؟
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
تعمیرگاه مجاز تعمیر ماشین لباسشویی در شرق تهران
جراحی و درمان ریشه دندان عفونی با خانم دکتر صفوراامامی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1799282123
علمي رو به آينده
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
علمي رو به آينده نويسنده:فريبا فرهاديانمنبع:روزنامه جام جم-شماره2152 علوم شناختي ، مجموعه اي از رشته هاي تخصصي و حوزه وسيعي از دانش است. ده ها سال است که در دنيا در زمينه علوم شناختي تحقيقات مفصل و پر هزينه اي انجام مي شود. هدف از اين علم اين است که اولا قابليت هاي شناختي که در موجودات زنده وجود دارد به شکل علمي تعريف و تدوين شود و بعد مکانيسم هايي که در مغز باعث به وجود آمدن چنين قابليت هايي بوده اند، شناسايي شوند. وقتي اين مکانيسم ها شناخته شدند به زبان رياضي ترجمه و به شکل کمي مشخص مي شوند و سپس اين کميات را در ماشين مدل سازي و در ابزار صنعتي مثل ربات ها پياده سازي مي کنند. با توجه به کارهايي که در اين حوزه از علم انجام مي شود مي توان فهميد که زنجيره اي از علوم مختلف در آن دخيلند تا مکانيسم هاي نوروني را مطالعه کنند.رشد انفجاري اين علم در 20 سال اخير حتي از رشد سريع علم فيزيک هم چشمگيرتر بوده است ، به طوري که نرخ رشد توليدات علمي در اين رشته از نرخ رشد توليدات در رشته فيزيک در يک قرن قبل بيشتر بوده و سريع ترين رشد را به خود اختصاص داده است ؛ البته اين مساله دليل واضحي دارد که به پيشرفت هاي فناوري و به خصوص استفاده از انواع روش هاي غيرتهاجمي براي بررسي مغز انسان و روش هاي تهاجمي براي مغز نخستيان غير انسان مثل ميمون رسوس برمي گردد.براي اين که بتوان يافته هاي علمي از مغز را به زبان رياضي ترجمه کرد به رشته ديگري نياز است که در کنار علوم اعصاب شناختي زاده شده و نام آن علوم اعصاب محاسباتي است.کار چنين علمي اين است که مکانيسم هاي عصبي نوروني را که به وسيله دانشمندان علوم اعصاب شناسايي شده اند به زبان رياضي درآورد. وقتي اين فرآيندها به زبان رياضي ترجمه شدند، اين قابليت را دارند که در محيطهاي غيرزيستي و موجود غيربيولوژيک مثل ربات يا ماشين پياده سازي و اجرا شوند؛ بنابراين در علوم شناختي ما درباره زنجيره اي از علوم صحبت مي کنيم که يک طرف آن مغز و علوم مربوط به آن است و يک طرف ديگر آن هم رياضيدان ها، مهندسان کامپيوتر و مهندسان الکترونيک هستند و درواقع با همديگر کار مي کنند.امروزه در مراکز تحقيقاتي عمده دنيا مجموعه اي از دانشمندان براي انتقال دانش از علوم پايه و اعصاب شناختي به صنعت و ديگر زمينه هاي زندگي بشر در حال تحقيق هستند و به دليل تاثير اقتصادي و نظامي و نيز تاثير بر وضعيت بهداشت و سلامت جامعه ، هزينه هاي هنگفتي صرف آن مي شود و نشان مي دهد که جامعه صنعتي دريافته است که قرن آينده ، قرن علوم اعصاب و رشته هاي وابسته به آن است. ما معتقديم رشد علوم اعصاب و دانش ما از مغز و قابليت هايش که سريع تر از علم فيزيک بوده است مي تواند در دهه هاي آينده در زندگي بشر در زمينه هاي مختلف نقش مهمي ايفائ کند. دروازه اي رو به آيندهخوشبختانه کشور ما صاحب پژوهشگاهي است که بسياري از نخبگان را دور هم جمع کرده و با ديدي رو به آينده علومي را گسترش داده که گرچه ممکن است به همين زودي و در کوتاه مدت شاهد نتيجه آن نباشيم ، اما آينده را از آن ما خواهد کرد. پژوهشگاه دانش هاي بنيادي (IPM) از حدود 10 سال پيش به فکر تاسيس رشته علوم اعصاب شناختي افتاد و در نهايت پژوهشکده علوم شناختي را راه اندازي کرد. برنامه هاي تحقيقاتي در اين پژوهشکده ابعاد متفاوت و متنوعي از اين دانش را مانند علوم اعصاب شناختي ، علوم اعصاب محاسباتي ، سايکوفيزيک ، گفتار و زبان ، شبکه هاي عصبي و هوش مصنوعي دربرمي گيرد. بسته به اين که با چه تکنيکي مغز را مطالعه کنند رشته هاي علمي مختلفي به وجود آمده است.سايکوفيزيک يکي از اين رشته هاست که ده ها سال است وجود دارد و در حوزه روان شناختي مطرح است و کار آن مطالعه ظرفيت ها و قابليت هاي ادراکي شناختي مغز به وسيله اندازه گيري پاسخ انسان و موجودات نخستين است که ما به صورت کمي اين ظرفيت ها را در ارتباط با شناخت محيط و صدا و تصوير اندازه گيري و ارزيابي مي کنيم. علوم اعصاب هم رشته ديگري است که در اين علم کاربرد دارد و هدف آن بررسي مغز با انواع روش هاي تصويربرداري از آن است. اين روش ها جزو انواع غيرتهاجمي بررسي مغز در شرايطي هستند که فرد در حال انجام يک آزمون شناختي است. متاسفانه ما در ايران از اين لحاظ دچار کمبود هستيم و به سرمايه گذاري چند ميليون دلاري و تربيت متخصص نياز داريم. هوش مصنوعي هم در کشور ما وضع بدي ندارد و سي چهل نفر متخصص در اين رشته داريم و چند نفر از آنها در پژوهشکده علوم اعصاب شناختي مشغول به کار و تحقيقند؛ البته در قسمت مدل سازي عصبي و علوم اعصاب محاسباتي در کشورمان دچار ضعف هستيم که در حال حاضر افراد نخبه اي داريم که ريشه در اين آب و خاک دارند و در خارج از کشور مشغول تحصيل در اين رشته اند که در صورت برگشت آنها، آغوش اين پژوهشکده به روي آنها باز است.متخصصان علوم اعصاب محاسباتي رياضيداناني هستند که با علوم مغز و اعصاب آشنايي دارند و در طرف ديگر قضيه هم متخصصان علوم اعصابي ايفاي نقش مي کنند که مقداري با زبان رياضي آشنايي دارند و به اين وسيله مي توانند با انجام يک کار گروهي بين رشته اي به تبادل اطلاعات بپردازند و يکي از دلايلي که اين رشته هنوز نتوانسته است در کشور ما بخوبي شکل بگيرد اين است که ما به پزشکان رياضيدان نياز داريم ؛ البته در حال حاضر در کشور ما به صورت کمرنگ پزشکاني هستند که زمينه رياضي خيلي قوي داشته و اغلب هم نخبه بوده اند و با خودآموزي و بهره گيري از تجارب استادان خارجي توانسته اند مقالاتي را در اين زمينه چاپ کنند. مثال هايي با رنگ تخيلطي سال گذشته ، در دنيا اتفاقاتي افتاد که اهميت علوم اعصاب شناختي را پررنگ تر کرد. چاپ مقالاتي در اين زمينه نقطه تحول جدي و اساسي در اين زمينه بود. در 2 مورد از اين مقالات ، صحبت از پيوند يک مدار الکترونيک به مغز بود. در يکي از آنها هيپوکمپ را که ساختاري در مغز ما و ديگر حيوانات است و در حافظه درازمدت نقش دارد، تخريب کردند و به جاي آن يک مدار که مشابه هيپوکمپ بود و مي توانست کار آن را انجام دهد در مغز قرار دادند و اعصاب را به آن وصل کردند، به طوري که حيوان تقريبا مثل يک حيوان سالم حافظه و يادگيري طبيعي خودش را داشت.اين آزمايش روي موش صحرايي انجام شد. در مورد ديگر هم که روي ميمون رسوس صورت گرفت يک بخش از مغز را تخريب کردند و مدارات الکترونيکي که همان کار را انجام مي داد آنجا نصب شد و بعد فرستنده هايي را در آنجا قرار دادند که به صورت بي سيم سيگنالي را به صورت امواج الکترومغناطيسي مخابره مي کرد.در جاي ديگري از مغز هم گيرنده هايي را نصب کردند که آن امواج را دريافت و بخش خاصي از مغز را تحريک مي کرد تا کار خاصي را که قبلا وظيفه قشر طبيعي مغز بود، انجام دهد؛ البته اين موارد تازه شروع کار است و فقط اين ديد را به ما مي دهد که در تخيل خود آينده را ترسيم کنيم ، مثلا اين که در 50 سال آينده مي توان قشر آسيب ديده مغز را براحتي با ادوات الکترونيکي جايگزين کرد، چون مي دانيم آن قسمت از مغز چه کاري انجام مي دهد و توانسته ايم آن را مدل سازي کنيم و ماشين هايي ساخته ايم که مي توانند اين کار را انجام دهند. مثال ديگر راه انداختن فردي بود که قطع نخاع شده بود و در مجله نيچر به چاپ رسيد.در اين طرح ، فرد فلج در ذهنش تصور راه رفتن مي کرد. اين تصور به وسيله رايانه تحليل مي شد و عضلات توسط رايانه تحريک مي شدند و به اين ترتيب فرد به راه افتاد به اعتقاد اهل علم ، کسي که به اين دانش دسترسي داشته باشد در آينده خيلي بيشتر از ملت هاي صاحب سلاح اتمي بر ديگران مسلط خواهد بود، چون آن موقع سر و کار اين ملت ها با مغز ما و کنترل آن است.گفتني است تا 10 سال پيش هيچکدام از اين رشته ها در ايران وجود نداشت ، اما در حال حاضر مي توان گفت محققان ما در زمينه علوم اعصاب شناختي در دنيا صاحب نظر هستند و تعداد قابل توجهي آزمايشگاه تحقيقاتي در اين زمينه تاسيس شده است که متاسفانه فقط در پژوهشگاه دانش هاي بنيادي هستند و ديگر مراکز دانشگاهي ما هنوز به آن نپرداخته اند.در حال حاضر، پژوهشکده علوم اعصاب شناختي در حال تربيت دانشجوي دکتري در اين رشته است و در سال 10 ، 15 مقاله با کيفيت هاي متفاوت در مجلات معتبر خارجي از اين پژوهشکده به چاپ مي رسد. نکته حائز اهميت در اين زمينه اين است که اولين مقاله تمام ايراني در مجله بسيار معتبر نيچر توسط دکتر استکي و همکارانشان به چاپ رسيده است که روي ادراکات بينايي و شناخت چهره بررسي هاي جالب توجهي انجام داده بود. فردا دير استهر چند در مورد اين رشته نگذاشتيم تجربه فيزيک تکرار شود، اما باز هم موانعي بر سر راه هست که اگر آنها را رفع نکنيم باز هم از دنيا و علمي که آينده را متحول خواهد کرد، عقب خواهيم ماند. به گفته يکي از محققان اين پژوهشگاه ، با وجود سير رو به رشد مقالات ما در اين زمينه باز هم مشکلات بسيار زيادي بر سر راه است و تلاش گروه علوم شناختي در پژوهشکده اين است که تحول ايجاد شده در اين رشته را تثبيت کرده از حالت وابسته به فرد درآورد و مسيري ايجاد کند که ادامه داشته باشد. اين گروه موفق شده است در کلاس يک دنيا اين کار را انجام دهد. کشور ما و دنيا نياز مبرمي به اين رشته دارد چون در آينده انواع بيماري هاي عصبي مثل آلزايمر، اختلال حافظه مربوط به بالا رفتن سن ، پارکينسون و بسياري ديگر که هزينه هاي بسياري را بر دوش جامعه مي گذارد به اين طريق درمان مي شود.از طرف ديگر، سهم مکانيسم هاي شناختي در مغز و پياده سازي آن در ربات مي تواند تحولات صنعتي زيادي به وجود آورد که آينده اقتصاد دنيا را در دست خواهد گرفت. صنايع نظامي هم بسيار متاثر از اين رشته است ، به طوري که الان در دنيا ميلياردها دلار در زمينه علوم اعصاب شناختي صرف بخش نظامي مي شود.با نگاهي به اين چشم انداز به اهميت آن پي مي بريم ، بنابراين بايد شرايط کار و تحقيق در اين زمينه در کشور ما فراهم شود، بعلاوه اين امکانات به شکل منطقي و بموقع توزيع شود تا فرار مغزها را نداشته باشيم.متاسفانه هنوز در سطوح بالاي تصميم گيري مملکت ما افرادي نشسته اند که مي گويند اصلا چرا بايد مقاله چاپ کرد يا اين که چرا بايد اين مقالات را در مجلات بين المللي ISI به چاپ رساند و با شعارهايي که ظاهر پسنديده اي دارند، جلوي اين کار را مي گيرند؛ مثلا بحث ISI اسلامي را مطرح مي کنند. گرچه اين کار اصلا کار بدي نيست ، اما بايد آن را در کنار ISI اصلي مطرح کرد و نه به عنوان جايگزين آن.بعضي مسوولان حتي مي گويند محققان ما چرا بايد در کنفرانس هاي غربي شرکت کنند، بلکه خوب است در کنفرانس هايي که در کشورهاي اسلامي برگزار مي شود شرکت کنند. مورد ديگري که مسوولان وزارت ما به آن ايراد مي گيرند اين است که تحقيقات ما جوابگوي نيازهاي روز جامعه نيست که البته اين حرف در جاي خودش درست است و تحقيقات بايد جنبه کاربري داشته باشند و کاربردهاي حاضر و فوري جامعه بايد در آنها لحاظ شود؛ اما اين درست نيست که چشممان را ببنديم و بگوييم فقط بايد معضل امروز حل شود که اگر چنين کنيم باز هم از دنيا عقب مي مانيم.کار تحقيقاتي به بسترسازي نياز دارد و زمان مي برد و بايد نيروي انساني را آموزش داد. پس نمي توان به 20 يا 30سال ديگر فکر نکرد و نيازهاي آن موقع را درنظر نگرفت.بعضي تحقيقات پايه هم گرچه ممکن است در نگاه اول نتيجه فوري به همراه نداشته باشند، اما با خود رشد فناوري مي آورد و شرکت هاي توليدي مي توانند از يافته هاي آنان براي توليد محصول بهتر با بازدهي اقتصادي بالاتر استفاده کنند. به اعتقاد محققان اين رشته در کشورمان ، رشته هايي که حالت بين رشته اي دارند بيشترين محروميت را در کشورهاي جهان سوم دارند، چون سازماني نيست که به آنها توجه کند. علم از نوع باکيفيتتحقيقات ما بايد در عرصه نقد بين المللي و محک سختگيرترين آدم هاي علمي دنيا قرار گيرند. اگر نتوانيم در مجلات معتبر علمي مقاله چاپ کنيم کشورمان هيچ تکاني در علم و صنعت نخواهد خورد. متاسفانه بيشتر علمي که در کشور ما توليد مي شود از نوع درجه 3 است. اگر در مقابل 4 يا 5 هزار مقاله اي که داريم فقط 20 يا 30 تا در بهترين مجلات علمي چاپ مي شوند بايد بدانيم مسير درستي نرفته ايم. ما به مقالاتي نياز داريم که بتوانند ما را به هزار سال قبل خودمان که حرف اول علم را در دنيا مي زديم برگردانند و اين کار گرچه سخت است ، اما شدني است و راه آن تاکيد بر علم با کيفيت است.
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 526]
-
پزشکی و سلامت
پربازدیدترینها