کمبود ویتامین D، به عنوان یک مشکل خاموش، سلامت میلیونها ایرانی را تهدید میکند. سبک زندگی مدرن، کاهش فعالیت بدنی و کمبود نور خورشید از جمله عواملی هستند که به این مشکل دامن زدهاند. در این میان، دولت با دستور توزیع شیر در مدارس، گامی مهم در جهت مقابله با این بحران برداشته است.
۷۵ درصد ایرانیها با کمبود ویتامین D دست و پنجه نرم میکنند: ضرورت توجه به تغذیه و سلامت
معاون بهداشت وزارت بهداشت، دکتر علیرضا رئیسی، زنگ خطر کمبود ویتامین D در کشور را به صدا درآورد و اعلام کرد که حدود ۷۵ درصد از ایرانیها با این مشکل مواجه هستند. این در حالی است که کمبود ویتامین D میتواند عواقب جدی برای سلامتی، از جمله پوکی استخوان، بیماریهای قلبی و برخی سرطانها داشته باشد.
علل کمبود ویتامین D:
کاهش مصرف لبنیات: به رغم اهمیت لبنیات به عنوان منبع اصلی کلسیم، سرانه مصرف این محصولات در کشور پایین است. کمبود نور خورشید: سبک زندگی مدرن و افزایش آپارتماننشینی باعث کاهش قرارگیری در معرض نور خورشید شده که مهمترین منبع تولید ویتامین D در بدن است. عوامل ژنتیکی و بیماریهای زمینهای: برخی افراد به دلایل ژنتیکی یا بیماریهای زمینهای، توانایی کمتری برای تولید یا جذب ویتامین D دارند.
پیامدهای کمبود ویتامین D:
پوکی استخوان: کمبود ویتامین D یکی از عوامل اصلی پوکی استخوان و افزایش خطر شکستگی استخوانها به ویژه در سالمندان است. بیماریهای قلبی عروقی: مطالعات نشان میدهند که کمبود ویتامین D با افزایش خطر بیماریهای قلبی عروقی مانند فشار خون بالا و بیماریهای عروق کرونر ارتباط دارد. ضعف سیستم ایمنی: ویتامین D نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و کمبود آن میتواند احتمال ابتلا به عفونتها را افزایش دهد. بیماریهای خود ایمنی: برخی مطالعات نشان میدهند که کمبود ویتامین D ممکن است با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای خود ایمنی مانند ام اس و دیابت نوع 1 مرتبط باشد.
راهکارهای پیشنهادی وزارت بهداشت:
توزیع شیر در مدارس: وزارت بهداشت بر اهمیت توزیع شیر در مدارس به عنوان یک راهکار موثر برای افزایش مصرف لبنیات و تامین کلسیم مورد نیاز بدن تاکید کرده است. ترویج مصرف مکملهای ویتامین D: با توجه به شیوع کمبود ویتامین D، مصرف مکملهای ویتامین D به ویژه برای گروههای پرخطر مانند سالمندان و کودکان توصیه میشود. افزایش آگاهی عمومی: اطلاعرسانی در مورد اهمیت ویتامین D و راههای تامین آن، نقش مهمی در پیشگیری از کمبود این ویتامین دارد. غنیسازی مواد غذایی: بررسی امکان غنیسازی برخی مواد غذایی مانند آرد با ویتامین D میتواند به افزایش مصرف این ویتامین در جامعه کمک کند. شناسایی و درمان افراد مبتلا: شناسایی افراد مبتلا به کمبود ویتامین D و درمان به موقع آنها میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
چالشها و راهکارها:
مالیات کالاهای آسیبرسان: وزارت بهداشت پیشنهاد داده است که مالیات محصولات آسیبرسان سلامت افزایش یافته و عواید آن برای حمایت از برنامههای تغذیهای و سلامت استفاده شود. هدفمندی یارانهها: وزارت بهداشت بر لزوم هدفمندسازی یارانهها برای حمایت از اقشار آسیبپذیر و بهبود دسترسی آنها به مواد غذایی سالم تاکید دارد.
کمبود ویتامین D یک مشکل جدی در جامعه ما است که میتواند عواقب جبرانناپذیری برای سلامتی داشته باشد. برای مقابله با این مشکل، نیازمند یک رویکرد جامع هستیم که شامل افزایش آگاهی عمومی، ترویج مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین D، توزیع مکملها و حمایتهای مالی از برنامههای تغذیهای باشد.