واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: همشهری-داستان راسلاس، شهزاده حبشه اثري است از ساموئل جانسون كه با ترجمه مهبد ايرانيطلب بهتازگي توسط نشر قطره در 191 صفحه، 1100 نسخه و بهاي 3هزارتومان به بازار نشر عرضه شده است؛كتابي كه پيش از اين نيز ترجمهاي از آن با نام راسلاس، شاهزاده سعادتجوي توسط مهناز صادقي بهسال1382 توسط نشر پرسمان منتشر شده بود. اين كتاب را به همراه منظومه بيهودگي آرزوهاي انسان، برجستهترين كارهاي ساموئل جانسون ارزيابي كردهاند، تنها داستان بلند اين نويسنده كه عنوان آن تفاوتي اساسي با محتواي كتاب دارد؛ عنواني كه جانسون با وسواس پس از چند بار تغيير و دگرگوني برگزيده است. آنگونه كه ظاهر امر از چنين عنواني حكايت ميكند، اين اثر بايد داستاني باشد به سبك كتابهاي ماجراجويانه و يا حادثهپردازانه كه زمينه و بستر رخدادها و يا حالوهواي داستان در سرزمينهاي شرقي جريان دارد و اين آن نوع از داستانهايي است كه ظاهراً در زمان انتشار كتاب، خواهان بسياري داشته است، بنابراين نويسنده تعمداً با برگزيدن اين نام براي داستان خود كوشيده است كه توجه بيشتر يا احياناً خوانندگان بيشتري را جلب كند. اما مضمون داستان نه حادثهمحور است و نه حتي در شكل متعارف قهرمانمحور بلكه بهواقع عمده كتاب شرح گفتوگوهايي است كه بين شخصيتهاي متعدد كتاب درميگيرد و درواقع به طرح ديدگاههاي فلسفي و دغدغههاي فكري و ذهني او ميپردازد كه نويسنده در طول زندگي با آن درگير بوده است. بنابراين اين كتاب بيش از همه مورد توجه آن دسته مخاطباني قرار ميگيرد كه بهجاي داستانهايي حادثهمحور داستانهاي فلسفي كه روي طرح ديدگاههاي نويسنده متمركز است، قرار ميگيرد. «كتاب با تازگي درخشنده و نافذ و مؤثر و كلامي كه قاطعيت واژهها و مفاهيم آن در بيان شك و پرسش، قاطعيت ويژه خردگرايان سده هجدهم اروپاست و با تهرنگي از طنز تلخ آميخته شده، ذهن متفكر را از راه همدردي به تفكر واميدارد. كتاب اثري بيهمتا نيست، اما استثنائي است» (از مقدمه كتاب). با وجود اينكه بيش از 2قرن از نوشتهشدن اين اثر ميگذرد، اما هنوز تا اندازه زيادي تازگي و جذابيت خود را حفظ كرده است. اين مهم نيز بيش از هرچيز ناشي از آن است كه نويسنده مباحثي را در خلال داستان مطرح ميكند كه دغدغه هميشگي انسانها بهحساب ميآيند.نكته جالب و قابل اشاره درباره نويسنده كتاب اين است كه خود زندگي بسيار پرفرازونشيب داشته كه در صورت استفاده از آن ميتوانست داستانهايي بهمراتب جذابتر از آنچه در داستان راسلاس، شهزاده حبشه شاهد هستيم را بنويسد، اما ظاهراً او چندان عنايتي به داستاننويسي بهويژه رمان نداشته است. ساموئل جانسون در سال 1709 در انگلستان بهدنيا آمده است، به هنگام زادهشدن نيمهجان بود و در دوران كودكي نيز همواره از بيماري سل رنج ميبرد و ظاهراً بينايي بسيار ضعيفي نيز داشته است؛ برخلاف هيبت ظاهرياش كه حكايت از سلامت بدني داشته است. هوش سرشار و حافظهاي قوي داشت و به همين لحاظ شاگردي ممتاز در دانشگاه بود اما بهدليل بيپولي دانشگاه را نيمهتمام رها كرد. مدتي معلم مدرسه بود و هنگامي كه با بيوهاي 20سال بزرگتر از خود ازدواج كرد، دارايي همسرش را صرف تأسيس مدرسهاي كرد كه دوام نياورد و ورشكسته شد. پس از آن مدتي را به كار در چاپخانه پرداخت و ظاهراً از همين زمان نويسندگي را آغاز كرد. جانسون بيشتر بهعنوان مقالهنويس و شاعر شناخته شده است و منظومه بيهودگي آرزوهاي انسان كه بلندترين شعر اوست، ماندگارترين اثرش در اين زمينه محسوب ميشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 289]