واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: فرانسيس فورد كوپولا، كارگردان و فيلمنامهنويس پرآوازه آمريكايي و برندهي پنج جايزه اسكار، امروز (سهشنبه) ٧٠ ساله ميشود. به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، «فرانسيس فورد كوپولا» كه شهرت جهانياش را بهواسطه سري فيلمهاي «پدرخوانده» بهدست آورد، روز هفتم آوريل ١٩٣٩ در ميشيگان آمريكا از خانوادهاي ايتالياييالاصل متولد شد و بعدها نام «فورد» را به احترام بنيانگذار كارخانه خودروسازي «فورد» به نام خانوادگياش افزود. «كوپولا» در ١٠ سالگي با استفاده از دوربين هشت ميليمتري پدرش، با فيلمبرداري و دنياي فيلم آشنا شد و همين علاقه و حس كنجكاوي، او را تا تحصيلات عاليه و اخذ مدرك كارگرداني فيلم از دانشكده فيلمسازي دانشگاه UCLA سوق داد. **خانواده سينمايي** «كوپولا» اغلب در فيلمهايش براي اعضاي خانواده خود نقشي را درنظر ميگرفت. دو پسر او در صحنه مربوط به دعواي خياباني فيلم «پدرخوانده» و صحنه مراسم تدفين در فيلم «دون كورلئون» حضور داشتند. دخترش «صوفيا كوپولا» در دو قسمت اول «پدرخوانده» و خواهرش «تاليا شيير» در هر سه قسمت «پدرخوانده» ايفاي نقش داشتند. پدرش «كارمين كوپولا» كه يك موسيقيدان حرفهاي بود، در ساخت موسيقي «پدرخوانده» با او همكاري كرد و جالبتر از همه «نيكلاس كيج» كه برادرزاده اوست، در فيلمهاي «كاتن كلاب»، «ماهي پرجنبوجوش» و «پگي سو ازدواج ميكند» ايفاي نقش داشت. **سلام به سينما** «كوپولا» در سال ١٩٦٣ با ساخت فيلم كمهزينه «جنون ١٣» براي كمپاني «روجر كورمن» رسما فعاليت حرفهاياش را بهعنوان يك فيلمساز آغاز كرد. وي پس از آن فيلم موفق «حالا پسر بزرگي هستي» را در سال ١٩٦٦ كارگرداني كرد و دو سال بعد، فيلم «رنگينكمان فينيان» را ساخت و اولين شكست مالياش را در گيشه سينما در سال ١٩٦٩ با فيلم «مردم باراني» تجربه كرد. **شاهكاري بهنام «پدرخوانده»** «كوپولا» پس از آنكه در سال ١٩٧١ براي فيلم «پاتون» اسكار بهترين فيلمنامه اقتباسي را گرفت، شاهكار فيلمسازياش يعني «پدرخوانده» را در سال ١٩٧٢ ساخت كه شهرتي جهاني براي وي رقم زد. اين فيلم با نقشآفريني «مارلون براندو» و «آلپاچينو»، موفق به كسب سه جايزه اسكار بهترين فيلم، بهترين بازيگر مرد (مارلون براندو) و بهترين فيلمنامه اقتباسي (كوپولا) شد. اين فيلم كه همواره يكي از سه اثر سينمايي برتر جهان نام برده ميشود، با بودجه ٥/٦ ميليون دلاري ساخته شد و فروش جهاني ٢٤٥ ميليون دلار را به ثبت رساند. **افتخارآفريني با «مكالمه»** «كوپولا» در فاصله مابين قسمتهاي اول و دوم «پدرخوانده»، فيلم «مكالمه» را ساخت و يكي از معدود كارگردانان تاريخ سينما نام گرفت كه در يكسال، با دو فيلم نامزد اسكار بهترين فيلم ميشد. در اين رقابت، اگرچه جايزه اسكار به «پدرخوانده ٢» رسيد، اما «مكالمه» در همان سال نخل طلاي جشنواره كن را به خود اختصاص داد. اين فيلم در سال ١٩٩٥ از سوي كنگره آمريكا براي نگهداري در آرشيو ملي فيلم انتخاب شد. «كوپولا» همواره از فيلم «آگرانديسمان» ميكلانژ آنتونيوني بهعنوان الهامبخش اصلي مضامين فيلم «مكالمه» ياد كرده است. كوپولا براي اين فيلم نامزد اسكار بهترين فيلمنامه اقتباسي نيز بود كه البته ناكام ماند. **در اوج با «پدرخوانده٢»** موفقيتهايي بزرگي كه «كوپولا» با «پدرخوانده» بهدست آورد، عاملي شد تا وي در سال ١٩٧٤ قسمت دوم اين فيلم پرطرفدار را به سينماهاي جهان بياورد. اين فيلم كه بارديگر «آلپاچينو» و «رابرت دنيرو» را به بازي گرفته بود، در ١١ بخش نامزد دريافت جوايز اسكار شد و در شش بخش از جمله بهترين كارگرداني، بهترين فيلم، بهترين فيلمنامه اقتباسي، بهترين موسيقي متن و بهترين بازيگر نقش مكمل (رابرت دنيرو) موفق به كسب جايزه اسكار شد. «آلپاچينو» براي اين فيلم بهعنوان بهترين بازيگر جوايز بافتا انتخاب شد. در ميان فيلمهاي چندقسمتي، «پدرخوانده» تنها فيلمي است كه قسمتهاي اول و دوم آن موفق به كسب اسكار بهترين فيلم شده است. **و «اينك آخرالزمان»** «كوپولا» پس از درخشش با فيلمهاي «مكالمه» و «پدرخوانده ١ و ٢»، تصميم گرفت براساس رمان «قلب تاريكي» جوزف كونراد، فيلمي بهنام «اينك آخرالزمان» بسازد. داستان اين فيلم در كامبوج هنگام وقوع جنگ ويتنام رخ ميدهد. قبل از شروع ساخت فيلم، «روجر كورمن» كه سابقه ساخت چند فيلم در ويتنام را داشت، به «كوپولا» توصيه كرد كه به آنجا نرود. توليد اين فيلم پرهزينه با وجود مشكلات فراوان ازجمله وقوع طوفان، ناآمادهبودن «مارلون براندو» و درگيري ناگهاني شورشيان با نظامياني كه سر صحنه مشغول بازي بودند ساخته شد و سرانجام در سال ١٩٧٩ به نمايش درآمد. اين فيلم در همان سال نخل طلاي كن را مشتركا با فيلم «طبل حلبي» كسب كرد. شهرت «اينك آخرالزمان» همانند فيلم «همشهري كين» با گذشت زمان افزايش يافت و هماكنون يكي از شاهكارهاي عصر جديد هاليوود محسوب ميشود. **سالهاي آرام كوپولا** پس از اين موفقيتهاي پيدرپي، «كوپولا» فيلمنامهاي براساس رمان «گتبسي بزرگ» نوشته اسكات فيتزجرالد نوشت كه به كارگرداني «جك كلايتون» و نقشآفريني «رابرت ردفورد» ساخته شد. البته نبايد فراموش كرد كه «كوپولا» يكسال پيش از آن با همكاري «جورج لوكاس» در مقام تهيهكننده، فيلم «گرافيتي آمريكايي» را ساخت كه نامزد اسكار بهترين فيلم هم شده بود. «كوپولا» پس از آن در سال ١٩٨١ نسخه بازسازيشده فيلم «ناپلئون» (١٩٢٧) ساخته «آبل گانس» را ساخت و يك سال بعد فيلم موزيكال «از صميم قلب» را كارگراني كرد كه يك شكست مالي براي او محسوب ميشد. در اين سالها كه «كوپولا» دچار افت كيفي در فيلمهايش شده بود، ساخت فيلم «خارجيها» در سال ١٩٨٢ تا حدودي قابلتوجه بود. اين فيلم از لحاظ بكارگيري بازيگران جوان كه بعدها ستارههاي سينما شدند، زبانزد شد كه از جملهي آن بازيگران ميتوان به «تام كروز» و «مت ديلون» اشاره كرد. وي دو سال بعد فيلم «كاتن كلاب» را ساخت كه در گيشه سينماها يك ناكام بزرگ بود كه با بودجه ٤٥ ميليون دلاري، تنها ٢٥ ميليون دلار فروش داشت. اين كارگردان با ساخت فيلمهاي «كاپيتان ائو»، «باغهاي سنگي» و «تاكر؛ مرد و روياهايش» حضور كمفروغي در عرصه سينما داشت. **«پدرخوانده٣»؛ شام آخر كوپولا** «كوپولا» در سال ١٩٩٠ سومين و آخرين قسمت از فيلم «پدرخوانده» را با بودجه ٥٤ ميليون دلاري ساخت. اين فيلم با نقشآفريني «آل پاچينو»، «اندي گارسيا» و «ديان كيتون» گرچه بهاندازه دو قسمت قبلي مورد قبول قرار نگرفت، اما فروش قابلتوجهي در سينماها بهدست آورد. «پدرخوانده٣» در هفت بخش نامزد جوايزه اسكار شد، اما نتوانست هيچيك از اين جوايز را كسب كند. بازي ضعيف «صوفيا» -دختر كوپولا- كه صداي منتقدين را درآورده بود، جايزه تمشك طلايي بدترين بازيگر زن را براي او به همراه آورد. **غروب كوپولا در دهه ٩٠** در سال ١٩٩٢ «كوپولا» فيلم «دراكولاي برام استوكر» را با بازي «آنتوني هاپكينز» روانه سينما كرد كه علاوهبر فروش بالا، سه جايزهي اسكار بهترين طراحي لباس، بهترين تدوين صدا و بهترين چهرهپردازي را نيز كسب كرد. در سال ١٩٩٤ وي تهيهكنندگي فيلم «فرانكشتاين» را برعهده گرفت. تا پايان دهه ٩٠، «كوپولا» تنها دو فيلم ديگر را كارگرداني كرد؛ يكي كمدي «جك» در سال ١٩٩٦ و ديگري «بارانساز» در سال ١٩٩٧ كه اقتباسي از رمان «جان گريشام» بود. آخرين فيلمي كه «كوپولا» كارگرداني كرد، «جوان بدون جواني» است كه در سال ٢٠٠٧ اكران شد. اين كارگردان ٧٠ ساله هماكنون درحال ساخت فيلم «تترو» در آرژانتين است. در ذيل نگاهي به برخي افتخارات و جوايز سينمايي مياندازيم كه «فرانسيس فورد كوپولا» طي چهار دهه فيلمسازي كسب كرده است: --جايزه اسكار بهترين فيلمنامه اقتباسي در سال ١٩٧١ براي «پاتون» --جايزه اسكار بهترين فيلمنامه اقتباسي در سال ١٩٧٣ براي «پدرخوانده» --جايزه اسكار بهترين فيلم، بهترين كارگرداني و بهترين فيلمنامه اقتباسي در سال ١٩٧٥ براي «پدرخوانده٢» --جايزه بافتا بهترين كارگرداني در سال ١٩٧٨ براي «اينك آخرآلزمان» --جايزه دوربين جشنواره برلين در سال ١٩٩١ --جايزه نخل طلا و جايزه فيپرشي جشنواره كن در سال ١٩٧٩ براي فيلم «اينك آخرالزمان» --جايزه نخل طلا و جايزه بهترين فيلم معنوي جشنواره كن در سال ١٩٧٤ براي فيلم «مكالمه» --جايزه يك عمر دستاورد سينمايي از انجمن كارگردانان آمريكا _جايزه گلدن گلوب براي بهترين كارگرداني و بهترين موسيقي متن در سال ١٩٨٠ براي «اينك آخرالزمان» --جايزه گلدن گلوب براي بهترين كارگرداني و بهترين فيلمنامه در سال ١٩٧٣ براي «پدرخوانده» --جايزه ويژه پنجاهمين سال تأسيس جشنواره سنسباستين در سال ٢٠٠٢ --شير طلاي افتخاري جشنواره ونيز در سال ١٩٩٢ --جايزه صدف طلايي بهترين فيلم و جايزه فيپرشي جشنواره سنسباستين در سال ١٩٦٩ براي «ماهي پر جنبوجوش».
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 382]