واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: -------------------------------------------------------------------------------- آنچه از سوي آفريدگار بدون عيب و نقص سالم و سفيد و بدون اشكال به ما هديه ميشود، طي دوراني كوتاه يا بلند آسيب ميبيند و تخريب ميشود. آنگاه ناچاريم از علم نه چندان كامل بشر سود بجوييم و آن را در حدي قابل قبول و نه به شكل عالي و كامل دوباره بسازيم. صحبت از دندانهاست كه هر چند سالم و بيعيب و نقص در دهان ما ميرويند، طي چند سال، گاه آنچنان با بيمهري صاحبان خود روبهرو ميشوند كه به شدت تخريب شده و براي بازسازي آنها ناگزير به استفاده از علم و تكنولوژي خاص آن هستيم. دندانها در اثر عدم رعايت بهداشت و تغذيه نادرست، در معرض پوسيدگي قرار ميگيرند. اگر براي درمان اين پوسيدگيها زود اقدام و آنها را ترميم كنيم، نياز به تداخل و دستكاري چنداني از سوي دندانپزشك نخواهند داشت و به راحتي ترميم ميشوند. اما گاهي پوسيدگيها چندان پيشرفت ميكنند كه نسج زيادي از دندان از بين ميرود و ساختمان دندان تا حد زيادي تخريب ميشود. براي درمان اين دندانها و بازسازي دوباره آنها، روكشهاي دنداني به كمك آمدهاند. به كمك اين روكشها دندان دوباره ساخته ميشود و ميتوان اميد داشت كه تا چند سال دندان به كمك روكش در دهان باقي ماند. كلاهي بر سر دندان تخريب دندانها ممكن است در اثر پوسيدگي يا ضربه اتفاق بيفتد. دندانهايي كه پوسيدگيهاي شديد دارند، مقدار زيادي از نسج خود را از دست ميدهند و دندانپزشك براي بازسازي آنها مجبور به استفاده از روكشها خواهد شد. گاهي اوقات ضربههايي كه به دندانها ميخورد نيز باعث ميشود كه دندان بشكند. اگر شكستگي دندان كوچك باشد ميتوان آن را به كمك مواد پركردني، ترميم كرد اما شكستگيهاي بزرگ دندان بايد به كمك روكشها اصلاح شوند. دندانهاي دچار شكستگيهاي مادرزادي مثل دندانهاي ميخي شكل يا دندانهايي كه اندازههاي كوچكتر يا نامتناسب با دندانهاي ديگر دارند و نيز بدرنگيهاي دندانها، به كمك روكشها قابل اصلاح است. در مجموع به كمك يك روكش ميتوان عملكرد و يا زيبايي از دست رفته يك دندان را به آن باز گرداند. روكشها از جنسهاي مختلفي ساخته ميشوند. مادهاي كه روكش يا هر گونه پروتز دنداني از آن ساخته ميشود بايد با خصوصيات و شرايط دهان سازگاري داشته باشد مثلا به راحتي زنگ نزند و مواد سمي براي بدن در آن به كار نرفته باشد. جالب است بدانيد كه طلا يكي از سازگارترين مواد با بدن انسان است و انتخاب خيلي مناسبي براي ساخت روكشهاي دنداني محسوب ميشود. اين خصوصيات، طلا را به عنوان مادهاي مناسب براي ساخت روكشها، معرفي ميكند: * لايه نازكي از طلا، استحكام خوبي همراه خواهد داشت بنابراين براي ساخت روكشي از جنس طلا براي دندانها لازم نيست مقدار زيادي از نسج دندان تراشيده شده و فضا براي قرارگيري روكش ايجاد شود. * طلا خصوصيات تطابقپذيري خيلي خوبي در هنگام ذوب و ساخت روكش دارد بنابراين يك تكنسين دندانپزشكي خواهد توانست به كمك طلا روكش بسيار دقيق و كاملي را در لابراتوار تهيه كند. در كنار اين خصوصيات خوب طلا، يكي دو اشكال عمده در استفاده از آن باعث شده كه اين ماده نجيب، در سالهاي اخير، به ندرت به كمك دندانپزشكان بيايدد. تا چندين سال پيش، طلا به عنوان يك سرمايه و نيز زيوري براي دندانها در دهان افراد قرار ميگرفت به عبارتي اگر كسي ميخواست پولي ذخيره كند، دندانهاي جلوي خود را باروكشي از طلا ميپوشاند تا اين دندانهاي طلا هم به كار زيبايي بيايند و هم اگر روزي صاحب دندانها نياز مالي داشت يكي از دندانها را بكشد و با فروش طلاي آن پولي به دست آورد. از طرفي براي ترميم و بازسازي دندانهاي تخريب شده هم روكشهاي طلا، استفاده بسيار عمومي داشتند. اما امروزه روكشهاي طلا با هزينه بسيار سنگين ساخته ميشوند و گرانقيمت هستند بنابراين استفاده از طلا در ساخت روكشهاي دنداني، كمكم جاي خودش را به موادي از جنس چيني و پرسلن و فلزهاي ارزان قيمتتر داده است. از طرفي با تغيير ارزشهاي زيبايي ديگر دندانهاي طلا ملاكي براي زيبايي محسوب نميشوند بلكه گرايش عمومي به داشتن دندانهايي رديف و سفيد پيش رفته است. امروزه، روكشهاي دنداني ممكن است براي دندانهاي عقب از جنس تمام فلز ساخته شود زيرا اين دندانها اغلب در معرض ديد نيستند اما بيشترين روكشهاي ساخته شده در لابراتورهاي امروزي دندانپزشكي از فلز ساخته شده و روي آن لايهاي از جنس چيني يا پرسلن قرار ميگيرد. پرسلن دندانپزشكي در رنگهاي مختلفي از سفيد در بازار موجود است و دندانپزشك قدرت انتخاب زيادي دارد تا رنگي از پرسلن متناسب با دندانهاي كناري را براي روكش در حال ساخت بيمار انتخاب كند. قدم به قدم براي قرار دادن يك روكش بر روي دندان، مراحل مختلفي بايد طي شود. اول از همه دندانپزشك، دندان مورد نظر را از نظر موقعيت، وجود فضاي كافي در فك مقابل، وضعيت لثه و.... بررسي ميكند و اگر تمام شرايط براي قرارگيري يك روكش بر روي دندان مناسب بود، مرحله به مرحله كارهاي مربوط به روكش را پيش ميبردد: )1 تمام پوسيدگيهاي دندان برداشته ميشود و سپس دندان به كمك يك ماده ترميم كننده مناسب مثل آمالگام يا كامپوزيت به صورت كامل ترميم ميشود. در ابتداي كار، در صورت نياز بيحسي انجام ميشود. )2 فرم خاصي از تراش براي دنداني كه قرار است زير روكش برود لازم است. براي قرار گرفتن دنداني كه زير روكش ميرود لازم است دندان در اطراف و سطح جونده به فرمي تراش بخورد و از نسجدنداني آن حذف شود كه فضاي كافي براي قرارگيري روي دندان ايجاد شود. بعد از آنكه تراش دندان كامل شد، از ناحيه دندان تراش خورده و همچنين فك مقابل آن قالبگيري ميشود و قالب تهيه شده براي ساخت روكش به لابراتوار دندانپزشكي (محلي كه دندانهاي ساختني در آنجا تهيه ميشوند) ارسال ميشود تا روكش موردنظر ساخته شود. روي دندان تراش خورده معمولا روكش موقتي قرار ميگيرد و بيمار مرخص ميشود. )3 در جلسه ملاقات بعدي، پايه فلزي روكش ساخته شده روي دندان موردنظر امتحان ميشود. در اين جلسه بايد مسائلي مثل تطابق كامل روكش با دندان و وضعيت آن نسبت به لثه بررسي شود و رنگ روكش انتخاب شود و بيمار براي جلسه بعدي فراخوانده شود. )4 در اين جلسه روكش ساخته شدهاي كه روي آن لايه چيني (پرسلن) هم قرار گرفته بر روي دندان امتحان ميشود و رنگ آن بررسي ميشود. در مورد رنگ روكش ساخته شده از بيمار هم نظرخواهي ميشود و اگر مورد رضايت بود، روكش به صورت موقت بر روي دندان چسبانده ميشود. )5 بعد از چند هفته اگر مشكلي براي روكش به وجود نيامد، به صورت دائمي به دندان چسبيده ميشود. )6 گاهي اوقات لازم است روكش بر روي دنداني قرار بگيرد كه تاج آن به دليل تخريب كاملا از بين رفته است. اين دندانها معمولا درمان ريشه ميشود و سپس قسمتي از پركردگي داخل كانال خالي شده و ميلهاي به نام پست )post( داخل آن قرار ميگيرد كه اين ميله باعث گير روكش به دندان خواهد شد. در قسمت بالاي ميله هم قسمتي شبيه تاج بازسازي ميشود، كه به كلاهك )core( معروف است. اين دو قسمت به دندان چسبانده ميشود و سپس مراحل بعدي ساخت روكش مانند دندان عادي ادامه پيدا ميكند. بريج، پلي به سمت با دندان شدن اگر دندان يا دندانهايي از دهان ما كشيده شود و دوست داشتهباشيم كه آنها را به نوعي جايگزين كنيم، بريج يكي از راه حلهاي جايگزيني دندانهاي از دست رفته است. براي قرار دادن بريج بايد دندانهاي دو طرف منطقه بيدندان، به همان شكلي كه براي قرار دادن روكش ذكر شد، تراش بخورند (حتي اگر اين دندانها سالم باشند) و سپس چند روكش به هم پيوسته به شكل يك پل از يك سمت ناحيه بيدندان تا سمت ديگر دندانها را به هم وصل كنند و ناحيه بيدندان هم به كمك روكشهاي مياني پر شودد. بهداشت روكش و بريج دندانهاي داراي روكش بايد مثل دندانهاي طبيعي مسواك بخورند و براي سلامت لثههاي اطراف آن مراقبت و استفاده از دهانشويههاي ملايم مثل آب نمك يا دهانشويههايي كه از سوي دندانپزشكتان توصيه ميشود، مفيد است. براي تميز كردن قسمت بيدنداني يك بريج بايد از نخ دندانهاي مخصوص زير بريج يا مسواكهاي بين دنداني استفاده كرده و اين مناطق را به طور كامل تميز كنيم. ساير نكات بهداشتي مثل مسواك، نخ دندان و دهانشويهها بايد همانند دندانهاي طبيعي، براي دندانهاي داراي روكش و بريج هم استفاده شوند. منبع:هفته نامه سلامت
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 336]