بحران مالي جهان، لزوم بازبيني در جايزه اقتصاد نوبل را مي‌طلبد

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: بحران مالي جهان، لزوم بازبيني در جايزه اقتصاد نوبل را مي‌طلبد
اقتصاد. خارجي . نوبل
تهران - تحليلگران اقتصادي معتقدند، بحران مالي جهان نشان داد، نظام گزينش دريافت‌كنندگان جايزه اقتصاد نوبل مي‌بايست مورد بازبيني قرار گيرد به گزارش گروه اخبار صوتي و تصويري ايرنا، پايگاه اينترنتي روزنامه لوموند روز شنبه در تفسيري
به نقل از اين كارشناسان افزود: رويكردهاي نئوكلاسيك با محوريت سياست مبتني بر بازار كه عمدتا اقتصاددانان آمريكائي باني اين نظريات را براي دريافت جايزه اقتصاد نوبل برمي گزينند، از عوامل اصلي آشفتگي نظام مالي حاكم بر جهان است .

در تفسير لوموند آمده است: جايزه اقتصاد نوبل دوشنبه اين هفته به فرد منتخب اهدا مي‌شود.

از سال ‪ ۱۹۶۹‬كه اهداي جايزه اقتصاد نوبل آغاز شد، اين جايزه به افرادي اهدا مي‌شود كه مطالعاتي در قلمروهاي متفاوت اقتصادي اعم از اقتصاد خرد و كلان و قلمروهاي تركيب اقتصاد با سياست و روانشناسي داشته اند.

عملكرد كميته گزينش جايزه اقتصاد نوبل، همواره مورد انتقاد بوده است، چرا كه در انتخاب افراد، رويكردي نئوكلاسيك به اقتصاد داشته و حامي فرضيه ليبراليسم در بازار است . بخش اعظم نظام حاكم بر اقتصاد امروز جهان مبتني بر اين رويكرد است كه نتايج زيانبار آن هم گريبان پيشگامان اين فرضيه را گرفته است .

از ميان ‪ ۵۸‬دريافت‌كننده جايزه اقتصاد نوبل، ‪ ۴۰‬نفر آمريكايي هستند كه ‪ ۶۹‬درصد اين افراد را تشكيل مي‌دهند. ‪ ۷۰‬درصد اين افراد هنگامي كه جايزه را دريافت كردند مشغول تدريس در دانشگاهاي آمريكا بودند و فرضيات پيشنهادي اقتصادي آنها اين وضعيت نابسامان اقتصاد امروز جهان را به بار آورده است .

‪ ۲۵‬تن از دريافت‌كنندگان جايزه اقتصاد نوبل از اساتيد و مديران دانشگاه شيكاگو بوده‌اند كه امروز به مدرسه شيكاگو تغيير نام يافته است .

ميلتون فريدمن به همراه تني چند از اقتصادانان كه همگي طرفدار اقتصاد مبتني بر بازار هستند، از موسسان اين دانشگاه هستند و نامبرده دارنده جايزه نوبل اقتصاد سال ‪ ۱۹۷۶‬است.

پروفسور ژوزف استيگليتز استاد دانشگاه كلمبياي آمريكا و دارنده جايزه اقتصاد نوبل سال ‪ ۲۰۰۱‬مي‌گويد: به عقيده من بحران مالي كه هم اكنون بخش اعظمي از جهان را فرا گرفته است، باعث خواهد شد تا اصلاحي بنيادين در فلسفه نظام اقتصادي جهان ايجاد شود.

اين اقتصاددان تاكيد مي‌كند كه مشخص است بازار غيرقابل كنترل فاجعه بار خواهد بود.

لوموند در تحليل خود متذكر شد: اوضاع بسيار آشفته كنوني اقتصاد جهان كه به مرور از گذشته سير تحول نزولي خود را طي كرده و به اين وضعيت نابسامان امروز رسيده است، همه ناشي از عمل به فرضيه‌هاي اقتصادي فريدمن بر محوريت ايفاي نقش هرچه بيشتر و بزرگتر بخش خصوصي و در مقابل كوچك كردن نقش دولت در اقتصاد استوار است .

به اعتقاد تحليلگران اقتصادي، اعمال همين نظريات اقتصادي كار را به اينجا رساند كه امروز شاهد آشفتگي ويرانگر اقتصاد جهان هستيم .

جوزف استيگليتز اقتصاددان و رييس سابق بانك جهاني كه انتقادهاي تند و تيزش به سياستهاي حاكم بر اين بانك منجر به بركناري وي در سال ‪ ۲۰۰۰‬شد، با انتقاد شديد از نظام اقتصادي موجود در جهان مي‌گويد: رخدادهاي كنوني اقتصادي جهان مويد آن است كه بازار به تنهايي قادر به كار كردن نيست .

اما برتيل هولم لند رئيس كميته انتخاب‌كننده جايزه اقتصاد نوبل در مقام دفاع از عملكرد اين كميته مي‌گويد: گرايشهاي سياسي برگزيده‌شدگان متفاوت است .برخي محافظه كار و راست گرايند،برخي ديگر به وضوح گرايش به چپ دارند و برخي هم ميانه رو هستند.

اما پل سيبلوم تاريخدان و كارشناس اقتصاد موزه نوبل استكلهم مي‌گويد:
اگرچه نگرشهاي نامزدهاي دريافت جايزه در مكاتب مختلف اقتصادي در مد نظر كميته قرار دارد، اما مكتب غالب ، نئوكلاسيك است .

به گفته سيبلوم ، نظريه‌هاي دريافت‌كنندگان جايزه اقتصاد نوبل نه تنها تاثير بسزائي در برنامه‌هاي دانشگاهي دارد بلكه در تصميم‌گيري هاي سياسي نيز در سراسر جهان تاثير گذار است .

با توجه به بحران مالي كنوني جهان، سيبلوم معتقد است كه كميته انتخاب كننده برنده جايزه اقتصاد نوبل در آينده از نگرش نئوكلاسيك به اقتصاد فاصله خواهد گرفت و وارد قلمروهاي جديد اقتصادي خواهد شد.

به اعتقاد تحليلگران اقتصادي ، اهداي حايزه اقتصاد نوبل از اين پس رويكردهايي را كه با شكست مواجه شده و مرتبط با قلمروهاي اكولوژي بوده اند، يا حامي اقتصاد خرد براي تثبيت اقتصاد هستند، يا تئوريهاي جديدي را كه بر مبناي هرج و مرج و بي‌نظمي در بازار بوده اند، كنار خواهد گذاشت .

هولم لند مي‌گويد كه بدون شك تغيير رويكردهاي كميته انتخاب‌كننده در كوتاه مدت اعمال شدني نخواهد بود.

وي تاكيد كرد، بحران كنوني مالي جهان تاثيري بر نحوه انتخاب جايزه اقتصاد نوبل امسال نخواهد گذارد.
شنبه 20 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]