تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
بهترین سایتهای خرید تیک آبی رسمی اینستاگرام در ایران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1815646618
جنگ دولت و بخش خصوصی از کجا آغاز شد
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > اقتصاد کلان - توسعه بخش عمومی در اقتصاد ایران بیش از آنکه در توجه به کارکردهای دولت نهفته باشد ناشی از بدبینی نسبت به بخش خصوصی است. علی پاکزاد: دولت مرکزی به مفهوم مدرن آن از بعد اقتصادی با شکل گیری رژیم پهلویی در ایران شکل گرفت که البته یکی از دلایل خروج اقتصاد ایران از چارچوبهای ملوک الطوایفی و ایجاد دولت به اشکال آنهم در واقع با تغییر جغرافیای منطقه خاورمیانه توسط قدرتهای اورپایی کلید خورد. تا پیش از آن اقتصاد و سیاست کشور غالب رشد پیدا کرده ای بود براساس سیستم مالک و رعیتی دوران قاجار که در دیرینه تاریخ ایران توسط سلسله های مختلف اعمال شده بود. تغییر ساختار سیاسی و اقتصادی کشور به تغییر ساختارهای اقتصادی منجر شد که طی آن اندک اندک دولت مرکزی به عنوان متولی دارایی های ملی و خزانه دار اقتصاد وارد عمل شده، آرام آرام تمامی شئون اقتصادی را به خود متصل ساخت. اتصالی که اوج آنرا می توان اصلاحات ارضی دانست و طی آن ترکیب ساختار سنتی سرمایه داری در ایران که مبتنی بر مالکیت زمین و در نهایت تولید کشاورزی بود از هم پاشید. با برنامه هایی هم که تحت عنوان صنعتی سازی کشور صورت گرفت صاحبان سرمایه از روستاها به شهرها آمده و با حمایت های دولت به سمت تولید صنعتی سوق داده شدند که البته با توجه به آنکه این فرایند بیشتر فرمایشی بود تا برگرفته از یک حرکت درونزای اقتصاد و اجتماعی شاهد آن بودیم که خرده مالکان وابسته به زمین در شهرها نیز بر همان مبنا دارایی خود را به سمت زمین سوق دادند و اگرچه در بخش تولید صنعتی هم حضور پیدا کردند ولی درعمل آنچه با خروج سرمایه ها از روستاها رخ داد رونق گرفتن بازار زمین و ساخت وساز در شهرها بود. شکل گیری رابین هودها در کنار این روند که به معنی خروج سرمایه مولد از بخش کشاورزی به نام بخش صنعت و درنهایت سر زیری سرمایه به بخش خدمات و دیگر جایگاههای غیر مولد در اقتصاد معاصر ایران است شاهد قوت گرفتن دولتها و افزایش سهم آنها در اقتصاد ایران هستیم. دولتهایی که اندک اندک مزه پول آسان حاصل از فروش نفت خام به مزاقشان خوش نشسته و در مقابل خود توده ای از مردم را دارند که از با از هم پاشیدن ساختارهای سنتی تولید به حاشیه شهرها رانده شده اند و در عمل کاری برای ارتزاق ندارند. در این دوره می بینیم که با توجه به نوع نگاه مردم و دولتهایی که تلاش داشته اند برنامه های اصلاحات ارضی را اجرا کنند صاحبان سرمایه و مالکین به زالوهایی شبیه می شدند که جز مکیدن خون رعیت کاری نداشته اند و ترویج این نگاه (که تنها بر گرفته از حرکتهای مردم نبود بلکه خود رژیم نیز با توجه به تلاشی که در جهت تثبیت نظام سیاسی خود داشت تلاش می کرد مالکین غیر وابسته را از زمینهایشان که منبع قدرتشان بود جدا کند) باعث توجه جامعه به تفکرات چپ و کمونیستی شد، یعنی نگاهی که در آن روزها در مقابل با قدرتمداران در جهان ظهور کرده بود و سرمایه و سرمایه داری را به طور کلی نفی می کرد. این نوع تفکر اگرچه مورد قبول طیف مذهبی جامعه نبود ولی به هر شکل در تمامی ارکان جامعه منفک شده از نظام های سنتی رسوخ کرده بود و حتی رژیم پهلوی هم نمی توانست خود را از نفوذ تفکر چپ که در آن دوره در حال جهانگیر شدن بود محفوظ بدارد به طوریکه خواسته و ناخواسته برآیند برنامه های اصلاحات ارضی و نگاه جذاب چپ به مراودات اقتصادی باعث شد، دولت ها به عنوان جایگزین قطعی ساختار سرمایه داری بخش خصوصی خود را در نقش عیارانی ببینند که وظیفه دارد با گرفتن ثروت نا مشروع مالکین و ثروتمندان آنرا بین مردم محروم تقسیم کند چیزی که در فرهنگ غرب معادل رابین هود است. به عبارتی خلاصه برآیند چند حرکت همزمان در عرصه داخلی و بین المللی شامل: تلاش برای ایجاد حکومت مرکزی قدرتمند در ایران، تغییر ناقص ساختارهای مالک و رعیتی به کارگر و کارفرمایی و در نهایت رشد جهانی تفکر چپ در مرزهای شمالی کشور باعث شد دولت ها در ایران خود را در نقش عیاران ببینند یعنی گروهی که تلاش می کند از حق کشاورز و کارگر در مقابل مالک و کارفرمای ظالم دفاع کند. این روند اگرچه شاید در پیش از انقلاب در لایه های بیرونی برنامه های دولت به عنوان یک نهاد عام نمود چندانی پیدا نکرده بود ولی در عمل به کار گیری صاحب اندیشه هایی با گرایش چپ در سازمانهای فکری مانند سازمان برنامه و بودجه آن زمان که گفته می شود ایجاد آن با رشد تفکرات امریکایی در رژیم پهلویی همزمان بوده است نشان می دهد که خواسته یا ناخواسته دولت ها در ایران پیش از انقلاب اگرچه مش سرمایه داری را دنبال می کردند ولی در عمل چون برپایه مبازره با ساختار مالک ورعیتی بنا شده بودند به شکلی مدیون تفکر جایگاه دولت در ساختارهای بلوک شرق بودند. عیاران دولتی در سالهای بعد از انقلاب این روند در سالهای پس از پیروزی انقلاب نومد عینی تری پیدا کرد و دولت به مفهوم عام ان تبدیل به عیاری شد که مدافع حق مظلوم در مقابل سرمایه داری ظالم بود. این روند بدون انقطاع در تمامی دولتهای بعد از انقلاب اسلامی در دولت نهادگرای زمان جنگ ، در دولت متمایل به ساختارهای اقتصاد کلاسیک و اقتصاد باز دوران سازندگی ، در دولت اصلاحات و درنهایت دولت عدالت دنبال شده است. اگر چه در دوره ای از اولویت شعارهای دولتها خارج و در زمانهایی به راس شعارها رسیده است ولی در تمامی این دوره ها دولت ها در جهت بزرگتر شدن دادمه دادند، آنهم با تفکر حمایت از اقشار آسیب پذیر و بر مبنای ناکارآمددانستن و بدبینی به بخش خصوصی. عدم امکان اصلاح قانون کار طی سالهای گذشته به رغم مطرح شدن شعار آن در تمامی دولت ها، عدم اجرای درست خصوصی سازی در اقتصاد ایران و در نهایت تبدیل شده آن به شبهه دولتی سازی ، ایجاد دهها نهاد موازی برای نظارت بر بخش غیر دولتی و در عین حال عدم پاسخگوی بودن مدیران دولتی درقبال عملکردشان ، بی ثباتی در سیاستهای اقتصادی حامی سرمایه بخش غیر دولتی و... همه و همه ریشه در این تفکری دارد که دولت همواره در ایران خود را به عنوان حافط منابع اقشار آسیب پذیر در مقابل صاحبان ظالم سرمایه دانسته است و تلاش کرده با کاهش درآمدهای سرمایه داران غیر دولتی به اقشار آسیب پذیر کمک کند. البته جالب آن است که در تمامی این سالهای همواره دولت خود را در زمره اقشار آسیب پذیر بر شمرده است و به صورت شماتیک دولت خود را نماینده قدرتمند گروهی بدون قدرت می داند، ولی در نهایت این نحوه تفکر در اقتصاد ایران به یک دلیل با شکست مواجه شده است زیرا نوع عملکرد عیاران که دزدیدن از اغنیا و بخشیدن به فقراست با کارکرد دولت با ساختارهای مدرن آن در تناقض قرار می گیرد. تناقض میان نقش وهدف رابین هودها هیچگاه نمی توانند رئیس جمهور شوند و در عین حال عیار باقی بمانند زیرا دولت متمرکز خود به عنوان یک سرمایه دار بزرگ در ساختار اقتصادی عمل می کند و بر خلاف تصوری غلط برگرفته از انکه خود نیز از اقشار مظلوم و آسیب پذیر جامعه است دولت در مفهوم عام آن به هر قیمتی ازخودش حمایت می کند و در واقع در همین جا است که دولتهای مدرن در ایران به تناقض میان نقش و هدف می رسند. بی اعتمادی دولت به بخش خصوصی نیز ریشه در همین غلبه تصور عیاری بر وظایف دولت دارد که در عمل باعث شده اقتصاد ایران در دوگانگی میان حفاظت از خود به عنوان نمادی از قشر اسیب پذیر و ایجاد عدالتی که باید همه گیر باشد به سردرگمی دچار شود و در نهایت فضای سودطلبی و منفعت خواهی جو غالبی شود که در لوای عیاری بر روابط اجتماعی حاکم می شود و دولت نیز به طور ناخواسته به ان دامن می زند. بنابراین می توان گفت یکی از آن دلایلی که طی تاریخ معاصر ایران به بزرگتر شدن دولت ها در ایران منجر شده است ریشه در خود مظلوم چنداری دولتهایی است که برای خود شأن عیاری قایل شده اند. شاید یکی از نمودهای بیرونی این نوع تفکر در نهایت به عملکرد دولت در قبال هدفمندسازی یارانه ها منجر شده باشد، دولت با شعار عدالت خواهی مدعی است که تلاش دارد سهم دهکهای پردرامد را از مصرف انرژی ارزان کاهش داده و با توزیع نقدی منافع حاصل از کاهش سهم ثروتمندان به فقرا یارانه نقدی اعطا کند، عملکردی کاملا کپی برداری شده از روش عیاران. اما با توجه به آنکه در تمامی سالهای صده تاریخ معاصر ایران که دولت ها به رشد خود در تمامی ابعاد اقتصاد کشور ادامه داده اند و جامعه نیز به نوعی به نقش منفعل خود در قبال افعال اقتصادی دولت عادت کرده است؛ می بینیم که در میان عامه مردم این نوع روش توزیع ثروت منطقی به نظر می رسد و مردم خود را محق می دانند که دولت به هر عنوانی پولی بدون زحمت در اختیارشان قرار دهد؛ یعنی دولتی که خود تمامی اقتصاد را در دست دارد با متهم کردن گروهی که انها را صاحب ثروت می داند به اقشار کم درآمد منفعل در ساختار اقتصاد، این وعده را می دهد که حقشان را (که همان سهم از یارانه ها یا درامد نفت است) پس گرفته و به انها بازپس خواهد داد. در حالی که این دولت در عمل چون خود را از اقشار آسیب پذیر می بیند به نوعی عمل خواهد کرد که خود کمترین زیان را ببیند و انچه در بهترین حالت نصیب اقشار محروم می شود یارانه نقدی خواهد بود که در اقتصاد تورم زده هر روز از ارزش آن کاسته خواهد شد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 166]
-
گوناگون
پربازدیدترینها