اعتكاف، فصل زيباي بارش رحمت الهي

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: اعتكاف، فصل زيباي بارش رحمت الهي
خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا): مريم جلوداران - اعتكاف فصل زيباي بارش رحمت الهي، شستن آلودگي‏هاي روح و نوراني ساختن دل است. چونان، بالي است براي پريدن و رها شدن از هر آنچه انسان را در ورطه ماديات به بند كشيده است. اعتكاف در حقيقت نقطه و حلقه اتصال عبد با معبود است.

اعتكاف غبار ماديات از دل زدودن است، بهترين فرصت براي انس با خداست، چشيدن طعم واقعي بندگي است، مناسب ترين ميدان براي به زمين زدن وابستگي ها و در نهايت، خدايي شدن است.
اعتكاف بريدن از غير و پيوستن به دوست براي دوباره برگشتن به جامعه است، اعتكاف هجرتي دروني براي سير در دنياي باطن و مروري بر نفسانيات خويش است.
اعتكاف تمريني است سه روزه، با شب زنده داري و روزه داري و عبادت و راز و نيازهاي عاشقانه با معبود تا يك عمر در معبد نياز و سجده گاه راز و نياز، معتكف حريم بندگي باشيم.
اعتكاف اهل عبادت را عيد حضور است و اهل غفلت را روزنهاي به سوي نور.
اعتكاف، از شمار عبادت هايي است كه انسان را در رسيدن به هدف متعالي‏اش ياري مي‏رساند و او را تا آسمان بالا مي‏برد.
اعتكاف در واقع معجون تمامي عبادت‏ها به شمار مي رود،‌ برگرفته از عبادتهايي چون نماز، روزه، حج، جهاد و امر به معروف و نهي از منكر.
سه روز ماندن در مسجد آن هم در ماه رجب المرجب، انسان را از خواسته ها و تمايلات مادي و دنيايي دور نگاه مي دارد و روزه گرفتن آن به انسان شيريني تقرب به خداوند متعال را مي چشاند.
اعتكاف در اصل جهاد با نفس است تا روح انسان به جلاي معنوي صيقل خورد و تمام وجودش سرشار از عشق و ارادت به درگاه الهي شود.

*اعتكاف در روايات
اعتكاف از ديرباز نه تنها در دين اسلام بلكه در ميان ديگر اديان نيز وجود داشته است به گونه اي كه از شواهد تاريخي برمي آيد حضرت سليمان (ع) در مسجد بيت المقدس اعتكاف مي‏كرده است.
مرحوم علامه مجلسى در "بحارالانوار" به نقل از طبرسى آورده است كه: "حضرت سليمان (ع) در مسجد بيت المقدس به مدت يك سال و دو سال، يك ماه و دو ماه و كمتر و بيشتر اعتكاف مى‏كرد و آب و غذا براى آن حضرت فراهم مى‏شد و او در همان جا به عبادت مى‏پرداخت."
آيات قرآن كريم نيز نشانگر ريشه دار بودن اعتكاف در اديان گذشته است آنجا كه خداوند متعال مي‏فرمايد: "به خاطر بياوريد هنگامي كه خانه كعبه را محل بازگشت و مركز امن براي مردم قرار داديم، و براي تجديد خاطره از مقام ابراهيم، عبادتگاهي براي خود انتخاب كنيد، و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه: خانه مرا براي طواف كنندگان و معتكفان و ركوع كنندگان و سجده كنندگان پاك و پاكيزه كنيد."
حضرت موسي (ع) نيز خلوتگاهي براي عبادت داشته است. از آيات شانزدهم و هفدهم سوره مريم نيز مي توان دريافت كه حضرت مريم (ع) وقتي به افتخار ملاقات با فرشته الهي نايل آمد، از مردم بريده بود و در خلوت به سر مي‏برد.
علامه طباطبايي در تفسير الميزان مي‏نويسد: "گويا مقصود از دوري مريم (ع) از مردم، بريدن از آنان و روي آوردن به اعتكاف براي عبادت بوده است."
در خصوص اعتكاف پيامبر اسلام (ص) نيز روايت هاي بسياري ثبت شده كه ايشان افزون بر آن كه دهه آخر ماه مبارك رمضان را در مسجد معتكف مي‏شدند و خيمه‏اي براي عبادت برپا كرده و بستر خواب خويش را در آن ايام جمع مي‏كردند، ديگران را نيز به اين امر سفارش كرده و اعتكاف دهه آخر ماه مبارك رمضان را، معادل دو حج و دو عمره برمي‏شمردند.
در روايات آمده است كه ايشان در سالي كه جنگ بدر در دهه آخر ماه مبارك رمضان رخ داد، موفق به اعتكاف نشدند از اين رو سال بعد، دو دهه اعتكاف كردند و قضاي دهه سال قبل را نيز به جا آوردند.
از صدر اسلام كه پيامبر (ص) احكام و عبادت‏هاي اسلامي را به مسلمانان آموخت، اعتكاف نيز همپاي نماز و روزه در ميان مسلمانان شكل گرفت.
رسول مكرم اسلام پيرامون مراسم معنوي اعتكاف چه زيبا فرموده است: "هركس از روي ايمان و اخلاص اعتكاف نمايد، تمام گناهان گذشته‏اش آمرزيده مي‏شود."
اعتكاف آثار معنوي بسياري دارد كه پاك شدن از گناهان و دوري از عذاب خداوند، گوشه‏اي از آن است، پيامبر (ص) در اين باره مي فرمايد: "وقتي معتكف از عملش فارغ مي‏شود و اعتكافش تمام مي‏گردد، به او مي‏گويند: از گناه خويش خارج شو، همانند روزي كه از مادر به دنيا آمدي."
همچنين درباره دوري از عذاب الهي، در روايتي مي‏خوانيم: "هر كس براي رضايت خداوند يك روز معتكف شود، خداوند بين او و آتش جهنم سه مانع بزرگ قرار مي‏دهد."
در روايتي ديگر آمده است كه "گناهان معتكف زدوده مي‏شود و اجر كسي را به او مي‏دهند كه تمام نيكي‏ها را به جا آورده است."
حضرت علي (ع) فرموده است: "معتكف بايد پيوسته به ذكر خدا و تلاوت قرآن و نماز مشغول باشد و هر اندازه كه بتواند، از سخن گفتن لب فرو بندد."
حضرت صادق (ع) نيز در خصوص اعتكاف به نقل از كتب آسماني اينگونه فرموده است: "اي فرزند آدم! براي انجام عبادت من فراغتي به وجود بياور تا من دل تو را از بي نيازي سرشار سازم و بدون اينكه تو طلب كني، حاجتت را برآورده كنم و من خود را ملتزم ميدانم كه حوائج تو را برطرف نمايم."
و نيز آن حضرت نقل كرده كه پيامبر اكرم (ص) فرمود: "با فضيلتترين مردم كسي است كه عاشق عبادت باشد و با اشتياق تمام عبادت را به آغوش بكشد و با جسمش آن را دوست بدارد و براي آن فراغتي به وجود بياورد."

* آداب اعتكاف
سيدبن طاووس يكي از دانشمندان پارسا نيز خطاب به معتكفان اينگونه مي گويد: "بدان كه كمال اعتكاف آن است كه انسان، عقل و دل و اعضايش را وقف اعمال صالح كند. معتكف بايد فكر و جان و اعضاي خود را با افسارهاي مراقبه، مهار نمايد، هر معتكفي خود را ملزم نموده است كه با تمام وجود، به خداوند متعال روي آورد و روي گرداني و غفلت از حق را يكسره كنار نهد. بنابر اين هر گاه معتكف، نور عقل و جانش را به غير خدا مشغول كند يا عضوي از اعضاي بدنش را در كاري كه طاعت پروردگار نيست به كار گيرد، به همان ميزاني كه غفلت نموده يا كوتاهي كرده، از حقيقت و كمال اعتكاف خود كاسته است."
سيد بن طاووس همچنين در جاي ديگر ميگويد: "بدان كه اوج و كمال اعتكاف آن است كه انسان عقل و دل و ديگر اعضاي بدن خويش را تنها بر اعمال صالح وقف كند و آنها را بر درگاه خداوند و اراده مقدس او حبس نمايد. معتكف بايد فكر و جان و اعضاي خود را با افسارهاي مراقبت به خوبي مهار كند و از چيزهايي كه روزه دار بايد از آن بپرهيزد، كاملا خودداري كند، بلكه دقت و مراقبه معتكف بايد به مراتب بيشتر از روزه دار باشد زيرا او هم روزه دار است و هم معتكف، و هر معتكفي خود را ملزم نموده است كه با تمام وجود به خداوند متعال روي آورد و رويگرداني و غفلت از حق را يكسره كنار نهد.
بنابراين هرگاه معتكف نور عقل و جانش را به غير خدا مشغول كند، يا عضوي از اعضاي بدنش را به غير خدا مشغول كند، يا عضوي از اعضاي بدنش را در كاري كه طاعت پروردگار نيست به كار گيرد، به همان ميزاني كه غفلت نموده، يا كوتاهي كرده، از حقيقت اعتكاف خود كاسته است."
در خصوص روزه ايام البيض در ماه رجب نيز سفارش هاي بسياري شده است از جمله پيامبر (ص) فرمود: "هر كس سه روز از وسط ماه رجب (سيزدهم و چهاردهم و پانزدهم) را روزه بدارد و در شبهايش به نماز شب قيام كند، از دنيا رحلت نميكند مگر با توبه نصوح."
حضرت علي (ع) نيز فرمود: "هر كس يك روز از ماه رجب را در اول يا وسط يا آخر آن روزه بگيرد، گناهان او بخشيده ميشود."
امام صادق (ع) نيز در اين زمينه مي فرمايد: "كسي كه ايام البيض از ماه رجب را روزه بگيرد، خداوند به ازاي هر روز، ثواب روزه داري و شب زنده داري يك سال را براي او بنويسد، و در روز قيامت، در جايگاه ايمن شدگان از آتش دوزخ خواهد ايستاد."
روايات فوق بيانگر عظمت و فوايد بي نظير اين سنت حسنه يعني اعتكاف است كه هر سال نيز با استقبال چشمگير مردم به ويژه جوانان و نوجوانان مواجه مي شود پس چه زيباست آنانكه استطاعت مالي دارند در اين امر خير سهيم شوند و اگر چه نمي توانند شخصا در مراسم معنوي اعتكاف حضور داشته باشند با تقبل بخشي از هزينه هاي اين مراسم ثوابي برابر با معتكفين ببرند.
سه شنبه 25 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]