واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: CYRUS LAND9th December 2006, 11:37 AMسرما شروع شده و استفاده از وسايل گرمازا نيز بيشتر شده است اما رعايت نكردن اصول و موازين ايمني در كاربرد درست اين وسايل، موجب به خطر افتادن سلامت و ايمني بسياري از مردم ميشود. سالانه حدود 1000 نفر در كشور بر اثر استنشاق گاز منواكسيدكربن جان خود را از دست ميدهند. اين تعداد فقط مربوط به آنهايي است كه به مراكز اورژانس و بيمارستانها منتقل ميشوند و هيچ آماري از ميزان مرگومير ناشي از گازگرفتگي در شهرهاي كوچك و روستاها در دست نيست. چراغهاي خوراكپزي، بخاريهاي نفتي يا گازي، آبگرمكنهاي نفتي يا گازي، شومينههاي گازي يا هيزمي و... وسايل گرمازايي هستند كه عمدتا مورد استفاده قرار ميگيرند و در اثر سوختن ناقص مواد و گازها در اين وسايل، گاز منو اكسيدكربن ايجاد ميشود كه فوقالعاده خطرناك، سمي و كشنده است. منو اكسيد كربن چيست؟ منو اكسيد كربن يا CO يك قاتل نامريي است گازي بدون رنگ و بو كه از سوختن ناقص مواد سوختني ايجاد ميشود و هر سال بهخصوص در فصلهاي سرد، جان بسياري از انسانها را ميگيرد. ميل تركيبي منو اكسيد كربن با هموگلوبين خون 300 برابر از اكسيژن بيشتر است. به همين علت وقتي منو اكسيد كربن وارد سيستم تنفسي فرد ميشود، بلافاصله با گلبولهاي قرمز پيوند تشكيل ميدهد و اجازه تركيب اكسيژن را با گلبولهاي قرمز نميدهد. در نتيجه اكسيژن به ساير بافتهاي بدن مخصوصاً سلسله اعصاب نميرسد و آن را فلج ميكند و قدرت انجام هرگونه فعاليتي از انسان سلب ميشود. بد نيست بدانيد كه در خون همه ما غلظتي از CO به مقدار 5 درصد وجود دارد كه اگر اين غلظت به 20 درصد برسد، مسموميت و مرگ عواقب آن خواهد بود. زمان استفاده از وسايل پختوپز، مثل اجاق گاز يا استفاده از گرماي بخاري بايد به اين موضوع دقت كنيم كه اين وسايل مقدار كمي منو اكسيد كربن توليد ميكنند. هرچه اكسيژن كمتري به قسمت شعله برسد، مقدار توليد منو اكسيد كربن بيشتر ميشود. سوختن كامل زماني انجام ميشود كه اكسيژن كافي باشد، چراكه عمدتا در دستگاههاي گرمكننده، هواي مورد نياز بايد از خارج محيط تامين و گازهاي مضر ناشي از سوختن مانند گازكربنيك و منواكسيدكربن بايد به خارج از محيط تخليه شود. در وسايل گرمازاي دودكشدار، در صورتي كه دودكش نقصي نداشته باشد، عمل تهويه (ورود اكسيژن لازم و تخليه گازهاي مضر) به خوبي از اين طريق انجام ميشود، اما در وسايل گرمازا با شعله باز و بدون دودكش، اين شرايط فراهم نيست. اين وسايل، اكسيژن لازم را براي سوختن از همان محيط ميگيرند و طبعا گازهاي مضر حاصل از سوختن را نيز به همان محيط بر ميگردانند كه با توجه به سرما و بسته بودن راههاي تهويه هوا مثل پنجرهها، دريچههاي كولر و درها، تهويه هوا به درستي انجام نميشود و بر اثر سوختن ناقص و وجود گازهاي مضر به خصوص گاز CO در اين محيط، افراد دچار مسموميت يا به اصطلاح گازگرفتگي ميشوند و بر اثر اين مسموميت، در اندك زماني جان خود را از دست ميدهند. يك باور غلط بسياري از مردم فقط گاز كرسي يا گاز زغال را كشنده ميدانند و از اينكه هر ماده سوختني كه بهطور كامل نسوزد ميتواند منو اكسيد كربن توليد كند، بياطلاعند. چه زماني منو اكسيدكربن خطرآفرين ميشود منو اكسيد كربن قربانيان خود را در محيطهاي بسته و بدون تهويه مناسب هوا به دام مياندازد و آرام و بيصدا، فرد را ميكشد. اگر ميخواهيد در دام اين قاتل بيرنگ و بو گرفتار نشويد، به توصيههاي زير توجه كنيد: )1 از وسايل گازسوز و گرمايشي بدون دودكش براي گرم كردن منازل مسكوني يا محيطهاي بسته و كوچك كه جريان هوا در آن وجود ندارد، استفاده نكنيد. )2 قبل از استفاده از وسايل گرمايشي دودكش را كنترل كنيد .از باز بودن مسير آن اطمينان حاصل كنيد و روزنههاي آن را با فويلهاي آلومنيومي يا روشهاي مناسب ديگر مسدود كنيد. )3 براي گرم كردن خانه و ساير محيطهاي بسته از چراغهاي خوراكپزي مانند پيكنيك، اجاق گاز و... استفاده نكنيد. )4 از وسايل روشنايي گازسوز به مدت طولاني بهخصوص در فضاهاي بسته و بدون تبادل اكسيژن استفاده نكنيد. )5 اتومبيل خود را در پاركينگ به مدت طولاني روشن نگه نداريد. )6 رنگ شعله وسايل گرمايشي يا پختوپز بايد آبي باشد. در غير اين صورت نشانه وجود نقص در وسيله، سيستم سوخترساني يا كمبود اكسيژن در محيط است. در اين گونه مواقع، نسبت به تعمير و سرويس وسيله اقدام كنيد. نشانههاي قاتل نامريي شناخت علائم وجود گاز منو اكسيد كربن در منزل يا محيط كار، بهترين راه براي فرار از دست اين قاتل بيرحم است. شايد مهمترين علت بروز گازگرفتگي بياطلاعي و غفلت باشد. هنوز بسياري از مردم كشنده بودن اين گاز را باور ندارند و توصيههاي ايمني را جدي نميگيرند. علائم و نشانههاي مسموميت با گاز منو اكسيد كربن شبيه ابتلا به آنفلوآنزا است ولي در مسموميت با اين گاز، تب وجود ندارد. اين علائم عبارتند از: سردرد، خستگي، خوابآلودگي، كاهش سطح هوشياري، كاهش ريتم تنفس، تهوع و سرگيجه. چه بايد كرد )1 اگر در محيطهاي بسته قرار داشتيد و چنين علائمي را در خود يا ديگران مشاهده كرديد، هر چه سريعتر پنجرهها را باز كنيد و به هواي آزادبرويد. به ديگران نيز اطلاع بدهيد كه ممكن است در محيط منو اكسيد كربن زيادي انتشار پيدا كرده باشد. به اتاقهاي ديگر سر بزنيد و حتي به همسايههادر طبقات بالا يا پايين اطلاع بدهيد. اين موارد را جدي بگيريد؛ چون در بسياري موارد سهلانگاري باعث مرگ عدهاي از افراد بهصورت جمعي شده است. در مواردي هم كه فرد پس از مسموميت شديد با كمك اقدامات پزشكي از مرگ نجات پيدا كند، احتمال صدمات شديد مانند كوري، ناشنوايي و آسيبهاي كليوي بسيار زياد است. )2 فصل زمستان همه روزنهها را در منزل يا محيط كار مسدود نكنيد. مخصوصاً در اتاق خواب كمي جريان هوا ايجاد كنيد. )3 در صورت امكان از يك شناساگر گاز منو اكسيد كربن در منزل استفاده كنيد. اين وسيله به محض انتشار گاز منو اكسيد كربن در فضاي منزل با صداي زنگ شما را مطلع ميكند و از خطر نجات ميدهد. )4 هر چند وقت يكبار، دودكشها و وسايل گرمايشي يا پختوپز را در منزل كنترل كنيد. )5 هرچند مسدود كردن كانالهاي كولر در زمستان به گرم شدن بيشتر منزل و صرفهجويي در انرژي كمك ميكند اما اين كار باعث ميشود در مواقع انتشار گاز منو اكسيد كربن در منزل تجمع گاز خيلي سريع اتفاق بيفتد لذا بهتر است آنها را بهطور كامل مسدود نكنيد. )6 اگر فردي دچار گازگرفتگي شد، او را به محيط باز منتقل كنيد و عمليات اكسيژنرساني را انجام دهيد و سريع او را به بيمارستان برسانيد و حتماً به پزشك اعلام كنيد كه دچار گازگرفتگي شده است. )7 از وسايل گرمايشي استاندارد استفاده كنيد. )8 دودكشها هرچه كوتاهتر و مستقيم باشند بهترند. محل اتصالات دودكش نيز بايد محكم باشد تا دود كش از جاي خود بيرون نيايد. )9 دودكشهاي بالاي پشتبام بايد داراي كلاهك مخصوص و حداقل 60 سانتيمتر از بلندترين نقطه ساختمان بالاتر باشند. دستگاههاي هشدار دهنده وجود گاز منو اكسيد كربن دستگاههاي هشدار دهنده در دو نوع ثابت و متحرك در بازار وجود دارند و از نوع ثابت در منازل، ادارهها، مدارس و... استفاده ميشود. اين دستگاهها داراي زنگ هشدار دهنده نسبتاً قوي هستند و به محض اين كه درصد گاز منواكسيد كربن بيشتر از حد مجاز شود، شروع به زنگ زدن با صداي بلند ميكنند. فراموش نكنيد، مواجهه كوتاه مدت با مقدار بسيار زياد منواكسيد كربن يا مواجهه بلند مدت با مقادير كم اين گاز ميتواند به سلامت شما آسيب جدي وارد كند. به همين دليل نصب اين دستگاهها در مكانهاي عموميمانند مدارس توصيه ميشود. از آن جا كه گاز منواكسيد كربن از هوا سبكتر است و به سرعت به سمت بالا حركت ميكند، بايد دستگاه را در ارتفاعي بيش از 150 سانتي متر از كف قرار دهيد. حتي ميتوان آن را روي سقف نصب كرد. توجه كنيد، اين دستگاهها را درست روبهروي اجاق و يا بخاري و يا هر شعله مستقيم ديگر قرار ندهيد. دستگاه بايد جايي دور از دسترس بچهها يا حيوانات خانگي نصب شود بهترين محل نصب آن، اتاق خواب است. بهتر است، بلندي صداي دستگاه را طوري تنظيم كنيد كه به راحتي شنيده شود. وقتي دستگاه وجود گاز از طريق دستگاه اعلام ميشود، زنگ را قطع كرده، پنجرهها را باز كنيد و همراه ساير اعضاي خانواده به هواي آزاد برويد. منبع:هفته نامه سلامت سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 491]