واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
5 توصيه طبي بـه روزهداران ترجمه: دكتر بهاره مرتضيزاده وقتي صحبت از ماه رمضان به ميان ميآيد، اغلب كارشناسان و پزشكان مسلمان ترجيح ميدهند از فوايد روزهداري بگويند اما شايد دكتر مقربي، پزشك عرب مسلمان، در اين ميان يك استثنا باشد كه همواره ميكوشد با معرفي راهكارهاي ساده به روزهداران كمك كند تا راحتتر با روزه كنار بيايند و مشكلات و عوارض احتمالي آن را به حداقل برسانند. 1.ذخيرهسازي انرژي رمضان هميشه ماه تغيير و تحول است. از عادتهاي غذايي و ساعات خواب و استراحت گرفته تا تغيير در رفتار و گفتار. اما پزشکان معتقدند تغييرات جسمي نبايد يکباره و ناگهاني به بدن تحميل شوند. چون در حالت عادي، بدن انسان به چند روز وقت نياز دارد تا خود را با شيوه جديد وفق دهد. برنامهريزي مناسب براي انتخاب رژيم غذايي و نيز زمانبندي انجام کارهاي روزمره، کليد اصلي بهرهبري از فوايد جسمي و همچنين لذتهاي معنوي اين ماه مبارک است. به عنوان نمونه الگوي خواب افراد روزهدار يکي از مواردي است که حتما دستخوش تغيير ميشود. بنابراين بهتر است بدن را قدم به قدم با اين الگوي جديد آشنا کرد. متخصصان به افرادي که قصد روزه گرفتن دارند پيشنهاد ميکنند که از اواخر ماه شعبان، صبح زود بيدار شدن را تمرين کنند. آنها ميتوانند 10 روز آخر ماه شعبان، هر روز کمي زودتر از قبل بيدار شوند و سپس وقت اضافه خود را با کارهايي مثل پيادهروي يا مطالعه پر کنند. 2.سمزدايي قبل از ماه رمضان سمزدايي بدن هم يکي ديگر از روشهايي است که متخصصان براي تطابق بدن با شرايط روزهداري پيشنهاد ميکنند. اين روش درواقع به معني کمتر مصرف کردن چاي، قهوه، و شيرينيجات است. دکتر مقربي، متخصص تغذيه در بيمارستان آمريکايي دبي ميگويد: «قطع ناگهاني کافئين باعث علايم جسمي خاصي ميشود که سردرد يکي از شايعترين اين علايم محسوب ميشود.» بدن افرادي که روزانه مقادير زيادي چاي و قهوه مينوشند به سطح ثابتي از کافئين و تئين عادت کرده است. بنابراين با شروع روزهداري مشکلاتي شبيه نشانگان ترک در اين افراد ايجاد ميشود. اگر کم کردن مصرف قهوه و چاي، تدريجي مثلا از يک هفته قبل از شروع رمضان صورت بگيرد، بدن هم کمکم خود را با شرايط جديد تطبيق ميدهد. در نتيجه دردهاي عضلاني و سردرد کمتر از قبل سراغ فرد روزهدار ميآيند. 3.ماه رمضان و کاهش متابوليسم اتفاق مهم ديگري که هنگام روزهداري رخ ميدهد، کاهش متابوليسم بدن است. اصولا بسته به مدت زماني که از خوردن آخرين وعده غذايي گذشته باشد، فيزيولوژي بدن انسان، متابوليسم را به طور تدريجي کند ميکند تا انرژي کمتري مورد نياز باشد. دکتر مقربي ميگويد: «در طول روزهداري حدود 14 يا 15 ساعت هيچ ماده غذايي وارد بدن فرد روزهدار نميشود. بنابراين متابوليسم قطعا افت خواهد کرد.» متخصصان به افراد روزهدار توصيه ميکنند حتما 3 وعده سحر، افطار و شام را در برنامه غذايي خود جاي دهند. چون در اين حالت موادغذايي مورد نياز به شکل کاملتري وارد بدن ميشوند. در ضمن اگر تقريبا 2 ساعت بعد از صرف افطار يا شام، فرد ورزش سبکي هم انجام بدهد، متابوليسم بدن دوباره بالا ميرود. اين کار باعث ميشود سرزندگي و نشاط به بدن بازگردد و فرد روزهدار احساس خستگي مزمن نداشته باشد. البته يکي از اشتباهاتي که باعث ميشود فرد هميشه خود را خسته و کسل احساس کند، خوردن بيش از حد افطاري است. دستگاه گوارش اين افراد پس از ساعتها بيکاري، ناگهان با حجم بالايي از انواع گروههاي غذايي مواجه ميشود. علاوه بر آن چنين فردي به دليل احساس پري شکم، نميتواند شام بخورد و بدتر از همه اينکه قادر به انجام هيچ فعاليت فيزيکياي هم نخواهد بود. وقتي شام که منبع تامين بخش مهمي از انرژي هنگام روزهداري است، خورده نميشود و فعاليت بدني هم وجود ندارد تا چرخه سوختوساز انرژي را به راه بيندازد نتيجه جالبي به دست نميآيد. درواقع در پايان روز فرد خسته و با شکمي نفخ کرده دراز ميکشد. اين شخص حتي قادر نيست خيلي از فعاليتهاي طبيعي و روزمره خود را انجام دهد. از مساله تغذيه که بگذريم، زمانبندي انجام کارها در ماه رمضان هم اهميت ويژهاي دارد. مثلا فعاليتهايي که نياز به تمرکز ذهني بالاتري دارند بهتر است در آغاز روز انجام شوند. چون مغز انسان براي تمرکز احتياج به گلوکز بالايي دارد و سطح گلوکز خون فرد روزهدار طبيعتا در ابتداي روز بيشتر است. بقيه روز را ميتوان به شکلي برنامهريزي کرد که کارهاي سبکتر، بعدازظهر و پس از يک استراحت کوتاه انجام شوند. درواقع همه کارهايي که نياز به تمرکز و انرژي کمتري دارند بايد در بخش دوم روز گنجانده شوند. 4.فعاليت فيزيکي براي کنترل متابوليسم در روزهاي روزهداري خانم دکتر مقربي بهعنوان متخصص تغذيه به همه روزهداران پيشنهاد کرد حتما برنامه ورزشي منظمي در طول ماه رمضان داشته باشند. او ميگويد: «متابوليسم شما در طول روز به تدريج پايين ميآيد. در چنين شرايطي انجام فعاليت فيزيکي مناسب مدتي پس از خوردن افطار، موثرترين راه براي برگرداندن چرخه انرژي به حالت نرمال است.» بهترين زمان براي برنامههاي ورزشي 2 ساعت بعد از افطار است. چون هم موادغذايي به بدن رسيده و هم فرصت کافي براي هضم آنها وجود داشته است. در نتيجه هيچ ناراحتي گوارشي هم براي فرد به وجود نميآيد. انواع ورزشهاي هوازي سبک براي چنين منظوري مناسب هستند. مثلا پيادهروي با قدمهاي سريع يا حتي ورزش کردن در باشگاههاي ايروبيک و بدنسازي به شرطي که فعاليتهاي بدني سنگين انجام نشود. 5.تنظيم برنامه خواب و بيداري الگوي خواب افراد روزهدار در طول ماه رمضان کاملا تغيير پيدا ميکند. همانطور که گفته شد تمرين زود بيدار شدن، از اواخر ماه شعبان بهترين کمک براي تطابق ذهن و جسم با وضعيت جديد است. در طول ماه رمضان هم بايد سعي کنيد با همان اولين زنگ ساعت، نفس عميقي بکشيد و از خواب بيدار شويد. بعضي افراد مدام در تختخواب غلت ميزنند و به خود 5 دقيقه ديگر فرجه براي خوابيدن ميدهند. اينها کساني هستند که نه تنها نميتوانند سحري کاملي بخورند بلکه تا پايان روز هم خسته و خوابآلوده باقي خواهند ماند. منبع:www.salamat.com /ج
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 620]