تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
انواع ریل دستگاه‌های CNC + جدول مقایسه معایب و مزایا
خرید سوسیس پرکن اصل با گارانتی
تشخیص دیسک و صفحه اصلی از تقلبی (6 راه ساده)
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
ده راهنمایی برای نوازندگان مبتدی یوکللی
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1806872559
جهاني شدن يكسان سازي يا تنوّع فرهنگي و سياستهاي ملّي (قسمت چهارم )
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
جهاني شدن يكسان سازي يا تنوّع فرهنگي و سياستهاي ملّي (قسمت چهارم و پاياني) نويسنده: سيد حسين شرف الدين آيسسكو و تنوع فرهنگيآيسسكو (سازمان اسلامي، آموزشي، علمي و فرهنگي وابسته به سازمان كنفرانس اسلامي) نيز در چهارمين اجلاس وزراي فرهنگ كشورهاي اسلامي كه در آذر ماه 1383 / دسامبر 2004 در الجزاير تشكيل شد، ضمن تأكيد بر مقوله تنوع فرهنگ، بيانيه اي را با يك مقدّمه 5 بندي و 7 ماده در اين خصوص به تصويب رسانيد. لزوم توجه به ويژگي ها و خصوصيات ملل، تأكيد بر همزيستي مسالمت آميز، همكاري هاي مشترك، تفاهم همه جانبه ملت ها و همچنين گفت و گوي ثمربخش و سازنده بين ملت ها و فرهنگ ها در جهت تحقق اهداف جهاني بشريت به عنوان جايگزين منحصر به فرد فرهنگ رايج خشونت و سياست محروم سازي ديگران؛ پذيرش واقعيت تنوع فرهنگي در عين احترام متقابل به عنوان مبناي گفت و گو و همكاري سازنده بين فرهنگي و بين تمدّني در جهان همواره در حال تغيير؛ رعايت قوانين و كنوانسيون هاي بين المللي كه ضمن پذيرش ويژگي هاي خاص فرهنگي و تمدني ملت ها و كشورها، حقوق ايشان را براي حفظ فرهنگ و تمدن خود تضمين كرده است؛ توجه به ويژگي هاي پسنديده وميراث مشترك فرهنگي بشر همچون عشق، برادري، عدالت، همبستگي، احترام متقابل و... به منظور هدايت همگان در جهت گفت و گوي بين فرهنگ هاي و مذاهب ؛ مبارزه با رويه هاي خصمانه و تندروي هاي تهديد كننده صلح، عدالت وامنيت جهاني و ايده تضاد تمدن ها، از مهم ترين عناصر مورد تأكيد اين بيانيه است.اين بيانيه در ضمن ماده يك خود، در زمينه‌ي توجه دادن جدي به مسئله ي تنوع فرهنگي آورده است:- تنوع فرهنگي و تمدّني موهبتي از جانب خداست و ما به عنوان يك مسلمان رسالتي انساني در جهت پايه گذاري صلح بين المللي به عهده داريم و بايد در جهت منافع همه‌ي انسان ها از فرهنگ هاي جهاني حمايت كنيم.- هر فرهنگي ارزش هاي خاص خود را دارد و از وضعيت خاصي برخوردار است و هيچ كس نمي تواند كمك هر فرهنگ را به غناي ميراث فرهنگي جهاني كتمان كند و... .- توجيهي براي باور داشتن به فرهنگ يا ملت دشمن وجود ندارد و انديشه هاي پيش پنداشت فرهنگ ها را تمدن هاي ديگر علاوه بر تصورات متعصبانه ملت ها و كشورها بايد آشكار گردد.- تنوع فرهنگي ثروت عظيمي است كه نبايد موجب ناسازگاري، تنش و طرد ديگران گردد، بلكه بايد وسيله اي براي گسترش چشم انداز همكاري هاي مشترك، ايجاد سازگاري، آشتي و همچنين كاهش اختلافات و رفع مسالمت آميز تضادها باشد.ميراث فرهنگي مادي و غير مادي كه تنوع فرهنگي در همه‌ي ابعاد آن را در بر مي گيرد، ميراث مشترك بشري جهاني را تشكيل مي دهد و بشريت از آن براي تقويت همبستگي بين المللي به منظور رعايت صلح بين المللي بهره مي گيرد.- و در ضمن ماده دوم اضافه مي كند: تنوع فرهنگي عامل اساسي توسعه، تفاهم متقابل، همزيستي مسالمت آميز، پيشرفت اجتماعي و اقتصادي، كاهش يا ريشه كني تفاوت ها و اختلالات موجود در نظم كنوني بين المللي، احترام به حفاظت از محيط زيست و همچنين حفاظت از ميراث مادي و غير مادي ملت هاست.- و در ذيل ماده سوم مي گويد: فرايند جهاني شدن مستلزم در نظر گرفتن تنوع فرهنگي بوده و كثرت گرايي تمدّني به عنوان انگيزه جهاني شدن و نه مانع آن خواهد بود. ... حمايت از تلاش هاي بين المللي براي تدوين يك پيمان جهاني درباره‌ي احترام به تنوع خلّاق بشري با تكيه بر دفع هر گونه تلاش براي محو يا براندازي يك زبان، فرهنگ و يا نژاد نيز از اهميت يكساني برخوردار است.- و در ذيل ماده پنجم به مصاديقي از اين تنوع توجه داده است: احترام به مناسك ديني و كتب و متون مقدس مكتوب يا شفاهي مردم يا ملت ها؛ زيرا اينها پايه هاي اديان و مذاهب مختلف هستند و نيز احترام به اتفاق و يا تفاوت هاي فرهنگي ابناء بشر.- وضع قوانين و مقرّراتي كه سوء استفاده، غارت، تخريب و قاچاق ميراث فرهنگي را ممنوع كند و اين اعمال به عنوان توهين جدي به امنيت فرهنگي تلقّي شود.- و در ذيل ماده شش مي گويد: ... توجه به تنوع فرهنگي و حق برخورداري از تفاوت ها به عنوان يكي از مباني اساسي حقوق بشر، طبق تعاليم دين اسلام و اصول مندرج در قوانين بين المللي است.- توجه به حق برخورداري از تنوع فرهنگي و كثرت گرايي، احترام متقابل به عوامل و اجزاي فرهنگي و تمدني به عنوان پيش شرط گفت و گوي متعادل و همزيستي مسالمت آميز و نيز حمايت از نظام حقوق فرهنگي ملت ها.(1)جمهوري اسلامي ايران و سياست گذاري معطوف به تنوع فرهنگيجمهوري اسلامي ايران نيز همسو با يونسكو و آيسسكو و در جهت تحقق اهداف فرهنگي انقلاب شكوهمند اسلامي، ضمن حمايت قاطع از سياست «تنوع فرهنگي» و مبارزه‌ي جدي و هدفمند با سياست هاي امپرياليستي «يكسان سازي فرهنگي»، تحت عنوان تهاجم يا شبيخون فرهنگي، استراتژي فرهنگي خود را در جهت تأمين هدف مزبود در داخل و حمايت از جريانات همسو در سطح جهان تنظيم و تدوين كرده است. لازم به ذكر است كه سياست هاي ترسيمي عمدتاً با هدف پاس داري و تقويت فرهنگ ملي يا فرهنگ غالب به عنوان يك كليت تام و مخرج مشترك همه‌ي تنوعات داخلي در تقابل با فرهنگ مهاجم خارجي طراحي شده و به نيازهاي و مطالبات قوميت ها و خرده فرهنگ هاي داخلي كه در جهت تحقق همين سياست و تأمين برخي الزامات مؤكد يونسكو زمينه طرح دارد، توجه درخوري مبذول نشده است. قوميت هاي مختلف ايراني نيز قاعدتاً براي حفظ تنوع فرهنگي خويش به اقدامات حمايتي دولت، بسترسازي مناسب و رفع و حذف موانع نياز دارند. تأمين اين مطالبات به سياست گذاري هاي متناسب و اقدامات عملي در حوزه‌ي آموزش و پرورش، صدا و سيما، مطبوعات، توليدات هنري و سينمايي، صنايع دستي و مانند آن و حمايت مشوقانه از زبان و ادبيات، فولكلور، سنّت ها و رسوم و ساير دستاوردهاي فرهنگي نياز دارد.پيش از ذكر سياست هاي مصوبه، توضيح اين نكته لازم است كه در جمهوري اسلامي ايران، نهاد يا يكي از نهادهاي اصلي سياست گذاري فرهنگي كلان‌نگر، «شوراي عالي انقلاب فرهنگي» - در ابتدا ستاد انقلاب فرهنگي - است كه وظيفه‌ي تدوين اصول سياست فرهنگي جمهوري اسلامي و تعيين اهداف و جهت برنامه هاي آموزشي و پژوهشي و علمي را بر عهده دارد. علاوه بر شوراي عالي انقلاب فرهنگي، «شوراي فرهنگ عمومي» به عنوان يكي از زير مجموعه هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، كار سياست گذاري فرهنگي كلان‌نگر را بر عهده دارد. شوراي عالي انقلاب فرهنگي در جزوه اي تحت عنوان «اصول سياست فرهنگي جمهوري اسلامي ايران»، منظور از سياست فرهنگي را تدوين و تعيين مهم ترين اصول و اولويت هاي لازم الرعايه درحركت فرهنگي ... و به عبارت ديگر، نوعي دستور العمل فرهنگي كه روشنگر حركت [كلي جامعه] است، [مي‌داند] با اين هدف كه « فرهنگ اسلامي در كليه شئون فردي و اجتماعي كشور اصل و پايه قرار گيرد.»(2) نهاد اصلي سياست گذاري فرهنگ خردنگر در جمهوري اسلامي ايران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است. ماده‌ي 29 قانون اهداف و وظايف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، اين وزارت را «مسئول تنظيم سياست هاي كلي فرهنگي، هنري و سينمايي كشور و ارائه آنها به مجلس شوراي اسلامي مي داند.»(3)اصول سياست فرهنگي جمهوري اسلامياصول سياست فرهنگي كشور كه راهنماي مسئولان و مديران و برنامه ريزان و كارگزاران فعاليت هاي فرهنگي خواهد بود بدين شرح است:1. بازشناسي و ارزيابي مواريث و سنن تاريخي و ملي در عرصه هاي مختلف ديني، علمي، ادبي و هنري و فرهنگ عمومي، و نگاهباني از مآثر و مواريث اسلامي و ملي و حفظ و احياي دستاوردهاي مثبت و ارزشمند تمدن اسلام در ايران؛2. شناخت جامع فرهنگ و مدنيت اسلام و ايران و ترويج اخلاق و معارف اسلامي و معرفي شخصيت ها و عظمت هاي تاريخ اسلام و ايران؛3. ارتباط فعال با كشورها و ملت ها و تحكيم پيوند مودّت و تقويت همبستگي با مسلمانان و ملل ديگر جهان؛4. شناخت فرهنگ و تجربه هاي بشري و استفاده از دستاوردهاي علمي و فرهنگي جهاني با بهره گيري از كليه‌ي روش ها و ابزارهاي مفيد و مناسب؛5. تحكيم وحدت ملي و ديني با توجه به ويژگي هاي قومي و مذهبي و تلاش در جهت حذف موانع وحدت؛6. تلاش مستمر در جهت رشد علمي و فرهنگي و فني جامعه و فراگير شدن امر سواد و تعليم و تربيت؛7. اهتمام به امر زبان و ادبيات فارسي و تقويت و ترويج گسترش آن؛8 .بسط زمينه هاي لازم براي شکوفايي استعدادها و خلاقيت ها و حمايت از ابتکارات و ابداعات؛ 9. پاس داري از حريت و امنيت انسان در عرصه هاي گوناگون فرهنگي، سياسي، قضايي و اقتصادي؛10. فراهم ساختن شرايط و امكانات كافي براي مطالعه و تحقيق و بهره گيري از نتايج آن در همه‌ي زمينه ها؛11. تقويت تفكر و تعقّل و قدرت نقادي و انتخاب در عرصه تلاقي و تقارب افكار؛12. مقابله با خرافات و موهومات، جمود و تحجر فكري، مقدس مآبي، و ظاهر گرايي و مقابله با افراط در تجدد طلبي و خود باختگي در برابر بيگانگان تحت شعار واقع گرايي؛13. تقويت و احيا و معرفي هنر اصيل و سازنده در تمامي عرصه ها و زمينه هاي سازگار با روح تعاليم اسلامي؛14. گسترش زمينه مشاركت و مباشرت مردم در امور فرهنگي، هنري، علمي و اجتماعي و همچنين حمايت از فعاليت ها و اقدامات غير دولتي به منظور همگاني شدن فرهنگ و توسعه‌ي امور فرهنگي با نظارت دولت؛15. اتخاذ سياست هاي ايجابي و مثبت در امور فرهنگي، هنري، اجتماعي و ايجاد مصونيت براي افراد و جامعه، و اهتمام به جاذبه و رحمت و جامع نگري و دورانديشي، شورمشورت و پرهيز از خشونت و شتاب‌زدگي و يكسونگري و استبداد رأي؛16. آموزش و تشويق براي تقويت روح اجتماعي و مقدم داشتن مصالح جمعي بر منافع فردي، احترام گذاشتن به قانون و نظم عمومي به عنوان يك عادت و سنّت اجتماعي و پيشقدم بودن دولت در دفاع از حرمت قانون و حقوق اشخاص؛17. تلاش براي شناخت و معرفي اركان هويت اصلي و ملي به منظور اين هويت و همچنين به منظور استحكام و استمرار استقلال فرهنگي؛18. گسترش روحيه‌ي نقد وانتقاد پذيري و حمايت از حقوق فردي و اجتماعي براي دعوت به خير و همگاني شدن امر به معروف و نهي از منكر بر مبناي حكمت، موعظه حسنه، شرح صدر و جدال به آنچه احسن است.19. توسعه و اعتلاي تبليغات فرهنگي و هنري به نحو مناسب به منظور ترويج و تحكيم فضايل اخلاقي؛20. توجه به فرهنگ و هنر روستا به منظور بالا بردن سطح فرهنگي در روستاها و همچنين تقويت خلّاقيت هاي اصيل و با ارزش روستايي و عشايري.(4)نتيجه گيريروند بي وقفه جهاني شدن تفريباً همه‌ي عناصر خرد وكلان جامعه‌ي بشري را در سطوح گوناگون در معرض تغيير قرار داده است. از اين ميان مقوله‌ي فرهنگ به عنوان ركني ترين، گسترده ترين، عميق ترين و پر نفوذترين مؤلّفه ي زيست جهان انساني، بيش از ساير مؤلّفه ها اين تغييرات را در خود بازتاب داده است. در بيان نحوه‌ي ارتباط ميان جهاني شدن و فرهنگ، چهار نظريه از سوي فرهنگ شناسان ارائه شده است. عده اي جهاني شدن را موجب يكسان سازي و همگني تدريجي فرهنگ هاي متنوع موجود در مسير شكل گيري و استقرار يك فرهنگ واحد جهان شمول مي دانند. عده اي جهاني شدن را موجب تكثّر گرايي و تنوع گرايي فرهنگي و به بيان ديگر تثبيت وضع موجود و بستر سازي براي رويش خرده فرهنگ هاي متنوع و احيا و تقويت خرده هاي حاشيه اي؛ دسته‌ي سوم به ظهور چيزي تحت عنوان وحدت در عين كثرت كه نمايانگر ظهور توأمان نوعي يكساني وهمگني در برخي سطوح و تنوع و تكثر در ساير سطوح است و در نهايت، نظريه‌ي چهارمي كه جهاني شدن را موجب آشفتگي و اختلاط فرهنگي، در هم آميختن مرزها و شكل گيري نوعي بريكولاژ فرهنگي (چهل تكه شدگي) ارزيابي كرده اند.واقعيت مشهود و روند عيني امور چنين نشان مي دهد كه جهاني شدن به موازات زمينه سازي در جهت تحقق يكساني و عام گرايي و تقارب فرهنگ ها و خرده فرهنگ هاي موجود در برخي سطوح، خاص گرايي و تنوع گرايي را نيز حتي بيشتر از گذشته تشديد و تقويت كرده است. سازمان علمي - فرهنگي يونسكو نيز با عطف توجه به اين واقعيت، دولت ها را در جهت حفظ و تقويت فرهنگ و خرده فرهنگ هاي متنوع موجود به عنوان سرمايه هاي اصيل بشري و ميراث نياكاني ترغيب و تشويق كرده وتنوع گرايي را كه مظهر شكوفايي خلّاقيت طبيعي بشر است، مانع از شكل گيري جامعه‌ي جهاني واحد بر اساس مشتركات روزافزون تلقّي نكرده است. سياست هاي فرهنگي جمهوري اسلامي نيز همسو با اين استراتژي، در جهت تقويت قوميت ها و تنوع گونه‌ي فرهنگي رقم خورده است.پي نوشت ها:1- حسن امينيان، بيانيه‌ي اسلامي تنوع فرهنگي آيسسكو (سازمان اسلامي، آموزشي، علمي و فرهنگي وابسته به سازمان كنفرانس اسلامي)، ارتباطات فرهنگي «چشم انداز» 25 (مرداد 1385)، ص 39-44.2- شوراي عالي انقلاب فرهنگي، اصول سياست فرهنگي جمهوري اسلامي ايران (تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1371)، ص 2و6.3- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، مجموعه قوانين و مقرّرات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي (تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد، 1371)، ص 12.4- دبيرخانه‌ي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، بيست سال تلاش در مسير تحقق اهداف انقلاب فرهنگي (گزارش توصيفي و موضوعي مصوبات شوراي عالي انقلاب فرهنگي) (تهران، شوراي عالي انقلاب فرهنگي، 1385)، چ دوم، ص 369-371.منبع: مجله ي معرفت شماره ي 123/خ
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 304]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها