واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس از بازیهای بومی چهارمحال و بختیاری گزارش میدهد
زنگار فراموشی بر چهره بازیهای بومی چهارمحال و بختیاری / از دستمال پشتی تا هُوپَ هُوپَک
استان چهارمحال و بختیاری با برخورداری از شرایط جغرافیایی و بار فرهنگی غنی دارای بازیهای بومی متنوعی مانند دستمال پشتی و هُوپَ هُوپَک است که امروزه زنگار فراموشی بر آن نشسته است.
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، بازیها به طور عام دارای یک بار فرهنگی هستند و بازیهای بومی، قبیلهای، محلی و سنتی ایرانی علاوه بر بار فرهنگی، از جذابیت و تنوع بالایی نیز برخوردارند. با توجه به پهناوری اقلیمی و قومی در ایران، انواع بازیها با هدفهای خاص طراحی شده و میان مردم رایج بوده است. متاسفانه با ورود تکنولوژیهای نوین در دنیا و گسترش بازیهای اینترنتی بازهای متنوع و پر تحرک بومی رنگ باخته و حتی در بیشتر شهرها که نفوذ تکنولوژی بیشتر بوده دیگر به فراموشی سپرده شده است. بازهای نصب شده بر روی گوشیهای تلفن همراه و بازیهای کامپیوتری باعث شده کودکان ساعتها گوشهای نشسته و تحرکی نداشته باشند. عدم آشنایی با بازیهای بومی، جذابیت بازیهای نوین کامپیوتری و عدم وجود همبازی از جمله مهمترین عوامل پیدایی کودکان کمرو، خجالتی و منزویی است. در هر استان، شهر و روستایی متناسب با عوامل فرهنگی و جغرافیایی منطقه از دیر باز بازیهایی وجود داشته که عوامل سرگرمی گذشتگان را فراهم میساخته ولی به دلیل کم رنگ شدن در حال فراموشی است. در این گزارش سعی شده چندین بازی رایج در استان چهارمحال و بختیاری معرفی شود که علاوه بر جذابیت قابلیت اجرا در یک محیط کوچک و با تعداد کمتر را دارد که در ذیل آمده است: * دستمال پشتی در این بازی کودکان به شکل دایره روی زمین مینشینند. یکی از بچهها گرگ میشود و دور دایره پشت سر دیگران میچرخد. او بیسرو صدا و بدون این که کسی بفهمد، دستمالی را که در دست دارد، پشت سر یکی از کودکان میاندازد.آنها باید حواس شان را جمع کنند و او را زیر نظر داشته باشند تا اگر دستمال را پشت سرشان انداخت، بفهمند. نفری که گرگ دستمال را پشتش میاندازد، باید آن را بردارد و دنبال گرگ بدود، اگر او را بگیرد، برنده میشود و نفر اول در جای او مینشیند. در حال تعقیب و گریز گرگ، بچهها با هلهله و هیجان دوست شان را تشویق میکنند که گرگ را بگیرد. حالا برنده جای گرگ را میگیرد و دور دایره میچرخد و دستمال را پشت یکی از بچه های دیگر میاندازد. * کیه کیه در مىزنه؟ این بازی بیشتر در شهرهای شهرکرد و بروجن رواج داشته است و بیشتر به عنوان یک بازی دخترانه در میان گروه سنی 4 تا 10 سال انجام میشده است. در این بازی دو نفر از حاضران با تنبک و دایره مجلس را گرم مىکنند. یکى از حاضران مادر مىشود و نفر دیگر هم نقش دختر را بازى مىکند. داستان شرح رفتارهاى دخترى است که دوستان زیادى دارد و هرگاه یکى از میهمانان وى از راه مىرسد و در مىزند، مادر با شعر از دختر مىپرسد که کیست؟ و دختر هم با شعر نام میهمان خود را مىگوید. و همه با دست زدن و شادی همراه با شعر با هم گفتوگو مىکنند. *هُوپَ هُوپَک بازیکنان گرد مىنشینند و همزمان دهانهاى خود را پر از باد مىکنند و مىگویند هوپ و نفس خود را نگه مىدارند. کسى حق ندارد بخندد یا حرکتى بکند. آنگاه سردسته حرکتى را شروع مىکند و بازیکنان بىآنکه بخندند یا حرکتى بکنند باید از سردسته تقلید کنند و اگر کسى بخندد یا حرف بزند او را به وسط دایره مىآورند و باید چشم بگذارد و سایرین دستها را بالاى سر او بگیرند . سپس از او مىپرسند: "تپ تپو دست کى بالا دست." اگر کسى که چشم گذاشته درست حدس زد او را آزاد مىکنند و اگر اشتباه گفت با شعرهای او را راهنمایی میکنند و آنقدر این کار ادامه پیدا مىکند تا بازیکن درست حدس بزند آنگاه بازى از اول آغاز مىشود. *شمع گل پروانه این بازی معمولا با 3نفر انجام میشود. دو نفر دوطرف یک طناب را گرفته(به صورتی که وسط طناب کمی به زمین برخورد کند)، نفر سوم وسط میایستد و نفرات طرفین طناب را با این شعر را (شمع گل پروانه افسانه و اسم طرفین بازی) طناب را میچرخانند و نفر وسط از روی طناب میپرد و روی هر اسمی که نتواند از روی طناب بپرد جایش را با اسمی که بر روی آن میایستد، جایش را با آن عوض میکند. به گزارش خبرگزاری فارس این بازیها در گذشته یکی از سرگرمیهای کودکان بوده است و جای اسباب بازیهای متنوع امروزی را میگرفت، امروزه، میتوان کودکان را با هدف تقویت سرعت عمل، دقت و کنجکاوی، تقویت حواس و تمرکز و لذت و هیجان به انجام این بازیها تشویق کرد. انتهای پیام/68006/و30
94/01/10 - 14:03
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 82]