واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نقدری برای یادداشت «شاعر محبوب جوانان واقعاً کیست»
چرا باید کلمه و احساس را با آمار اندازهگیری کنیم؟!
من به عنوان یک شاعر که اگر روزی لیستی در دو سوی این جریان و جبههها بسته شود، در هیچکدام قرار نخواهد گرفت، این نگاه را بیشتر به نفع ادبیات و شعر میدانم و فکر میکنم دیگران بسیاری هم همین گونه باشند.
به گزارش خبرگزاری فارس، در پی انتشار یادداشتی از محمدرضا وحیدزاده در خبرگزاری فارس، که تحقیقی درباره ضریب نقوذ شاعران بر مخاطبان بود سلمان نظافت یزدی نقدی بر این مطلب نوشته است که در ذیل منتشر میشود. در بخش فرهنگی خبرگزاری فارس یادداشت شفاهی با عنوان «شاعر محبوب جوانان کیست؟/ موفقیت شعرای جبهه انقلاب در جذب مخاطب» به قلم محمدرضا وحیدزاده به گفته خبرگزاری شاعر و پژوهشگر منتشر شده است. یادداشتی که بیشتر حال و هوای یک نظرسنجی و معرفی یک پژوهش را دارد. اما در این یادداشت شفاهی نکاتی مطرح شده است و نکات زیادی طرح نشده است که ذهن من را به عنوان یک خبرنگار به خودش مشغول کرد. هرچند که باید منتظر میماندم تا یکی از بزرگان یا شهرگان قوم شعر واکنشی نشان بدهد، اما نشد. در ابتدا شما را دعوت میکنم به خواندن یادداشتی (اینجا بخوانید) که مسبب نوشتن این یادداشت شد. در ابتدای این یادداشت نکاتی درباره جامعه آماری آن مطرح شده است؛ «در بخش مخاطب شناسی سراغ مخاطبان دانشجو رفتم، زیرا هم جوان هستند و هم اهل مطالعه و میتوانند برای این پژوهش جامعۀ آماری مناسبی باشند. از میان 130 نفر دانشجو در دانشگاههای سطح کشور، با رشتهها و گرایشهای فکری و فرهنگی مختلف نظرسنجی کردم... .» نکته اساسی در این بند از یادداشت درباره مخاطبان دانشجو و اهل مطالعه بودن آنهاست. در ابتدا باید گفت که متاسفانه اگر بخواهیم درباره اهل مطالعه بودن دانشجویان در حوزههای غیر مرتبط با رشته تحصیلیشان صحبت کنیم، باید به آمار چاپ و نشر و وضعیت شمارگان کتاب رجوع کرد و اینکه نسبت ریاضی تعداد دانشجویان با تعداد کتابهای چاپ شده دقیقا در چه وضعیتی قرار دارد. براساس آخرین آمارهای رسمی، در سال تحصیلی 1391-1392 در مجموع 4 میلیون و 367 هزار و 901 نفر در دانشگاه های سراسر کشور در حال تحصیل بودهاند. قرار دادن این عدد با تعداد شمارگان مجموعههای شعر بسیار قابل تأمل است و اینکه جامعه آماری 130 نفری در این عدد چه جایگاهی دارد. نکته دیگر در این یادداشت شفاهی، نادیده گرفتن تأثیر رسانه گستردهای همچون تلویزیون است، که میتوان در تاثیر آن به رشد چشمگیر فروش دیوان استاد شهریار پس از پخش سریال آن رجوع کرد، مسالهای که درباره شاعران این لیست هم تا اندازهای صدق میکند. اکثر شاعران این یادداشت هرکدام به شکلی در رسانه ملی حضور داشتهاند و همین میتواند نکته بسیار قابل تأملی باشد که فرصت برای حضور در صدا و سیما برای شاعران جوان تا چه اندازه تا امروز فراهم شده است؟! هرچند که نباید نقش پایتخت که مرکز فعالیتهای ادبی است و حضور اکثر شاعران این لیست که در تهران و در مرکز رسانهها و جریانهای ادبی قرار دارند را فراموش کرد. سومین نکتهای که این نظرسنجی را مخدوش میکند فرصت برابر دستیابی به ناشران دولتی با گستره توزیع فراوان و رسانههای تابعه فراوان است که بدون شک در شکلدهی ذوق مخاطبان شعر معاصر تاثیر گذار بوده و هست، هرچند که این تاثیرگذاری به معنای ماندگاری نیست و نخواهد بود. چهارمین نکته را باید درباره این سطر از یادداشت نوشت؛ «استقبال مخاطب از شیوههایی شعری مثل غزل نومعتدل» و باید دوباره به این نکته فکر کرد که از زمان آغاز شکلگیری جریان شعر آزاد تا امروز چه مدت گذشته است و رسانهها تا چه اندازه توانستهاند به مخاطبان خود شعر آزاد را معرفی کنند، هرچند که با نگاهی به آمار تجدید چاپ آثار سردمداران این حوزه میتوان به استقبال مخاطبان جدی شعر از این گونه ادبی هم پی برد. اما امروز با گسترش شبکههای اجتماعی و تشکیل گروههای مختلف در این شبکهها و شعرهایی که گاه و بیگاه در گروههای تخصصی و غیرتخصصی رد و بدل میشود میتوان به این نکته رسید که اسامی بسیار زیادی در این لیست میتوانستند از گروههای مختلف قرار بگیرند که هرکدام به نوعی نیستند، اما امروز هم شعرهایشان در گروههای مجازی دست به دست میشود و هم کتابهایشان به چاپ چندم میرسد. با این همه شعر امروز کشور و شعر جوان کشور در وضعیت خوبی قرار دارد و شاعران بسیاری با سبک و ایدههای متفاوتی در حال فعالیت هستند که این بدون شک میتواند نویددهنده روزهای پیشرو خوبی برای شعر معاصر و شعر انقلاب البته با تعریفی وسیع! باشد و از غربالی که از پی میآید بدون شک شاعران خوب و ماندگاری باقی خواهد ماند که میتوانند ادامهدهنده تاریخ روشن شعر این سرزمین باشند و اینکه امروز یک نهاد کلان فرهنگی روی پروژهای با موضوع وضعیت شعر جوان کشور تمرکز کرده است، نشان دهنده همین جریان است. اما بهترین شکل و نگاه به شعر امروز میتواند نگاهی فراخ و وسیع باشد که شعر را در جبهههای مختلف قرار ندهد و با نگاهی کلیتر از رشد شعر و شاعر در سرزمینی که به شعر شناخته میشود، خوشحال شد و برای ترویج و جذب مخاطب به شعر تلاش کرد. نگاهی که در آینده میتواند شعر و ادبیات را از زیر سایه سیاست بیرون بکشد، نگاهی که تمام شاعران این سرزمین را که در وطن ماندهاند و کتابهایشان با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد چاپ میشود، در رسانههای همین کشور معرفی میشوند، در فرهنگسراهای همین کشور مورد نقد و بررسی قرار میگیرند و... همه را در جبهه انقلاب اسلامی بداند، من به عنوان یک خبرنگار و شاعر که اگر روزی لیستی در دو سوی این جریان و جبههها بسته شود، در هیچکدام قرار نخواهد گرفت، این نگاه را بیشتر به نفع ادبیات و شعر میدانم و فکر میکنم دیگران بسیاری هم همینگونه باشند. اما نکته پایانی و اساسی اینکه من با دو،سه نفر از شاعران این لیست رفیق هستم و به بقیه بزرگواران هم ارادت دارم و از خواندن شعرهایشان لذت میبرم. انتهای پیام/و
93/12/16 - 12:39
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]