واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نقد فیلمهای جشنواره فجر
«ناهید»؛ فیلمی در مرزهای فمینیسم با مردانی خنثی یا متعصب
اگر نگوییم فیلم «ناهید» در ورطه فمینیستی مدرن افتاده اما به راحتی میتوان گفت تا لبههای یک فیلم فمینیستی پیش رفته است.
«ناهید» اولین ساخته بلند آزیتا پناهنده با بازی ساره بیات، نوید محمدزاده و پژمان بازغی در نقشهای اصلی است، فیلمی که قصه آن روایتگر زنی در زندگی دشواری است، ناهید نام نقش اول فیلم از همسرش بهخاطر مسایل مختلفی از جمله بیکاری و اعتیاد جدا شده و برای بهدست آوردن حضانت فرزندش طلاق توافقی را انتخاب نموده و در ازاء چشمپوشی از مهریه و به شرط آنکه دیگر ازدواج نکند با فرزندش در یک آپارتمان کوچک و محقر زندگی میکند. داستان فیلم را میتوان به دو بخش تقسیم کرد، بخش اول که شوهر سابق دائما برای بیرون رفتن با پسرش به منزل ناهید مراجعه و برای بازگشت به زندگی مشترک تلاش میکند و فرزندی که بهخاطر کار مادر هر روز با پدر عیاش و معتادش به مراکز شرط بندی، قهوه خانه و در جمعهایی که مناسب سن وی نیست حضور مییابد و آرام آرام تحت تاثیر پدر راه و رسم قمار و ... را فرامیگیرد. اگر نگوییم فیلم در ورطه فمنیستی مدرن افتاده اما به راحتی میتوان گفت تا لبههای یک فیلم فمنیستی پیش رفته است، ناهید به خاطر نگه داشتن فرزندش با دست آسیب دیده شغل تایپ مشغول است و در پاسخ دادن به مردی که به او علاقه دارد مردد است و سعی میکند با صیغه و تمدیدهای یکماهه، هم فرزندش را نگه دارد و هم مرد مورد علاقهاش را از دست ندهد. همین چندپارگی و تزلزل در تصمیمهای نقش اول، در فیلم نیز وجود دارد، به گونهای که در بخش دوم پسر ناهید که در مرز بحران قرار گرفته و روزهای متعددی بهجای مدرسه رفتن در خیابان پرسه میزند به کلی از فیلم حذف میشود و در ادامه تبدیل به یک نقش زینتی میگردد، بحرانی که میتوانست فیلم را در ادامه به جای دیگری ببرد یکباره رها میشود و حالا اتفاق جدیدی بهنام عقد موقت در متن نگاه کارگردان جوان فیلم قرار میگیرد و باز تردیدی به تردیدهای ناهید میافزاید،حالا ناهید روزها در خانه بزرگ و زیبای همسر جدید و موقتی خود است و شبها به آپارتمان کوچکش باز میگردد تا همسر سابقش شک نکند و پسرش را از او نگیرد، از طرف دیگر او توانایی پرداخت اجاره خانه ندارد و هر از چندگاهی با گرو گذاشتن حلقه و دستبند امانتی از دیگران و یا حتی قول ازدواج با فامیل صاحب خانه سعی میکند وضعیت موجود را حفظ نماید. دیری نمیپاید که دستش برای همسر سابق رو میشود و فرزند را از دست میدهد و برادر متعصب ناهید با آگاهی از مسئله صیغه و به بهانه از دست رفتن آبروی خانوادگی وی را مجبور که زندگی در یک اتاق در منزل خود میکند. مردهای داستان ناهید یا خنثی هستند یا غیرت متعصبانه و جاهلانهای دارند و تقریبا هیچ کدام منطقی و طبیعی نیستند، حتی مرد خوب داستان نیز در مواقع بحرانی و در مواجهه با شوهر سابق ناهید درایت و راهکار ویژهای ارائه نمیدهد و همه چیز را به گذر زمان میسپرد. تکنیک و فرم که قرار بوده به روان شدن داستان کمک کند به ضد فیلم بدل شده، دوربین روی دستها، موسیقی و افکتها در قسمتهایی از فیلم نابجا بودنشان را بهشدت فریاد میزنند. اگرچه نمیتوان از بازی مناسب و خوب نوید محمدزاده در نقش شوهر سابق ناهید چشم پوشی کرد اما به همان اندازه ساره بیات در نقش اول فیلم حرفی برای گفتن ندارد و حتی گاهی فراموش میکند که یک زن شمالی با لهجه آن خطه است و جای آن را به لهجه تهرانی میدهد، بهنظر میرسد ساره بیات در چند سال اخیر در نقشهای زن مظلوم سختی کشیده جا افتاده و تکرار میشود. در بخش اول فیلم کارگردان خرده موضوعاتی همچون اعتیاد، قماربازی، شرط بندی، طلاق و مشکلات زنان پس از آن، صیغه و تربیت فرزند را به بهانه ناهید برای مخاطب باز میکند و در نیمه دوم نه توانایی جمع کردن موضوعات را دارد و نه گره دیگری وجود دارد که جلوی روند کند قصه بایستد و فیلم را در مسیر درست قرار داده و مخاطب را برای پایان مناسب فیلمهای اجتماعی آماده نماید. بخش دوم فیلم را به جرات میتوان بخش تردید های کشدار تایم پرکن ناهید دانست که بهراحتی میتوانست نباشد و فیلم پانزده دقیقه زودتر به پایان برسد. گرچه کارگردان در پایان به سوالات ایجاد شده برای مخاطب پاسخ روشنی نمیدهد و تلاش دارد از کنار آنها عبور کند اما خوشبختانه در انتهای فیلم با دوری از پایان باز به تصمیم رسیده است و میخواهد ناهید را با کمک شوهر جدیدش از مشکلات عبور دهد، تصمیمی که مخاطب از مدتها قبل به آن رسیده است. نویسنده: جواد طالبی انتهای پیام/س
93/11/14 - 14:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]