واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: ردپاي«آمازون زيادهخواه بدون مميز» در ايران
سايت «آمازون» در آستانه 20 سالگي با چالشي جدي در حوزه كتاب مواجه شده است.
نویسنده : الناز خماميزاده
سايت «آمازون» در آستانه 20 سالگي با چالشي جدي در حوزه كتاب مواجه شده است. سايتي كه با آمدنش تلاش كرد ناشران را از حلقه اقتصادي نويسنده، كتاب و خريدار حذف كند اكنون جماعت متحد و منسجم نويسندگان و ناشران مطرح دنيا را در مقابل خود ميبيند. اين در حالي است كه به تازگي ردپاي آمازون را ميتوان در ايران نيز مشاهده كرد.
Amazon.com، شركت تجارت الكترونيك امريكايي است كه در سال ۱۹۹۴ توسط جف بزوس، در شهر سياتل، ايالت واشينگتن تأسيس شد. اين شركت فعاليت جدي خود را در سال ۱۹۹۵ با عنوان فروشگاه آنلاين كتاب، آغاز كرد، سپس اقدام به فروش محصولات نو يا دستدوم از طريق اينترنت نمود. با اين حال فعاليت جدي سايت آمازون كه امروزه بيشترين درصد فروش را در بين ساير فروشگاههاي اينترنتي دارد متمركز بر فروش آنلاين كتابها است.
از ويژگيهاي فروشگاه اينترنتي كتاب آمازون، امكان ورق زدن و مطالعه نسخه الكترونيكي اغلب كتابهايي است كه در اين وب سايت براي فروش گذاشته شده است. آمازون با كمك تكنولوژيهاي نوين چاپ و توليد كتاب، اقدام به ارائه كتابهايي بر اساس سيستم چاپ بنا بر تقاضا كرده است كه در اين روش به جاي چاپ و انبار كتاب در تعداد وسيع، تنها با نگهداري فايل الكترونيكي كتابها، پس از سفارش مشتري، با چاپ و توليد يك يا چند نسخه از كتاب، آن را به آدرس مشتري ارسال ميكند. با وجود چنين سيستم پيشرفتهاي و رضايتمندي مشتريان از اين بازار پر سود اينترنتي، سايت آمازون مخالفاني جدي دارد كه اين موضوع در كنار افت سهام اين شركت از چالشهاي مهم اقتصادي آن به شمار ميرود.
زيادهخواهيهاي آمازون
داستان اين است كه آمازون زيادهخواه براي دستيابي به سود اقتصادي بيشتر حتي حاضر است روي حق نويسندگان و ساير كتابفروشيهاي دنيا پا بگذارد. يكي از مهمترين اهداف آمازون حذف ناشران از گردونه نشر كتابهاي الكترونيك و عقد قراردادهاي مستقيم با نويسندگان است. ماجرا بر سر درصد فروش كتابهاي الكترونيك است. سايت تحليلي « هفت راه» نوشته است: «آمازون كه از زيرساختهاي قوي براي عرضه اين كتابها در سراسر دنيا برخوردار است، دريافت ۵۰ درصد از قيمت كتاب را حق خود ميداند، اما به نظر ناشران دريافت ۳۰ درصد از قيمت كتاب الكترونيك كافي است. اختلاف ۲۰درصدي كارمزد تنها نگراني ناشران نيست، آنها معتقدند كه آمازون استقلالشان را سلب كرده و به تهديدي جدي براي ناشران و نويسندگان و ادامه حيات آنها تبديل شده است. »
نامه اعتراضآميز نويسندگان مشهور عليه آمازون
اكنون نويسندگان و ناشران امريكايي سايت آمازون را عامل ورشكستگي بسياري از كتابفروشيها و كتابخانههاي محلي در ايالات مختلف امريكا ميدانند كه در مواردي با اتهام جدي زورگويي با ناشران نيز رو به رو است. به نوشته «هفت راه »، آمازون تا مرداد ماه امسال جلوي عرضه، پيشخريد و تحويل بهموقع كتابهاي انتشاراتهاي بزرگ امريكايي همچون «اشت» را گرفته و در عوض به طور مستقيم با نويسندگان براي انتشار آثارشان وارد مذاكره شده و قرارداد ميبندد. اين درحالي است كه بيش از ۶۰ درصد بازار فروش كتابهاي ديجيتالي در دست آمازون قرار دارد و حدود ۹۰ درصد از كتابهاي ديجيتالي اشت توسط آمازون فروخته ميشود.
اين اقدام آمازون اگر چه با هدف جلب حمايت نويسندگان در دوئل آمازون با ساير ناشران صورت گرفته بود، اما نتيجهاش نامه اعتراضآميز ۹۰۰ نويسنده مشهور دنيا از جمله «استفن كينگ»، «پل آستر»، «جان گريشام»، «جيمز پترسون»، «جاشوا فريس»، «جوزف اونيل» و«لي چايلد» بود كه در نيويورك تايمز منتشر شد و موج جديدي از اعتراضات را عليه اقدامات زورگويانه آمازون به دنبال داشت. به دنبال اين اقدام بيش از ۵۵۰ نويسنده آلماني هم به جمع معترضان پيوستند و با ارسال نامهاي اعتراضآميز به فروشگاه اينترنتي امريكايي آمازون، اعلام كردند كه حاضر نيستند زير بار فشارهاي اين شركت براي تخفيف بيشتر بروند. در بخشي از اين نامه آمده است: «آمازون در فهرست سفارش خريد دستكاري ميكند. آمازون از نويسندگان و كتابهايشان به عنوان ابزار فشار براي گرفتن تخفيف بيشتر استفاده ميكند. » بازار كتاب عادلانهتر از آن چيزي است كه اين نويسندگان و ناشران از آمازون انتظار دارند. با اين حال هستند كساني كه تحت عنوان نويسنده «خودنشر» فعاليت ميكنند و در جنگ آمازون – اشت، جانب اين غول اينترنتي را گرفتهاند.
ظهور ردپاي آمازون در ايران!
ساز و كار آمازون در حوزه فروش آنلاين كتاب، نه تنها در امريكا بلكه صداي اعتراض ناشران اروپايي را نيز برانگيخته است و حالا گفته ميشود كه ساز و كار آمازون حتي در ايران هم جريان دارد. به ادعاي «هفت راه» شركتي به نام «آساننشر» به عنوان رابط فارسيزبان اين شركت شروع به فعاليت كرده و بنا بر آنچه در پايگاه اينترنتياش آمده ميتواند همه مطالب چاپشده يا نشده را به صورت كتاب و بهطور مستقيم در داخل كشور امريكا منتشر و به صورت بينالمللي عرضه كند.
آساننشر هيچ دفتر فعال رسمي در داخل ايران ندارد و از طريق پايگاه اينترنتياش اقدام به ارائه خدمات به متقاضيان ميكند. آساننشر نيز همانند آمازون ناشران را از گردونه توليد و توزيع كتاب حذف كرده و به طور مستقيم با نويسندگان وارد تعامل ميشود، فرايندي كه در درازمدت گردونه نشر را با آسيب مواجه ميكند.
در ايران و در همين شرايط فعلي كه هنوز شركتهاي ايراني مشابه آمازون به شكلي رسمي عرض اندام نكردهاند، ناشران كشور از وضعيت بد اقتصادي رنج ميبرند؛ بسياري از ناشران در كشورمان در سالهاي گذشته ورشكسته شده و از گردونه نشر خارج شدهاند. حالا رد پاي آمازون در ايران را ميتوان با ظهور شركتي چون آسان نشر يا شركتهاي مشابه آن يافت. به خصوص كه در پايگاه اينترنتي اين شركت بر اين موضوع تأكيد شده است كه در چرخه توليد و توزيع كتاب توسط شركت آساننشر هيچگونه نظارتي وجود ندارد. اين به آن معنا است كه شركت آساننشر يا به عبارتي آمازون ايراني تازه پا گرفته در كشور براي چاپ آثار نيازي به كسب مجوزهاي لازم از سازمانها و نهادهاي ذيربط چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ندارد. در واقع اگر اين موضوع صحت داشته باشد هر نويسندهاي ميتواند هرگونه محتوايي را توسط اين شركت و به زبان فارسي منتشر كند و از طريق سايت آمازون در معرض فروش قرار دهد و نويسنده تنها در صورت سوءاستفاده يا استفاده بياجازه از مطالب ديگران پس از چاپ اثر بايد پاسخگو باشد؛ اتفاقي كه مميزي پيش از نشر كتاب را در هم ميپيچد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۳۹۳ - ۱۶:۵۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]