واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت اقتصادی
ضرورت استفاده از صندوق پروژه برای تامین مالی بزرگترین پروژه گازی کشور
با توجه به سودآوری مناسب طرح پالایشگاه بید بلند 2 و همچنین کارنامه نه چندان مثبت بانک های داخلی در تامین مالی طرح های صنعت نفت و گاز کشور، ضرورت دارد که وزارت نفت با استفاده از الگوی «صندوق پروژه»، نسبت به جمع آوری بخشی از نقدینگی موجود در جامعه برای تامین مالی این طرح بپردازد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، از اوایل دهه 70 و با توجه به مزایای اقتصادی و زیست محیطی گاز طبیعی و همچنین وجود منابع عظیم آن در کشور، سیاست جایگزینی گاز با فرآورده های نفتی در تامین انرژی کشور در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت. در همین راستا هم تلاش برای توسعه سریع میدان عظیم گازی پارس جنوبی و همچنین استفاده حداکثری از سایر منابع گازی مشترک و مستقل کشور با جدیت بیشتری دنبال شد. یکی از مهمترین و سودآورترین طرح های پالایشی صنعت گاز، طرح احداث پالایشگاه بید بلند 2 در استان خوزستان بود. با احداث این پالایشگاه، روزانه 46 میلیون متر مکعب گاز طبیعی شیرین (معادل دو فاز استاندارد پارس جنوبی) و سالیانه 1.48 میلیون تن اتان برای تامین خوراک پتروشیمی گچساران، 1 میلیون تن پروپان و 0.5 میلیون تن بوتان برای صادرات تولید می شود. ارزش محصولات این طرح (با نفت بالای 70 دلار)، سالیانه 2 میلیارد دلار برآورد شده است. روند طولانی و بسیار کند تامین مالی احداث پالایشگاه بید بلند 2 احداث این پالایشگاه در اسفند 1379 در شورای اقتصاد مصوب شد و یک سال بعد، عملیات ساخت آن با مصوبه هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران به شرکت ملی گاز ایران واگذار شد. در سال 1383 مناقصه بین المللی این طرح انجام شد و در تیر 84 اجرای فاز اول و دوم این طرح به کنسرسیومی از شرکت های داخلی و خارجی واگذار شد ولی با خروج شرکت های خارجی از این طرح و اصلاح مصوبه شورای اقتصاد در آبان 1385، اجرای بخش های مختلف این پالایشگاه به سازندگان و پیمانکاران داخلی واگذار شد. با این وجود، تا پایان دولت نهم، هیچ سرمایه گذاری برای اجرای این طرح پیدا نشد و صرفا در سال 86 برای جلوگیری از توقف طرح، 300 میلیون یورو از حساب ذخیره ارزی به آن تزریق شد. با آغاز دولت دهم، وزارت نفت راهکار تامین مالی بخشی از پروژه های صنعت نفت و گاز با استفاده از منابع بانک های داخلی را به صورت جدی در پیش گرفت. در همین راستا، این وزارتخانه با بانک صادرات در اسفند 1388 تفاهم نامه ای امضا کردند. یکی از پروژه های مورد توافق در این تفاهم نامه، پالایشگاه بید بلند 2 بود. نهایتا در بهمن 1389، بانک صادرات با امضای قرارداد ساخت این پالایشگاه با شرکت ملی گاز ایران متعهد شد که تامین مالی 80 درصد این پروژه به ارزش 3.3 میلیارد دلار را انجام دهد. شرکت ملی گاز ایران هم قرار شد 20 درصد منابع مورد نیاز برای اجرای این طرح را از منابع خودش تامین کند. براساس زمان بندی، قرار بود ساخت این پالایشگاه در مدت 36 ماه یعنی تا اواخر سال 1392 به پایان برسد ولی بانک صادرات نتوانست مشکل مربوط به تامین مالی این طرح را حل کند به گونه ای که درصد پیشرفت این پروژه از زمان امضای این قرارداد تا پایان سال 1392 صرفاً 3 درصد افزایش یافته و به 20 درصد رسید. تحریم بانکی و بسته شدن اعتبارات اسنادی (LC ها) و همچنین تبعات نقش برجسته بانک صادرات در پرونده معروف به اختلاس سه هزار میلیاردی در سال 1390 سبب شد که بانک صادرات نتواند به تعهدات خود عمل کند و صرفاً اولین LC مورد تعهد این بانک به ارزش 126 میلیون یورو در این سال محقق شد. وزارت نفت دولت یازدهم از اواخر سال 1392 به انتقاد از عدم اقدام جدی بانک صادرات در تامین مالی طرح احداث پالایشگاه بید بلند 2 کرد و به این بانک اولتیماتوم داد. نهایتاً نیز خرداد 1393، شرکت سپهر انرژی (نماینده بانک صادرات در این پالایشگاه)، از این طرح کنارگذاشته شد و مهرماه، هلدینگ خلیج فارس جایگزین این شرکت شد. اوایل آبان ماه بود که مشخص شد هلدینگ خلیج فارس، کنسرسیومی متشکل از 6 بانک ملی، سپه، تجارت، ملت، پارسیان و صنعت و معدن برای تامین مالی 3 میلیارد دلار برای اجرای این طرح تشکیل داده است. این هلدینگ پتروشیمی قرار است طرح احداث پالایشگاه بید بلند 2 را در مدت سه سال به بهره برداری برساند. راهکار مناسب برای تامین مالی احداث پالایشگاه چیست؟ با توجه به عملکرد نه چندان مثبت بانک های داخلی در تامین مالی پروژه های صنعت نفت و گاز کشور در سالهای اخیر و مشکلات و پیچیدگی های فراوان مربوط به مدیریت این کنسرسیوم بانکی و همچنین با توجه به سودآوری مناسب این طرح، به نظر می رسد که ضرورت دارد که وزارت نفت استفاده از راهکارهای دیگری برای تکمیل عملیات اجرایی طرح احداث پالایشگاه بید بلند 2 را به موازات تلاش برای استفاده از منابع بانکی، در دستور کار قرار دهد. یکی از راهکارهای مناسب برای تامین مالی این طرح، جمع آوری نقدینگی موجود در جامعه با استفاده از الگوی «صندوق پروژه» است. این روش در شمار کم ریسک ترین و پربازده ترین روش های سرمایه گذاری است و اخیرا (شهریور 93) در زمینه مسکن اجرایی شده است، با استفاده از روش صندوق پروژه، هر یک از مردم به اندازه آورده خود، از سود واقعی مشارکت در فعالیت های اقتصادی استفاده می کنند. در این روش، سهام پروژه صرفاً در بورس یا فرابورس قابل معامله است و همزمان با پیشرفت پروژه، قیمت این سهام افزایش پیدا می کند. با توجه به آنچه گفته شد، ضرورت دارد وزارت نفت تامین مالی طرح های سودآور و در حال تکمیل خود مانند طرح پالایشگاه بید بلند 2 را با استفاده از روش صندوق پروژه را در دستور کار خود قرار دهد. محمود سحابی کارشناس انرژی انتهای پیام/ب
93/08/21 - 09:46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]