واضح آرشیو وب فارسی:فارس: جعفریان عنوان کرد
فجیع سرایی یکی از آسیبهای شعر معاصر عاشورایی است
محمدحسین جعفریان گفت: بازخوانی چند دهه شعر عاشورایی معاصر، فجیع سرایی را یکی از آسیبهای این گونه شعر نشان میدهد و کمتر شاعری به زوایای پنهان واقعه عاشورا و رشادت و ارزش اعمال امام حسین (ع) و یارانش پرداخته است.
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات فارس، کارگاه آسیبشناسی ادبیات عاشورا به همت انجمن قلم ایران و با مشارکت بسیج هنرمندان و بسیج دانشجویی دانشگاه لرستان و با حضور سعید بیابانکی و محمدحسین جعفریان در سالن جلسات انجمن قلم ایران شعبه استان لرستان برگزار شد. در این جلسه محمدتقی عزیزیان از شاعران و نویسندگان کشورمان بازخوانی آسیبهای ادبیات عاشورایی، شناسایی تأثیرات آن در جامعه ، ریشهیابی عوامل آسیب در ادبیات عاشورایی و ارایه راهکارهای عملی برای جلوگیری از انحراف و تحریف در ادبیات عاشورایی را از اهداف برگزاری این برنامه برشمرد و گفت: مقصود از عنوان عبارت آسیب شناسی ادبیات عاشورا در این برنامه، شناسایی عوامل مهم و مؤثری است که باعث دور شدن ادبیات عاشورایی از اهداف اصلی و مسیر واقعی خود میشوند. آسیب شناسی ادبیات عاشورایی تنها به شناخت علل و عوامل نمیپردازد؛ بلکه راهکارهایی را نیز برای جلوگیری از آن ذکر میکند که به گونهای جلوگیری از کج رفتاریهای اجتماعی است. وی ادبیات عاشورایی را شاخهای از ادبیات آیینی دانست که به حوادث مربوط به عاشورای حسینی میپردازد و از وقایع نهضت حسینی چه در قالب مدح و مرثیه و چه در قالب حماسه و اسطوره یاد میکند و اظهار داشت: البته این ادبیات را میتوان محدود به حوادث کربلا و بعد از آن منحصر ندانست؛ بلکه به تمام رخدادهای مشابه تسری داد؛ چه این که به اعتبار حدیث «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» هر واقعۀ مشابهی که هم مسیر نهضت حسینی قرار گرفته باشد، میتواند در چتر مفهومی عاشورا قرار گیرد و ادبیات مربوط به آن ادبیات عاشورای خوانده شود. این نویسنده با نگاهی گذرا بر جریان شناسی ادبیات عاشورا و تشریح پارهای از آسیبهای رایج در این ادبیات و انواع آن نظیر شعر، نوحه، مرثیه، منقبت و...به ضرورت توجه به مساله تربیت و پرورش مداح اشاره کرد که هم به عنوان ظرفیتی بزرگ میتواند ارزشهای عاشورا را کامل و درصورت عدم آگاهی، ناقص به دست مخاطب برساند. عزیزیان علاوه بر این مداحی را هنری چهار بُعدی بر شمرد که از تاریخ، موسیقی، ادبیات و سخنوری بهره میگیرد. مداح میبایستی علاوه بر عشق و ارادتی که خداوند در دل همه شیعیان حضرت اباعبدالله قرار داده، از مباحث فنی و هنری کار بهره بگیرد. **دو روی سکه مداحی در ادامه برخی از شاعران حاضر در جلسه اشعاری را در مدح و منقبت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و یاران باوفایش قرائت کردند. فاطمه بیرانوند، مینا نورالهی، مجید مرادی، فاطمه موسوی، زینب رحمانپور، خاطره جلدانی، الهام منصورپور، شهرزاد همتی از جمله این شاعران بودند. سعید بیابانکی هم در این نشست نوحه را به نوعی از خانواده تصنیف دانست و گفت: در سالهای اخیر بیشتر نوحهها با زبان محاوره سروده میشود و تصنیف محاوره از خانواده طرب است و نوحهای که به زبان نوشتار سروده شود و بخش ادبی آن بر بخش موسیقیایی غلبه کند، پتانسیل ادبی دارد. این بر ضرورت توجه به تربیت مداحان به عنوان مربی جامعهای که با عشق و علاقه ساعتهای پای کلام، روایت و اجرای این افراد مینشینند، تأکید کرد و اظهار داشت: همین تاثیر سبب میشود مطالب مداح در ناخودآگاه مخاطب رخنه کند و برای او درونی شود. بنابراین مداحی فرصتی است که در صورت کسب معرفت همه جانبه از عقیده گرفته تا فن میتواند جامعه را اصلاح کند و در غیر این صورت آسیبهایی را به دنبال خواهد داشت که بر لایههای جامعه تأثیرات متفاوتی خواهد گذاشت. **فجیع سرایی در ادبیات عاشورایی محمدحسین جعفریان نیز با روایتی از امام صادق (ع) سخنان خودش را آغاز کرد و گفت: شاعری نزد امام(ع) میرود و در منقبت ائمه شعری دارند، شعر امام را تحت تأثیر قرار میدهد. امام هرچه از مال دنیا صله دارد به شاعر میبخشد و در ادامه دعا میکند که خداوند تمام گناهان شاعر را ببخشد، شاعر همچنان شعرش را ادامه میدهد و باز هم بر جان مبارک حضرتش تأثیر میگذارد، امام میفرمایند: خداوند گناهان آیندهات را هم ببخشد. وی با استفاده از این حدیث بر اهمیت و جایگاه شاعر آیینی تاکید کرد و در عین حال توجه به زنگ خطرها را هم ضروری دانست اظهار داشت: ادبیات عاشورا گونه ای پر اقبال از ادبیات آیینی است که بخش اعظمی از محتوای ادبی آن به دست شاعران تأمین میشود. این شاعر گفت: بازخوانی چند دهه شعر عاشورایی معاصر، فجیع سرایی را یکی از آسیبهای این گونه شعر نشان میدهد و کمتر شاعری به زوایای پنهان واقعه عاشورا و رشادت و ارزش اعمال امام حسین (ع) و یارانش پرداخته و بیشتر شاعران سعی کردهاند اتفاقات را فجیعتر و دلخراشتر بسرایند. در ادامه شاعران حاضر در جلسه، برگزاری کارگاههای مشابه را برای مداحان و شاعران آیینی ضروری دانستند و بر توجه به کلام ارائه شده در هیئتها و عزاداریها تاکید کردند. شاعران همچنین نقل روایتهای نازل از منابع ضعیف و غیر قابل استناد را یکی دیگر از آسیبهای ادبیات عاشورا دانستند. که به دلایلی نظیر فقر فرهنگی، عدم مراجعه به کتاب و مطالعه، عدم برنامهریزی، خلأ نقد و پژوهش پدید میآید و میتوان با مراجعه به کتب و اسناد و بازخوانی تاریخ عاشورا و بازشناسی فلسفه قیام عاشورا، توجه به مقتضیات زمانی و مکانی عصر حاضر و عصر عاشورا، تعمیم دادن عاشورا از مساجد و تکایا به مکاتب و مدارس و مراکز دانشگاهی، بازنگریِ شیوههای آموزشی مداحی، نوحه، مرثیه و روضه خوانی، التزام عملی مخاطبین به استفاده از منابع و مأخذ معتبر (توسعۀ اطلاعات) و تقویت روحیۀ مقابله با بدعتها و خرافات، از افزودن آفات به پیکرهی ادبیات عاشورایی پیشگیری کرد. انتهای پیام/
93/08/09 - 11:49
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]