تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821012368
دکتر سید وحیدظهوری حسینی افغانستان؛ دولت وحدت ملی یا آتش زیر خاکستر
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: دکتر سید وحیدظهوری حسینی
افغانستان؛ دولت وحدت ملی یا آتش زیر خاکستر
احزاب اسلامگرا هر چند از نامزدی خاص، یعنی دکتر عبدالله حمایت کردند، اما در راستای ممانعت از تنش و شکاف در افغانستان و همچنین دور شدن از روند قومی کردن نتایج انتخابات، نقشی موثر در زمینه سازی برای شکل گیری دولت وحدت ملی داشتند.
عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی دو نامزد ریاست جمهوری افغانستان پس از دو ماه مذاکره موافقتنامه تشکیل دولت وحدت ملی را در کاخ ریاست جمهوری این کشور امضا کردند. این موافقت نامه دارای یک مقدمه و شش بخش، شامل برگزاری لویه جرگه (مجلس بزرگان و ریش سفیدان) برای تعدیل قانون اساسی، بررسی طرح ایجاد پست نخست وزیری، ایجاد پست رئیس اجرایی و تعیین مقامهای بلند پایه دولتی، ایجاد پست رهبری تیم دوم و همچنین اصلاحات در نظام انتخاباتی افغانستان است .عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمد زی با امضای این موافقتنامه عملا وارد مرحله جدیدی برای تشکیل دولت وحدت ملی افغانستان شدند و به بحران و نگرانی افغانستانی ها در خصوص اوضاع کنونی این کشور خاتمه دادند. ایجاد پست رئیس اجرایی که پس از تعدیل قانون اساسی به نخست وزیر تغییر می یابد، از جمله موارد توافق دو طرف در تشکیل دولت وحدت ملی افغانستان است و قرار است پس از مراسم تحلیف، طی اولین فرمان، پست ریاست اجرایی دولت وحدت ملی ایجاد شود. نوشتار زیر به همین موضوع می پردازد. عوامل شکل گیری دولت وحدت ملی در افغانستان عوامل شکل گیری دولت وحدت ملی در افغانستان متعدد بود. از یک سو چالش انتخابات در افغانستان روز به روز بیشتر می شد، و شرایطی پدید آمد که ممکن بود افغانستان را به سوی بحران پیش ببرد. در این میان نامزدها برخواسته های خود تاکید داشتند و توافق با فشارهای خارجی ها هم کاری از پیش نبرد. در همین حال آقای اشرف غنی احمد زی برای حفظ موقعیت خود، زیر بار تقسیم قدرت با دکتر عبدالله نیمرفت و توافق نامه ای هم (که تحت فشار خارجی ها و جان کری امضا شده بود) به اجرا گذاشته نشد. این چالش همچنان ادامه یافت تا اینکه دولت موازی توسط دکتر عبدالله مطرح شد. همچنین از طرف آقای عطا محمد نور، استاندار بلخ حرکت های سبز و نارنجی مطرح گردید. در این راه، بارها تاکید شد که حرکت هایی این چنینی آغاز خواهد شد و حالتی از درگیری شدید ایجاد می شود. لذا مجامع بین المللی، مردم و رهبران افغانستان از نامزدها خواستند که با هم کنار بیایند تا وضعیت اقتصادی و احتماعی مردم افغانستان بهبود یابد. در نهایت با فشارهایی که وارد شد (این فشارهای بیشتر درونی و توسط مردم افغانستان بود) توافق دولت وحدت ملی امضا شد. گذشته از این، احزاب اسلامی و مسلمان افغانستان دارای نفوذ گسترده ای هستند. این احزاب هر چند از نامزدی خاص حمایت کردند (احزاب مسلمان افغانستان و گروهایی که در متن جامعه افغانستان فعالیت داشتند بیشتر از دکتر عبدالله حمایت کردند ) اما زمینه ی دور شدن از روند قومی کردن نتایج انتخابات را فراهم کردند. در واقع نکته مهم، عدم حل موضوع توسط خارجی بود. یعنی این امر با گفتمان بین الافغانستانی به نتیجه رسید. در همین راستا با مشاوره آقای کرزای و جلساتی که انجام گردید، نهایتا این توافقنامه امضا و آقای اشرف غنی احمد زی با مسئولیت های که برای آقای عبدالله در نظر گرفت، تیم وی حاضر به قبول توافقنامه دولت وحدت ملی شد. علاوه براین توافق نامه دولت وحدت ملی با توافق بین الافغانستانی و تحت فشار کرزی امضا شد. سازو کارهای حقوقی تشکیل دولت جدید وحدت ملی شرایط در افغانستان به گونه ای است که به آتش زیر خاکستر شبیه است. یعنی اگر مبانی و ضوابط قانونی دولت وحدت ملی فراهم نشود، این دولت در آینده پیامدهای خطرناکی خواهد داشت و ممکن است منجر به درگیری جناح های مخالفت و متخاصم در درون دولت گردد. از نظر قانون اساسی افغانستان، روندی که بر مبنای توافق کنونی ایجاد شده، مورد تایید نیست و به هیچ وجه با آن مطابقت ندارد. یعنی از نظر ضوابط و قوانین افغانستان، امروزه دولت وحدت ملی به هیچ وجه قانونی نیست و مبنای قانونی ندارد. با این حال اگر چه این دولت ضمانت اجرا نداشته است، اما توافق اخیر از خطر آشوب جلوگیری می کند. چنانچه در توافق اخیر تاکید شد که بعد از مراسم تحلیف ریاست جمهوری، بلافاصله شورای اجرایی در سطح اداره هیئت وزرای افغانستان تشکیل گردد. چرا که بعد از مراسم تحلیف ممکن بود که تیم رقیب نتواند حق خود را به دست آورد. باید توجه داشت که وضعیت حاکمیت در افغانستان برمبنای توافق، کاملا خلل پذیر است و مشکل دارد، اما اینکه بر مبنای این توافق، بتوان قانون را تغییر و شرایط را برای نامزدها مهیا ساخت، وجود دارد. برنامه های دولت وحدت ملی در واقع با توجه به توافق اخیر، برنامه دولت وحدت ملی تقسیم تمامی مسئولیت ها به گونه پنجاه پنچاه درصد است. حتی در اعلام تعداد آرا هم این گونه بود. در این راستا قراراست تمامی مسئولیت ها، یعنی وزارت خانه ها، استانداری ها، سفارت خانه ها و دیگر مسئولیت ها در کشور کاملا بین دو تیم عبدالله و آقای اشرف غنی احمد زی تقسیم گردد. ریاست شورای اجرایی در واقع ریاست هیئت وزرا را برعهده خواهد داشت و رئیس جمهور، ریاست کابینه را در دست خواهد داشت. در واقع تیم آقای عبدالله یک نفر را به عنوان رئیس شورای اجرایی معرفی خواهد کرد و این شخص نمایندگی تیم اصلاحات را بر عهده دارد. نقش بازیگران منطقه ای و بین المللی در توافق دولت وحدت ملی بازیگران منطقه ای و بین المللی چون مجامع بین المللی و نماینده سازمان ملل، همواره وضعیت افغانستان را مورد توجه قرار داده اند. این بازیگران به نحوی هم نقش مثبت و هم نقش منفی در رسیدن به توافق داشته اند. از یک سو برخی بازیگران توانستند با اهرم ها و امکانات مد نظر خود، دو سوی توافق را به مصالحه و مذاکره وادارند و نقش مثبتی داشتند؛ به نحوی که از هیچ یک از دو طرف دفاع نشد. اما برخی خارجی ها و بازیگران منطقه ای در افغانستان نقش منفی نیز داشتند. یعنی نقش منفی برخی بازیگران خارجی وضعیت را به سویی سوق داد که از شهریور سال گذشته (که ثبت نام نامزدها در انتخابات شروع شد)، افغانستان یکی از مهمترین پروسه های انتخاباتی را در سطح بین الملل داشته است. در این حوزه آمریکایی ها نقش چشمگیرتر و جدی تری داشتند. جان کری بارها به افغانستان سفر کرد و حضور گسترده ای در صحنه داشت آن گونه که آمریکایی ها اشرف غنی احمد زی را به عنوان شخصی از قوم پشتون در افغانستان مد نظرداشتند و حمایت هایی از وی صورت دادند. نگاه بازیگران منطقه ای و بین المللی به دولت وحدت ملی از بین بازیگران منطقه ای، پاکستان تا حدی نسبت به هر دو نامزد دور دوم، نگاهی یکسان داشت. اما با وضعیتی که امروزه در پاکستان ایجاد شده، این کشور در نظر دارد حضور خود را در مرزهای دیورند تقویت و حتی کانالی به بهانه تامین امنیت خود و یا جلوگیری از عبور و مرور طالبان حفر کند. در واقع پاکستان بیشتر از اینکه علیه دولت افغانستان و یا نامزدهای کنونی موضع بگیرد، بیشتر بر ضد منافع ملی افغانستان موضع گرفته است تا با تامین شرایط ناامنی در مرزها و گسترش مرزهای خود، وضعیت را به نفع خود شکل دهد. در بعد دیگری، هند در راستای رابطه بسیار قوی با افغانستان، تلاش کرده حضور عادی خود را در رقابت با پاکستان و همچنین رقابت اقتصادی با چین حفظ کند. چنانچه اکنون حساسیت خاصی نسبت به هند در افغانستان وجود ندارد و رابطه مناسبی بین هند و کابل وجود دارد. در این بین پاکستان از رابطه هند و کابل ناراضی است. چرا که این امر به نوعی رقابت با پاکستان به شمار میرود. روسیه از نظر منطقه ای، در جهت گسترش موقعیت و تامین امنیت خود و مرزهای آسیای میانه با افغانستان، نیاز به رابطه با افغانستان دارد. لذا تلاش می کند رابطه با کابل را گرم نگه دارند. روس ها برای جلویگیری از دخالت هایی از سوی افغانستان و همچنین آمریکا و سازمان هایی چون ناتو (که در افغانستان حضور دارند) بر ضد منافع ملی خود، تلاش می کند به گونه کج دار ومریز، رابطه خود را با افغانستان حفظ و برای حفظ امنیت ملی و منافع روسیه فعالیت هایی داشته باشد. آمریکایی ها دولت وحدت ملی را مناسب می دانند و علاقمندند چنین دولتی در افغانستان ایجاد شود. این امر به دو دلیل رخ داده است؛ نخست اینکه وقتی آرامش کامل در افغانستان وجود نداشته باشد، حضور آنها در افغانستان می تواند توجیه داشته باشد. از سوی دیگر، وقتی دولت افغانستان، دولتی مقتدر و قوی نباشد، شرایط برای خارجی ها و امضای قرارداد امنیتی با آمریکا فراهم تر است. لذا دولت وحدت ملی می تواند اهداف آمریکا را در افغانستان تامین کند. اتحادیه اروپا در دو بعد نظامی و سیاسی به دولت وحدت ملی نگاه می کنند. اتحادیه اروپا در بعد نظامی با ناتو همکاری می کند و با ناتو هماهنگ است و به نحوی شرایط را در افغانستان مساعد و مناسب می بیند. اما در بعد اقتصادی، اتحادیه اروپا برای ادامه فعالیت های خود و ارتباط با کشورهایی چون آسیای میانه و رقابت با چین و هند، از موقعیت افغانستان بهره برداری می کند. لذا به همکاری با کشور افغانستان نیاز دارد. پیامدهای تشکیل دولت وحدت ملی در افغانستان پیامدهای تشکیل دولت وحدت ملی در افغانستان چندگانه است: پیامدهای سیاسی: با توجه به وضعیت کنونی و از نظر قانونی و روابط اداری کشور، رئیس جمهور در افغانستان بالاترین مقام است و ریاست کابینه و ریاست سه قوه را برعهده دارد. یعنی قوای مقننه، مجریه و قضائیه در اختیار رئیس جمهور است و این جایگاه در سیستم ریاستی افغانستان تعریف شده است. اما بر مبنای توافق نامه دولت وحدت ملی، مسئولیت ها به نحوی تقسیم شده و هر کار رئیس جمهور باید با مشاوره تیم مقابل باشد و امکانات هم تقسیم گردد. آمریکایی ها به دو دلیل علاقمندند دولت وحدت ملی در افغانستان ایجاد شود. نخست اینکه وقتی آرامش کامل در افغانستان وجود نداشته باشد ( به دلیل یکدست نبودن دولت)، حضور آنها در افغانستان می تواند توجیه داشته باشد. از سوی دیگر، وقتی دولت افغانستان، دولتی مقتدر و قوی نباشد، شرایط برای خارجی ها و امضای قرارداد امنیتی با آمریکا فراهم تر است. تغییر سیستم پارلمانی: امروزه در افغانستان موضوع پارلمانی شدن سیستم و تغییر نظام ریاستی و ایجاد سیستم پارلمانی در جهت حقوق اقوام، قبایل و گروهها مطرح است. برمبنای توافق اخیر می توان برای جلوگیری از تضییع حق دیگران، حاکمیت پارلمانی را در افغانستان احیا کرد و روند قانونی این امر، اندک اندک مسیر خود را طی کند. احتمال تضاد: دولت وحدت ملی در بعد ظاهری و محدود، شرایط خوبی را در افغانستان ایجاد کرده است. اما از نگاهی دیگر شرایط در افغانستان به گونه ای است که به آتش زیر خاکستر شبیه است. یعنی اگر مبانی و ضوابط قانونی دولت وحدت ملی فراهم نشود، این دولت در آینده پیامدهای خطرناکی خواهد داشت و ممکن است منجر به درگیری جناح های مخالفت و متخاصم در درون دولت گردد. در این حال، هر دو جناح ممکن است در درون دولت قدرتمند شوند. لذا قدرتمندی هر دو جناح در درون یک دولت، از پیامدهای منفی این دولت به شمار می رود. گذشته از این، من فکر می کنم مهمترین چالش دولت وحدت ملی، دوگانگی بین دو رقیب است. یعنی اگر حاکمیت مستقلی با قدرت قوی ایجاد گردد، می تواند کشور را به سمت جلو سوق دهد، اما در صورت تشدید اختلافات، می تواند زمینه را برای شرایطی چون تجزیه افغانستان ایجاد کند. چنانچه در این اواخر، حتی اختلافات به طرح تجزیه افغانستان منجر گردید. در آینده نیز این انگیزه و فکر ممکن است طرح گردد. پیامدهای اجتماعی و اقتصادی: در بعد اجتماعی تشکیل دولت وحدت ملی در افغانستان موجب خواهد شد تا اکثریت مردم از این موقعیت استفاده کنند. چرا که تشکیل دولت وحدت ملی می تواند موقعیت اجتماعی احزاب و جناح های مخالف را در روند دمکراسی افزون کند. همچنین در بعد اقتصادی تشکیل دولت در افغانستان می تواند تاثیرات گوناگونی داشته باشد. در این میان باید توجه داشت که با توجه به چالش هایی که در روند انتخابات این کشور رخ داد و بسیار به درازا کشید، بر وضعیت ضعیف اقتصادی مردم ضربه هولناکی وارد کرد. متاسفانه در طول یک سال، تقریبا اکثریت معاملات تجارتی و فعالیت های اقتصادی مردم افغانستان در صحنه داخلی و خارجی و همچنین سرمایه گذاری ها ضربه خورد و حتی بسیاری از سرمایه گذاری های اقتصادی داخلی و خارجی را به سوی کشورهای دیگر سوق داد. لذا تشکیل دولت وحدت ملی در افغانستان، امر مهمی برای اقتصاد افغانستان است. در بعد دیگر، تشکیل دولت وحدت ملی در حوزه کمک های اقتصادی نیز تاثیر دارد. در واقع کشورهای کمک کننده هر کدام با هدف و انگیزه ای به کمک پرداخته اند. چنانچه در گذشته هم کمک های میلیارد دلاری که به افغانستان صورت گرفت، بیشتر در دست دولت افغانستان نبود بلکه در دست گروه ها و سازمان های مردم نهاد قرار گرفت تا در راستای تامین اهداف خاص خود مصرف کنند و عملا زیر ساختی های مناسبی برای مردم افغانستان فراهم نشد. در آینده نیز این احتمال وجود دارد که کمکها با وجود اختلافات، بدتر از شرایط قبلی ادامه پیدا کند. پیامدهای بین المللی: باید توجه داشت که حاکمیت بر مبنای قوانین، مقررات و مشروعیت ایجاد می گردد و وقتی دولتی مشروعیت کامل خود را نداشته باشد، سیاست خارجی و ارتباط با کشورهای خارجی نیز ضعیف خواهد بود. در این حال در صحنه ی روابط بین المللی، دولت وحدت ملی در افغانستان به نوعی روندی غیر عادی به شمار میرود. لذا انتظار میرود کشورهای خارجی روابط قوی و تنگاتنگی با کابل نداشته و درصدد باشند با یکی از جناح ها ارتباط مستقیم و قوی ایجاد کنند و با جناح دیگر همکاری نکنند و به عنوان جناح دوم و سوم بدان نگاه کنند. در این شرایط سیاست خارجی افغانستان دچار مشکل عمده ای خواهد شد. این نوشتار از متن گفتگو با دکتر سید وحیدظهوری حسینی، کارشناس افغانستان، فراهم شده است. انتهای متن/
93/07/05 - 06:44
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 40]
-
گوناگون
پربازدیدترینها