واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت مهمان/
مدیریت نهاد کتابخانههای عمومی و چند نکتۀ کلیدی
اگر نهاد کتابخانهها در سالهای گذشته موفقیتهایی کسب کرده است که مورد توجه مسئولان در سطوح عالی نظام قرار گرفته است، بی شک بخش زیادی از آن مرهون تلاشهای شبانهروزی و بی مزد و منت بدنهای از جوانان عالم و مومن است
خبرگزاری فارس . گروه کتاب و ادبیات: نهاد کتابخانه های عمومی کشور در سال 1382 با قانون مصوب مجلس شورای اسلامی به عنوان نهادی عمومی و غیر دولتی شکل گرفت. تا پیش از آن کتابخانههای عمومی کشور توسط هیات امنای کتابخانههای عمومی کشور و زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اداره می شدند. شاید فلسفۀ اصلی تغییر قانون ادارۀ کتابخانههای عمومی و تاسیس این نهاد جدید، مصون ماندن مدیریت کتابخانههای عمومی کشور از آفت رفت و آمد دولتهایی با سلیقههای مختلف سیاسی است؛ تا در درازمدت به هدف اصلی خود که تقویت کتابخانه های عمومی است دست یابد. این نهاد که طبق قانون متولی ادارۀ همۀ کتابخانههای عمومی کشور است تا کنون سه مدیر را در چهار دورۀ مدیریتی تجربه کرده است. علیرضا مختارپور مدتی است که به عنوان چهارمین دبیر کل نهاد کتابخانهها بر صندلی دبیر کلی این نهاد تکیه زده است. با انتصاب مختارپور به عنوان دبیر کل این نهاد، بسیار از اهالی کتاب نسبت به ادامۀ روند مثبت فعالیتهای انجام شده در این نهاد در طول 7 سال گذشته و اصلاح نقاط ضعف آن امیدواری زیادی پیدا کردند. چه این که مختارپور فردی مسلط به فضای کتاب و نشر در کشور است و این تسلط او به فضای نشر قطعا به تقویت مدیریت او در این حوزه کمک خواهد کرد. با این حال نکاتی وجود دارد که با گذشت حدود چهار ماه از آغاز مدیریت جدید این نهاد مهم ذکر آنها می تواند به تقویت فعالیتهای آن کمک کند. 1- در سالهای گذشته کارشناسان ارشد و اساتید در رشتههای مختلف در سطوح مدیریتی و علمی در ادارۀ نهاد کتابخانهها نقش موثری داشتهاند. شورای مشاوران دبیر کل، کارگروه ویژه و کارگروههای تخصصی خرید کتاب بخشی از ظرفیتهایی است که در سالهای گذشته با حضور دهها تن از اساتید حوزوی و دانشگاهی در حوزههای مختلف ایجاد شده است. باید توجه داشت که حضور این اساتید در سالهای اخیر، علاوه بر این که به انتخاب و خرید درست کتابهای عمومی و نیز ارائۀ مشاوره به مدیران نهاد برای ادارۀ هر چه بهتر کتابخانهها کمک میکرد، محملی بود برای ارتباط اصحاب اندیشه و فرهنگ با کتابخانههای عمومی و پیوند این کتابخانهها با این قشر فرهیختۀ جامعه. کمرنگ شدن این حضور اساتید و نیز شوراهایی که در سطوح بالای نهاد تشکیل میشد، میتواند به کاهش قوت و قدرت کارشناسی تصمیمها و فاصله گرفتن تصمیمات این نهاد از بدنۀ علمی و فرهنگی کشور منجر شود. 2- توجه به معیشت کتابداران به عنوان بدنۀ اصلی تغذیه کنندۀ فرهنگ در کتابخانههای عمومی سراسر کشور امری لازم و ضروری است که مورد اهتمام جدی دبیر کل جدید این نهاد قرار گرفته است. ضرورت این امر از آن جا نمایانتر میشود که با توجه به مخاطب اصلی کتابخانهها که عموم مردم هستند، بدون داشتن بدنۀ قوی و همراه در کتابخانه ها، سیاستگذاریهای کلان در ستاد این نهاد ثمری نخواهد داشت و آن گونه که باید خود را در ارتقاء کمی و کیفی کتابخوانی عموم مردم نشان نمی دهد. اما باید دقت داشت که توجه مطلق به این مسئله و غفلت از دیگر وجوه اساسی ادارۀ کتابخانهها میتواند نهاد را به یک سازمان بوروکراتیک تبدیل کند که هم و غم اصلیاش پرداخت حقوق ماهانۀ کارکنان است، بدون توجه به وظایفی که این نهاد بر عهده دارد. 3- معمولا با تغییر مدیریت در دستگاههای مختلف عمومی و دولتی، عدم توجه به کار کارشناسی مدیران سَلَف و بررسی نکردن دقیق و کارشناسی طرحهای عملیاتی شده در گذشته میتواند به آفتی تبدیل شود که به اصطلاح منجر به اختراع دوبارۀ چرخ در بسیاری از بخشها و اتلاف انرژی کارکنان و بودجههای دستگاهها شود. چرا که به هر حال هر تیم مدیریتی با منطق و عقلانیتی مجموعۀ خود را اداره میکند. شناخت دقیق این عقلانیت میتواند ادامۀ مسیر یک دستگاه در جهت بهبود را تسهیل و تسریع کند. این آفت البته با مطالعۀ دقیق طرحهای گذشتگان و نشست و برخاستهای تیمهای جدید مدیریتی با تیمهای قبلی تا حد زیادی قابل برطرف شدن است که در بسیاری از سازمانها اتفاق میافتد. در مورد نهاد کتابخانههای عمومی هم با توجه به فعالیت گستردۀ این نهاد در طول سالهای گذشته و اجرای طرحهای متنوع در این نهاد، بررسی دقیق این طرحها میتواند سرعت حرکت کنونی نهاد را چندین برابر کند. 4- از تاکیدات چند بارۀ رهبر معظم انقلاب توجه به جناح فرهنگی مومن و جوانانی است که در حوزۀ فرهنگی فعالیت میکنند. اگر نهاد کتابخانهها در سالهای گذشته موفقیتهایی کسب کرده است که مورد توجه مسئولان در سطوح عالی نظام قرار گرفته است، بی شک بخش زیادی از آن مرهون تلاشهای شبانهروزی و بی مزد و منت بدنهای از جوانان عالم و مومن است که در سطوح کارشناسی و مدیریتی نهاد و در طراحی و اجرای طرحهای این مجموعه نقش اساسی داشتهاند. استفاده از این ظرفیت عظیم ایجاد شده که داشتن آن از آرزوهای هر مدیری با هر سلیقۀ مدیریتی است، علاوه بر عدم گسستگی عملیاتی در کتابخانهها، به انتقال تجربیات کارشناسی گذشتگان به تیم مدیریتی جدید کمک می کند. در پایان ذکر این نکته ضروری است که نهاد کتابخانه ها به عنوان نهاد اداره کنندۀ بیش از سه هزار کتابخانۀ عمومی یعنی گستردهترین بدنۀ کتابی مرتبط با عموم مردم، از اهمیت ویژهای در فرهنگ کتابخوانی مردم برخوردار است. امیدواریم بیان نکات مذکور در جهت قوت بیشتر این نهاد اثربخش مفید باشد. نویسنده: احسان علمدار انتهای پیام/و
93/06/16 - 10:41
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 50]