تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 15 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):روزه براى من است و من پاداش آن را مى‏دهم.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1821183097




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

حضرت محمد(ص) چه کسی را به درجه انبیاء نزدیک می داند؟


واضح آرشیو وب فارسی:شبکه خبر: حضرت محمد(ص) چه کسی را به درجه انبیاء نزدیک می داند؟


خداوند، از حکمت، خیر کثیر را مراد می کند و دنیا را مزرعه آخرت می داند. دین معرفت اندیش نیز حکمت را از منظر توحید می بیند و نگاه توحیدی به حکمت، دنیا و آخرت را به طور توأمان متضمن است، حکمتی که متولی معیشت بشر نیز هست. آنچه در ادامه می خوانید یادداشت دکتر محمد تقی فرجی در موضوع «حکمت، حیات حکیمانه و جامعه اخلاقی» است.

«یوتی الحکمة من یشاء و من یوت الحکمة فقد اوتی خیراً کثیراً و ما یذکر الا الوالالباب.

خداوند به هر کس که بخواهد حکمت می بخشد و کسی که صاحب حکمت شود، صاحب خیر کثیر شده است. (بقره ٢٦٩)»

حکمت، "Hekmat"؛ عدل؛ داد؛ دانش؛ دانایی؛ حلم؛ بردباری؛ راستی؛ درستی؛ صواب؛ حق؛ پند؛ اندرز؛ معرفت فلسفه؛ عبادت و اخلاق را در ابعاد وسیع آن شامل می شود. حکمت عملی، به معنی علم به احوال و اشیاء و موجوداتی است که وجود آنها تحت حیطه و هیمنه بشر است. حکمت، به عبارتی نیل به سعادت اخروی و استعلای نفس است. حکمت نظری، شامل تهذیب اخلاق، تدبیر منزل و سیاست است. حکمت کشفی، حکمت اشراق و حکمت مشرق زمین است. حکمت مطلقه، فلسفه اولی حکمت خداوندی است. امام علی (ع) می فرمایند: و نوره بالحکمه؛ یعنی دل تاریک را با نور خود روشن کن.

اگر حکمت را اخروی و دنیوی ارزیابی کنیم، در بعد اخروی، مراد همان خیر کثیر آخرت در مقایسه با متاع قلیل دنیا است. واژه حکمت اخروی به قول مولوی، همان حکمت دینی و قرآنی است که آدمی را به فوق فلک سوق می دهد. و حکمت دنیوی، در حقیقت پیرامون علم کلام و فلسفه بحث می کند.

بــرآســتانه اســرار آســمان نرســد
به بـام فقر و یقـین هـیچ آسـمان نرسـد
گمـان عـارف در معرفت چـو سـیر کـند
هزار اختر و مه اندر آن آسمان گمان نرسد

خداوند، از حکمت، خیر کثیر را مراد می کند و دنیا را مزرعه آخرت می داند. پیامبران که برای تعلیم کتاب و حکمت آمده اند، بهترین راه رسیدن به حکمت را رجوع به قرآن می دانند. «لا تجعل مع االله الهاً اخر فتعقد مذموماً مخذولاً .
به جز خدای واحد، خدای دیگری را نپرست، چه در آن صورت مخذول و مذموم باقی خواهی ماند. (الاسراء 22)»

«ذلک مما اوحی الیک ربک من الحکمة و لا تجعل مع االله الهاء اخذ فتلقی فی جهنم ملو مامد حورا.
این از چیزهایی است که خدایت از روی حکمت به تو وحی کرده است و با خدای یکتا، کسی را به خدایی مپرست و گرنه ملامت زده و مردود به دوزخ خواهی افتاد. (الاسراء 39)»

پیامبر (ص) می فرمایند: نزدیک است حکیم به درجه انبیاء برسد. نیز می فرمایند: کلام حکمت انگیزی که مومن بشنود، از یک سال عبادت بهتر است. امام علی (ع) می فرمایند: حد حکمت، اعراض از دار فنا و پرداختن به دار بقاء است. رأس حکمت، خوف از خداست و هر کسی که حکمت در او استوار شود، عبرت ها را می شناسد.

امام علی(ع) در نامه حکیمانه «حکمت نامه» خود به امام حسن(ع) در حقیقت، حکمت اُخروی را مراد می کنند و می خواهند به وسیله این نامه که خطاب به فرزند خویش نگاشته اند، همه فرزندان روحانی خود را مخاطب قرار دهند و حاصل حکمت اخروی و حکمت دنیوی را در قالب خیر کثیر در اختیار همگان قرار دهند. دین معرفت اندیش، حکمت را از منظر توحید می بیند و نگاه توحیدی به حکمت، دنیا و آخرت را بطور توأمان متضمن است. حکمتی که متولی تمشیت بشر است، معیشت ایشان را نیز در نظر دارد، اما این حکمت، از آنجا که حکمت عملی نامیده می شود و آن را کوششی دنیوی برای نیل به سعادت اخروی می شناسیم، همراه حکمت نظری که شامل تهذیب نفس و تدبیر منزل است، خواه از منظر حکمت کشفی و خواه حکمت اشراق تحقیقاً بشر را به حکمت مطلقه که همان فلسفه عملی حکمت خداوندی است، هدایت می کند.

منع حکمت شود حـکمت طلب
فارغ آیـد او ز تحصـیل وسبب
لوح حافظ لـوح محفوظی شود
عقل او از روح، محفوظـی شود
چـون معلم بـودعقلش زابتـدا
بعد ازاین شد عقل شاگردی ورا
عقل چون جبرئیل گویـداحمدا
گر یکی گامی نهم سـوزد مـرا

حکمت دنیا و حکمت دین در تزاحم هم نبوده بلکه همراه یکدیگرند

حکمت دنـیا، هیچگاه و در هیچ شرایطی بـا حکمت دینی در تـزاحم نیست؛ بلـکه هـمـراه آن اسـت. بـرخی مدعیان فلسـفه و فیلسـوف نمایان، بر طـبل سـفسـطه و مغلطه می کوبند و می کوشند، حکمت را تنها از نـگاه فلسفه مادی و حکمت دنیا ببینند؛ هم ایشان که کمترین توفیقی در حکمت الهی ندارند، بـه جای همراهی بـا دین و حکمت دینـی، به دشمنی با دین و معرفت دینی می پردازند. امام علی(ع) در حقیقت با تبیین حکمت و معرفت دینی، هم چگونه زیستن را به ما می آموزد و هم چگونه مردن را. و انسان این عصر، بلکه تمام اعصار، با تأسی به آن پیشوای بزرگ و در پرتو حکمت و حیات حکیمانه می تواند راه خود را از اغیار تمیز دهد و با هدایت خود، هادی دیگران شود. شرح و تفسیر نامه حکیمانه و «حکمت نامه» امام علی به امام حسن «علیهما السلام»، از آنجا که بعنوان یک اثر ماندگار شناخته می شود پرواضح است، عمل به توصیه های آن امام حکیم، در این نامه حکیمانه، منشور جاودانگی و حیات عزیزانه انسان و جامعه در دو جهان است.

چـو اوست معنی عـالم به اتفاق همه
بجز به خـدمت معنی کجا روند اسماء
شد اسم مظهر معنی کاردت ان اعرف
وزاسـم یافت فـراغت بـصیرت عرفا

در بحث مربوط به کلیات نامه امام علی به امام حسن «علیهماالسلام» آنچه حائز اهمیت بیشتر می باشد؛ توجه به این امر مهم است که مخاطب نامه، تنها امام حسن(ع) نیست، بلکه همه کسانی که دل در گرو امامت و ولایت دارند و عاشق همسفری با مولای متقیان امیر مؤمنان علی(ع) هستند، به نوعی مورد مواعظ آن بزرگوار قرار دارند. نامه امام علی به امام حسن «علیهما السلام» می تواند بهترین گزینه برای انسان سازی باشد، نامه ای که در آن حکمت دنیا و حکمت دین، تؤامان آمده است. و درس حکمت و دین و دنیا، از جمله ملزومات حیات عزیزانه برای انسان است.

فهرست نویسی از محورهای اصلی نامه امام علی(ع) به خوانندگان ارجمند کمک می کند، تا قبل از ورود به بحث اصلی و شرح و تفسیر آن، ابتدا با نمایه ای از نامه آشنا شوند، تا بدین وسیله روح معنا و معانی روح، در علاقمندان احیاء شود و با حضور قلب و آمادگی ذهنی بیشتری، میهمان سفره معرفت شناختی آن آموزگار بزرگ اخلاق و عدالت باشند. در نامه حکیمانه یا به عبارتی «حکمت نامه» امام علی(ع) که منشور کمال و آزادگی است، شاخصه ایی که در پی می آید، برجسته تر نشان می دهد.

انسان شناسی، حکمت و یقین، توحید و خداپرستی، حیات و ممات، قناعت و ریاضت، صبر و توکل، جهاد و شهادت، امر به معروف و نهی از منکر، هدایت و رهبری، علم و عقل، وحی و منطق، و حدت وجود و پیام انبیاء روشها و موانع، دعا و مناجات، اخلاق و عرفان، تواضع و فروتنی، عدالت و شجاعت، ایمان و تقوا، صداقت و صراحت، مروت و مدارا، جبر و اختیار، غرور و خود ستایی، مصلحت و عزت، شرک و بت پرستی، توبه و استغاثه استقلال و وابستگی زهد و پارسایی؛ احسان به والدین و حق خویشاوندان، فلسفه و سیاست، حکومت و مردم شیعه و پیروان و لایت ظاهر و باطن، تکلیف و تعهد، محبت و لطف، نقد و نظر، دینداری و روشنفکری، حاجت و عادت، زشتی و زیبایی، عشق و مستی، ادراک و تعقل، مرگ و زندگی و چگونه زیستن و چگونه مردن. بدیهی است که مواردی از قبیل آنچه ذکرش رفت و در کلیات نامه امام علی(ع) آمده است، جزء لاینفک نیاز بشر، برای یک زندگی فردی و اجتماعی است.

یا تو واگو آنچه عقلت یافته است
یـا بگویم آنچه بر من تافته است
از تو بر من تافت چون داری نهان
می فشانی نـورچون مـه بی زبان

نامه پر پند و اندرز و سرشار از درس ها و دستورات معیشتی و تمشیتی امام علی به امام حسن «علیهماالسلام» ظاهراً یک مخاطب مشخص دارد، اما باطناً این نامه خطاب به همه کسانی است که به سعادت و نیکبختی در دو جهان می اندیشند. امام اول شیعیان و اولین یار و یاور پیامبر(ص) اولین کسی را که برای موعظه و راهنمایی بر می گزیند، مقام اول امامت و ولایت بعد از خودشان است. بدیهی است که در این محرم راز یا به عبارتی گنجینه اسرار، چه مطالب مهم و حیاتی باید نهفته باشد.

شخصیت حقیقی و حقوقی امام علی و امام حسن «علیهماالسلام» در کنار مقام عصمت و علمانیت الهی و معرفت و تجربه بلند و بی نظیر آنان در راه تعالیم آسمانی و تعلیم انسان و جامعه در قد و قوارهای است که خود از جمله ادله روشن و مبرهن جامعیت و کمال مکتوبی دارد که حقیقتاً دون کلام خالق و فوق کلام مخلوق است. تحقیقاً، امام علی(ع) در این نامه، تمام آنچه را از حی داور و رسول وحی و داوری، یعنی پیامبر(ص) اخذ کرده اند. به همراه آموخته های حکمت آمیز و تجربت اندیش و ارزنده خود در قالب این نامه مسؤلانه و عاطفی، هم در مقام پدر و هم در مقام امام؛ به فرزند و فرزندان خویش نگاشته اند آنچه از آن مراد می شود ارائه یک الگوی صریح و کامل برای اداره زندگی برتر در این دنیا با هدف دستیابی به زندگی بهتر در آن دنیا است.

دنیا مزرعه آخرت است و آنچه در این دنیا بکاریم، درآن دنیا درو می کنیم. دقت و ژرفنگری در متن نامه امام علی(ع) که برخی آن را شاید از جهت کمال و جامعیتش یا از نگاه روایی، وصیت نامه امام(ع) می خوانند نشان می دهد که امام علی(ع) در این نامه به آنچه آن را نیاز انسان و جامعه می نامیم، پرداخته اند. مسائلی از قبیل؛ تعلیم و تزکیه؛ خودسازی و تربیت، هدایت جامعه در پرتو توحید و خداپرستی؛ قناعـت پیشگی و برائت از هوی و هوس، پرهیز از چرب و شیرین دنیا و سبک باری برای حرکت به سوی دیار ابدی، عدالتورزی و ظلم ستیزی تقوی و پرهیزکاری، انجام امر خدا و ترک نهی آن، در این نامه آمده است.

هر بنده کم ظرفیتی خواسته یا ناخواسته، آلوده به قدرت و ثروت و بعد تدریجاً زر و زور و تزویر می شود و مهمترین مسئله ای که در نامه امام علی(ع) مورد تاکید قراردارد، مسئله اخلاق است. اخلاق سرمایه جاودانگی است. و جامعه ای که اخلاق و مبانی اخلاقی را سر لوحه برنامه های خود قرار ندهد، به هیچ وجه جاودانه نمی شود. اینکه بعضاً می بینیم که برخی کشورهای توسعه یافته و متمدن و احیاناً غربی ها و اروپائی ها، رفته رفته توانسته اند روح اعتماد و خود باوری را که لازمه هر گونه ترقی، پیشرفت و آبادانی است، بیش از پیش احیا کنند، تحقیقاً ناشی از تجربه و دانشی است که آنها از اخلاق صحیح فرا می گیرند. امام علی(ع) راه و رسم حیات عزیزانه را اخلاق و ارزش های اخلاقی می دانند و از جمله ارزنده ترین ارزش اخلاق، بحث مروت و مدارا است. موضوعی که حافظ با تأسی از امام علی(ع) می گوید:
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است
بــا دوسـتان مـروت بـا دشمنـان مـدارا

دینداری، آموزگار جامعه اخلاقی است و یک جامعه دینی، یک جامعه اخلاقی نیز هست. طبیعی است، کسانی که بیشتر بر طبل دینداری و فربهی دین در جامعه می کوبند، باید بیشترین بهره را از اخلاق ببرند. دین و اخلاق مکمل یکدیگرند و جامعه دینی باید ملتزم به اخلاق و شایستگی های اخلاقی باشد، گو اینکه جامعه تا اخلاق پسند نشود، جامعه مدنی نمی شود، زیرا مدنیت در پرتو اخلاق محقق می شود.

از خـدا جـوییـم تـوفـیق ادب
بـی ادب محروم شد از لطف رب
بی ادب تنها نه خود را داشت بد
بـلکه آتـش در هـمه آفـاق زد   منبع: خبرآنلاین


شنبه ۴ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۹:۵۹





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: شبکه خبر]
[مشاهده در: www.irinn.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن