واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
فیسبوک تویتر Google+ Cloob نگاهی به آیین ˈدوس دوسˈ شب بیست و هفتم رمضان در شهرستان بافق یزد - ایرنا - آداب و رسوم ˈبیست و هفتموˈ با فریاد دوس دوس دوست علی (ع) در شب بیست هفتم ماه مبارک رمضان در بافق جان می گیرد.
به گزارش ایرنا، آداب و رسوم بیست و هفتمی یا «بیست و هفتمو» که از آن به عنوان «دوس دوس» نیز یاد می شود، از قرن ها پیش در بافق یک سنت رمضانی بوده و این سنت زیبا هم اکنون نیز همچنان ساری، جاری و پویا است.
شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان مراسمی در بافق برگزار می شود که از قرن ها پیش جزو آداب و رسوم مردم این خطه کویری بوده و هست.
این شب به نام های مختلفی از قبیل بیست و هفتمی، بیست و هفتمو و دوس دوس شناخته می شود.
در شب بیست و هفتم، به میمنت قصاص ابن ملجم، قاتل و ضارب حضرت علی (ع)، مردمی که حاجتی دارند به امید برآورده شدنش در هیات ناشناس درب خانه همسایه ها و اهل محل و حتی محل های همجوار می روند.
مردان، زنان و در بیشتر موارد گروهی از پسرها چادر به سر می کنند، روی خود را تنگ می گیرند که شناخته نشوند و به در خانه همسایه ها می روند و شعر «دوس دوس، دوست علی می دی یا برم» را می خوانند.
این گروه چادر به سر یک کاسه و قاشق در دست دارند و درب منزل صاحبخانه با زدن مکرر قاشق به کاسه، آیین قاشق زنی را نیز به جای می آورند و صاحبخانه را از حضور خود مطلع می سازند.
صاحبخانه که آمادگی قبلی دارد، بدون اینکه سعی در شناسایی مراجعه کنندگان داشته باشد، مقداری پول خرد، شیرینی، خرما یا حتی پارچه، تدارک دیده و در ظرف آنها می گذارد.
اگر عضوی از خانواده سعی داشته باشد که فردی از گروه را شناسایی کند و چادر یکی از افراد گروه را بگیرد و کنار بزند، با قاشق روی دست او می زنند.
پسرهای چادر به سر برای تشکر و قدردانی از صاحبخانه که در ظرف آنها چیزی گذاشته، می گویند: «این خونه، شربت قنده؛ امام علی درشو نبنده».
بچه ها به صورت گروهی و دسته جمعی به خانه بعدی می روند و پیش از آنکه چیزی بگیرند، برای تشویق صاحبخانه با صدای بلند می خوانند: «این خونه که رو بر روزه؛ صاحب خانه اش مخمل دوزه».
اگر از طرف صاحبخانه چیزی دریافت می کردند همان اشعار را دوباره می خواندند در غیر این صورت به عنوان اعتراض می گفتند: «این خونه که رو بر روزه؛ صاحب خونه اش پالون دوزه».
رسم اخیر و بخشی از اشعار فوق تقریبا منسوخ شده و تنها در برخی از محلات قدیمی، این مراسم اجرا می شود (مخمل دوزی از شغل های اشرافی و قابل اخترام بوده و پالون دوزی را از مشاغل پست می دانستند.
خوراکی ها و پولی که از این طریق جمع آوری شده، به بیماران یا کسانی که به نیت آنها جوانان به آیین دوس دوس رفته اند، داده می شود تا شفا یافته و به مرادشان برسند.
**پیراهن 40 تکه
در زمان های گذشته بعضی مواقع فردی که دوس دوس می رفت به صراحت می گفت مقداری پارچه به من بدهید و از پارچه های جمع آوری شده لباسی می دوخت که به 40 تکه معروف و مشهور بود.
این لباس 40 تکه را تن بچه ای می کردند که قبل از او چند خواهر یا برادرش فوت شده بود و معتقد بودند با پوشیدن این لباس، خودش زنده می ماند.
روز بعد از مراسم دوس دوس، تکه های پارچه جمع آوری شده را به مسجد می بردند و بین دو نماز ظهر و عصر یا مغرب و اعشا مرتب می کردند و در صورت امکان بعد از نماز لباسی می دوختند و همان جا بر فرزندشان می پوشاندند و معتقد بودند این فرزند زنده می ماند و بزرگ می شود.
امروزه کمتر کسی از تکه های پارچه لباس می دوزد و در صورتی که نذری داشته باشد از محل پول های جمع آوری شده، پارچه می خرند و لباسی یک دست و یک رنگ می دوزند و بر کودک می پوشانند.
** کُلو بیست و هفتمو
خانواده ها واجب می دانستند شب بیست و هفتم ماه رمضان، تنور خانه را روشن کنند و نان بپزند.
در این آیین بین 10 تا 15 عدد نان کوچک که در گویش مردم بافق کُلو گفته می شود، می پختند و در همان تنور خشک می کردند و هر کدام را برای برکت سر خمره گندم، کیسه آرد، خُم نان و ... می گذاشتند و تا سال بعد نگهداری می کردند.
هنگامی که مادرها پای تنور، کلو بیست و هفتمو می پختند، بچه ها اصرار می کردند برای آنها هم بپزند و مادر چند چونه خمیر کوچک می گرفت و به تنور می زد و برای اینکه زودتر پخته شود، بچه ها با اشکلُو (چوب مخصوص تنور) آتش پای کُلویشان می کردند.
**کاشت درخت خرما
هر فصل از سال که ماه رمضان بود، بافقی ها در روز بیست و هفتم ماه مبارک رمضان تعدادی کُلفی (هسته خرما) می کاشتند و معتقد بودند زنده هستند تا درختی که کاشتند به بار بنشیند و از خرمای آن بخورند.
شهرستان بافق با 40 هزار نفر جمعیت در 110 کیلومتری شرق یزد واقع است. ک 4
616/7543
انتهای پیام /*
ارتباط با سردبير:
[email protected]
تماس بی واسطه با مسئولین
02/05/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]