واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
اسناد تاریخی خدمت نظام وظیفه به روایت مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی تهران - ایرنا - مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی مجموعه تصاویری از اسناد تاریخی مربوط به خدمت نظام وظیفه را منتشر کرد که قدیمی ترین سند این مجموعه مربوط به مرداد 1310شمسی و حاوی قانون مجازات مجرمان در امور نظام وظیفه است.
به گزارش روز شنبه مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی تفکر سربازگیری در جهان، به حدود 400 سال پیش از میلاد مسیح برمی گردد، البته به خاطر موقعیت سیاسی و اجتماعی آن زمان، جذب افراد برای خدمت به کشور به شکل قانونمند به مرحله عمل در نیامد و به همان اصول ابتدایی و استخدام افرادروزمزدو داوطلب محدود شد.
سربازگیری در ایران، در طول تاریخ نام های مختلفی مانند محافظ، گارد جاویدان، یاران فناناپذیر، قزلباش، قوای محلی، تفنگچی لر، قوللر، نسقچی لر، سپاهیان ایلات، قوای ولایتی و نام های دیگر، داشته است.
در اوایل سده چهاردهم هجری شمسی و در نخستین سازمان ارتش ایران، شعبه ای به نام «جدیدگیری» یا «سربازگیری» تاسیس شد که یک سال بعد مقررات موقتی هم بر اساس ضوابط قبلی برای سربازگیری وضع و به تصویب مجلس شـورای ملـی رسید تا قانون کامل تری موافق مقتضیات اوضاع و احوال زمان تهیه شود.
چهارسال بعد، یعنی در 16 خرداد سال 1304 در پی تشکیل اداره کل «احصائیه و سجل احوال»، قانون نظام وظیفه عمومی و احضار به خدمت زیر پرچم، به پیشنهاد وزیر جنگ وقت به تصویب مجلس شورای ملی رسید که بر اساس آن همه مردان 21 ساله، باید به اجبار به خدمت سربازی اعزام می شدند.
علاوه بر آن، قانونی هم برای تعیین جمعیت حقیقی کشور و ثبت احوال آن وضع و قانـــون خدمت اجباری سربازی نیـــز از تصویب مجلس گذشت و شعبه «سربازگیری» سابق، از 28 بـهمن همان سال به «دایره نـظام اجباری» تغییر نام داد.
دایره نظام اجباری در ســال 1305شمسی به «اداره نظام اجباری» ارتقاء یافت اما این اداره نیز به تبعیت از اوضاع کشور، ثبات چندانی نیافت و در15 خرداد سال 1307، به «اداره نظام وظیفه عمومی» تغییر نام داد.
قانون نظام وظیفه عمومی در سال 1317شمسی جایگزین قانون مصوب سال 1304شد که البته تغییراتی نیز در آن روی داد، به نحوی که در سال 1313 تعداد نواحی و حوزه های مستقل، مطابق سازمان لشکرهای 17 گانه به 17 منطقه سربازگیری افزایش یافت.
در سال 1335 امور سربازگیری از ارتش به وزارت کشور واگذار شد اما اجرای این قانون به علت عد م آمادگی وزارت کشور تا مهرماه سال 1341 به تعویق افتاد.
سرانجام از 29 اسفند سال 1343 امور نظام وظیفه به ژاندارمری کل کشور محول شد و در تاریخ 30 دی 1344 نیز لایحه قانونی انتقال افسران و درجه داران و اموال نظام وظیفه به ژاندارمری کشور به تصویب دو مجلس شورا و سنا رسید. از این تاریخ به بعد اداره کل مرکزی به نام «اداره وظیفه عمومی» تغییر نام داد.
این قانون، تا پیروزی انقلاب اسلامی با تغییرات چندانی روبرو نشد تا اینکه با استفاده از تجربه های گذشته، قانون خدمت سربازی مشتمل بر 67 ماده و 57 تبصره در جلسه روز یکشنبه 29 مهرماه 1363 در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ هشتم آبان سال 1363 به تأیید شورای نگهبان رسید.
سرانجام، پس از حدود 27 سال، قانون اصلاح موادی از قانون خدمت وظیفه عمومی با هدف توانمندسازی، رشد و تعالی، بالندگی و ارتقای منزلت اجتماعی، خوشایندسازی و بهبود وضعیت خدمت سربازان در 22 آبان سال 90 به تصویب مجلس هشتم رسید.
در حال حاضر، خدمت وظیفه عمومی در ایران، شامل چهار دورۀ ضرورت، احتیاط و ذخیره اول و دوم است و در زمان صلح افراد ذکور ایرانی باید دوره دو ساله ضرورت را بگذرانند، این دوره، به تشخیص شواری عالی دفاع و در صورت وجود مشمولان مازاد، قابلیت کاهش تا 18 ماه را دارد.
فراهنگ(1)**1003**1588
انتهای پیام /*
: ارتباط با سردبير
[email protected]
31/03/1393
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]