واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: شمال میروید؟ مراقب دراکولا باشید!
عوارض شدید گزش دراکولا معمولا 24 ساعت پس از تماس آغاز می شود.
شمال کشور یعنی استانهای مازندران و گیلان، خاستگاه و محل زندگی حشرهای کوچک اما ترسناک با نامهای مختلف محلی همچون شبسوز، تلهگز، چیسوزان و بالاخره دراکولاست که در فصل تابستان و زمان برداشت محصول برنج گاهی آنچنان رعب و وحشتی ایجاد میکنند که در بسیاری از موارد خواب آسوده و شیرین را بر بدنهای خسته بسیاری از کشاورزان، ساکنان و مسافران شمال کشور تلخ و ناگوار و پس از آسیب پوستی، بسیاری از فعالیتهای روزانه آنان را با مشکل جدی مواجه میکند. دراکولا، حشره مشهوری که در سالهای اخیر نام آن را بیشتر میشنویم فقط اندکی بزرگتر از مورچه قرمز و به رنگ قرمز و قهوهای است و بیشتر در شالیزارها، علفزارها و ساختمانهای مرطوب دیده میشود.دراکولا در شب به سوی نور و روشنایی جلب میشود و به راحتی در سقف و دیوار اتاق قابلمشاهده است. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود با جاروبرقی، دستکش مخصوص یا حشره کش آن را شکار و از تماس مسقیم دستهایتان با آن خودداری کنید زیرا ممکن است دستهایتان آلوده شده و باعث انتقال ترشحات پشه به نقاط بسیار حساس بدن مانند اطراف چشمها و صورت خود فرد و دیگران شود. متخصصان مركز تحقیقات پوست گیلان معتقدند این حشره كوچك و خطرناك كه بیشتر در گیلان زندگی میکند، با گرمای هوا و بالا رفتن میزان رطوبت تكثیر میشود. قدرت پرواز این حشره به قدری بالاست كه از فاصله 79 كیلومتری ساحل دریا به سوی نور كشتی جذب میشود.دراکولا چگونه وارد عمل می شود؟هرچند راهكارهای ارائهشده از سوی پزشکان تاثیر بسیاری بر جلوگیری از گزش این حشره داشته است اما هنوز هم گردشگرانی كه به شمال میروند، از گزند دراکولا در امان نیستند. افزایش گرمای هوا و رطوبت نسبی، بهترین مکان و زمان برای حمله شبانه دراکولاست. این حشره اهداف خود را با پیگیری و رهیابی نور شبانه شناسایی میکند، با احساس و درک دما و بوی بدن انسان به آن نزدیک میشود و در قسمتهای باز بدن یعنی صورت، گردن، دست و پا فرود میآید. جالب است بدانید این پشه نیش نمیزند بلکه آرام روی پوست حركت میکند و سم و زهر نه چندان قوی خود را ترشح میکند. به همین دلیل هرگز شما متوجه گزش یا سوزش ناگهانی آن نمیشوید فقط ممکن است حرکت حشره را روی پوستتان احساس کنید.این عقیده وجود دارد که 4 عامل در شدت ضایعه و آثار پوستی ناشی از نیش دراکولا موثر هستند:1. میزان و غلظت سم تراوش شده از بدن حشره.2. محل مورد حمله؛ مثلا پوست اطراف چشم حساسترین محل و پوست کف دست و پا، مقاومترین قسمتهای بدن به سم حشره هستند.3. پوستهای سفید، بدون مو و صاف مانند پوست کودکان و پوستهای چرب و مرطوب مناسبترین پوستها برای گزش هستند.4. قدرت دفاعی و ترمیم پذیری پوست که عامل تاثیرگذار در مقابله با سم این حشره است.راههای پیشگیری از تماس با دراکولابرای كنترل حشره و جلوگیری از هجوم آن، اولین روش پیشگیری نصب توری و پشه بند در محل خواب است. كاهش تعداد لامپهای روشن و كم كردن شدت نور، پاكسازی علفهای هرز و دیگر گیاهان به خصوص گیاهان پوسیده از محل نصب چادر و استفاده از حشره كش برای سمپاشی روی چادر از دیگر روشهای مبارزه با این حشره است. گردشگرانی كه در چادرهای خود اقامت و لباسهای شسته شده خود را در فضای باز آویزان میكنند، باید هنگام جمع كردن لباسها آنها را بتکانند و قبل از پوشیدن دقیقا بازرسی كنند تا حشره از طریق لباس با پوست تماس پیدا نکند.هرگز دراکولا را روی پوستتان نکشیدعده ای به محض احساس حرکت حشره روی بدنشان، آن را به شدت بر سطح پوست خود میفشارند و له میکنند اما این کار باعث تخلیه تمام ترشحات بدن حشره بر پوست و متعاقب آن آغاز صدمههای پوستی بیشتر و شدیدتر میشود؛ بهترین روش آن است که ابتدا با اطمینان از محل حشره، به کمک دیگران یا با کمک آینه، با دقت و بدون کشتن حشره، آرام آن را از بدن دور و هنگام انجام این کار آرامش خود را حفظ کنید. سپس محل احتمالی حرکت حشره را با آب و صابون بشویید.عوارض پوستی تماس با دراکولابا توجه به غلظت و میزان سم ترشح شده و میزان حساسیت فرد، عارضه گزش دراکولا از قرمزی مختصر، سوزش و خارش تا تاول و عفونت پوست متغیر است. دوره بیماری نیز به شدت ضایعه و قدرت ترمیم پذیری پوست بستگی دارد. عوارض شدید گزش دراکولا معمولا 24 ساعت پس از تماس آغاز میشود که قرمزی و احساس خارش است. پس از خارش، پوست موضع كنده میشود و علایمی از سوختگی و عفونت موضعی با پوسته های چسبنده به نام دلمه در پوست آسیبدیده آشکار خواهد شد. بیشترین نگرانی وقتی است که پوست اطراف چشم و حتی مخاط چشم از ترشحات سمی این حشره آسیب دیده باشند. در این صورت مصدوم باید به چشم پزشک مراجعه کند.سمی كه از گزش دراکولا به بدن وارد میشود، باعث ابتلا به بیماری درماتیت (التهاب پوست) میشود. برای جلوگیری از این عارضه باید تا حد ممكن حشره را از روی عضو بدن بپرانید و اگر دست یا عضو دیگری آلوده شد، حتما آن را با آب و صابون بشویید.درمان چیست؟تاول و التهاب ناشی از سم این حشره درمان خاصی ندارد و دوره حداکثر 10 روزه آن نیازمند درمان حمایتی در تخفیف خارش، سوزش و جلوگیری از عفونت احتمالی است. متخصصان پوست معتقدند چنانچه ترشح سم دراکولا در نواحی حساس بدن مانند دور چشم كه دارای چین و چروك و پوست نازك است اتفاق بیفتد، شدت و درد تاولها بیشتر میشود بنابراین چینهای پوستی باید به دقت شسته شود. درمان ضایعه پوستی با توجه به شدت ضایعه متفاوت است اما در صورت گزیده شدن به وسیله این پشه بهتر است اقدامهای درمانی زیر را انجام دهید:بهطور مکرر یعنی حداقل بین 3 تا 5 بار محل را با آب و صابون خنثی بشویید.الکل و هیچ ماده تحریککنندهای روی محل تماس نزنید.از زدن موادی مانند ماست، سیب زمینی و مواد مشابه به محل گزش خودداری کنید.اگر محل گزش قرمزی و خارش داشت، میتوانید از یک پماد استرویید موضعی ضعیف مانند هیدروکورتیزون و تریامسینولون استفاده کنید.اگر تاول یا عفونتی در محل ضایعه ایجاد شد، استفاده از محلول آنتی سپتیک موضعی مانند محلول زینک سولفات 1 درصد و پماد موپیروسین یا سیلور پیشنهاد میشود.پس از درمان ممکن است رنگ پوست محل ترمیم تا مدتی تیره یا قهوهای باشد اما نگران نباشید زیرا بعد از مدتی حتما برطرف میشود. با این حال میتوان با نظر متخصص پوست از کرمهای ضدلک موضعی مانند هیدروکینون به مقدار اندک استفاده کرد.
دکتر سید ناصر عمادی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
1393/03/29
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 58]