تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
خرید انواع خودکار و روان نویس شیک و ارزان
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1820341615
مادر سانسور جهان براي ديگران مميزي نمي‌خواهد
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: مادر سانسور جهان براي ديگران مميزي نمي‌خواهد
سانسور و مميزي پس از نشر تنها اقدام نظارتي امريكا بر حوزه نشر محسوب نمي‌شود. اين كشور مدت كوتاهي پس از حوادث 11 سپتامبر، قانون ميهن‌پرستي ايالات متحده امريكا را تصويب كرد؛ قانوني كه به دولت اين كشور اجازه مي‌دهد هرگونه اطلاعاتي درباره كتاب‌هاي خريداري شده از هر مجموعه‌اي و نيز اطلاعاتي درباره خريدار اين كتاب‌ها را جمع‌آوري كند.
عمر سانسور كتاب در دنيا به طول عمر اولين كتاب‌هاي تاريخ جهان باز مي‌گردد؛ اگرچه غرب هميشه از فرآيند اعمال سانسور كتاب در جوامع خود چشمپوشي و با سر دادن شعار دموكراسي سعي كرده است كه فرآيند مميزي كتاب در كشورهاي خارج از حلقه خود را به چالش بكشد اما روي ديگر سكه نشان مي‌دهد كه مميزي و سانسور كتاب حتي در دموكراتيك‌ترين جوامع جهان و نيز جوامع مدعي آزادي بيان نيز با شعار حفظ منافع ملي، عقيدتي، سياسي و امنيت اخلاقي اعمال مي‌شود. غرب در تحميل مميزي بر حوزه نشرش، سبك و سياق و شيوه خاص خود را دارد اما همين فرآيند مشابه در كشورهاي جهان سوم گل‌درشت مي‌شود و نام نقض آزادي بيان را به خود مي‌گيرد. سانسور از عهد باستان تا قرن 19 ميلادي از نظر غرب سانسور برابر است با فيلتر كردن جريان آزاد اطلاعات اما سانسور به ويژه در حوزه كتاب با وجود تمام نقدهاي آشكاري كه به آن وارد است، از غرب جان گرفته و كماكان در فرآيندهاي نظارتي آنها ريشه دارد. سانسور واژه‌اي رومي است كه ريشه آن به «دفتر سانسور» امپراتوري روم در حدود سال 500 پيش از ميلاد مسيح باز مي‌گردد! رومي‌ها معتقد بودند كه سانسور براي شكل‌دهي و رشد و توسعه شخصيت شهروندان رومي لازم و ضروري است. شايد بتوان از اعدام سقراط در سال 399 پيش از ميلاد به عنوان مشهورترين نمونه سانسور در عصر روم باستان ياد كرد. مردم روم خواهان خاموش كردن صداي سقراط بودند و از اثرگذاري عقايد او بر نسل جوان روم مي‌هراسيدند. جوامع باستاني ديگري چون اسرائيل نيز سانسور را راهي اخلاقي براي كنترل عقايد و ارزش‌هاي كلي جامعه مي‌دانستند. در عصر رنسانس، كليساي كاتوليك ليستي از كتاب‌هاي ممنوعه را منتشر كرد كه كاتوليك‌ها حق مطالعه كتاب‌هاي اين ليست را نداشتند. اين ليست تا سال 1950 ميلادي و حتي تا به امروز همچنان قدرت اجرايي داشته و دارد و از آن به عنوان يكي از قدرتمندترين فعاليت‌هاي سانسوري در تاريخ جهان ياد مي‌شود. خانواده سلطنتي انگليس نيز در برهه‌هاي مختلف به واسطه قدرت نفوذ خود، پايه‌‌گذار برخي سانسورها در انگليس بوده است. ملكه اليزابت اول در سال 1597 ميلادي دستور سانسور و حذف صحنه‌اي از نمايشنامه شكسپير را داد كه در آن به زعم او از اجداد خاندان سلطنتي انگليس تصوير ناخوشايندي به نمايش در آمده بود. پادشاه جيمز اول نيز در سال 1614 ميلادي كتاب «تاريخ جهان» اثر سر والتر راليگ را ممنوع‌الچاپ كرد. در سال 1624 ميلادي پاپ نيز انتشار نسخه آلماني كتاب انجيل را ممنوع اعلام كرد. بر كسي پوشيده نيست كه كليساي كاتوليك نيز زماني حامي سانسور تئوري‌هاي گاليله درباره فضا و كره زمين بوده است. از سوي ديگر آغاز دوره انقلاب صنعتي غرب هم با سانسور چندين اثر شاخص حوزه ادبيات جهان همراه بود. كليساي كاتوليك در اين دوره كتاب «رابينسون كروزوئه» را به ليست كتاب‌هاي ممنوعه اضافه و در سال 1744 ميلادي نيز كليساي پروتستان، انتشار كتاب «اندوه ورتر جوان» را ممنوع اعلام كرد. در آستانه انقلاب صنعتي فرانسه هم شمار زيادي از كتاب‌هاي مدافع سيستم سلطنتي دولت اين كشور ممنوع‌الچاپ شد. در قرن 19 ميلادي، يكي از مهم‌ترين و قابل توجه‌ترين سانسورهاي تاريخ درباره كتاب جنجالي «منشأ انواع» چارلز داروين اتفاق افتاد كه در سال 1859 منتشر شده بود. كالج ترينتي كمبريج انگليس اقدام به جمع‌آوري گسترده اين كتاب از سطح كتابخانه‌هايش كرد و هنوز كه هنوز است بنا به صلاحديد و سياست‌هاي فرهنگي انگليس، اين كتاب و نظريه تكامل داروين كماكان سايه سانسور را بالاي سر خود مي‌بيند. امريكا نيز در سال 1873 ميلادي قانون«كامستاگ» يا قانون فدرال «ضد وقاحت» را در كنگره‌اش تصويب كرد كه بر اساس آن فروش كتاب با محتواي غيراخلاقي ممنوع اعلام شد؛ قانون كامستاگ اگرچه امروز قدرت اجرايي خود را از دست داده اما هنوز هم اثرگذاري خود را در برخي موارد خاص دارد. در سال 1881 همچنين انتشار كتاب «برگ‌هاي چمنزار» اثر والت ويتمن و نيز در سال 1884 انتشار كتاب «هاكل بريفين» اثر مارك تواين در امريكا ممنوع اعلام و اين آثار از سطح كتابخانه‌هاي امريكا جمع‌آوري شدند. «هاكل بريفين»هنوز كه هنوز است هدف برخي سانسورها و ممنوعيت‌ها در امريكا است. سانسور از قرن بيستم تا عصر جديد در آغاز قرن بيستم سانسور كماكان در مهد پرورش خود يعني غرب ادامه پيدا كرد. در اتحاديه جماهير شوروي كتاب‌هاي انجيل و قرآن و نيز «ماجراهاي شرلوك هلمز» اثر سر آرتور دويل ممنوع اعلام شدند. امريكا در آغاز اين قرن انتشار ترجمه كتاب «شب‌هاي عربي» در اين كشور را ممنوع اعلام كرد. در سال 1929 نيز ايتاليا و بخش‌هايي از اروپاي غربي انتشار برخي كتاب‌هاي جك لندن را ممنوع اعلام كردند. كتاب‌هاي همينگوي نيز در ايتاليا و آلمان طعم سانسور را چشيد. ايرلند در دهه 1950 نيز انتشار تمام كتاب‌هاي جان اشتاين‌بك را ممنوع اعلام كرد. سايه سانسور بر سر 5099 كتاب در 10 سال امريكا جوامع غربي بنا به دلايل مختلف هميشه سانسور را در سياست‌هاي خود گنجانده‌اند. گاه دلايل به صلاحديد جمعي و منافع عمومي همچون مسائل مذهبي و اخلاقي باز مي‌گردد و گاه ريشه‌هاي سياسي دارد. سانسور كتاب در عصر كنوني كماكان به قوت خود باقي است اما برخلاف تصويري كه غرب از آزادي انتشار هر گونه محتوايي در حوزه نشر خود نشان مي‌دهد، سانسور در بطن قوانين برخي از اين سردمداران دموكراسي نهفته و تا عصر كنوني نيز غرب بنا به صلاحديد خود كماكان اقدام به سانسور مي‌كند. ماه گذشته وزارت دفاع انگليس قصد اعمال مميزي‌هايي بر كتاب «يك جنگ خودماني» اثر مايك مارتين، كاپيتان اسبق ارتش زميني اين كشور داشت؛ كتابي كه اشتباهات فاحش ارتش‌هاي امريكا و انگليس در خاك افغانستان را روايت مي‌كند. افشاگري اين كتاب نهايتاً به استعفاي خود خواسته مارتين از ارتش انگليس منجر شد، اما كتاب او توانست بدون مميزي وارد چرخه توزيع و نشر شود. دولت استراليا نيز آثاري چون «تمام مردها دشمن هستند» و «دختر كلنل»اثر ريچارد آلدينگتون، «كهرباي ابدي» اثر كاتلين وينسور، «قضاوت پاريس» اثر گور ويدال و دهها اثر ديگر را در ليست مميزي خود قرار داده است. سانسور كتاب در غرب به خصوص در ايالات متحده امريكا آنقدر گسترده است كه مدافعان آزادي بيان برنامه‌اي را به عنوان «Banned books week» (هفته كتاب‌هاي سانسور شده) برگزار و گزارش‌هايي از عملكرد دستگاه‌هاي سانسور غربي منتشر مي‌كنند. دفتر آزادي معنوي انجمن كتابخانه‌هاي امريكا نيز كه هر از گاهي ليستي از كتاب‌هاي سانسور شده يا در معرض سانسور در اين كشور را منتشر مي‌كند و طرفدار جريان آزادي اطلاعات است، در سال 2013 به 307 مورد كتاب در معرض سانسور اشاره كرده كه در صدر اين آثار اسامي چون «كاپيتان زيرشلواري» اثر دو پيلكي، «آبي‌ترين چشم» اثر توني موريسون، «خاطرات كاملاً واقعي از هند پاره وقت» اثر شرمن آلكسي، «50 سايه خاكستري»اثر اي ال جيمز، «در جست و جوي آلاسكا»اثر جان گرين، «استخوان» اثر جف اسميت و نيز كتابي چون «بازي گرسنگان» اثر سوزانه كالينز به چشم مي‌خورد كه مورد اخير محل اقتباس ساخت فيلمي در سال گذشته بوده است. جالب آنجاست كه در يك دهه گذشته، حدود 5هزارو99 كتاب در حوزه نشر امريكا در معرض اعمال سانسور و مميزي قرار گرفته‌اند. همچنين بيش از 6 هزار مورد سانسور كتاب در سطح كتابخانه‌هاي مدارس دولتي امريكا ظرف 20 سال گذشته تا كنون گزارش شده است. غرب و غم سانسور در جهان سوم امريكا براي توجيه سانسور و مميزي اين كتاب‌ها معمولاً مسائلي چون زبان آزاردهنده و نامناسب براي گروه‌هاي سني، خشونت، مسائل غيراخلاقي، ترويج مصرف مواد مخدر و نژادپرستي و نيز عللي چون مسائل مذهبي و سياسي را ذكر مي‌كند. سانسور و مميزي پس از نشر تنها اقدام نظارتي امريكا بر حوزه نشر محسوب نمي‌شود. اين كشور مدت كوتاهي پس از حوادث 11 سپتامبر، قانون ميهن‌پرستي ايالات متحده امريكا را تصويب كرد؛ قانوني كه به دولت اين كشور اجازه مي‌دهد هرگونه اطلاعاتي درباره كتاب‌هاي خريداري شده از هر مجموعه‌اي و نيز اطلاعاتي درباره خريدار اين كتاب‌ها را جمع‌آوري كند. سانسور و نظارت‌هاي دقيقي كه معمولاً پس از نشر گريبان برخي كتاب‌ها را مي‌گيرد، از فرآيندهاي جا افتاده و پذيرفته شده در سيستم و جامعه غرب است. در واقع برخلاف تصور عموم درباره فضاي باز فرهنگ در كشورهاي غربي و عدم وجود نظارت بر هر آنچه در جوامع آنها منتشر مي‌شود، فرهنگ غرب همچون اقتصاد آن به حال خود رها شده نيست. سانسور و مميزي در هر جامعه‌اي سر و شكل خود را دارد، در كشورمان دولت نظارت‌هاي پيش از نشر را به شكلي عيان و علني اعمال مي‌كند. زمام مميزي در غرب بيشتر از آنكه در اختيار دولت باشد در اختيار مافياي قدرت است؛ مافيايي كه قوانين خاص خود را دارند و در برخورد با محتواي خلاف جريان قدرت و نيز مسائل مرتبط با امنيت سياسي، اخلاقي و مذهبي مانع نشر مي‌شوند. كتاب‌هاي مشهور تاريخ ادبيات جهان همچون خوشه‌هاي خشم و موش‌ها و آدم‌ها‌اش جان اشتاين بك، برباد رفته‌اش مارگارت ميچل، پرتقال كوكي‌اش استنلي كوبريك، هري پاتراش جي‌كي رولينگ، قلعه حيوانات (مزرعه‌حيوانات)اش جورج اورول، جادوگر شهر اوز ال‌اش فرانك بوئم، ماجراهاي هاكل‌بريفين‌اش مارك تواين و آثار ديگري چون «كلبه عمو تم»، «صد سال تنهايي»، «كد داوينچي» و «مرگ فروشنده» نيز به همين شيوه مميزي شده يا به شكلي ضربتي و گسترده از سطح كتابخانه‌هاي كشورهاي غربي جمع‌آوري شده‌اند!
نویسنده : الناز خمامي‌زاده
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: 15 ارديبهشت 1393 - 22:12
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها