واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: قلعه «بوینی یوغون» و تاریخ رازآلود ۴۵۰۰ ساله/ ماجرای گردشگرانی که بازنگشتند! جامعه > میراث فرهنگی و گردشگری - مهر نوشت:
از سایت موزههای باستانشناسی استان اردبیل است که تاریخ راز آلود و معماری بی نظیر آن موجب شده به عنوان یکی از آثار شاخص گردشگری این استان و کشور مورد استقبال مسافران قرار گیرد. بعد از طی ۵۲ کیلومتر از سمت جنوب مرکز استان و گذر از شهرستان نیر روستایی بر روی نقشه هویدا میشود که به کورعباسلو شهره است. روستایی که در دامن یکی از اسرارآمیزترین قلعههای باستانی آرمیده است. قلعه و منطقه باستانی بوینی یوغون در روستای کورعباسلو نیر یکی از مهمترین دژهای این منطقه از قبل از تاریخ اسلام بوده و هم اکنون نشانههایی از تمدن چهار هزار و ۵۰۰ ساله پیش از دوران مفرغ تا عصر اشکانی و دوران اسلامی در آن یافت میشود. استحکام سنگی بی نظیر قلعه (گردن کلفت) روی قطعات عظیم سنگ واقع شده تا جایی که استحکام این دژ موجب شده مردمانی که قرنها قبل در این منطقه میزیستهاند باور خرافی مبنی بر گم شدن گردشگران و افراد کنجکاو مراجعهکننده به قلعه داشته باشند.
امروزه با ساماندهی قلعه و بررسی معماری آن علل بروز اینگونه خرافات در بین مردمان آن دوران مشخص شده چراکه دیوارههای سنگی که ارتفاعی حدود ۳۰۰ متر دارند قلعه را از دو جناح غیرقابل نفوذ کرده بنابراین دسترسی به آن غیرممکن بوده و افراد مراجعه کننده که از سوی دیگر بازمیگشتهاند، گمشده تلقی میشدهاند. عمده مصالح به کار رفته در این دژ سنگ و ساروج است، ملاط ساروج به خوبی قابلیت خود را در طول تاریخ به عنوان چسباننده سنگها نشان داده و برای فضاهای داخل قلعه از مصالحی چون آجر و خشت نیز استفاده شده است. حوضچههای دستساز سنگی با عمق ناپیدا اولین ساکنان این قلعه به دلیل اینکه در ارتفاع سکونت داشتهاند، برای دستیابی راحت به آب، حوضچههای سنگی را در بالای قلعه ساختهاند. حوضچههایی که باز گرفتار باورهای خرافی شده و در بین اهالی با عمقی بسیا زیاد و ناپیدا از آن یاد میشود. به گفته مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل این استخرهای سنگی فرصت مطلوبی برای ذخیرهسازی آب برف و باران فراهم میکرده است. یحیی نقیزاده تصریح کرد: تعدادی جویهای کوچک در سطوح صخرههای اطراف این استخرها قابل مشاهده است که وظیفه هدایت آب برف و باران برای ذخیرهسازی را بر عهده دارند.
وی تاکید کرد: تعداد قابل توجه و ابعاد حوضچهها میتواند دلیلی بر زندگی و سکونت گروه قابل توجهی از مردم باشد. به گفته نقیزاده چنین معماری در دنیا بی نظیر بوده و موجب شده قلعه بوینی یوغون به یک اثر شاخص باستانشناسی تبدیل شود. آسیاب سنگی دیگر یادگار حیات چهار هزار ساله اگر پلههای دست ساز سنگی این قلعه را از نظر بگذرانیم در کنار این مجموعه میتوان آسیاب سنگی را نیز مشاهده کرد. کارشناسان معتقدند بقایای این بنای سنگی که در جبهه جنوب غربی قلعه پیداست جزیی از تاسیسات دفاعی و ارتباطی قلعه بوده است. رونق قلعه در عهد اشکانی کارشناس باستانشناسی استان اردبیل معتقد است با وجود آثار شاخص از چهار هزار سال قبل در این منطقه عمده رونق این قلعه در دوران اشکانی و همزمان با جنگ ایران و روم بوده است.
میر روحالله محمدی در گفتگو با مهر تصریح کرد: در این مقطع تاریخی با افزایش جمعیت مواجهیم و قلعه بیش از آنکه کاربرد نظامی پیدا کند محل سکونت بوده است. وی افزود: وسعت بالغ بر ۳۰۰ هکتار و چند لایهای بودن قلعه نشاندهنده استمرار سکونت انسان از دوره اشکانی تا دوره صفوی است. به گفته محمدی واقع شدن در ارتفاعات و امکان کنترل منطقه در صورت حمله دشمن، موقعیت طبیعی، دستیابی به آب و غذای کافی و امکان حفاظت قابل توجه موجب شده قلعه بوینی یوغون در طول تاریخ هم استفاده نظامی و هم مسکونی داشته باشد. تناسب معماری با کاربری قلعه استان اردبیل در تمام مناطق خود قلعههای مستحکم به مانند بوینی یوغون دارد، قلعه قهقهه، دیو قلعه سی، کهنه قلعه و قلعه ارشق در مشگین شهر، قیز قلعه سی در بیله سوار، اولتان در پارس آباد، قلعه خشتی گیلوان در خلخال و قلعه یل سویی در گرمی شاخصترین قلعه های موجود در پهنه اردبیل است. به عقیده مسئول موزه باستانشناسی اردبیل قلعههای این منطقه متناسب با کاربری آن احداث میشده و به همین دلیل در مصالح، میزان نفوذ پذیری، وسعت و امکانات قلعه تفاوت دارند.
محمدی اضافه کرد: به عنوان مثال قلعه قهقهه به عنوان زندان سیاسی بوده به همین دلیل اطراف قلعه پرتگاه است. وی تاکید کرد: قلعه بوینی یوغون نیز معماری با کاربرد نظامی و در عین حال مسکونی داشته و از هر دو منظر امکانات لازم را دارا است. کاوشهای اولیه در قلعه بوینی یوغون موجب شد این منطقه به عنوان سایت موزه روباز در کشور معرفی شود. موزهای که حکایت زندگی مردمان هزارهای قبل بوده و گردشگران میتوانند از این اثر شاخص تاریخی و نیز طبیعت زیبای منطقه استفاده کنند. 45503
پنجشنبه 14 فروردین 1393 - 13:19:05
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]