تور لحظه آخری
امروز : شنبه ، 2 تیر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):نشانه توبه كننده چهار است: عمل خالصانه براى خدا، رها كردن باطل، پايبندى به حق و...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1801702290




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

فارس گزارش می‌دهد پیشینه دیدنی‌های طبیعی و تاریخی ورزقان پررنگ‌تر از این فریم‌های غبارآلود


واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش می‌دهد
پیشینه دیدنی‌های طبیعی و تاریخی ورزقان پررنگ‌تر از این فریم‌های غبارآلود
هر چند به مدد زمین‌لرزه مهیب همین اواخر دیگر نام «ورزقان» و «ارسباران» در هیچ جای ایران ناآشنا نیست ولی اینجا که فقط یادآور تل خاک و آوار نیست؛ پیشینه دیدنی‌های طبیعی و تاریخی ورزقان خیلی پررنگ‌تر از این فریم‌های غبارآلود است.

خبرگزاری فارس: پیشینه دیدنی‌های طبیعی و تاریخی ورزقان پررنگ‌تر از این فریم‌های غبارآلود


به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، ورزقان که نام دیگر آن ارسباران است، به دلیل قرار گرفتن در منطقه­ زیبای قره­‌داغ، علاوه بر دارا بودن منابع طبیعی، مثل معدن مس سونگون و معدن طلای اندریان دارای مناظر بدیع و بکر طبیعی است که ویژگی‌های خاصی به طبیعت ورزقان بخشیده است. آبشار گل آخور این آبشار که در روستای گل آخور از توابع دهستان ارزیل بخش خاروانا واقع شده است یکی از دل‌انگیزترین مناطق طبیعی آذربایجان‌شرقی است. آب این آبشارِ بسیار خنک و از دو چشمه‌ خروشان سرچشمه گرفته و پس از عبور از داخل روستا در آخر به یک آبشار زیبا تبدیل می‌شود. ارتفاع آبشار حدود 12 متر بوده و ادامه آبشار پس از عبور از دره زیبا، سرسبز و پر درخت و گذر از روستای ارزیل با رود طرزم در هم می­آمیزد و رود بزرگی را تشکیل می­دهد و بعد به سمت روستای حاجیلار و کبودگنبد سرازیر می‌شود.



چیچکلی منطقه زیبای چیچکلی در 35 کیلومتری شمال غرب ورزقان قرار گرفته ‌است. در این منطقه کوه‌ها پوشیده از گل و درخت و چمن است و عشایر قره­داغ در فصل تابستان از آن به عنوان مراتع ییلاقی بهره می­گیرند. چیچکلی در زبان بومی به محلی پر از گل است. هفت چشمه هفت چشمه در شمال ورزقان قرار دارد جاده ارتباطی این منطقه همان جاده معدن مس سونگون می باشد که تا خود معدن آسفالت بوده ولی بقیه خاکی است. از ابتدای معدن یک راه فرعی به سمت چپ منشعب می‌شود که بعد از عبور از روستای خوینه رود (خویناری) و قلعه آغجه قلعه به منطقه هفت چشمه می‌رسد. طبیعت هفت چشمه تقریباً تا حدودی شبیه به چیچکلی است ولی چیچکلی زیباتر است . وجه تسمیه این منطقه به خاطر چشمه‌های هفتگانه‌ای بوده که در منطقه وجود داشته است ولی در حال حاضر از این هفت چشمه فقط سه چشمه باقی مانده و چهار چشمه دیگر خشک شده است. در ادامه راه از هفت چشمه به اجاق کندی در کنار مسیر درخت‌های آلوچه وحشی زیادی وجود دارد که میوه‌هایش در اواسط شهریور می‌رسند. کتیبه سیغندل روستای سقندل در 5 کیلومتری شهرستان ورزقان و در مسیر جاده ورزقان ـ اهر واقع شده است و کتیبهی میخی اورارتوئی در 3 کیلومتری این روستا و بر دامنه کوه زاغی بر سینه سنگی یکپارچه و مرتفع منقوش است. سمت جنوبی سنگ مزبور که به شکل هرم ناقص است، را به صورت مستطیلی به طول 116 سانتیمتر و عرض 57سانتیمتر صاف و صیقلی نموده و فرمان سر دوری پسر آرگیشتی پادشاه اورارتوئی را در ده سطر به خط میخی بر آن نقش کرده ­اند. اورارتویی نام حکومت مقتدری بوده که از مرکز فلات آناتولی و کنار دریاچه وان از اتحاد طوایف مختلف ایجاد شده بود و بعدها در اثر حملات و کشورگشایی‌ها قلمرو آنها تا کناره‌های دریای خزر کشیده شد. اورارتوییان جنگ‌ها و پیروزی‌های خود را در کتیبه‌های سنگی می‌نوشتند. از جمله کتیبه‌های نوشته شده توسط اورارتوییان، کتیبه سغندل است. این کتیبه در نزدیکی روستای سغندل در بالای کوهی به نام زاغی و در پنج کیلومتری ورزقان قرار دارد. طول آن 115 و عرض آن 47 سانتی‌متر است و مشتمل بر 10 سطر است. کتیبه سیغندل از آثار مهم دوران اورارتویی است که در سال 1330 (ه.ش) توسط محمدجواد مشکور کشف شده است و بر اساس مطالعات انجام شده این کتیبه به «ساردوری دوم (33-750 ق.م) پسر آرگیشی اول تعلق دارد و در آن از حمله به ناحیه‌ای کوهستانی پولوآدی و گشودن 21 دژ و تصرف 45 یا 44 شهر در یک روز سخن می‌رود». ملیکیشولی دانشمند و اورارتوشناس گرجی که این کتیبه را ترجمه کرده است از وجود قلعه‌های مختلفی در اطراف آن خبر داده و نیز وجود طایفه‌ای کوه‌نشین در این منطقه را محتمل می‌داند. هیئت باستان‌شناس آلمانی در سال 1967 و 1971 در اطراف سیغندل به پژوهش‌هایی مقدماتی دست زده‌اند و از وجود دو قلعه در این محل خبر داده‌اند که یکی به دوران پیش از تاریخ که به دست ساردوری دوم تسخیر شده است و دیگری متعلق به اورارتویی‌هاست و «این قلعه به دست ساردوری دوم در جوار قلعه قدیمی ساخته شده است و قلعه مذکور در سیغندل از جمله بزرگترین استحکامات در ایران است.» در روزگاران قدیم در بالای کتیبه سنگی قلعه‌ای ارمنی‌نشین در حوالی کتیبه سیغندل وجود داشته که مردم کارهای آهنگری خود را به آنها مراجعه می‌کردند. این مورد را سالمندان سیغندل نیز تصدیق می‌کنند و نیز به دلیل آشنایی ارامنه و اوراتویی‌ها به فن آهنگری وجود ارمنی‌نشینان در این قلعه بعید به نظر نمی‌رسد (به خصوص که در زمان‌هایی ارمنی‌ها بر آذربایجان مسلط بوده‌اند.) محمدجواد مشکور کاشف کتیبه سیغندل، اورارتوییان را از مدنیت‌های دنیای قدیم می‌شمارد. - ترجمه و تفسیر کتیبه سیغندل                       1 - ارابه جنگی خدای خالدی به راه افتاد 2 - آن به کادیا اونی پادشاه پولو آدی حمله کرد 3 - ناحیه‌ای کوهستانی است به یاری خالدی توانا 4 - در ارابه جنگی نیرو مند خالدی این لشکر کشی 5 - ساردوری پسر آرگیشتی صورت گرفت 6 - ساردوری گوید من 21 قلعه را گرفتم 7 - من در یک روز 45 (یا 44) شهر را تصرف کردم، لیب لی اونی 8 - شهر پادشاه و شهر مستحکم را در جنگ گرفتم 9 - ساردوری پادشاه مقتدر شاه بزرگ 10 - شاه کشور شاه مملکت بیا اونی و فرمانروای شهر توشپا در سطر اول از کتیبه، سخن از خالدی است. خالدی یکی از خداوندان اورارتویی بوده و در معابد بزرگ در صدر خدایان اورارتوی قرار داشت.

قلعه تاریخی جوشین قلعه تاریخی جوشین یا جوشون در 26 کیلومتری غرب ورزقان به طرف جلفا و در 6 کیلومتری روستای جوشین واقع شده و راه آن بسیار سخت و کوهستانی است. قلعه بر فراز کوهی است که سه طرف آنرا شیب‌های دیوار مانند احاطه کرده است و تنها راه ارتباطی آن یک گذر کوهستانی تنگ است که فقط یک یا دو نفر می‌توانند به زحمت از آن بالا بروند، به این علت، نگاهبانی و دفاع از این قلعه حتی با تعدادی معدود هم ممکن بوده است. قلعه­ جوشون دارای استخرهای متعددی است که در دل سنگ­‌های خارا کنده شده‌اند. می­‌گویند وقتی آتش در این قلعه مشتعل می­‌شد از قلعه بابک، آغجاقلعه و قیزقلعه سی واقع در جمهوری آذربایجان دیده می‌­شده است. نیروهای رزمی با این وسیله به همدیگر علامت جنگ یا صلح می­دادند. این قلعه نیز به احتمال زیاد به زمان مادها مربوط می شود. قلعه­ی جوشون در حمله­ی اعراب به ایران یکی از مراکز مقاومت بود. سفال‌هایی که در محوطه‌ی قلعه پیدا شده مربوط به هزاره اول قبل از اسلام و قرون اولیه اسلام تا قرن ششم هجری قمری است. خانه امیر ارشد خانه­ امیر ارشد در 12 کیلومتری غرب ورزقان در روستای اوخارا واقع شده است. این ساختمان سنگی که به «داش عمارت» مشهور است از بناهای زیبا و منحصر به فرد شهرستان ورزقان است. خانه امیر ارشد با بهره ­گیری از شیوه­ی معماری تاریخی منطقه و سبک ویژه­ی ابنیه قاجاری طراحی و ساخته شده است تا نمایانگر تفکرات و باور ها و نحوه زندگی مردم منطقه باشد. بنای داش ساختمان که در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری توسط مهندس کرسنسکی مهندس و معمار خوش نام روس ساخته شده است. این خانه طی سال­‌های گذشته توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مورد مرمت قرار گرفته است تا این یادگار تاریخی که بخشی از شناسنامه هویتی مردم منطقه را به وجود آورده، از دستبرد زمان و آسیب­های طبیعی در امان بماند. ساختمان این خانه در دو طبقه است که سقف طبقه همکف آجری با طاق­های آهنگ متقاطع و سقف طبقه اول چوبی است، ساختمان دارای دو بال در جانبین شمالی و جنوبی و ایوانی در سمت غربی است و بدنه ساختمان سنگی می­باشد. وسعت آن 1100 متر مربع است.

گنبد الله الله گنبد الله الله در قبرستان قدیمی روستای کبودگنبد بخش خاروانا واقع شده است. پلان مقبره دایره و قطر آن 75/4 متر می‌باشد. بنا دارای دو طبقه شامل سردابه و طبقه اول بوده است. گنبدهای طبقه فوقانی ریخته است. ازاره بنا سنگی و ساقه بنا با آجر چهارگوش قرمز بنا شده که کلمات الله با آجرکاشی فیروزه‌ای تزئین شده است. کتیبه‌ها و اسلیمی‌های حاشیه درب‌های چهار طرف طبقه اول با کاشی معرق می‌باشد. تاریخ بنای برج را با توجه به رج‌های آجری با تزئینات اسماء الله در آذربایجان می‌توان به اواخر دوره ایلخانان مغول تا صفویه نسبت داد. خصوصیات بارز وعوامل تزئین شده بنا برج مقبره است. تاریخ و کتیبه‌ای روی آن باقی نمانده است. ترکیب آجرکاشی فیروزه‌ای در متن ساقه بنا که سبب شده است به کبودگنبد شهرت پیدا کند، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. متن کلمات روی بدنه الله و محمد است. مسجد جامع خاروانا این مسجد در مرکز بخش خاروانا در 60 کیلومتری شهر ورزقان واقع شده ‌است. قدمت این مسجد به سده‌های 6 و 7 هجری قمری می‌رسد و گویا دختر بایندرخان حاکم قره­داغ که در روستای دوزال ساکن بوده ساخته است. روستای آستمال آستمال روستایی با قدمت چند هزار ساله که می توان مردم آنرا به دو قوم آستامال و آس آن که دو نژاد ترک هستند نسبت داد، با طبیعت بکر خود ذهن هر کسی را به خود مشغول می ­کند. به علت دور بودن روستا، حدود 20 کیلومتر از راه آن خاکی است که باعث ناشناس ماندن آن منطقه و طبیعت بکر آن است. به علت همجوار بودن روستا با جنگل­های ارسباران، گردشگران و کوهنوردان زیادی به این روستا م‌ ­آیند. در نزدیکی آستمال روستایی سروستان (سوستین) نام وجود داشته که از بین رفته است. منطقه کوروش که در نزدیکی آستمال است به گفته  شفاهی (افرادی که اهل آن منطقه هستند) مربوط به کوروش، شاه ایران است که البته نمی­‌توان به گفته­ی شفاهی افراد اعتماد کرد. روستای آستمال سابقه­ تاریخی کهنی دارد و در گذشته به دژ قوم ماد معروف بوده است. سکونت در این مکان به هزارۀ اول قبل از میلاد باز می‌گردد. مسجد قدیمی، زیارتگاه‌های سیدجبرئیل و پیرصندوق از جمله آثار تاریخی و مذهبی روستای آستمال است. اهالی روستا نسبت به امامزاده­ی سیدجبرئیل که در 5 کیلومتری روستا واقع شده، اعتقاد عمیقی دارند و نذورات خود را به ضریح آن می­‌بندند.  اهالی روستا لهجه­ خاصی نسبت به دیگر روستاهای همجوار دارند که لهجه­ بسیار شیرینی است. روستای کرینگان روستای کرینگان که در منطقه­ی حسنو واقع شده است از این جهت دارای اهمیت است که اهالی آن به زبان تاتی صحبت می­کنند. قبلاً اهالی چندین روستای دیگر نیز در دهستان­های حسنو و دیزمار شرقی به زبان تاتی صحبت می­کردند که امروزه از بین رفته است. با این حال اهالی‌روستای‌ ملک‌ تالش‌ و روستای‌ ونستان‌ در نزدیکی‌ کرینگان‌ نیز با زبان‌تاتی‌ آشنایی‌ دارند. کرینگان قبلاً نزدیک به 100 خانوار داشت که امروزه به کمتر از 30 خانوار کاهش یافته است. مس سونگون علاوه بر جاذبه های طبیعی بی نظری موجود در ورزقان، این شهرستان از حیث معادن نیز بسیار غنی است. ورزقان با قرار گرفتن بر روی کمربند آلپ ـ هیمالیا دارای اندیس‌های متعدد مس و عناصر فلزی دیگر نظیر سرب، روی و آهن می‌باشد. کمربند یاد شده از کوه‌های آلپ در اروپای‌غربی شروع شده و پس از عبور از کشورهای اروپای‌شرقی از ناحیه مرزی جلفا وارد ایران می‌شود و در نهایت با عبور از کشورهای پاکستان و هندوستان به کوه‌های هیمالیا ختم می‌گردد. در ناحیه­ی ورزقان بر روی این کمربند بیش از30 اندیس معدنی مس شناسایی شده است. فاصله این معدن از تبریز 130 کیلومتر و از ورزقان 25 کیلومتر بوده و در مجاورت روستای سونگون واقع است. معدن مس سونگون در یک منطقه کوهستانی با متوسط ارتفاع 2000 متر بالای سطح دریا واقع شده است. روستا و توده نفوذی سونگون، بر روی رشته کوه­های قره داغ و ارسباران قرار گرفته‌اند. این رشته کوه‌ها با 80 کیلومتر عرض بخشی از کمربند آندزیتی آلپ ـ هیمالیا هستند. کانسار مس سونگون که در شمال ورزقان قرار گرفته است، بزرگترین اندیس مس در شمال‌غرب ایران است. این کانسار یکی از بزرگ‌ترین کانسارهای مس دنیا بوده و قابل مقایسه با معادن دنیا مانند بینگهام در آمریکا، چوکی کوماتا در شیلی است. ............................... نگارنده: سحر فکردا ............................... انتهای پیام/60001/

93/01/10 - 12:00





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن