واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا:
آداب و رسوم نوروز در دیار کهن البرز کرج- ایرنا- نام و تاریخ کرج و بطور کلی دامنه زیبای البرز که اکنون استان البرز نام گرفته از پیشینه ای باستانی برخوردار است و نوروز این آیین دیرپا دارای آداب و رسوم خاصی در این منطقه کهن است هرچند که به مرور بسیاری از آنها به فراموشی سپرده شده است.
تاریخ و آثار باقی مانده از گذشته های دور، گواهی بر سکونت و زندگی اجتماعی در دامنه البرز است و پس از ظهور و رواج اسلام نیز وجود امامزاده ها و اماکن متبرکه متعدد در این منطقه خود نشانه دیگری از اهمیت و آبادانی این منطقه به شمار می رود.
از نوروزخوانی و پختن سمنو و دیگر خوراکی ها گرفته تا خانه تکانی و شال اندازی و کاشت سبزه و زیارت اهل قبور، همه و همه از رسوم خوشایند برای رفتن به پیشواز بهار بوده است که کم و بیش هنوز هم در جای جای این استان همچون ایران پهناور رواج دارد.
اما از نوروزخوانی و یا رسم شال اندازی در این دیار دیگر خبری نیست هرچند که گفته می شود این آیین در برخی نقاط از جمله روستاهای طالقان و ساوجبلاغ استان البرز کماکان رواج دارد.
یکی دیگر از آداب جالب و جذاب رفتن به گورستان در شب قبل از سال نو بوده است و نقل می کنند هر خانواده ای مقداری ˈتوتکˈ خوراکی مخصوص نوروز و دیگر خوراکی ها نظیر توت خشک، مغز گردو ، نخودچی، انجیر خشک و کشمش را در سینی های مسی می چیدند و آن را به عنوان نذری به عموم مردم تعارف می کردند و تا قبل از تاریکی هوا به خانه برمی گشتند.
آن زمان ها برق نبود، جوانان چوبهای که سر آنها را با پارچه کهنه بسته و پس از آغشته به نفت آنها را روشن می کردند و روی بامها قرار می دادند تا مسیر روشن شود، نکته جالب این بود که اگر در همسایگی، خانواده ای عزادار بود، این مشعل و یا شمعک را روی بام آنها و بامهای مجاور روشن نمی کردند و به منظور همدردی شادی هم انجام نمی دادند.
به هر حال در گذشته از اوایل و بخصوص نیمه دوم اسفند ماه کم کم بوی بهار و عید در کوچه و بازار و خانه ها می پیچید و جنب و جوش خاصی در میان مردم شکل می گرفت، اما می توان ادعا کرد که آن حال و هوا در سال های اخیر احساس نمی شود و فارغ از خرید لباس نو و هفت سین و دادن عیدی، مهم ترین نماد نوروز در خانه تکانی خلاصه شده است.
این خانه تکانی هم مثل قدیم ها نیست که همسایه ها به صورت اشتراکی کارهایشان را انجام می دادند و فرشهایشان را به یاری هم می شستند و حتی این نماد در کرج هم که دیگر به کلانشهری با جمعیت میلیونی بدل شده چندان ملموس نیست، مگر در قسمت های فقیرنشین.
به قول یکی از اهالی رسانه، با اینکه چند روزی بیشتر به سال نو نمانده اما تغییر و تحول خاصی در کرج به جز اجرای طرح زوح و فرد خودروها دیده نمی شود، او می گوید واقعیت این است که بوی عید در مناطق محروم و به اصطلاح پایین شهر بیشتر به مشام می رسد.
این روزها شرکت های خدماتی از جمله قالیشویی ها آنچنان فعال هستند که معلوم نمی شود که فرش های مشتریان منطقه مرفه نشین را کی شسته و خشک کرده و بازگردانده اند، راستش دیدن فرش ها و زیراندازهای شسته شده روی دیوارها و بام خانه ها به عنوان نماد خانه تکانی نوروز، بیشتر در همان پایین شهر و حاشیه شهر قابل احساس است.
البته به فراخور بزرگ شدن شهرها و گسترش جمعیت، رسم و رسوم عید نوروز نیز از آن جنبه خانوادگی و محله ای خارج شده و نهادهای مربوطه براساس مسوولیت های محوله طرح ها و برنامه های جمعی را در شهرها اجرا می کنند.
توصیه و تاکید استاندار البرز به رفت و روب شهرها ، برگزاری تورهای گردشگری رایگان در استان، آمادگی مساجد و مدارس استان برای استقبال و اسکان مسافران نوروزی، برگزاری جشنواره زیباترین هفت سین، برپایی ایستگاه های پلیس برای برقراری نظم و امنیت در ایام نوروز، طرح ویژه نظارتی بر قیمت ها و اقدام های شهرداری های استان از جمله کلانشهر کرج از آن جمله است.
به هرحال نوروز باستانی میراث بجای مانده از نیاکان ماست که بی تردید دید و بازدید و صله رحم و با خبر شدن از اوضاع و احوال یکدیگر مهم ترین شاخصه آن به شمار می رود و به نظر می رسد که در گذشته های نه چندان دور، آمدن بهار و نوروز خود بهانه و انگیزه ای برای همدلی، همدردی و همکاری و توجه بیشتر در کمک به نیازمندان بوده است.
حال که به اقتضای شرایط اجتماعی دستکم شکل برگزاری برخی آیین ها و سنت ها رو به کم رنگ شدن است، امید که ماهیت و نقش نوعدوستانه و انسانگرایانه آداب و آیین های زیبایی همچون نوروز به فراموشی سپرده نشود.
بسیاری براین باورند که اهمیت و ارزش عید و بهار وقتی است که این جشن و شادی جنبه عمومی و همگانی داشته باشد و مردم و بخصوص افراد متمول با دستگیری از محرومان و مستمندان جامعه، آنان را نیز در این شادمانی شریک کنند. ک/4
گزارش از: مریم صوفی
691/7413/ 605
انتهای پیام /*
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 185]