تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 16 آبان 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):يا على هرگاه عالِم با تقوا و توبه كار نباشد، موعظه اش از دل مردم مى لغزد همچنانكه ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

قیمت پنجره دوجداره

بازسازی ساختمان

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

اوزمپیک چیست

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1826453774




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

«لکنت» رمانی بر بستر اسطوره


واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: «لکنت» رمانی بر بستر اسطوره

«لکنت» رمانی بر بستر اسطوره

داستان از این قرار است که نویسنده ای جوان بر مبنای اسناد تاریخی، کتابی موسوم به جنوار منتشر می کند...



«لکنت» به تعبیر نویسنده اش، امیرحسین یزدان بد، «رمانی سیاسی- تاریخی بر بستر اسطوره» است. اما با خواندنش درمی یابیم که علاوه بر این، رمانی نسلی نیز هست. ردی از رمان های جاسوسی با سبک و سیاق گراهام گرین نیز در آن به چشم می خورد. ته مایه ای از ترفندهای داستان نویسی امبرتو اکو را هم به ذهن متبادر می کند. امیرحسین یزدان بد برای نوشتن این رمان زحمت بسیار کشیده است. آنجا که به اقتضای داستان، به تحقیقات تاریخی نیاز بوده، نویسنده به خوبی از عهده برآمده است. فصل بندی کتاب با نکته سنجی و ظرافتی شگفت، مخاطب را به تامل وامی دارد.داستان از این قرار است که نویسنده ای جوان بر مبنای اسناد تاریخی، کتابی موسوم به جنوار منتشر می کند. پس از مدتی که از انتشار و تحسین مخاطبان می گذرد، در محافل ادبی شایعه می شود که جنوار سرقت ادبی است. نویسنده تدریجا منشا این شایعات را پیدا می کند. با این تمهید و الحاق مطالب تازه به روایت جنوار با زندگی سه نسل از ایرانیان در تاریخ معاصر روبه رو خواهیم بود. از این منظر، «لکنت» روایت زندگی آیدین و مهرداد و مانی است. آیدین که تحصیل کرده کمبریج است، در کوران حوادث آذربایجان و غائله پیشه وری به ایران می آید تا در نقش مامور مخفی قوام السلطنه از تحرکات آذربایجان گزارش تهیه کند. کپی یادداشت های روزانه او دستمایه نوشتن جنوار بوده است، اما نسخه اصلی آن حاوی صفحات ظاهرا سفیدی است که آیدین با ماده ای شیمیایی خطاب به همسرش، دایان نوشته است. «جنوار»، گرگی افسانه ای در آذربایجان بنابر اسناد رسمی، آیدین را می کشد. هرچند در خلال داستان درمی یابیم که این مرگ مشکوک است و به احتمال قریب به یقین آیدین را با فشار دربار، پدرش، عنایت السلطنه به قتل رسانده است. حضور «جنوار» این گرگ افسانه ای در حکم موتیفی است که در سایر بخش های «لکنت» حضور پیدا می کند. پسر آیدین، در اواخر دهه 50 به جمع نیروهای مذهبی می پیوندد و در گرماگرم جنگ ایران و عراق از جبهه سر درمی آورد، در لحظه ای که عراقی ها پیشروی می کنند و در سنگر نارنجک پرتاب می کنند، مهرداد هم «جنوار» را زیارت می کند. پسر مهرداد، مانی سرباز ارتش آمریکا در افغانستان است. او که متخصص کشف رمزهای مخابراتی است، در حین عملیاتی محرمانه، آسیب می بیند. در گزارشی که مانی از عملیات می دهد، «جنوار» حضور دارد. در عین حال، جنوار برای راوی هم حضور محسوسی دارد. در مسیر دیدار با دکتر مهرداد عنایت، راوی با پسر بچه ای برخورد می کند که از ترس گرگ فراری است. در پایان رمان معلوم می شود که «جنوار» را در همان دوران غائله آذربایجان مردم شکار کرده اند و جسد تاکسیدرمی شده اش را نیز در موزه گذاشته اند، هرچند «جنوار» از موزه ناپدید شده است.این سه نسلی که در «لکنت» به روایت درمی آیند، در مواجهه با رخدادهای تاریخی شکست می خورند. آیدین را پدرش می کشد تا به دربار، خوش خدمتی کند. مهرداد، حزب اللهی شدن خود را از همسر سلطنت طلبش مخفی می کند. مانی علاقه اش به ایران را از مادرش مخفی نگه می دارد. از جذابیت های رمان «لکنت» فصل بندی درخشان آن است. فصل ها همگی ذومعانی اند. از یک وجه، وجه تسمیه فصل ها با ادبیات کلاسیک ایران پیوند می خورد و از وجهی دیگر با سیر روایت. مثلافصل اول «زآل نامه» نام دارد که هم «از آل عنایت» حکایت می کند و هم با ماجرای زال و رستم و سهراب در تلاقی است. به منوال فصل دوم «رَستم نامه» است که هم رستم روایت یزدان بد را معرفی می کند و هم با رُستم شاهنامه هم گوهری می یابد. فصل سوم بالطبع با سهراب سروکار دارد، اما «سهراب» رمان لکنت «سحراب» است. زیرا سحر شده است. فصل آخر، بدون درنظرگرفتن ضمیمه های رمان، «بی سرنامه» است. زیرا همه اسرار در آن افشا می شوند؛ علاوه بر این زندگی عطار نیشابوری و افسانه مرگ - به زعم شفیعی کدکنی - سوررئالیستی او نیز در همین فصل مد نظر قرار می گیرند. از این بابت، «لکنت» بازنویسی شاهنامه بر محور تجربه تاریخی ایران مدرن است. در بافت داستان پیش متن های دیگری نیز دستمایه کار داستان نویس بوده است. «جنوار» گرگی که حضور و غیابش در هاله ای از ابهام است، داستان را در قصه «یوسف و زلیخا» غرقه می کند. برادر ناتنی آیدین، هارون نام دارد که از تعمیم آن، «لکنت» به بازنویسی قوم بنی اسراییل در عهد عتیق شباهت پیدا می کند. اما هارون لکنت زبان دارد، نمی تواند درست حرف بزند. با آنکه تاجر موفق و متمولی است، دلش می خواسته داستان نویس باشد. در صدد نوشتن داستان های بسیار نبوده است، به همین یک داستان قانع بوده است. او در سایه های شخصیت پردازی امیرحسین یزدان بد، فردوسی زمانه ما است. شبیه به بنجی «خشم و هیاهو»ی فاکنر است. لکنت اجازه نمی دهد تا شاهنامه زمانه اش را بسراید و بر تاریخ فائق آید.«لکنت»، داستان زوال خاندان عنایت است. گو اینکه ماجرای شکست ادبیات در مصاف با تاریخ نیز هست. ادبیات، بر خلاف تصور اولیه بر تاریخ فائق نمی آید، بلکه همه تن تسلیم آن می شود. در سرتاسر رمان هیچ اتفاق و رخدادی نظم تاریخی ماجرا را دستخوش تغییر نمی کند. تاریخ یا روایت پدر خانواده در تحلیل نهایی کامل ترین گزارش را به دست خواهند داد. از این رو دلیل وجودی ادبیات از بین می رود. لکنت و رمان های دیگری از این دست حامل نگاه ایدئولوژیکی خاصی به تاریخ اند. در پس زمینه این آثار همه تلاش ها برای خلق روایتی دیگرگون به شکست منجر خواهد شد و در نهایت تاریخ، عیار حقیقی ماجرا را تعیین می کند. در رمان های سال92 این طرز تلقی موج می زند. در کنار «لکنت» امیرحسین یزدان بد، «گاماسیاب ماهی ندارد» حامد اسماعیلیون و «سگ سالی» بلقیس سلیمانی نیز حامل همین رویکرد ایدئولوژیک اند. «کریستوفر بود» در کتاب جامع و مفصل خود، «رمان» این رویکرد معاصر را به خوبی تحلیل می کند. «کریستوفر بود» از بنیاد با تحلیل داستان بر مبنای نظم علی رویدادها مخالف است. رمان به زعم وی زمانی سر بر می کند که «تجربه گرایی» به انسان ها مجالی می دهد تا رخدادها و تصادفات را به ضرورت تفکر و منطقی جدید تبدیل کنند. ادبیات برخلاف تاریخ، حامل نظم علی از قبل معین شده نیست؛ بلکه واضع علیت های نوین است. رمان برای علت های قدیم، علت های تازه خلق می کند. در تاریخی نویس های سال92 ایران، جای چنین رویکردی خالی است. خلاصه تلقی تاریخی نویسان اخیر ایران این است که اگر ادبیات تماما با تاریخ منطبق نشود، حتما ادبیات نادرستی خواهد بود. در «لکنت» زن ها هیچ نقش مثمرثمری ندارند. آنها یا واسطه ولادت ناقهرمان های ناشاهنامه نویسنده اند یا مخاطب مطالبی اند که هیچ وقت به دستشان نمی رسد. از طرف دیگر مردان و زنان داستان هیچ تاثیر تعیین کننده ای بر زندگی یکدیگر ندارند. این ذهنیت فی نفسه نقصی برای داستان امیرحسین یزدان بد به حساب نمی آید. اما وقتی با پیروزی تاریخ و شکست هر کنش خلاقه ای در تجربه زیسته آدم های رمان جفت وجور می شود، خودبه خود نظرگاه واپس نگر راوی را نشانه گذاری می کند. البته شاید همان طور که هارون در صفحات پایانی کتاب خطاب به راوی می گوید، شاید داستان «به دور از همه این مزخرفات تئوری» قوام یافته باشد. در این صورت می توان تئوری را به صورت «جنوار» یا همان گرگ افسانه ای در نظر گرفت که داستان نویس معاصر هیچ توجیهی برای حضور نابجای آن گیر نمی آورد. حتی وقتی تاکسیدرمی اش می کنند تا مگر تاریخ پیروزمندان و ادبیات شکست خوردگان در هم ادغام شوند، باز این گرگ جایگاه روایی اش معلوم نیست.
نویسنده: امیر جلالی









این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 52]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


فرهنگ و هنر

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن