محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802945202
بذری که سیدجمال در جهان اسلام کاشت دیدگاه شهید مطهری درباره نقش سیدجمال در بیداری اسلامی
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: بذری که سیدجمال در جهان اسلام کاشت
دیدگاه شهید مطهری درباره نقش سیدجمال در بیداری اسلامی
سید جمال‌الدین اسدآبادی اولین متفکر مدرن و فعال اجتماعی بود که نسبت به بیماری‌های اجتماعی جوامع مسلمان و ضعف‌های موجود در آن هشدار داد و در مقابل قدرت های غربی اسلام گرایی را ترویج کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اینترنتی شهید مطهری، این استاد شهید یکی از مدافعان اندیشه‌های سیدجمال الدین اسدآبادی است که در کتاب «بررسی اجمالی نهضت های اسلامی در صدساله اخیر» صفحات 17 تا 38 تأثیر اندیشه‌های او را بر انقلاب‌های سده اخیر بررسی کرده و شرح مبسوطی نیز در تأثیر اندیشه های سیدجمال بر انقلاب اسلامی آورده است. متن زیر خلاصه این فصل از کتاب است که می‌خوانید: سیدجمال، آغازگر بیداری اسلامی بدون تردید سلسلهجنبان نهضت‌هاى اصلاحى صدساله اخیر، سیدجمالالدین اسدآبادى معروف به افغانى است. او بود که بیدارسازى را در کشورهاى اسلامى آغاز کرد، دردهاى اجتماعى مسلمین را با واقعبینى خاصى بازگو نمود، راه اصلاح و چارهجویى را نشان داد. با اینکه درباره سید جمال فراوان گفته و نوشته می‌شود، ولى راجع به تز اصلاحى او کمتر سخن می‌رود و یا من کمتر دیده و شنیدهام. به هرحال خوب است بدانیم که سید جمال درد جامعه اسلامى را چه تشخیص میداده و راه چاره را چه میدانسته است و چه راه‌هایى براى وصول به هدفهاى اصلاحى خویش انتخاب می‌کرده است؟ نهضت سید جمال، هم فکرى بود و هم اجتماعى. او میخواست رستاخیزى، هم در اندیشه مسلمانان به وجود آورد و هم در نظامات زندگى آنها. او در یک شهر و یک کشور و حتى در یک قاره توقف نکرد، هرچند وقت در یک کشور بسر می‌برد. آسیا و اروپا و آفریقا را زیر پا گذاشت. در هر کشور با گروه‌هاى مختلف در تماس بود، همچنان که نوشتهاند در برخى کشورهاى اسلامى عملاً وارد ارتش شد براى اینکه تا دل سپاهیان نفوذ نماید. مسافرت سید به کشورهاى مختلف اسلامى و بازدید آنها از نزدیک، سبب شد که آن کشورها را از نزدیک بشناسد و ماهیت جریان‌ها و شخصیت‌هاى این کشورها را به دست آورد، همچنان که جهانپیماییاش و مخصوصاً توقف نسبتاً طولانی‌اش در کشورهاى غربى او را به آنچه در جهان پیشرفته می‌گذشت و به ماهیت تمدن اروپا و نیت سردمداران آن تمدن آشنا ساخت. سیدجمال در نتیجه تحرک و پویایى، هم زمان و جهان خود را شناخت و هم به دردهاى کشورهاى اسلامى که داعیه علاج آنها را داشت دقیقاً آشنا شد. سید جمال مهمترین و مزمنترین درد جامعه اسلامى را استبداد داخلى و استعمار خارجى تشخیص داد و با ایندو به شدت مبارزه کرد. آخر کار هم جان خود را در همین راه از دست داد. او براى مبارزه با این دو عامل فلجکننده، آگاهى سیاسى و شرکت فعالانه مسلمانان را در سیاست واجب و لازم شمرد و براى تحصیل مجد و عظمت از دست رفته مسلمانان و به دست آوردن مقامى در جهان که شایسته آن هستند بازگشت به اسلام نخستین و در حقیقت حلول مجدد روح اسلام واقعى را در کالبد نیمه مرده مسلمانان، فورى و حیاتى می‌دانست. بدعتزدایى و خرافهشویى را شرط آن بازگشت می‌شمرد. اتحاد اسلام را تبلیغ میکرد. دست‌هاى مرئى و نامرئى استعمارگران را در نفاقافکنیهاى مذهبى و غیرمذهبى می‌دید و رو میکرد. دردهایی که سیدجمال دنبال درمانش بود دردهایى که سید جمال در جامعه اسلامى تشخیص داد عبارت بود از: 1. استبداد حکّام 2. جهالت و بی‌خبرى توده مسلمان و عقبماندن آنها از کاروان علم و تمدن 3. نفوذ عقاید خرافى در اندیشه مسلمانان و دور افتادن آنها از اسلام نخستین 4. جدایى و تفرقه میان مسلمانان، به عناوین مذهبى و غیرمذهبی 5. نفوذ استعمار غربی سید براى چاره این دردها و بدبختی‌ها از همه وسایل ممکن: مسافرت‌ها، تماس‌ها، سخنرانیها، نشر کتاب، مجله، تشکیل حزب و جمعیت، حتى ورود و خدمت در ارتش بهره جست. در عمر شصت ساله خود ازدواج نکرد و تشکیل عائله نداد، زیرا با وضع غیرثابتى که داشت -که هرچندى در کشورى به سر می‌برد و گاهى در تحصن یا تبعید یا تحت نظر بود- نمی‌توانست مسئولیت تشکیل خانواده را برعهده گیرد. خود سید عملاً با مستبدان زمان درگیرى داشت، مریدان خود را به مبارزه تحریک میکرد، تا آنجا که قتل ناصرالدین شاه به تحریک او منتسب شد. آرمان سید می‌توان گفت که آرمان اصلاحى سید و جامعه ایدهآلش در جامعهاى اسلامى خلاصه می‌شود که وحدت بر سراسر آن حاکم باشد؛ اختلافات نژادى، زبانى، منطقهاى، فرقهاى، بر اخوّت اسلامى آنها فائق نگردد و وحدت معنوى و فرهنگى و ایدئولوژیک آنها را آسیب نرساند، مردم مسلمان مردمى باشند آگاه و عالم و واقف به زمان و آشنا به فنون و صنعت عصر و آزاد از هرگونه قید استعمار و استبداد، تمدن غربى را با روح اسلامى نه با روح غربى اقتباس نمایند، اسلام حاکم همان اسلام نخستین باشد بدون پیرایهها و ساز و برگ‌ها که بعدها در طول تاریخ به آن بسته شده است، روح مجاهدگرى به مسلمانان بازگردد، احساس عزت و شرافت نمایند، زیر بار ظلم و استبداد و استعباد نروند. تا آنجا که ما اطلاع داریم سید آرمانى در مورد نظام ارباب و رعیتى حاکم بر جامعه اسلامى آن روز و همچنین در مورد نظام خانوادگى و هم نظام آموزشى علوم اسلامى که به آنها دلبستگى فراوان داشته، ابراز نکرده است. معلوم نیست از نظر انطباق آن نظامات با موازین و معیارهاى اسلامى، سید چگونه می‌اندیشیده است؛ همچنان که علیرغم مبارزه پیگیرش با حکومت‌هاى مستبده زمان خود، فلسفه سیاسى اسلامى را که خود میپسندیده دقیقاً عرضه نداشته است که به چه شکل و چه الگویى هست؛ شاید بدان جهت که مبارزات پیگیرش با استبداد و استعمار امان نمی‌داده که به این مسائل بپردازد؛ و شاید بدان جهت که مبارزه با استبداد و استعمار را نخستین گام در راه انقلاب و رستاخیز اسلامى میدانسته و معتقد بوده ملت مسلمان هرگاه این گام اول را درست بردارد، در گام دوم، خود خواهد دانست که چه بکند؛ و ممکن است اینها را نوعى نقص و کمبود در کار سید تلقى کرد. طرفدار بازگشت به اسلام نخستین و سیره سلف صالح سید جمال را به عنوان یک فرد در نظر میگیریم. اهداف او مشخص است و خودش مشخص کرده است. شخصیتى بود ضد استبداد و ضد استعمار در هر سه شکل استعمار: استعمار سیاسى، اقتصادى و فرهنگى، که همه اینها در کلمات سید جمال مطرح است. مردى بود طرفدار بازگشت به اسلام نخستین، به قرآن و سنت و سیره سلف صالح به قول خودش و مبارزه با خرافاتى که به اسلام در طول تاریخ بسته شده است. مردى بود طرفدار یک نهضت فرهنگى در جهان اسلام و طرفدار علم، و بالخصوص مردى بود که همبستگى دین و سیاست را تبلیغ کرد و این را در حدودى که براى یک فرد مقدور بود به جامعه اسلامى تفهیم کرد که مسئله جدایى دین از سیاست نیرنگى است که سیاستبازان عالم ساختهاند. در دین، بالخصوص دین اسلام، سیاست یکى از عزیزترین اجزاء است و جدا کردن سیاست از اسلام به معنى جدا کردن یکى از عزیزترین اعضاى اسلام از پیکر اسلام است. و دیگر مسئله اتحاد اسلام به تعبیر خود او. یکى از هدفهاى سید جمال اتحاد اسلام بود؛ یعنى میخواست با این تفرقههایى که استبدادها در طول حدود چهارده قرن و استعمار در طول سه چهار قرن اخیر به وجود آورده است، چه تفرقههاى به صورت مذهبى و چه تفرقههاى به صورت ملى و چه به صورتهاى دیگر، مبارزه کند و معتقد بود که یک روح واحد بر تمام ملل اسلامى حاکم است و نیازمند به بیدارى است. مبارزه با فکر جدایى دین از سیاست یک آدم آگاه هم که در میان مردم پیدا شود، میلیون‌ها نفر را آگاه می‌کند. شما ببینید یک سید جمال در صد سال پیش پیدا شد، یک سید یک لا قبا، یک سید تک، هیچ چیز هم نداشت، هیچ وسیلهاى نداشت. یک طلبه چند سالى در قزوین، مختصرى در تهران، چهار سالى هم در نجف تحصیل کرد. سر پرشورى داشت. به فکر آگاهسازى ملل مسلمان افتاد. راه افتاد با آن مشکلاتى که مسافرت‌ها در آن زمان داشت. اکثر کشورهاى اسلامى را گردش کرد و از نزدیک مطالعه نمود. ایران را که خودش ایرانى بود دیده بود. به ترکیه رفت. آن زمان، دوره عثمانى بود. ترکیه مرکز خلافت اسلامى بود و همه کشورهاى اسلامى غیر از ایران که شیعه بود زیر نفوذ ترکیه آنوقت بود، یا جزئش بودند و یا تحتالحمایهاش بودند. به مصر رفت، مدت‌ها در مصر ماند. سفر مکه رفت، حجاز را دید. به هند رفت، هندوستان را کاملا از نزدیک مطالعه کرد. به افغانستان رفت. همه این کشورهاى اسلامى را پا زد، از نزدیک مطالعه کرد و در همه جا هم به افشاگرى و بیدارسازى پرداخت. به علاوه به کشورهاى اروپایى رفت، دنیاى غرب را شناخت، به مقاصد و نیّات دنیاى غرب آگاه شد، ریشه دردها را شناخت و آن را در استبداد داخلى و استعمار خارجى تشخیص داد. بیمارى روانى مردم را جدایى دین از سیاست دانست. دید عجب فکر خطرناکى را استعمار در میان مردم تبلیغ کرده که دین یک مسئله است سیاست مسئله دیگر، کار دین را به دینداران واگذارید، کار دین جایش مسجد است، دین یعنى در مسجد و معبد بودن، دعا و نماز خواندن؛ میدان سیاست و میدان اجتماع چیز دیگرى است. همین چندى پیش بعد از رفتن شاه و قبل از آمدن امام، دیدید انورسادات این عامل استعمار خارجى چه حرفى زد؟! او هم به مردم مصر گفت: باید در مصر جدایى دین از سیاست حفظ شود، دین مال مساجد و معابد است. سید جمال فکر جدایى دین از سیاست را بکلى محکوم کرد، که اسلام دین سیاست است، اسلام دین اجتماع است. پیغمبر اسلام همین قدر که از آن اسارت مکه خارج شد و به مدینه هجرت کرد و یک محیط آزاد پیدا کرد، اولین کارى که کرد این بود که حکومت تشکیل داد و خودش در رأس یک حکومت قرار گرفت. غرض این که یک نفر با نداشتن هیچ وسیلهاى توانست به ملت‌هاى مسلمان آگاهى ببخشد. تمام نهضت‌هاى اسلامى که در کشورهاى اسلامى رخ داده، مثل نهضت مشروطیت در ایران، انقلاب استقلال در عراق، نهضت‌هاى آزادی‌بخش در هندوستان، افغانستان، ترکیه، مصر و هر یک از کشورهاى عربى، بذرش را سید جمال در صد سال پیش کاشت. انتهای پیام/ک
92/12/19 - 12:08
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 73]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها