محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830683089
تركيب ايده‌هاي نسل دوم حكام با نظام مذهبي افراطي
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: تركيب ايده‌هاي نسل دوم حكام با نظام مذهبي افراطي
* اشاره:
خاورميانه شاهد تغيير چهره سياست خارجي عربستان سعودي است و اين تغيير در پي دگرگوني‌هاي رخ نموده در جهان عرب و سرنگوني چند ديكتاتوري در تونس، مصر، ليبي و يمن، سرعت بيشتري به خود گرفته است. ايفاي نقش افراط‌گرايان در ناآرامي‌هاي سوريه، گسترش دامنه سركوب‌ها در جريان جنبش بحرين، رخ نمودن تنش‌هاي خونين فرقه‌اي و موج تروريسم در عراق و لبنان، تماماً رد پاي سياست جديد عربستان در تحولات خاورميانه را نشان مي‌دهند. رويكرد جديد عربستان كه ريشه در وحشت آنان از فروپاشي نظام سنتي سياسي اين كشور دارد، مناسبات رياض با غرب را نيز تحت تأثير قرار داده است. طبيعتاً، ايران نيز به عنوان يكي از جدي‌ترين بازيگران صحنه سياسي خاورميانه، نمي‌تواند مصون از پيامدهاي رفتار سياسي حاكمان سعودي باشد و به همين سبب، بايد با هوشياري و دقت، ديپلماسي منطقه‌اي خود را در اين عرصه پرالتهاب، ترسيم كند. نگارنده مقاله در اين بخش، سعي در بررسي موضوعات يادشده دارد.
6- بهارعربي با شروع تظاهرات در تونس و مصر و سقوط بن علي و مبارك، ضربه‌اي بزرگ براي سعوديان بود . آنها تا آخرين لحظه كوشيدند مانع از بركناري مبارك شودند،اما نتوانستند.
ازاين گذشته موج ناآرامي به داخل سعودي كشيده شد و در ماه‌هاي اوليه، نظام حاكم در قبال ناآ‌رامي‌و مطالبات داخلي موضعي انفعالي داشت.
بلافاصله پس از سقوط مبارك، بحرين ناآرام شد. نظام حاكم قادربه كنترل آن نبود وبا توجه به اهميت بحرين براي ثبات واستقرارسعودي و بلكه كل شيخ نشين ها، نيروهاي سعودي اعزام شدند. اما اين كافي نبود. لازم بود جنبش بحرين متهم شود.
با توجه به شرايط، بهترين اتهام اين بود كه اين جنبشي است طائفي و نه آزادي خواهانه. جنبشيان، شيعه هستند و به دليل خصومت با اهل سنت با رژيم درگير شده‌اند. چنين گفتند و به ديگران چنين باورانيدند؛ اگر چه كسان فراواني بودند كه قلباً به چنين تفسيري متمايل بودند. آنچنانكه از سخنان «قرضاوي» در آن ايام برمي‌آيد، او از زمره همين كسان بود.اما مسئله مهم تر ناآرامي سوريه بود. پس از سقوط مبارك، منطقه كوچكي (بابا عمرو) در سوريه ناآرام شد كه واكنش رژيم نسبت به آن كاملاً اشتباه بود. اين اشتباه به طورمكررتكرار شدولذا ناآرامي ادامه يافت. در ماه‌هاي نخستين شخص بشار به اشتباهات پي برد و كوشيد آن را كنترل كند و به احتمال فراوان اگر دخالت خارجي نبود، او توفيق مي‌يافت. چرا كه اكثريت علويان و مسيحيان و درصد بزرگي از مردم عادي و به ويژه طبقه متوسط، هوادار نظام بودند.دخالت خارجي از همين نقطه است كه آغاز مي شود. صرف نظر از دخالت غربيان، دخالت اعراب آغازيدن گرفت. اين همان نقطه مطلوبي بود كه مي توانست جهت جنبش آزادي خواهي بهار عربي را تغيير دهد و پتانسيل آزادي خواهي و اصلاح طلبي را منحرف كرده ودر مجراي خصومت و جنگي طائفي و مذهبي قرار دهد. چنانكه گفتيم، قبلاً زمينه چنين چرخشي فراهم آمده بود.واقعيت اين است كه نهاد ديني و وهابي عربستان به مراتب سريع تر و وسيع تر از نهاد سياسي وارد معركه شد. شخصيت برجسته ديني آنها،«صالح اللحيدان» در همان نخستين روزها اطلاعيه‌اي صادر كرد در كفر و ارتداد علويان، و سوريان را تحريك و تحريض كرد كه نظام حاكم را ساقط كنند، حتي اگر به كشته شدن يك سوم آنان بينجامد.به طور همزمان، ميليون‌ها دلاردر بين امامان مساجد مختلف سوريه و موسسات ديني آن توزيع شد و اين همه توسط همين نهاد‌هاي ديني انجام يافت.مدتي بعد فتاواي منتشره، تمامي مسلمانان را مورد خطاب قرار داد، نه صرفا سوريان را. البته شرايط به گونه اي درآمد كه اين فتاوي ديگر صرفاً از جانب سعودي‌ها نبود. عالمان متمايل به اخوان المسلمين هم به اين جريان پيوستند.
7-اقدامات نظام ديني سعودي صرفاً به دليل مقابله با بهار عربي نبود. اگرچه سخت ترين مواضع را در قبال آن گرفتند كه به مراتب شديد اللحن‌تر از مواضع نظام حاكم بود. بهار عربي تهديدي بزرگ و ملموس برعليه آنان و جايگاه و افكار و امكاناتشان بود.
آنها به هيچ عنوان هيچ بديل و جانشيني را بر نظام حاكم موجود ترجيح نمي‌دهند و عجيب اين است كه وهابيان دگر انديشي همچون «صفرالحوالي» و «سلمان العوده» نيز اين گونه مي‌انديشند.هدف دوم كه اهميت كمتري نداشت اين بود كه بتوانند گرايش‌هاي افراطي برانداز و منتقد به نظام ديني و نيز سياسي را به خود جلب و جذب كنند. پس از موافقت عالمان رسمي سعودي مبني بر دعوت از غربيان و آمريكايي‌ها به داخل عربستان و كمك خواستن از آنها جهت مقابله با صدام كه به هر حال حاكمي مسلمان، اگرچه ظالم و متجاوز بود، نظام ديني سعودي با چالشي بزرگ با بخشي از وهابيان اصالتگرا قرار گرفت كه چنين روشي را بر نمي تابيدند. آنها به طور علني از عالمان رسمي انتقاد مي‌كردند و آنها را متهم مي‌ساختند. اين جريان پس از حادثه 11سپتامبر شدت گرفت و حتي كتاب‌هاي مختلفي در كفر نظام سعودي نوشته شد. نمونه آن كتاب "الكواشف الجليه في كفرالدوله السعوديه" است كه توسط يك وهابي سلفي تأليف شده است. اين افكار و اين افراد عملاً نظام ديني را بيش از نظام حاكم به چالش مي‌كشيدند. از اين زاويه، اوضاع سوريه يك موهبت بود، چرا كه مي توانستند با دميدن به آتش جنگ بيرحمانه طائفي و مذهبي، التزام خود را به اسلام اصيل نشان دهند و پتانسيل مبارزه طلبي و ستيزه جويي آنان را بدين سوي منحرف سازند وعملاً هم موفق شدند.
امروز به عكس سال هاي گذشته، صدايي در انتقاد از آنان شنيده نمي‌شود.البته اين اقدامات نتايجي هم داشت و يكي از مهمترينش افراطي شدن نظام ديني است. آنها به راحتي به كفر و شرك ديگران فتوي مي‌دهند و مهمتر آنكه آثار فقهي ناشي از اين دو را به فردي كه از نظر آنان كافر و مشرك است، مترتب مي‌كنند. فجايع بي نظيري كه هم اكنون در سوريه اتفاق مي‌افتد، ناشي از اين جريان است.
8-به لحاظ سياسي سوريه براي نظام حاكم سعودي يك فرصت طلايي است. با كمك همين بحران بود كه بهار عربي از حالت تهديدآميزش، حداقل در كوتاه مدت، خارج شد و در خدمت قرار گرفت. همچنانكه اين بحران اجازه داد تا نيروهاي ناآرام و خشونت طلب و ضد دولتي موجود در عربستان به اين كشور سرريز شوند(البته اين جريان در مورد عراق هم بر همين گونه است ) و اين كمكي بزرگ به ثبات و استقرار داخلي بود.
مشكل بزرگ اينجا است كه اين بحران، سعودي‌ها را وسوسه كرد كه در نقشي به مراتب فراتر از ظرفيت خود ظاهر شوند و در همين چارچوب، توقع داشته باشند. اگرچه اين كشور از دهه 60 به بعد و خصوصاً پس از شكست و در گذشت ناصر و نيز جنگ 1973 و تحريم نفتي و افزايش قيمت نفت در مسائل مختلف منطقه حضور داشته است، اما صحنه گرداني و توقع امروز او به مراتب بيش از گذشته است. آنها خواهان منطقه‌اي بدون حضوررقبا و حتي شركا هستند و اينكه خود اختياركامل آن را در دست داشته باشند. بر اين اساس، آنان در آينده حتي با رژيم مصردرگير خواهند شد،عليرغم كمك‌هاي فراواني كه به آنها كرده‌اند وحتي مي‌توان گفت با ساير شيخ‌نشين‌هاي خليج فارس هم درگير خواهند شد.آنها به معناي واقعي خود را گم كرده‌اند.رفتار قذافي گونه اينان درعدم پذيرش عضويت موقت شوراي امنيت واطلاعيه كذايي آن ،عدم سخنراني وزير خارجه درمجمع عمومي امسال ،مواضع غير قابل درك آنهاپس ازمذاكرات ايران وهمتايانش در ژنو، اقدامات شتابزده‌اش در نزديكي با اسرائيل و تلاشش جهت جلب نظر روسيه، همگي ناشي از واقعيتي است كه بدان اشارات رفت[2] .
اين واقعيت نتيجه تركيب افكار و ايده‌هاي قدرت بدستان نسل دوم و نظام ديني افراطي شده كنوني است. حال آنكه آنان چنانكه گفتيم فاقد امكانات و ظرفيت لازم براي ايفاي اين نقش هستند. آنها تصور مي‌كنند صرفاً با تكيه بر پول و خشونت و تعصب و تبليغات، قادر به ايجاد دگرگوني در راستاي منافع و مصالح خود هستند وهمين جريان است كه به رفتار و مواضع غير عادي و بعضاً مضحك آنان منجر شده است. همان مساله اي كه معاون سياسي دبير كل سازمان ملل «جفري فلتمن» از آن به «سياستگذاري با عقلانيت بدوي» تعبير مي‌كند. نكته اين است كه فلتمن سالها سفير كشورش در لبنان بود و با جهان عرب و انديشه اعراب به خوبي آشناست و با توجه به تجربيات و اطلاعاتش چنين گفته است.هم اكنون بندر بن سلطان مهمترين شخصيت منتفذ سعودي است. او در اولين سفرش به مسكو در ملاقات با پوتين، به او مي‌گويد اگر با ما همكاري كنيد، ما هم متقابلاً از شما در برابر تروريست‌ها حمايت خواهيم كرد و مي‌افزايد كه مجاهدان چچن همگي در يد قدرت او هستند و او مانع از آن خواهد شد كه اينان در جريان بازي‌هاي المپيك زمستاني كه در شهر «سوچي» برگزار مي‌شود، به عملياتي تروريستي دست يازند.
اين سخن كسي است كه در عين حال در رأس نهاد امنيتي كشورش قرار دارد و آن هم خطاب به فردي كه از افسران اطلاعاتي مبرز «كا. گ. ب» در ايام شوروي بوده و در حساس‌ترين كشور بلوك شرق، يعني آلمان شرقي خدمت كرده است[3] .
صرف اين مذاكره، گوياي نا آشنايي و عدم كفايت كساني است كه هم اكنون قدرت را در دست دارند و ديگراني را كه علم و تجربه بيشتري دارند، تحت الشعاع قرار داده‌اند. اينان صرفاً بر اساس زد و بند‌هاي خانوادگي اين مشاغل را اشغال كرده‌اند و نه بر اساس صلاحيت.
9-و چنين است عربستان موجود ، البته باواقعيتي به مراتب پيچيده‌تر. در اينجا تنها به بخشي از واقعيت‌ها اشارت رفت و هدف آن بود كه گفته شود عربستان موجود، بسيار متفاوت با عربستان سال‌هاي گذشته است.
براي تنظيم روابط با عربستان امروز مي‌بايد واقعيت‌هاي كنوني لحاظ شود، نه آنچه هم اكنون به تاريخ پيوسته است.آن سلسله ارتباط ها ي قبلي و مجاملات و تعارفات سنتي گذشته، ديگر چندان كارساز نيست. نسلي كه آن گونه مي‌انديشيد و عمل مي‌كرد، يا از كار بركنار شده يا در محاق قرار گرفته است. بايد متناسب با شرايط كنوني عمل كرد و نكته در همين جا است.به اختصار گفتيم كه اوضاع چگونه است، اما اين را هم بايد افزود كه اين اوضاع پايدار نيست. اين كشور نمي‌تواند به راهي كه در پيش گرفته، ادامه دهد. اين اولا به دليل مشكلات عديده اين راه و عدم تناسب ظرفيت‌ها و اهداف و سياست‌ها است و ثانياً معلوم نيست قدرت‌هاي بزرگ تا كي و تا كجا به او اجازه تاخت و تاز بدهند. آنها احساس كرده‌اند كه سعوديان بسيار فراتر از حد خود رفته‌اند. اين فراروي در همه زمينه‌ها است و طرح اتحاد بين شيخ نشين‌ها يكي از اين نمونه ها است كه به نفع هيچكس جز خود نظام سعودي نيست؛ رويكردي كاملا امنيتي كه اگر اجرا شود، تركيب اجتماعي وقبيله اي تمام شيخ نشين‌ها را بر هم خواهد ريخت، ضمن آنكه شيعيان بومي اين كشورها در موقعيت بسيار دشواري قرار خواهند گرفت.
البته معلوم نيست اين شرايط تا كي به طول انجامد و لذا به نفع ما است كه سياست صبر و انتظار در پيش گيريم. ابراز تمايل به ايجاد گشايش از جانب ما در وضعيت كنوني، به معناي ضعف و نياز تلقي مي‌شود، لذا بر سياست خصمانه خود خواهند افزود.
روانشناسي گروه حاكم به واقع چنين است و البته بهترين حالت براي آنها، ابراز مخالفت از جانب ما است. هر نوع علامتي از جانب ما كه بتواند به دشمني و تهديد يا حتي مخالفت تفسير شود، همسايگان جنوبي مارا هم به لحاظ داخلي و هم به لحاظ گروهي ، متحد و منسجم مي‌كند. سعودي در حال حاضر دقيقاً در چنين وضعيتي است. مطلوب آنها در ارسال علائمي با اين مضامين است يا مضامين ديگري كه بتواند اين گونه تفسير شود، لذا مي‌بايد به كلي از آن احتراز كنيم.خلاصه كنيم. حتي اگر بنا به دلايل مختلف در پي بهبود رابطه هستيم، بهتر است سخني نگوييم و حتي به گونه اي مثبت هم سخن نگوييم كه نتيجه آن در نهايت به زيان اهداف ما است.
بايد اجازه دهيم اين دوران بگذرد و معلوم شود كه ما با چه كسان و با چه افكار و چه سياستي و كدامين سعودي مواجه هستيم. بهتر است بهايي كه مي‌بايد جهت بر سر جاي نشاندن آنها پرداخت شود، توسط ديگران پرداخت شود.البته نظام سعودي به دلايل فراواني باقي خواهد ماند. ولي به احتمال فراوان، جابجايي هاي مهمي درسلسله مراتب آن اتفاق خواهد افتاد. خاندان حاكم داراي افرادي هست كه بتواند سعودي مطلوب را بوجود آورد و مديريت كند.
عربستاني متعادل تر، غير تهاجمي‌تر و واقع بين‌تر. جهت فعال كردن رابطه، بهتر است تا نيل به اين نقطه صبر كنيم. بايد مطمئن شويم كه آنان در چارچوب اصول سياست خارجي عمل مي‌كنند و سياست امنيتي، سياست خارجي را از ميدان به در نكرده است.
پي نويس:
2. يكي از اساتيد علوم سياسي كه ارتباط نزديكي با شخصيت‌هاي سياسي منطقه دارد –او اصلاً ايتاليايي است –چندي پيش به نگارنده گفت در ملاقاتي كه با يكي از مقامات عاليرتبة سعودي داشته كه بهتر است نام و سمتش ذكر نشود، او صريحاً گفته است با توجه به كمك‌هاي فراواني كه ما به پاكستاني‌ها كرده و مي‌كنيم، آنها مي‌بايد به ما بمب اتمي بفروشند. استاد ياد شده مي‌گفت سخن او موجب تعجب من و بحثي طولاني شد، اما او اصرار داشت كه بايد پاكستاني‌هابااين امر موافقت كنند.
3. اجمال داستان آن‌گونه كه در منابع غربي آمده، به نقل از كساني كه در ملاقات حضور داشته‌اند، چنين است. بندر به پوتين مي‌گويد: «ارزش‌ها و اهداف مشترك فراواني وجود دارد كه ما را به يكديگر نزديك مي‌كند و مهمترينش جنگ با تروريسم و افراط گرايي در سراسر جهان است. مي‌توانم به شما تضمين دهم كه از المپيك زمستاني كه در شهر سوچي در كنار درياي سياه برگزار مي‌شود، حفاظت كنم. گروه‌هاي چچني كه امنيت بازيها را تهديد مي‌كنند، توسط ما كنترل مي‌شوند. در سوريه بدون هماهنگي با ما عمل نمي‌كنند و براي ما تهديدي به شمار نمي روند. ما از آنها در مقابله با رژيم سوريه استفاده مي‌كنيم،اما آنها نقش و نفوذي در آينده سياسي سوريه نخواهند داشت».پوتين در پاسخ مي‌گويد: «ما مي‌دانيم كه يك دهه است شما از تروريست‌هاي چچني حمايت مي‌كنيد. حمايتي كه هم اكنون صريحاٌ از آن صحبت كرديد، در تعارض با جنگ عليه تروريسمي است كه ذكر كرديد. ما خواهان تقويت روابط دوستانه براساس مباني شفاف و قابل اتكاء هستيم.»
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 31]
-
گوناگون
پربازدیدترینها