واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: ساختار بانكي پيش از انقلاب به قوت خود باقي است/ دلايل برتري بانكداري اسلامي
گروه اقتصاد: در نظام بانكداري اسلامي، قطعاً تعريفي از مشاركت در سود و زيان وجود دارد و اين از دلايل برتري بانكداري اسلامي است؛ اما ساختار نظام بانكي كنوني ما مبتني بر همان ساختار غربي قبل از انقلاب فعاليت ميكند.
محمد خوشچهره، عضو هيئتعلمي دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبر گزاري بينالمللي قرآن (ايكنا)، به بحث درباره كارايي بانكداري اسلامي در دوره بحرانهاي اقتصادي و دلايل عدم تحقق بانكداري اسلامي در كشور پرداخت.
سنجش مزيت بانكداري اسلامي با بحران، محدودنگري است
وي اظهار كرد: قطعاً بانكداري اسلامي بايد مزيتهاي خود را در يك نظام اقتصادي و در شرايط ثبات و تعادلهاي منطقي نشان دهد و قطعاً اين مزيتها در شرايط غيرعادي و بحراني هم ميتواند با ضريبي بيشتر خود را نشان دهند. بنابراين اگر صرفاً بخواهيم مزيت بانكداري اسلامي را با بحرانها بسنجيم نوعي محدودنگري است.
خوشچهره ادامه داد: معمولاً در زمان بحرانهاي اقتصادي كه مشكلات جدي براي اقتصاد پيش ميآيد، بانكها و بازارهاي مالي دچار آسيبهاي جدي ميشوند و بستگي به ميزان توانايي مديريتهاي حاكم بر اقتصاد كلان ممكن است شدت آسيبپذيري و وسعت اختلالات تا ميزاني كنترل شود.
عدم ريسكپذيري نهادهاي اقتصادي، بحران را مضاعف خواهد كرد
نماينده پيشين تهران در مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان كرد: در بانكداري اسلامي قطعاً مكانيزم جذب منابع و اعطاي تسهيلات با بانكداري متعارف شباهتهايي دارد اما در آنجا، وجود سود يا ربا، كاركردها را معنايي ديگر ميبخشد و در هنگام بحرانهاي اقتصادي، اين فقط آمرين اقتصادي و بانكها نيستند كه با شانه خالي كردن، ريسكهاي ناشي از بحران را به ديگري منتقل كنند.
مدرس اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: در بحران اقتصادي سال 2008 آمريكا، كه از بازار مسكن شروع شد، عدم ريسكپذيري نهادهاي اقتصادي و مخصوصاً بانكها، باعث شد تا فشار پيش آمده از بحران در اقتصاد به صورت مضاعف عمل كند و نتيجتاً همانهايي كه به نحوي ريسك را نميپذيرفتند و به اصطلاح عاميانه سعي ميكردند از بحران شانه خالي كنند متضرر شدند.
مقاومت در برابر بحران و مشاركت در سود و زيان؛ دلايل برتري بانكداري اسلامي
نماينده پيشين تهران در مجلس شوراي اسلامي درباره مزيتهاي بانكداري اسلامي گفت: در نظام بانكداري اسلامي، قطعاً تعريفي از ريسك و مخاطرات، شانه خالي نكردن در مقابل بحران و تركشهاي ناشي از آن و مشاركت در سود و زيان وجود دارد و اين موارد، از دلايل برتري بانكداري اسلامي هستند.
خوشچهره اظهار كرد: سيستمهاي سرمايهداري، مبتني بر ربا بنا شدهاند و اين موضوع، باعث ميشود تا معمولاً منابع به سمت سودهاي بالاتري كه ريسكپذيري بالاتري هم دارد حركت كنند و اگر اين سود محقق نشود و ريسك افزايش پيدا كند خودش را به صورت بحرانهاي بالاتري نشان ميدهد.
امنيت بانكداري اسلامي بسيار بيشتر از فعاليت بانكي ربوي است
عضو هيئتعلمي دانشكده اقتصاد دانشگاه تهران خاطرنشان كرد: بنابراين شاكله قراردادها و نظام بانكداري اسلامي مبتني بر ريسكپذيري و بر مبناي مشاركت در سود و زيان است و با جديت و قاطعيت ميتوان عنوان كرد كه اين نوع بانكداري، امنيت به مراتب بيشتري از فعاليت بانكي در نظام سرمايهداري كه با اولويت سود انجام ميشود را دارا است.
وي درباره دلايل عدم تحقق بانكداري اسلامي در ايران گفت: در اين زمينه مشكلاتي بنيادي وجود دارد، از جمله اينكه بعد از انقلاب بسياري از ساختارهاي بهجا مانده از نظام شاهنشاهي حفظ شد و اين ساختارها فقط در دو عرصه تغيرات بنيادي به دست آوردند. يكي در ساختارهاي قدرت ويا ساختارهاي سياسي بود كه نظام شاهنشاهي، تبديل به يك نظام مردمي مبتني بر آراي مردم شد و نقش مردم در نهادهاي قدرت افزايش يافت.
ساختار بانكي پيش از انقلاب به قوت خود باقي است
وي افزود: در ساختار دفاعي كشور هم اين اتفاق افتاد و ارتش وابسته به آمريكا، تبديل به ارتشي مردمي شد. اما غير از اين دو مورد، تقريباً در حوزههاي ديگر شاهد تغيرات ساختاري نبوديم و صرفاً سعي كرديم برخي از طرحها را در قالب اصلاحاتي پياده كنيم، از جمله در نظام آموزش عالي ما كماكان فضاي مدركگرايي حاكم است و تربيت به شكل منطقي براي بازار كار شكل نميگيرد.
خوشچهره تصريح كرد: در ساختار نظام بانكي ما هم تغييري صورت نگرفته است. اگر چه بسياري از افراد دلسوز و علاقهمند سعي كردند طرحها و برنامههايي را در اين ساختارها پياده كنند و نظام بانكي كشور را به سمت يك نظام اسلامي و غير ربوي سوق دهند اما متأسفانه توفيق چنداني حاصل نشد و ساختار بانكي پيش از انقلاب به قوت خود باقي ماند.
نماينده پيشين تهران در مجلس شوراي اسلامي خاطرنشان كرد: يكي از دلايل اين مسئله اين است كه ما در بانكداري اسلامي خود فقط مظروفها را عوض كردهايم و از بانكداري اسلامي و غير ربوي صحبت كرديم، اما چون ساختار نظام بانكي ما مبتني بر همان ساختار غربي و براساس ساختار قبل از انقلاب فعاليت ميكند، به همين دليل است كه هنوز شاهد حذف ربا و تحقق كامل بانكداري اسلامي دركشور نيستيم.
چهارشنبه 4 دي 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]