واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: نگاهي به برخي سنتهاي شب يلدا در نقاط مختلف ايران
كرمانيها در شب يلدا علاوه بر مراسمي كه در ساير نقاط ايران برگزار ميشود، رسم جالب و متفاوتي دارند. كرمانيها در طول شب يلدا تا سحرگاه به انتظار قارون افسانهاي مينشينند. قارون در افسانهها پيرمرد متمولي است كه ثروتش قابل شمارش نيست.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، در بسياري از نقاط ايران در شب يلدا همچون ديگر مراسم ملي و مذهبي براي نو عروسها هديه ميفرستند، اما اين سنت در ميان شماليها، آذربايجانيها و قزوينيها بسيار پررنگتر است. اين هدايا بيشتر در خونچههايي تزئينشده به خانه تازه عروس فرستاده ميشود.
آذربايجاني ها
آذربايجانيها در ميان هداياي خود حتما هندوانهاي تزئينشده با شال قرمزي به دورش ميگذارند، در حالي كه مردم خطه شمال رسم دارند يك ماهي سفيد بزرگ با تزئين سبزيجات را همراه هدايا بفرستند. چرا كه معتقدند باعث خير و بركت و فراواني روزي زوج جديد و همچنين سلامت و باروري نوعروس ميشود.
خونچه چاه قزويني
قزوينيها به اين هديه «خونچه چله» ميگويند و آن را از سوي داماد به عنوان هديه زمستاني براي عروس ميفرستند. قزوينيها با خونچه چله عروس، پارچه، جواهر، كله قند و هفت نوع ميوه ميفرستند.
شب چراغاني خراسانيها
جالب است بدانيد در خراسان از گذشتههاي دور تاكنون هرگز به اين جشن ، جشن يلدا گفته نميشود، بلكه خراسانيها همواره اين جشن را به نامهاي «شبچله» يا «چلهنشيني» ميخوانند. مهمترين مراسم خراسانيها در شبچله، «شب چراغ» يا «شب چراغاني» است. اين است كه در گذشته ديدو بازديد زياد بود. مردم در نبود برق براي رفتن به خانه اقوام فانوس به دست ميگرفتند و همه جا از زيادي چراغ ها ، روشن مي شد و در واقع به سبب تردد زياد مردم چراغ بهدست در شب يلدا، به شب چراغ معروف شده است.
فال سوزن همدانيها
همدانيها در شب يلدا فالي به نام «فال سوزن» ميگيرند همه دور تا دور اتاق مينشينند و پيرزني به طور پياپي شعر ميخواند. در كنار پيرزن، دختر بچهاي پارچهاي قيچي نخورده و آب نخورده به دست ميگيرد و با هر بار شعرخواني بهآن سوزني ميزند. مهمانان بر اساس ترتيب نشستن هر شعر را فال خود ميگيرند و تعبير ميكنند.
طبق خوراكي براي نوعروسان
در گيلان رسم است در شب يلدا خوردنياي به نام «آوكونوس» را در كنار ديگر خوراكيهاي اين شب بگذارند. مراحل تهيه آوكونوس از اوايل فصل پاييز در خانه هر گيلاني آغاز ميشود. به اين ترتيب كه ازگيل خام را در خمرهاي ريخته، رويش را پر از آب كرده و كمي نمك نيز به آن ميافزايند. سپس در خمره را محكم بسته و آن را در داخل اتاقي گرم قرار ميدهند. ازگيلهاي سفت و خام تا شب يلدا پخته، آبدار و خوشمزه ميشود. گيلانيها معمولا آوكونوس را با گلپر و نمك ميخورند. خانوادههايي كه در همان سال پسرشان را داماد يا نامزد كردهاند، در طبقي كه براي خانواده نوعروس ميفرستند، آوكونوس را نيز ميگذارند.
شب انتظار قارون
كرمانيها در شب يلدا علاوه بر مراسمي كه در ساير نقاط ايران برگزار ميشود، رسم جالب و متفاوتي دارند. كرمانيها در طول شب يلدا تا سحرگاه به انتظار قارون افسانهاي مينشينند. قارون در افسانهها پيرمرد متمولي است كه ثروتش قابل شمارش نيست. در افسانههاي محلي كرمان اين گونه گفته شده كه قارون در شب يلدا در لباس مبدل هيزم شكن به خانوادههاي فقير سر زده و به آنها تكههاي چوب هديه ميدهد. در اين افسانهها تكههاي چوب با طلوع خورشيد به طلا تبديل شده و سبب ثروت و بركت خانوادههاي فقير ميشود.
شنبه 30 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]