محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829833476
نكاتي درباره نزديك شدن زبان نوشتار به گفتار
واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: نكاتي درباره نزديك شدن زبان نوشتار به گفتار
يك استاد دانشگاه به بيان نظرات خود در خصوص نزديك شدن زبان نوشتار به گفتار پرداخت و مشكلات و چالش‌هاي پيش روي اين اتفاق را مورد بحث قرار داد.
دكتر محمدمراد ايراني در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در كرمانشاه، گفت: زبان يكي از كاركردها و توانايي‌هاي مغز انسان است كه در قالب پديده‌اي پيچيده، نظام‌مند و ذهني به دو صورت گفتاري (آوايي و شنيداري) و نوشتاري (خطّي و ديداري) نمود مي‌يابد.
استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه رازي كرمانشاه افزود: بي‌گمان پيدايش اين دو نمود همزمان با يكديگر نبوده است و ديرينگي نمود آوايي (حدود يك ميليون سال پيش) را بسي بيش‌تر از نمود نوشتاري (حدود 10 هزار سال پيش) دانسته‌اند.
ايراني معتقد است، پيشينيان از ديرباز نمود نوشتاري زبان را براي نگاه‌داشت و آموزش دانش‌ها و انديشه‌ها و انتقال آن به نسل‌هاي آينده به كار گرفته‌اند.
او افزود: مي‌دانيم كه دگرگونگي‌ها و ديگرساني‌ها در گفتار، بسي بيش‌تر روي داده و مي‌دهد تا در نوشتار و از آن‌جا كه پيدايي خط به دست بشر ديرتر آغاز شده، گفتار بر نوشتار پيشي يافته است، بدين روي دگرگوني‌ها در نوشتار نمي‌تواند همپاي گفتار باشد و نزديكي اين دو و يكسان كردن خط با گفتار، كاري آن‌چنان دربايست نيست كه يكي را قرباني ديگري كنيم.
ايراني معتقفد است، خطّي كه اكنون به مدد آن مي‌نويسيم، پيشينه‌اي بيش از يك هزاره دارد و اندوخته‌اي از آثار علمي و ادبي بسيار از آن بر جاي مانده و يا در حال انتشار است، بنابراين نمي‌توان به يك‌باره آن را خطّي ناتوان و سترون خواند و هر چندگاه يك‌بار، سوداي ستردن و زدودنش را در سر پرورد.
استاديار گروه زبان و ادبيات فارسي دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه رازي كرمانشاه افزود: اندك كاستي‌ها و يا نادره ناهم‌خواني‌هايي كه ميان گفتار و نوشتار هست، نه به يك‌سر نادريافتني است و نه اصلاح‌ناپذير، چراكه اين ناهمگوني و ناسازواري در ديگر زبان‌ها و از جمله در زبان انگليسي هم ديده مي‌شود.
او در ادامه در پاسخ به اين پرسش كه نزديك شدن زبان نوشتار به گفتار را چگونه ارزيابي مي كنيد، گفت: در پاسخ به اين سؤال بايد اذعان داشت كه اين نزديكي را مي‌توان به فال نيك گرفت، مشروط بر آن‌كه هر حركتي در اين راستا بايد اصلاحي، مستدل، علمي و مقبول هر دو دسته‌ي اسلاف (سنّت‌گرايان) و اخلاف (نوگرايان) باشد.
ايراني گفت: با همه‌ي اين‌ها، ماهيّت دوگانه و متفاوت گفتار و نوشتار موجب دشواري و ناكامي ما در مسير دستيابي به چنين هدفي، آن هم به شكل كامل و به اصطلاح صددرصد مي‌شود.
او ادامه داد: كوتاه سخن آن‌كه مانع و مشكل اصلي تنها ضبط و ثبت هم‌خوان‌ها و صامت‌ها (تهران/ طهران) يا مصوّت‌ها (كوتاه و بلند و مركّب) نيست، بلكه حتّا املاي لغات و تركيبات وام‌گرفته از زبان عربي را نيز مي‌توان نظام‌مند و بسامان كرد.
به گفته اين استاد دانشگاه، دشواري كار ريشه در سرعت روز‌افزون تغييرات در سطح گفتار دارد كه خط را (به سبب ثبات و انعطاف‌ناپذيري قواعدش) ياراي همراهي و همپايي با آن نيست.
او در ادامه در پاسخ به اين سؤال كه نزديك شدن زبان گفتار به نوشتار چه پيامد هايي به دنبال خواهد داشت و آيا اين اتّفاق خواهد توانست زمينه‌هاي نابودي زبان فارسي را فراهم كند، گفت: اين پرسش پيوستي هم به دنبال دارد، بنابر اين ابتدا بخش نخست آن را پاسخ مي‌دهم و آن اينكه بي‌گمان در عالم واقع، در طبيعت و منطق حوادث و رويدادها، هر كنشي، در پي واكنشي خواهد داشت و در نتيجه، نزديكي دو گونه‌ي يك زبان به يكديگر، پيامدهايي به همراه دارد.
ايراني گفت: از آن‌جا كه همه چيز زبان از لفظ و نويسه‌ها گرفته تا واژه‌ها و مفاهيم همگي قراردادي‌اند، مي‌توان اين قراردادها را بنابر اقتضائات و الزامات (در سطح نوشتار، مفهوم و حتّا گفتار) تغيير داد؛ همچنان‌كه تا به امروز شاهد تغييراتي از اين دست در طول حيات زبان بوده‌ايم.
به گفته اين استاد دانشگاه، اين تغييرات را گويندگان و نويسندگان ما بدون بخشنامه و آيين‌نامه و به صورت خودكار و به قصد اصلاح و تسهيل و تكميل زبان انجام داده‌اند و از اين‌رو هرگونه دست بردن دل‌خواه و نسنجيده، دست‌برد به زبان محسوب مي‌شود و زيان‌هاي جبران ناپذيري در پي خواهد داشت.
ايراني معتقد است: گفتاري كردن صورت نوشتاري زبان چه بسا موجب تنزّل زبان شود و افراط و ابتذال سبب شود تا دوباره به گذشته و به اصل بازگشت كنيم؛ بويژه در مورد خلق آثار ادبي اين كار به‌غايت خنده‌آور و خنك خواهد بود، چنان‌كه اين اتّفاق در سبك "هندي- اصفهاني" روي داد و پيامدش دوره‌ي بازگشت ادبي شد.
او در پاسخ به اينكه آيا اين اتّفاق خواهد توانست زمينه‌هاي نابودي زبان را فراهم كند، عنوان كرد: بايد گفت كه اگر اين كار به دست اهل فن و با علم و آگاهي صورت نگيرد، امكان فساد آن هست و تا زماني كه اهل زبان ضرورتي بدين كار احساس نكنند، هرگونه ديگرساني حتّا به نيّت تقرّب، جايز و مباح نيست.
ايراني همچنين تأكيد كرد: آيا به اين نكته انديشيده‌ايد كه اگر مبنا را گفتار قرار دهيم و نوشتار را بر آن تطبيق دهيم، قواعد زبان ثبات خود را از دست مي‌دهند و همپاي دگرگوني‌هاي سريع گفتار، دست‌خوش تغيير مي‌گردند و آيا به تعدّد گونه‌هاي گفتار در زبان فارسي (گويش‌ها و لهجه‌ها) فكر كرده‌ايد كه چگونه با اين همه تنوّع در گويش‌ها و اختلاف در تلفّظ چگونه مي‌توان قواعد و دستور‌العمل يكساني براي تمام گونه‌هاي گفتاري اعمّ از معيار و گويشي تنظيم كرد و تصوّر كرده‌ايد كه آن‌گاه آموزش اين رسم الخط تا چه اندازه دشوار و پيچيده خواهد شد!
اين استاد دانشگاه افزود: بر اين‌ها نكته‌ي نغزتري بيفزايم و آن اينكه اگر خط را به زبان گفتار عصر خود نزديك كنيم، تكليف نسل جديد ما با گنجينه‌هاي موروثي پيشينيان و رسم‌الخط كتاب‌هاي قديم چه خواهد بود و آيندگان چطور خواهند توانست با آن ارتباط برقرار كنند و آيا با وجود تغييراتي كه در آتيه براي زبان گفتار روي خواهد داد، مي‌توانند با شيوه‌ي نوشتار نسل ما كنار بيايند و يا دائم و در طول زمان هر نسلي با توجّه به تغييرات زبان گفتار بايد قاعده‌افزايي و قاعده‌كاهي در رسم‌الخط متوسّل شود؟
ايراني ادامه داد: از اين مراحل كه بگذريم، خوان ديگري فراروي ماست و آن اينكه بخش بسيار عظيمي از واژه‌هاي وام‌گرفته در زبان فارسي، عربي هستند و با توجّه به اينكه فارسي‌زبانان براي آواي «z» چهار نويسه (ذ، ز، ض، ظ) و براي صداي «s» سه نويسه (ث، س، ص)، براي «t» دو نويسه (ت، ط) و ... دارند كه در گفتار يكسان ادا مي‌شوند، ولي در نوشتار متفاوت، آموزش زبان به نوآموزان و يا نزديك كردن كتابت به قرائت، ناممكن است، در حالي‌كه بر خلاف ما اعراب هر كدام را به طرز خاص و متمايزي تلفّظ مي‌كنند.
او افزود: گاهي نيز به عكس مورد بالا، يك نويسه ممكن است نشانگر چند آوا باشد و به عنوان مثال نويسه‌ي «و» در «بود» نماينده‌ي مصوّت بلند «ū» است و در «دو» (عدد 2) نماينده‌ي مصوّت كوتاه «o» و در «خوار» نماينده‌ي «xw» و در «دَور» نماينده‌ي مصوّت مركّب «aw». در اين صورت باز هم آموزش همه‌ي اين‌ها به نوآموزان يا زبان‌آموزان بيگانه دشوار خواهد بود و مطابقت نوشتار با گفتار غيرممكن.
اين استاد دانشگاه رازي كرمانشاه در ادامه در پاسخ به اينكه براي جلوگيري از اين اتّفاق چه اقداماتي مي‌توان انجام داد، گفت: بايد به ياد داشته باشيم كه مناسب‌ترين شيوه در فراگيري و آموزش زبان‌ها، تكيه بر قواعد صرفي و نحوي (دستور زبان) آن‌هاست.
او در ادامه گفت: دستور زبان يا گرامر بر پايه‌ي زبان نوشتاري معيار تدوين و آموزش داده مي‌شود، از اين‌روي آموزش دستور زبان‌هاي بيگانه و تطبيق آن با ساختار صرفي و نحوي زبان مادري فراگيرنده، سهولت و اعتبار بيش‌تري دارد و از اين‌جا مي‌توان به اهميت و اعتبار زبان نوشتار پي برد، هرچند زبان گفتار نيز قواعد و دستور زبان ويژه‌ي خود را داراست.
به گفته ايراني، كشمكش نظري بين زبان‌شناسان و اديبان سنّت‌گرا بر سر ترجيح و تفوّق زبان گفتار و نوشتار بر يكديگر است؛ به اين ترتيب كه نوگرايان، گفتار را بر نوشتار ترجيح مي‌دهند و اديبان سنّتي، زبان نوشتار و آثار علمي و ادبي كهن و نو را ملاك و معيار قرار مي‌دهند و بر آنند كه: «نوشتن ز گفتن مهم‌تر شناس»
او ادامه داد: اگر اين منازعات في ما بين را به يك سو نهيم، به اين حقيقت خواهيم رسيد كه همان‌طور كه نمي‌توان مانع انديشيدن انسان‌ها و ترقّي و تغيير و تعالي فكري آن‌ها شد، جلو تطوّر و دگرگوني زبان آن‌ها را هم نمي‌توان گرفت و بنابراين گفتار پيوسته در حال دگرگوني و تحوّل است و كسي نمي‌تواند حكم به تثبيت زبان گفتار دهد و از تغييرات آن ممانعت كند. امّا در سوي ديگر، رسم‌الخط نوشتار از ثباتي نسبي برخوردار است و تغييرات در آن چندان قابل توجّه نيست.
به گفته ايراني، براي حفظ اين ثبات يا افزودن بر ظرفيت تغيير‌پذيري و انطباق نوشتار بر گفتار يا تقريب اين دو به هم مي‌توان با احتجاج و استدلال و ارائه‌ي مستندات علمي و زبان‌شناسي، هم منتقدان تغيير و تقريب زبان و نوشتار را مجاب كرد و هم بر انتظام زبان و استحكام قواعد آن افزود.
انتهاي پيام
چهارشنبه 27 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 47]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها