تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836743043
يادداشت روايت تاريخ با زبان محافظه‌كار
واضح آرشیو وب فارسی:ايران: يادداشت روايت تاريخ با زبان محافظه‌كار
ليلا سيدقاسم
مطالعه ارتباط نحو و معنا، بخشي از كاربردشناسي زبان است كه در سنت بلاغي ما سابقه‌‌اي طولاني دارد. نظريه معناي نحو را نخستين بار عبدالقاهر جرجاني، زبان‌شناس و از نخستين پايه‌گذاران علوم بلاغي در ايران، در كتاب دلايل الاعجاز و ذيل نظريه نظم خويش طرح كرد. بر اساس اين نظريه، نحو، ظرفيت ناشناخته‌اي در توليد معنا دارد كه دست‌اندركاران دستور عموماً از آن غافل هستند. روش تحليلي جرجاني در قرن حاضر، به شكلي ديگر توسط كاربردگرايان در زبان‌شناسي مدرن غرب ظهور كرد. از دهه 1980 ميلادي كه تحليل گفتماني و ايدئولوژيكي متن‌هاي ادبي (وغير ادبي) مورد توجه قرار گرفت، منتقدان مدرن بر اين عقيده تأكيد كردند كه ادبيات، غيرشخصي و عيني‌نگر است. فاولر ادبيات را به مثابه گفتمان اجتماعي قابل‌بررسي دانست. چارچوبي كه او براي تحليل اجتماعي ادبيات در نظر گرفت در تحقيقات ادبي پس از او به كار گرفته شد. وبر كوشيد تا نشان دهد با بررسي زبان‌شناسي «وجه» در رمان «دوران مشقت»، اثر چارلز ديكنز، چگونه مي‌توان به دقت، ساختار ايدئولوژيكي رمان را آشكار كرد. بر اساس تئوري فاولر و پيروانش، مي‌توان نحو نويسنده را منبع كشف ملاحظات سياسي و ارتباطات مبتني بر قدرت قرار داد.
تاريخ بيهقي، گزارش روابط سياسي دربار غزنوي است. روابط سياسي غزنويان سرشار از ملاحظات سياسي و محافظه‌كاري‌ها است. محافظه‌كاري در معنايي كه اينجا مراد است ربطي به جناح سياسي محافظه‌كار ندارد؛ بلكه به الگوي رفتاري و ادبيات سياسي رايج در دربار بازمي‌گردد كه همه درباريان را نيز درگير مي‌كند. خود بيهقي به عنوان يك نويسنده در تاريخ‌نگاري‌اش شيوه‌اي محافظه‌كارانه دارد. براي نمونه، او در حيطه داستان‌پردازي روش‌هاي محافظه‌كارانه‌اي براي نقد شخص درجه يك مملكت بر مي‌گزيند؛ گاه از زبان درباريان يا حتي از زبان پيرزنان اعتراض مي‌كند و گاه با آوردن حكايت و تمثيل به شكل ضمني دستگاه حاكم را نقد مي‌كند. در گزارش رسمي و تاريخي‌اش اميرمسعود را مي‌ستايد و سخن صريحي در باب اشتباهات او نمي‌گويد؛ اما بلافاصله حكايتي تمثيلي مي‌آورد تا اشتباهات امير را در حديث ديگران بازگو كند. نمونه‌اش عزل مسعود، توسط محمود است كه در داستان پسران هارون‌الرشيد به طور ضمني به آن اعتراض كرده است.
محافظه‌كاري و تقيه در نحو بيهقي
اما محافظه‌كاري و تقيه در نحو، چگونه نمود مي‌يابد؟ آيا مي‌توان نحو بيهقي و به تبع آن نحو ديگر نويسندگان را منبع كشف ملاحظات سياسي و ارتباطات مبتني بر قدرت قرار داد؟ آنچه بيش از هر چيز نحو بيهقي را به نحوي سياست‌زده تبديل مي‌كند، ابهامي است كه در آن وجود دارد. اين ابهام از دو عامل نشأت مي‌گيرد: يكي آن كه وي وقتي به روايت يك رويداد حساس تاريخي مي‌پردازد يا گفت‌وگوي ميان درباريان را نقل مي‌كند، بسياري از فعل‌هايي كه به كار مي‌برد، فاقد شخص است؛ يعني يا فعل مجهول است يا امر غيرمستقيم؛ ديگر آن كه در بسياري از مواقع، شخص فعل‌ها گمراه‌كننده و در واقعيت نادرست است؛ براي نمونه، كاربرد سوم‌شخص به جاي دوم‌شخص و همچنين سوم‌شخص به جاي اول‌شخص بسيار رايج است. اين جابه‌جايي‌ها در حقيقت براي حفظ نظام سلسله‌مراتبي در دربار صورت مي‌گيرد؛ نظامي كه تخطي از آن عواقب بدي را به دنبال دارد. آشكار است كه درباريان تعمداً و با هدف محافظه‌كاري از اين شيوه استفاده مي‌كنند. آنان به هم دستور مي‌دهند، بي آن كه از صيغه امر استفاده كنند و به نمايش قدرت مي‌پردازند، بي آن كه مستقيماً لفظ خودستايانه‌اي به كار برند. همه اين ملاحظات سياسي به كمك نحو ممكن مي‌شود.
زبان بيهقي به راستي آيينه‌اي است براي بازنمايي ويژگي‌هاي فرهنگي بخش بزرگي از تاريخ اين سرزمين كه آثار و نشانه‌هاي آن هنوز در نحو و ساختار زبان فارسي بر جاي مانده است و به كار مي‌آيد؛ ابهام و پيچيدگي با استفاده از فعل‌هاي فاقد شخص، به‌كار‌بردن فعل مجهول به جاي معلوم، امرهاي غير مستقيم، به‌كار‌بردن ساخت‌هاي موازي به جاي يكديگر، حذف نهاد و... از نشانه‌هاي زباني محافظه‌كاري در تاريخ بيهقي است.
درنگ
سمانه خودچياني
چشم امروز به اندوخته‌هاي ديروز
تحقيق و پژوهش از زيربناهاي اساسي توسعه هر كشور است، به گونه‌اي كه پايه‌هاي علمي كشورها بر مبناي پژوهش‌ها مستحكم مي‌شود. امروزه به دليل توجه به پژوهش‌ها علوم بشري مرزهاي نويني را گشوده‌اند. البته تحقيقات اوليه، بر مبناي شيوه‌هاي سنتي و عمدتاً اسنادي و كتابخانه‌اي بودند كه با گذشت زمان و به‌وجود آمدن روش‌هاي جديد تحقيق، از شكل صوري و تئوريك خود بيرون آمده، در مسير كاربردي شدن گام برداشتند.
امروزه با اطمينان مي‌توان گفت پژوهش، يكي از حوزه‌هاي مورد نياز هركشور است كه عدم توجه به آن نهادهاي پژوهشي را تضعيف مي‌كند. اما بايد پرسيد كه چرا با وجود اين حجم از پژوهش‌ها باز هم در بسياري از حوزه‌ها و عرصه‌هاي كشور نوعي عدم توسعه مشاهده مي‌شود؟ در پاسخ مي‌توان موارد زير را به عنوان برخي از راهكارهاي اصلاح اين موضوع برشمرد:
در وهله اول، لازم است هر كشوري برنامه‌هاي كوتاه مدت، ميان مدت و بلند مدت در حوزه‌هاي مختلف داشته باشد تا براساس آن اهداف پژوهش، زمان انجام آن، تخصيص بودجه‌ها و... مشخص شود تا انجام پژوهش‌ها صرفاً صرف وقت و انرژي نباشد. در وهله دوم لازم است در هر زمينه‌اي جهت انجام پژوهش‌ها، نيروي متخصص و مجرب تربيت شوند. همچنين، مديران سازمان‌هاي پژوهشي و طرح‌هاي تحقيقاتي، تسلط كافي بر عمق و ابعاد پژوهش‌ها داشته باشند. علاوه بر اين، بودجه‌هاي مكفي براي تحقيقات در نظر گرفته شود (كه اين امر نيز بايد با درنظر گرفتن مناسب و مفيد بودن طرح‌هاي تحقيقاتي تخصيص يابد)، به گونه‌اي كه كار تحقيق صرفاً مطالعات كتابخانه‌اي و اسنادي نباشد و لزوماً با هدف دستيابي به امتيازات علمي انجام نشود. (در اين زمينه مي‌توان به برخي مقالات و پژوهش‌ها اشاره كرد كه صرفاً براي انتشار و كسب امتيازات علمي انجام مي‌شود).
جداي از نكات فوق لازم است تحقيقات انجام شده در مسير اميد به تغيير رويكردها و فرايندها انجام شود نه صرفاً به پژوهش‌ها به عنوان كارهاي علمي كه در نهايت بايگاني مي‌شوند، نگريست. در نهايت بايد به نقش دولت در توجه به بخش‌هاي مختلف پژوهش اشاره شود كه اميد است اين توجه در بخش‌هاي مختلف پژوهش تقويت شود و مشكلات و نابساماني‌هاي زيرساختي و عملياتي كشور برطرف گردد.
با عنايت به موارد فوق مي‌توان نتيجه گرفت كه در دنياي جهاني شده امروز، پژوهش يك روند هوشيارانه جهت دست يافتن به راهكارهاي عملي و فناوري است. به گونه‌اي كه برخي كشورها از پژوهش جهت جلوگيري از رشد و توسعه كشورهاي ديگر استفاده مي‌كنند. (سند حقيقي اين ادعا كارشكني‌هاي كشورهاي غربي در مسير دستيابي ايران به انرژي صلح‌آميز هسته‌اي است). بر اين اساس، توجه به تحقيق و پژوهش در جوامع مختلف، به توسعه يافتگي و ارتقاي سطح نوآوري و خلاقيت در اين جوامع منجر خواهد شد. بدون شك، انسان امروز، از نتايج تلاش، مطالعه و كنجكاوي‌هاي انسان ديروز تغذيه مي‌كند و انسان فردا چشم به مطالعه و تجربه انسان امروز خواهد داشت، لذا مي‌توان گفت مبناي هر كار تحقيقي، تجربه كردن واقعيات زندگي، كشف روابط بين اجزا و عناصر آن، كسب شناخت علمي بيشتر و بهتر از آن و سرانجام رسيدن به واقعيات نوين است، واقعياتي كه تا ديروز بر انسان مخفي بود.
سه شنبه 26 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايران]
[مشاهده در: www.iran-newspaper.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 157]
-
گوناگون
پربازدیدترینها