واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران جوان: سركه؛ ترش و شيرينِ پرخاصيت
حتما شما هم با نام سركههاي گوناگون آشناييد؛ سركه عسل، سركه خرما، سركه نعناع، سركه بالزاميك و سركه سبزيجات معطر. اينها محصولات جديدي است كه اين روزها در اغلب فروشگاهها و مغازهها به فروش ميرسد و خانوادهها نظرات متفاوتي درباره آن دارند.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، برخي بر اين باورند كه اين محصولات فرآوردههايي از سركه انگور است، يعني عسل، خرما، يا اسانس گياهان را با سركه انگور مخلوط ميكنند و اين محصولات حاصل ميشود. تعدادي از افراد هم عقيده دارند اين نوع سركهها تنها جنبه تبليغاتي دارد و مگر ميشود از خرما يا عسل به آن شيريني مايع ترشي به نام سركه تهيه كرد؟ اما چگونه از ميوه و سبزي، سركه تهيه ميشود؟ سركه صنعتي با خانگي چه تفاوتي دارد؟ سركه سفيد بهتر است يا قرمز؟ سركه بالزاميك چيست و چه منافعي دارد؟
سركه خرما و عسل
سركه مايعي ترش و اسيدي و نوعي چاشني براي مزه دادن به انواع غذاها و سالادها و نگهدارندهاي طبيعي با خواص بيشمار براي افزايش ماندگاري ترشي است. به طور كلي سركه، طي دو مرحله از هر ميوه يا گياهي كه حاوي قند و نشاسته بالايي باشد، به دست ميآيد. در مرحله اول قند به الكل و در مرحله دوم الكل به اسيداستيك يا همان سركه تبديل ميشود.
در نتيجه سركهاي كه از خرما، عسل، برنج، سيبزميني، مالت (جوانه جو)، نيشكر، انگور و انواعي از ميوهها و سبزيها تهيه ميشود، خاصيت منحصر به فرد و مزه ماده اوليه و اصلي خود را دارد. به عنوان مثال، سركه نعناع علاوه بر داشتن طعم اين گياه، طبيعت گرم دارد و از نفخ و التهابات گوارشي ميكاهد و به هضم بهتر غذا كمك ميكند. سركه عسل خاصيت ضد سرطاني و ضد جوش دارد، يا سركه خرما و مالت تا حدودي ارزش تغذيهاي خرما و جو را حفظ كرده است.
سركه خانگي حرف اول را ميزند
افرادي كه تجربه خوردن سركه خانگي را دارند، اغلب طعم سركههاي صنعتي را نميپسندند و عقيده دارند اين سركهها از مواد شيميايي تهيه ميشود اما آيا اين باور درست است؟ واقعيت اين است، سركههايي كه به روش خانگي يا سنتي تهيه ميشود، از خود ميوه كه اغلب سالم و درجه يك است استفاده ميشود، اما در صنعت، سركه توليدي از الكل ميوه، نيشكر، ميوههاي درجه 2 و 3 يا بندرت از سوي توليدكنندگان غير متعهد از توليدات شيميايي به دست ميآيد و به همين دليل، سركه صنعتي هيچگاه از نظر رنگ، بو، مزه و خواص به پاي سركه خانگي نميرسد.
سركه سفيد بهتر است يا قرمز؟
از سوالات رايجي كه بيشتر خانوادهها جوياي دانستن آن هستند آنكه فرق ميان سركه سفيد و قرمز در چيست؟ آيا به سركه مواد نگهدارنده ميافزايند؟ مگس سركه چيست؟
خوب است بدانيد اغلب سركههاي صنعتي بيرنگ و به سركه سفيد معروف است اما برخي توليدكنندگان براي بهبود طعم و رنگ محصول به آن رنگ كارامل يا شكر سوخته اضافه ميكنند كه اين كار باعث قرمز و خوشمزهتر شدن سركه ميشود. در نتيجه سركه قرمز در مقايسه با نوع سفيد آن، شيرينتر و براي مبتلايان اضافهوزن و ديابت بهتر است.
گر چه گفته ميشود سركه كنترل كننده فشار خون است، اما بايد بدانيد براي افزايش ماندگاري برخي انواع سركه از نوعي ماده نگهدارنده سديمدار استفاده ميشود. در نتيجه اين محصول در گروه مواد غذايي با سديم مخفي است و ميتواند براي افراد مستعد افزايش فشار خون دردسر ساز باشد. از سوي ديگر توصيه ميشود براي تهيه سركه خانگي از سركه صنعتي به عنوان مايه يا استارتر استفاده نكنيد، چرا كه همين ماده نگهدارنده يا مواد ضدقارچ موجود در آن ميتواند جلوي فعاليت ميكروارگانيسمهاي مفيد و مولد سركه خانگي را بگيرد.
اما مگس سركه چيست؟ افرادي كه به صورت خانگي سركه تهيه ميكنند، اغلب مگس سركه را حول و حوش ظرف سركه ديدهاند. مگس سركه حشره ريزي است كه هنگام تهيه سركه خانگي اطراف ظرف ميچرخد و از سركه ميخورد. اين مگس تنها مگسي است كه به جاي آنكه به گرد شيريني بگردد، دور ترشي ميچرخد و نه تنها سربار و مزاحم نيست، بلكه حضورش نويددهنده آن است كه سركه به بار نشسته و آماده مصرف است و از نظر طعم و سلامت نيز براي محصول مشكلي ايجاد نميكند.
سركه بالزاميك چه سركهاي است؟
سركه بالزاميك چند سالي است بدون غوغا و سر وصدا در كشورمان محبوبيت يافته و وارد برنامه غذايي خانوادهها شده است، اما اين سركه چيست و چه تفاوتي با سركههاي ديگر دارد؟ سركه بالزاميك نوعي سركه كهنه و معطر است كه در ايتاليا شناخته شده است. اين سركه رنگ قهوهاي تيره و مزهاي قوي دارد و از انگور سفيد به دست ميآيد، اما اين روزها براي توليد آن از ميوههايي چون سيب، گيلاس، انجير، زردآلو و تمشك هم استفاده ميشود. سركه اصل بالزاميك حداقل به 15 تا 20 سال استراحت نياز دارد تا بتواند به سفره ما راه يابد و اين همان ملاك تمايز اين سركه با ساير سركههاست.
در برخي منابع گفته شده است در سركه بالزاميك تركيباتي وجود دارد كه ميتواند به ترشح انسولين كمك و به سهولت قند را به داخل سلولها هدايت كند و براي كنترل قند خون مفيد است. مصرف روزانه دو قاشق غذاخوري سركه بتنهايي يا با غذا ميتواند مثمر ثمر باشد.
سركهها بويژه سركه بالزاميك به سبب داشتن گروهي از آنتياكسيدانها خاصيت ضدسرطان قوي دارد. در قديم از سركه براي درمان عفونتهاي ويروسي، باكتريايي و ضدعفوني زخمها استفاده ميشده است.
همچنين سركه به علت خاصيت ضدقارچ بويژه براي خانمهايي مفيد است كه پي در پي مبتلا به عفونت دستگاه تناسلي و مجاري ادرار ميشوند. به همين علت توصيه ميشود براي هضم و جذب بهتر، غذاهاي گوشتي با سركه ميل شود.
همه انواع سركه به سبب خاصيت اسيدي تا حدي به كاهش چربي خون كمك ميكند و باعث كنترل كلسترول و تريگليسيريد در افراد مستعد ابتلا به چربي خون بالا ميشود، اما لازم است بدانيد سركه چربيسوز نيست و موجب كاهشوزن و لاغري نميشود و افراط در مصرف آن موجب زخممعده، پوكي استخوان و كاهش پتاسيم خون ميشود و اين كاهش ميتواند سبب سستي، رخوت و بروز مشكلات عملكردي در قلب شود.
سركه كپكزده محكوم به فناست
برخي افراد بر اين باورند كه اگر سركه كپك بزند، ميتوانند كپك را از سركه جدا كرده، بقيه را مصرف كنند اما بايد بدانيد اگر كپك سركه از نوع مضر باشد، سمي از خود ترشح ميكند كه عامل بروز قطعي سرطان كبد است و در نتيجه به دليل آنكه احتمال نفوذ سم كپك به داخل مايع سركه وجود دارد، بايد كل سركه را معدوم كنيد. البته احتمال كپك زدگي در سركههاي صنعتي بسيار پايين است چرا كه در صنعت، سركه را پاستوريزه ميكنند و به آن مواد ضد قارچ ميافزايند.
مهمترين نكته در جلوگيري از كپكزدگي سركههاي خانگي آن است كه ظرف سركه را تا حد امكان پركنيد، به صورتي كه بطري سرخالي نماند. از نگهداري سركه در مكانهاي گرم و مرطوب بپرهيزيد و به هيچ عنوان غذاي اسيدي و حاوي سركه را در ظروف مسي قلعاندود نگهداري نكنيد، چرا كه موجب ورود مس به غذا و بروز بيماريهاي كبدي و از طرفي سبب اسهال، استفراغ و تهوع خواهد شد.
دوشنبه 25 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران جوان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]