واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: پيروز مجتهدزاده در گفتوگو با «مردمسالاري»: حالا توپ در زمين آمريكاييهاست
گروه سياسي- مهتاب يوسفيمقدم: اقدام وزارت خزانهداري آمريكا در اضافه كردن برخي افراد و شركتهاي ايراني به ليست سياه تحريمها با واكنشهاي متفاوتي همراه بود به طوري مذاكرات كارشناسي ايران و 1+5 در وين براي مشورت با پايتختها قطع شد و دو طرف روز جمعه به كشورهايشان باز گشتند كه البته يك دليل ديگر قطع اين مذاكرات هم واكنش تيم ايراني به اقدامات وزارت خزانهداري آمريكا بود. به هر صورت اين اقدام فرصتي ايجاد كرد برخي منتقدان داخلي در ايران به دولت و دستگاه سياست خارجي يك بار ديگر همچون سه ماه اخير لب به سخن بگشايند و بهانهتراشيهايي را در اين زمينه از سرگيرند.دكتر پيروز مجتهدزاده استاد دانشگاه و تحليلگر مسائل بينالملل در گفتوگو با مردمسالاري به تحليل و بررسي اين رويداد پرداخته است كه در ادامه ميآيد:
تصميم وزارت خزانهداري آمريكا با اينكه قابل دفاع نيست اما چنين اقدامي بار ديگر فرصتي را ايجاد كرد كه برخي تندروها تلاش كنند كه با انتقاد از سياست خارجي دولت فضايي جديدي را در اين ميان به نفع خود رقم بزنند، تحليل شما از اين اتفاقات چيست؟
نميتوان تنها به دليل آنكه مبادا افراطيون در اين طرف يا آن طرف ماجرا تحريك نشوند از منافع ملي و موقعيت استراتژيك و همچنين اهميت آن دست كشيد. البته ممكن است چنين لطماتي به وجود آيد ولي اين لطمات را بايد توجه داشت كه تنها به يك طرف وارد نميشود بلكه به هر دو طرف وارد ميشود لاجرم هر دو طرف مطابق توافق ژنو موظف هستند كه دست از حركاتي بردارند كه ميتواند روح آن توافقها را با شكست مواجه كند؛ اقدامي كه ايالات متحده آمريكا انجام داد در حقيقت روح توافق ژنو را خدشهدار كرد و حال هرچقدر هم كه بگويند اين تحريمها ادامه تحريمهاي تصويب شده در گذشته بوده است اين گفته فايدهاي ندارد چون وقتي آن تحريمها در گذشته تصويب شد به دنبال آن در ژنو توافق شد كه دست به هيچ اقدامي زده نشود.
آنچه كه اتفاق افتاد افزودن بر تحريمهاست چه در گذشته تصويب شده باشد و چه حال تصويب شده باشد در هر حال اين خلاف تعهدات سپرده شده از هر دو طرف است. حال بايد پرسيد آيا اگر ايران سانتريفيوژهاي خريداري شده و برنامهريزيشده از قبل را الان نصب ميكرد آمريكا به ايران انتقادي وارد نميكرد؟ قطعا وارد ميكرد. اما ايران در قياس تعهدات دوجانبه از افزودن و به كار گرفتن سانتريفيوژهايي كه از قبل خريداري كرده همه را متوقف نگه داشت آمريكا هم مطابق همين تعهدات بايستي اجراي اين تحريمها كه از قبل گفته ميشود كه تصويب شده را متوقف ميكرد.
خوب اين اقدام با توجه به سخناني كه گفتيد چگونه بايد مورد بررسي قرار گيرد؟
مساله ديگر كه بايد مورد توجه آمريكاييها قرار گيرد آن است كه اين توافقات در ژنو براي مدت شش ماه بوده است آيا آمريكا نميتوانست شش ماه در اجراي تحريمهاي جديد صبر كند، چنانكه 10 ماه در گذشته صبر كرد؟ پس اين استدلال ما را متوجه اين وضعيت ميكند كه آمريكا تحت فشارهاي سنگين لابي صهيونيست دست به كارهايي بر خلاف تعهدات بينالمللي خواهد زد و همين امر باعث سلب اعتماد از سوي ما خواهد شد كه ما اگر اين توافقها را نهايي كنيم چه تضميني در كار هست كه آمريكا مجددا تحت فشارهاي سنگين اسرائيل دست به اقدامات مشابه نزند؟نمايندگان بسيار كار بجا و درستي كردند كه مذاكرات كارشناسي را ترك كردند آقاي كري ميگويد كه آمريكا ميخواهد مذاكرات ادامه پيدا كند اما اين خواستن نميتواند به صورت يكجانبه عملي شود بلكه بايد اين مساله دو طرفه باشد، در اين صورت آقاي كري بايد توجه داشته باشد كه دست به اقدامي براي خنثي كردن تحريمهاي جديد بزند.
با اين حال توافقنامه ژنو گام آغازين براي رسيدن به يك توافق پايدار است و نبايد اينطور فضاسازي كرد كه توافق ژنو قابل اتكا نيست؛ اين موضوع را چگونه ميبينيد؟
به طور كلي اين تحريمها حسننيتها را زير سوال برده و من فكر ميكنم كه توضيحاتي كه وزارت خارجه ايران و هيات مذاكرهكننده ايراني طي دو سه روزه اخير ارائه دادند كاملا واضح است كه با اقدامات جديد آمريكا اعتماد ايرانيها را نسبت به دوام و بقا و ادامه تفاهمات سلب كرد؛ آقاي كري و اوباما حرفهاي ضد و نقيضي را مطرح كردند كه برخي اهانت آميز هم بوده ولي طرف ايراني عكسالعمل واقعي نشان نداد جز اشاراتي به احترام و رعايت اصول را كرد ولي اقدامي كه صورت گرفت اقدامي عملي در شكستن تعهدات به حساب ميآيد بنابراين براي آن بايدكاري كرد و نميتوان از ايران توقع داشت كه اين رفتار را ناديده بگيرد و مجددا خود را درگير تعهدات ديگر كند در حالي كه طرف مقابل آمريكاييها هستند ظاهرا به هيچ تعهدي پايبند نيستند. لذا آنها بايد اعتمادسازي كنند و دست به اقدامي بزنند كه سوءتفاهم به وجود آمده برطرف شود. تا اين تاريخ هيچ طرفي از 1+5 صحبتي از خطاي ايران به ميان نياورده و تنها خطاي آمريكاييها در شكستن تعهدشان مطرح است.
در اين شرايط چگونه ميتوان توافقات را پيش برد؟
من معتقدم ايران واكنش معقولي را دراين خصوص از خود نشان داد و در اين زمينه نه راه افراط و نه راه تفريط در پيش گرفته شد و كاملا عاقلانه بحث شد كه با اين اقدام آمريكا سلب اعتماد شد و بايد اين اعتماد مجددا جلب شود، تكليف روشن است و توپ در زمين آمريكاييهاست لاجرم اوباما و كري بايد در وضعيت موجود تجديد نظر كنند و به تعهداتشان برگردند؛ اگر آنها نتوانند به تعهدات خود طي شش ماه عمل كنند چطور ميشود كه ايران و بقيه كشورهاي 1+5 به آمريكا اعتماد كنند كه نسبت به تعهدات متقابل براي دراز مدت يا هميشگي پايبند باشد؟حال اين وضعيت را آمريكاييها برهم زدهاند و خودشان هم بايد آن را درست كنند.
يکشنبه 24 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مردم سالاری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 51]