واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: آيت ا... سبحاني در همايش ملي «فلسفه اصول فقه»:علم اصول فقه نيازمند پالايش جديد است
حضرت آيت ا... سبحاني با بيان اينكه علم اصول فقه نيازمند پالايش جديد است، از طلاب و فضلاي حوزه هاي علميه خواست با تحقيق و بررسي بيشتر، نقش خود را به خوبي در تحول علم اصول ايفا كنند. به گزارش رسا، حضرت آيت ا... جعفر سبحاني از مراجع تقليد، پيش از ظهر روز پنج شنبه در همايش ملي فلسفه اصول فقه كه در تالار انديشه پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي قم برگزار شد، گفت: فلسفه گاهي به صورت مجرد به كار مي رود و گاهي مضاف، اگر به صورت مجرد باشد، در محيط علمي ما همان فن اعلي است.
مقصود از فلسفه مضاف
وي افزود: ممكن است كلمه فلسفه به علم ديگر اضافه شود مانند فلسفه تاريخ، فلسفه فقه و فلسفه اصول فقه، در اين صورت، خود را گرفتار معناي كلمه فلسفه نمي كنيم و مي گوييم مقصود از فلسفه اي كه اضافه بر علمي مي شود، علمي است كه در خدمت علمي ديگر باشد. استاد خارج فقه حوزه علميه قم با تأكيد بر اينكه فلسفه اصول فقه بايد علمي باشد كه از درون بر اصول فقه بنگرد و يك رشته مسائل مربوط به اين علم را از برون معنا كند، فرض خود را با يك كشتي در حال حركت در آب هاي دريا مثال زد كه افرادي از درون كشتي محيط آن را بررسي و افرادي از بيرون آن را نگاه مي كنند. وي در ادامه بررسي مراحل هشتگانه غرض از تأسيس علم اصول فقه، انگيزه اي كه علما را به توليد چنين علمي وادار كرده است، مباني اصول فقه، تاريخ اصول فقه، روش هاي تدوين مسائل اصول فقه، شناخت موضوع علم اصول، شناخت ماهيت علم، تعريف جامع علم اصول فقه و مراحل تكامل آن علم را در تعريف فلسفه اصول فقه ضروري دانست. حضرت آيت ا... سبحاني گفت: فقهاي قرن دوم هجري اعم از شيعه و سني احساس كردند اگر بخواهند درباره مسائلي فتوا دهند، بدون مبنا نمي توانند فتوا دهند، از اين رو احساس كردند كه براي صدور فتاوا پيش فرض هايي لازم است كه تا اين پيش فرض ها ثابت نشود فتاوا را نمي توانند مطرح كنند. وي اين پيش فرض ها را نسبت به مسئله علم اصول فقه، مباني فقه يا پيش فرض هايي براي فقه نام گذاري كرد و با اشاره به محوريت نخست از مراحل هشتگانه، بررسي مباني اصول فقه را ضروري دانست و افزود: انگيزه براي تأسيس اصول فقه، شناسايي مباني فقه بود اما اصول فقه گزاره است و بايد براي مطالعه از درون، مباني آن را به دست آوريم. وي همچنين گفت: يك رشته از مباني اصول فقه را مباحث الفاظ تشكيل مي دهد كه ناچاريم از طريق تبادر يا از روش هاي ديگر اين قضايا را بسازيم؛ بنابراين بسياري از مسائل اصول فقه را از باب ملازمات بايد مطرح كرد مانند اينكه وجوب ذي المقدمه ملازم با وجوب مقدمه و حرمت ذي المقدمه ملازم با حرمت مقدمه است.
عقل نظري از مباني اصول فقه است
اين مرجع تقليد با بيان اينكه عقل نظري مبناي اصول فقه است و اصول فقه هم مبناي خود فقه است، اظهار كرد: در اين زمينه از عقل بديهي كمك مي گيريم آنجا كه اجتماع امر و نهي وجود دارد، اصول فقه مبنا براي فقه است اما خود اصول فقه مباني و دليل مي خواهد كه در اين موضوع از عقل بديهي كمك مي گيريم.
قرآن و سنت، مباني علم اصول فقه
وي با اشاره به اينكه گاهي حسن و قبح عقلي مبناي اصول فقه است، بناي عقلا را يكي از مباني اصول فقه عنوان و اظهار كرد: درباره بسياري از مسائلي كه در اصول فقه مطرح است از مباني عقلايي استفاده مي كنيم؛ قرآن مجيد يكي از مباني اصول فقه است و براي برخي از مسائل از قرآن مجيد در اصول فقه استفاده مي كنيم كه يكي از آنها برائت شرعيه است.
حضرت آيت ا... سبحاني سنت نبوي و سنت حضرات معصومين، عليهم السلام را از ديگر مباني اصول فقه برشمرد و با اشاره به تاريخ تأسيس اصول فقه، گفت: اهل سنت معتقدند كه جناب شافعي مؤسس اصول فقه است كه البته رساله اي به نام الرساله دارد كه احمد شاكر هم تحقيق كرده است اما اين كتاب اصول فقه نيست و بخشي از آن اصول فقه است.
موسس اصول فقه، ائمه معصومين(ع) هستند
وي با بيان اينكه معتقديم مؤسس اصول فقه ائمه اطهار (ع) به ويژه امام باقر (ع) و امام صادق (ع) هستند، توضيح داد: دو روش در تدوين اصول فقه مطرح است كه يك روش براي متكلمان و روش ديگر براي فقه در نظر گرفته شده است.
نقش تحول آفرين مرحوم آيت ا... غروي اصفهاني
آيت ا... سبحاني همچنين با اشاره به نقش تحول آفرين مرحوم آيت ا... محمدحسين غروي اصفهاني در علم اصول فقه، متذكر شد: اگر بخواهيم افزون بر تحولي كه مرحوم شيخ اصفهاني در علم اصول فقه ايجاد كرده است، ايجاد كنيم، بايد تمام مباحث اصول فقه بر محور اعتباريات بچرخد كه دو پايه دارد اولاً اعتبار اثر داشته باشد و ثانياً متناقض نباشد. آيت ا... سبحاني در بيان تعريف جامع و مانع اصول فقه بر آشنايي با حجج واقعي و حججي كه جنبه وظيفه دارد تأكيد و با اشاره به ادوار تكامل اصول فقه تصريح كرد: هسته بندي اصول فقه در عصر ائمه اهل بيت (ع) انجام گرفته است. وي گفت: اخباريت در قرن دهم در حالي كه فوايد فراواني داشت و اخبار شيعه را حفظ و زنده كرد اما ضربتي بر مسائل تعقلي وارد شد كه توسط مرحوم محقق بهبهاني اين وضع به هم خورد و تكامل علم اصول از وي شروع شد. آيت ا...سبحاني افزود: پس از شيخ انصاري علم اصول در بلنداي جايگاه علم نشست. اين مرجع تقليد با بيان اينكه علم اصول نيازمند پالايش جديدي است كه نظير آن را شيخ محمد حسين غروي اصفهاني انجام داده بود، گفت: علم اصول پالايش ديگر مي خواهد كه نيازمند تحقيق و بررسي از سوي طلاب و فقهاي حوزه هاي علميه است.
شنبه 23 آذر 1392
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خراسان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]