واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: اغلب افراد در طول زندگی خود نفخ شکم را تجربه کرده اند؛ حالتی که با احساس ناخوشایند اتساع شکم همراه است... نفخ شکم می تواند با سیری زودرس، حالت تهوع، افزایش صدای شکمی و دفع گاز همراه باشد. خوشبختانه در اکثر قریب به اتفاق این موارد، این حالت نشانه ای از یک مشکل حاد و جدی نیست و دلایل ساده ای مثل پرخوری، مصرف حبوبات و غذاهای چرب، اضطراب و حتی بلع غیرارادی هوا می توانند به نفخ شکم بینجامند. با این حال، وقتی تعداد دفعات و شدت نفخ به طرز معناداری به بالاتر از حد معمول می رسد، نباید مشکلات جدی تر را از نظر دور داشت. روده همه ما در حالت طبیعی، حاوی ۲۰۰ میلی لیتر گاز است و روزانه چیزی حدود ۶۰۰ میلی لیتر گاز از سیستم گوارش ما دفع می شود. ۵ گاز اصلی موجود در روده شامل نیتروژن، اکسیژن، دی اکسیدکربن، هیدروژن و متان است. از میان این گازها نیتروژن و اکسیژن از هوای تنفسی وارد روده می شود و بقیه گازها حاصل تخمیر مواد غذایی روده توسط باکتری ها هستند. گازهای تولیدی اضافی در قسمت فوقانی مجاری گوارشی اغلب از طریق آروغ زدن تخلیه می شوند و گازهای تولیدی قسمت تحتانی دستگاه گوارش هم به صورت ارادی و غیرارادی از مخرج دفع می شوند. به طورکلی، یک روده سالم روزانه بین ۷ تا ۹ لیتر گاز تولید می کند که بخش اعظم آن جذب خون می شود و تنها ۶۰۰ میلی لیتر باقی مانده از راه دهان یا مخرج تخلیه می شود. حداقل ۱۴۰۰ میلی لیتر گاز تجمع یافته در روده لازم است تا شکم یک فرد ۲ سانتی متر از حالت عادی بالاتر بیاید. به طور میانگین، در یک فرد بالغ و سالم در هر شبانه روز ۱۴ نوبت دفع گاز صورت می گیرد. در برخی منابع، دفع گاز تا ۲۵ نوبت را هم در محدوده طبیعی به حساب آورده اند. به هر حال، اگر شخصی در طول شبانه روز بیش از ۲۵ بار تخلیه گاز از مخرج داشته باشد قطعا نیازمند بررسی های تکمیلی است. دستگاه گوارش زن ها بیش از مردان به تولید و تجمع گاز و اتساع شکم می پردازد. ● علل رایج نفخ اختلالات کوچک و بزرگ دستگاه گوارش می توانند اتساع و نفخ شکمی را در پی داشته باشند. برخی از این اختلالات و حالت ها عبارتند از: ▪ بلع ناخودآگاه هوا: این حالت که در علم پزشکی اصطلاحا به آن آئروفاژی نیز گفته می شود، معمولا هنگام تند غذا خوردن و نوشیدن، جویدن آدامس یا سیگار کشیدن رخ می دهد. ▪ یبوست: در صورتی که یک فرد به یبوست مزمن مبتلا باشد، اختلال حرکات روده و کندی حرکات آن باعث تجمع گاز و کاهش نوبت دفع به کاهش تخلیه همان گاز منجر خواهد شد. در نتیجه، یبوست می تواند به نفخ بینجامد. ▪ اختلالات آنزیمی: بسیاری از بالغان بدون آنکه خود خبر داشته باشند دچار درجاتی از کمبود آنزیم لاکتاز هستند. کمبود این آنزیم به همراه کمبود گروه دیگری از آنزیم های گوارشی می تواند موجب سوءهاضمه و در نهایت افزایش گاز تولیدی در روده باشد. ▪ افزایش رشد و تکثیر باکتری های روده: در این حالت، باکتری های مقیم روده به دلایل گوناگونی بیش از حالات معمول تکثیر پیدا می کنند و حجم عظیمی از باکتری ها در روده عملا در فرآیند هضم و جذب اختلال ایجاد خواهند کرد. ▪ کاهش حرکت روده: هر عاملی که کاهش تحرک روده را به دنبال داشته باشد موجب افزایش تجمع گاز و اتساع شکم می شود. به عنوان نمونه در بیماران دیابتی به علت آسیب اعصاب معده حالتی به نام گاستروپارزی ایجاد می شود که همراه با کاهش سرعت تخلیه معده است. علاوه بر این، برخی داروها نیز می توانند عامل کاهش حرکت روده باشند. ▪ دلایل مهم تر: نفخ می تواند به عنوان نشانه ای از یک بیماری مهم نیز باشد. به عنوان نمونه، اگر در مسیر لوله گوارش انسدادی رخ دهد، اتساع شکمی به همراه درد و استفراغ دیده می شود. تجمع مایع در شکم و تومورهای دستگاه گوارش هم می توانند باعث اتساع شکم شوند. علاوه بر این نشانگان روده تحریک پذیر هم گاهی اوقات با نفخ تظاهر پیدا می کند. ● توصیه های ضدنفخ اگر شما از آن دسته افرادی هستید که به طور متناوب دچار نفخ شکم می شوید و در بررسی های صورت گرفته توسط پزشکتان علایم هشداردهنده ای چون کاهش وزن، کم خونی، اسهال و نشانه های سوءجذب مشاهده نشده، رعایت برخی نکات ساده می تواند بیشتر از حد تصور برایتان مفید باشد. البته توجه داشته باشید که این توصیه ها نیز براساس دلایل احتمالی نفخ شما مطرح می شوند: ▪ بلع هوا: شما نیازمند اصلاح سبک زندگی خود هستید. بهتر است دیگر آدامس نجوید و غذای خودتان را آهسته تر بخورید و قبل از قورت دادن، حسابی آنها را بجوید. آب نبات ها و نوشیدنی های گازدار هم گزینه های مناسبی در رژیم غذایی شما نیستند. ▪ یبوست: بهتر است از ملین های اسموتیک و میزان فراوانی مایعات استفاده کنید. توجه داشته باشید که ترکیبات فیبرداری که در درمان یبوست به کار می روند می توانند موجب تشدید نفخ شما شوند. ▪ سوءهاضمه: اگر دچار کمبود آنزیم لاکتاز هستید از محصولات کم لاکتوز استفاده کنید و اگر به گلوتن نان حساسیت دارید محصولات رژیمی تهیه کنید. ▪ رژیم غذایی: سعی کنید در رژیم غذایی از مواد تولیدکننده گاز همچون حبوبات، ذرت و کلم بروکلی کمتر استفاده کنید. محدودکردن مصرف غذاهای پرچرب نیز به کاهش مشکل شما کمک زیادی خواهد کرد. ▪ درمان های دارویی: توصیه های بالا اغلب تلاش می کنند تا به درمان ریشه ای تجمع گاز در شکم بپردازند. با وجود این راه های درمانی دیگری نیز وجود دارند که تنها به تسکین علامتی این مشکل می پردازند. این درمان ها طیف گوناگونی از داروهای صنعتی تا محصولات گیاهی را در برمی گیرند. به هر حال باید توجه داشت که مصرف طولانی مدت این محصولات حتما با تایید پزشک معالج تان باشد. www.salamat.ir
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2622]