نگاهي به علل عدم حضور حاميان مالي در فوتبال‌ مديران متخصص و حاميان مالي، غايبان بزرگ!

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: نگاهي به علل عدم حضور حاميان مالي در فوتبال‌ مديران متخصص و حاميان مالي، غايبان بزرگ!
جام جم آنلاين: اگر بپذيريم در جهان امروز ورزش از يك تفنن صرف به صنعتي پررونق تبديل شده و حجم بالايي از سرمايه‌گذاري را در خود جاي داده است، آن‌گاه مي‌توانيم باشگاه‌هاي ورزشي را به بنگاه‌هاي اقتصادي معتبري تشبيه كنيم كه نقشي كاملا متفاوت با گذشته پيدا كرده‌اند.

اكنون بيشتر باشگاه‌هاي ورزشي در سراسر دنيا با بهره‌گيري از حاميان قدرتمند مالي توانسته اند در سايه همكاري و حمايت آنها علاوه بر تقويت و ترويج فرهنگ ورزش، رونق اقتصادي بي سابقه‌اي را تجربه كنند و در كنار پوشش هزينه‌هاي خود موقعيت‌هاي تبليغاتي مناسبي را براي حاميانشان فراهم آورند.

اما دركشور ما رشته‌هاي مختلف ورزشي و خصوصا رشته پرطرفدار فوتبال با وجود ورود به عرصه حرفه‌اي هنوز نتوانسته از حضور حاميان مالي بهره كافي ببرند. در حالي كه امروزديگر ادامه فعاليت‌هاي ورزشي در سطح قهرماني و حرفه‌اي بدون حاميان مالي ممكن نيست.

در اين گزارش چرايي اين امر را با بهره‌مندي از نظرات صاحبنظران و اساتيد دانشگاهي بررسي مي‌كنيم.

sponsorship مساله‌‌اي است كه در تمام دنيا با جديت دنبال مي‌شود؛ چرا كه در صورت نبود حاميان مالي ورزش حرفه‌اي بسياري امتيازاتش را از دست مي‌دهد. اما متاسفانه در كشور ما فرهنگ بازاريابي و بحث حاميان مالي در ابتدايي‌ترين مراحل خود قرار دارد و به دليل ناآشنايي مديران ما با اين مقوله هنوز زيرساخت‌هاي لازم براي اين‌كار شكل نگرفته، محيط حقوقي آن فراهم و آيين نامه‌ها و فرم‌هاي قرارداد تدوين نشده و در يك كلام هيچ كار اساسي‌اي صورت نگرفته است.

مهدي خبيري، عضو هيات علمي دانشكده تربيت بدني دانشگاه تهران با اشاره به اين موضوع مي‌افزايد: سال‌هاست در ورزش ما هر مديري كه سر كار مي‌آيد، مي‌گويد بايد كار را از پايه شروع كنيم! و نتيجه اين شده كه 30 سال است در حال پي كندن و پايه‌گذاري هستيم و همچنان در جا مي‌زنيم! وي با انتقاد از عملكرد مسوولان سازمان تربيت بدني كه بدون هيچ كار كارشناسي و با ديدي بسيار ساده مي‌خواهند با سرعتي نسنجيده و عجيب همه كارها را پيش ببرند (كه نهايتا با همان سرعت هم از مسير خارج مي‌شوند) مي‌گويد: دره گسترده‌اي بين دانشگاهيان و مسوولين اجرايي ورزش ما وجود دارد و با كمال تاسف اين عزيزان تاكنون نخواسته‌اند از دانش روز دنيا و تخصص قشر دانشگاهي بهره‌مند شوند و مباحث جدي همچون بازاريابي در ورزش را به شكل اصولي دنبال كنند.

وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود در خصوص حاميان مالي با بيان اين‌كه يك اسپانسر در كارخود روي تك تك عواملش حساب كرده و مولفه‌هاي مهمي را مدنظر قرار مي‌دهد؛ به تغيير مداوم روز و ساعت بازي‌ها در كشورمان (كه ظاهرا بسيار بي اهميت تلقي مي‌شود) اشاره مي‌كند و مي‌گويد؛ اين‌گونه بي‌برنامگي‌ها و نيز لغو بازي‌ها به بهانه‌هاي مختلف روي كار اسپانسرها بشدت تاثير مي‌گذارد و موجب مي‌شود آنها ضمن احساس ناامني در چنين فضايي، رغبتي براي سرمايه‌گذاري از خود نشان ندهند.

اين استاد دانشگاه ضمن اشاره به يكي از باشگاه‌هاي فوتبال كشور فقير نپال مي‌گويد: باشگاه ماشيندرا با انجام كار تخصصي و سنجيده موفق به عقد قرارداد بسيار خوبي با يك شركت معتبر بين‌المللي شده كه سالانه 10درصد هم به مبلغ آن افزوده مي‌شود و در حال حاضر، عملكرد كاملا حرفه‌اي اين باشگاه جهان سومي جاي تامل و بررسي جدي دارد؛ در حالي كه ما فقط در مرحله ادعا مانده‌ايم و هيچ‌وقت نخواسته‌ايم همه مشكلات را در كنار هم ببينيم و در صدد حل آنها برآييم.

آژانس‌هاي تخصصي بازاريابي ورزشي

اما به عقيده عليرضا الهي كه متخصص مديريت ورزشي است، وجود نظام اقتصادي بسته و درونگرا كه كاهش تمايل حاميان مالي براي ورود به اين عرصه را به دنبال دارد، دولتي بودن بيشتر شركت‌هاي اقتصادي و تجاري كشورمان كه موجب از ميان رفتن فضاي رقابتي شده، پايين بودن ميزان سرمايه‌گذاري مستقيم شركت‌هاي خارجي و چند مليتي در بازار اقتصادي ما و به تبع آن وارد نشدن آنها به بحث sponsorship ، پايبند نبودن به قوانين كپي رايت در ايران، فراهم نبودن امنيت در بحث حقوق مالكيت حاميان مالي، توسعه نيافتگي صنعت ورزش كشور وريسك بالاي سرمايه‌گذاري در آن، ناشناخته بودن برند يا علامت باشگاه‌ها و نيز ليگ حرفه‌اي ما در سطح بين‌المللي، نبود آژانس‌هاي تخصصي بازاريابي ورزشي در كشور، برنامه‌ريزي نامناسب زماني مسابقات و همچنين كميت وكيفيت نه چندان مناسب پخش تلويزيوني بازي‌ها را از جمله موانعي ميداند كه هر كدام به نحوي حضور حاميان مالي در ورزش ما را تحت تاثيرات منفي خود قرار داده‌اند. وي معتقد است با وجود تمام اين موانع مي‌توان كارهايي را صورت داد تا وضعيت فعلي را هر چند اندك متحول كنيم.

بحث خصوصي‌سازي باشگاه‌ها، شفاف بودن اطلاعات مالي و اقتصادي باشگاه‌ها، فراهم كردن تسهيلات و محيط مناسب در استاديوم‌ها و بهره‌گيري از فناوري روز در اين اماكن به نحوي‌كه اهداف حاميان مالي به شكل بهتري تحقق يابد، از جمله مواردي است كه دكتر الهي در شرايط فعلي آنها را چاره ساز مي‌داند؛ ضمن اين‌كه پيشنهاد مي‌كند تا نهادهاي فعال در صنعت ورزش برنامه‌هايي را به منظور جذب حاميان مالي در هر سال تهيه و اجرا نمايند.

خصوصي‌سازي در ورزش، ضرورتي انكارناپذير

صنعت ورزش در دنيا سالانه بالغ بر 250 ميليارد دلار گردش مالي دارد كه سهم بالقوه ما با توجه به اين‌كه در خاورميانه قرار داريم، چيزي در حدود 5/2 ميليارد دلار مي‌شود. ولي سهم بالفعلمان قابل ذكر نيست! دكتر رضا محمد كاظمي كه موضوع رساله دكتراي او بازاريابي در صنعت ورزش است با ذكر اين موضوع مي‌گويد: سيستم دولتي ورزش كشور و بي‌ثباتي مديران ورزشي ما موجب گرديده تا حاميان مالي رغبتي به حضور در اين ميدان از خود نشان ندهند چرا كه آنها تمايل به سرمايه‌گذاري در جايي را دارند كه برداشت خوبي برايشان به‌ همراه داشته باشد و به عبارتي امنيت سرمايه‌گذاريشان از قبل تامين شده باشد در حالي‌كه اين موضوع در شرايط فعلي ورزش ما قابل تحقق نيست.

وي با اشاره به پيشنهاد 700 هزار دلاري يك شركت توليدي خارجي به يكي از باشگاه‌هاي ما مبني بر تامين تمام البسه و لوازم مورد نياز آن با مارك اين شركت مي‌افزايد: اين باشگاه سال قبل حدود 300 ميليون تومان خريد البسه داشت و اگر پيشنهاد شركت فوق را ميپذيرفت يك ميليارد تومان به نفع باشگاه تمام مي‌شد، اما جالب اينجاست كه آنها اين پيشنهاد را نپذيرفتند تا علاوه بر متحير كردن مسوولان شركت خارجي به ما هم يادآوري كنند كه سيستم دولتي و كميسيون خريد‌هاي آنچناني اين‌گونه راه را براي حضور حاميان مالي تنگ مي‌كند و براحتي صنعت ورزش كشور را متضرر مي سازد.

دكتر كاظمي همچنين با اشاره به برگزاري مسابقات فوتبال غرب آسيا در تهران (كه چند هفته قبل انجام شد) مي‌گويد: تمام هزينه برگزاري اين بازي‌ها به عهده ما بود و همه زحمات را كشور ما تقبل كرده بود، ولي در اين ميان يك شركت خارجي با پرداخت مبلغي واقعا ناچيز به AFC اين جام را به نام خودش تمام كرد، اما اي كاش يكي از بانك‌ها يا شركت‌هاي داخلي كه اين همه هزينه صرف تبليغات تلويزيوني خود مي‌كنند در اين قضيه پا پيش مي‌گذاشتند تا اين جام به نام يك بانك يا شركت ايراني تمام شود، نه به نام ديگران !

حاميان مالي ريسك بالا را نمي‌پذيرند

تا زماني‌كه باشگاه‌هاي دولتي ما هويت مستقلي ندارند وپول دولت به راحتي در باشگاه‌ها خرج مي‌شود كسي به فكر اين نخواهد افتاد كه با به‌كارگيري مديران متخصص سراغ حاميان مالي و جذب سرمايه براي باشگاه برود؛ ضمن اين‌كه تا آن روز مسائل حقوقي ورزش حرفه‌اي نيز همچنان در كشورمان ناشناخته باقي خواهد ماند.

به عقيده محمد احساني استاد دانشگاه تربيت مدرس نبود متخصصان بازاريابي ورزشي در فدراسيون‌ها و باشگاه‌ها موجب شده تا مسوولان آنها در خصوص بحث sponsorship توجيه نبوده وبه تبع آن قادر به جذب هيچ حامي مالي نيز نباشند.

به عقيده وي، هر اسپانسر در زمان سرمايه‌گذاري تنها به برداشت خود در پايان كارمي انديشد ولي مشكلات موجود بر سر راه آنها در موقعيت كنوني به حدي زياد است كه آنها اين‌كار را تنها ريسكي خطرناك تلقي كرده و از آن بشدت پرهيز مي‌كنند. مشخص نبودن وضعيت حق پخش تلويزيوني بازي‌ها، كپي رايت، تبليغات دور زمين و حقوق قانوني اسپانسرها از ديگر موانع موجود بر سر راه حاميان مالي است كه دكتر احساني به آنها اشاره مي‌كند.

زهره زيدي‌فرد
يکشنبه 31 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 424]