تكرار/ به بهانه سفر بوتفليقه به تهران؛ گسترش روابط ايران و الجزاير؛ گامي براي رفع مشكلات جهان اسلام

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: تكرار/ به بهانه سفر بوتفليقه به تهران؛ گسترش روابط ايران و الجزاير؛ گامي براي رفع مشكلات جهان اسلام
خبرگزاري فارس: امروز يكشنبه عبدالعزير بوتفليقه در رأس هيئتي عاليرتبه و در پاسخ به دعوت سال گذشته محمود احمدي‌نژاد به تهران سفر مي‌كند تا برگي ديگر از صفحه روابط 2 كشور را رقم بزند.

به گزارش خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس، ايران و الجزاير به دليل واقع شدن در 2 قاره آسيا و آفريقا و موقعيت استراتژيك آنها به دليل قرار گرفتن در 2 منطقه مهم خليج فارس و مديترانه از ظرفيت‌هاي بسيار بالايي براي ارتقاي مناسبات و ايفاي نقش كليدي در تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي برخوردارند.
در اين زمينه منوچهر متكي وزير خارجه كشورمان همزمان با افتتاح دفتر نمايندگي محصولات ايران خودرو در الجزاير در خرداد سال گذشته گفت كه الجزاير در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران از جايگاه مهمي برخوردار و داراي ظرفيت‌هاي بالا در حوزه‌هاي سياسي و اقتصادي است.
وي با اشاره به نقش كليدي الجزاير در خاورميانه و در صحنه بين‌الملل از نقش فعال اين كشور در عرصه منطقه‌اي و بين‌المللي حمايت كرد و روابط سياسي بين دولت‌هاي 2 كشور را مستحكم خواند. الجزيره و تهران به دليل اشتراكات عمده به ويژه داشتن ديدگاه مشترك در مورد مسائل جهان اسلام و تحولات منطقه‌اي و بين‌المللي و از جمله همسويي مواضع در قبال ملت مظلوم فلسطين و محكوم كردن جنايات رژيم صهيونيستي، مي‌توانند نقش مهمي را در راستاي منافع جهان اسلام و مقابله با توطئه دشمنان ايفا كنند. 2 كشور به دليل نقش برجسته در مبارزه با استعمار از جايگاه ويژه‌اي در جهان اسلام برخوردارند كه اين اشتراكات مي‌تواند به اهداف آنها در توسعه و تعالي كشورهاي مسلمان كمك كند.
الجزاير قبل از انقلاب و در دهه 70 ميلادي در حل اختلافات بين ايران و عراق نقش مهمي را ايفا كرد به نحوي كه با ميانجيگري «هواري بومدين» رئيس جمهور اين كشور عهدنامه 1975 الجزاير پا به عرصه وجود نهاد و به مناقشات چند ساله ايران و عراق پايان داد، اگر چه صدام حسين در سال 1980 به طور يكجانبه اقدام به لغو اين عهدنامه كرد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران روابط تهران و الجزيره از وضعيت خوبي برخوردار بود و اين كشور براي دومين بار در حل بحران اشغال لانه جاسوسي آمريكا بين ايران و ايالات متحده نقش مهمي ايفا كرد كه با امضا موافقتنامه الجزاير اين بحران نيز خاتمه يافت.
در پي تهاجم نظامي عراق عليه ايران كشور الجزاير عقب ننشست و بار ديگر در راستاي عهدنامه 1975 الجزاير و به منظور ميانجيگري و پايان بخشيدن به اين جنگ «محمد الصديق بن يحيي» وزير خارجه خود را براي ميانجيگري به منطقه اعزام كرد كه هواپيماي حامل وي در سوم مي 1982 در مرز ايران و تركيه و بر اثر شليك يك فروند موشك سقوط كرد.
«حامد الجبوري» وزير خارجه اسبق عراق تير سالجاري در گفتگو با شبكه الجزيره قطر به صورت صريح بر نقش دولت بعث عراق در ساقط كردن هواپيماي حامل «محمد الصديق بن يحيي» وزير خارجه وقت الجزاير كه براي ميانجيگري بين ايران و عراق به منطقه آمده بود و توسط يك موشك عراقي كشته شد و همچنين مسموم كردن هواري بومدين رئيس جمهور اسبق اين كشور كه منجر به مرگ سريع وي شد، تاكيد كرد.
روابط خوب 2 كشور (ايران و الجزاير) از چشم دشمنان دور نماند و دستخوش توطئه‌هاي آنها قرار گرفت به نحوي كه در پي وقوع شرايط خاص در الجزاير از سال 1369 شمسي و در پي وارد كردن اتهاماتي از سوي دولت الجزاير به جمهوري اسلامي ايران مبني بر حمايت از اسلام گرايان و دخالت در امور داخلي اين كشور، روابط تهران و الجزيره از سال 1372 به طور يكجانبه و از ناحيه دولت الجزاير قطع شد.
سردي روابط ادامه يافت تا اينكه با روي كار آمدن «عبدالعزيز بوتفليقه» به رياست جمهوري اين كشور رفته رفته يخ‌هاي روابط شروع به آب شدن و وي تمايل خود را براي بهبود روابط با جمهوري اسلامي ايران اعلام كرد.
در پي اين تحول در روابط 2 كشور در اولين اقدام رسمي و مهم براي گشايش دوباره تعاملات 2 كشور «عبدالقادر بن صالح» رئيس مجلس الجزاير به منظور شركت در اجلاس فوق العاده اتحاديه بين المجالس به تهران سفر و در حاشيه اين اجلاس با رئيس جمهور، رئيس مجلس و وزير خارجه وقت جمهوري اسلامي ايران ديدار و گفتگو كرد.
اولين ديدار روساي جمهور 2 كشور در حاشيه اجلاس هزاره سازمان ملل در شهريور 1379 و در نيويورك صورت پذيرفت و 2 طرف با صدور بيانيه‌اي بر از سرگيري روابط سياسي در سطح سفير تاكيد كردند و در زمستان همان سال سفارتخانه‌هاي 2 كشور بازگشايي شد.
پس از آن عبدالعزير بوتفليقه در سال 1382 به تهران سفر و سيد محمد خاتمي نيز يك سال بعد از الجزيره ديدن كرد.
مرداد سال گذشته نيز محمود احمدي‌نژاد سفري به الجزاير داشت و امروز يكشنبه 20 مردادماه نيز تهران ميزبان بوتفليقه است.
همزمان با سفر بوتفليقه به تهران، نيم نگاهي به تاريخچه اين كشور خالي از فايده نيست.
الجزاير يكي از مستعمرات مهم فرانسه بود. پس از پايان جنگ جهاني دوم، زمزمه استقلال طلبي در اين كشور آغاز شد و به انقلاب سال 1954 بر ضد فرانسه استعمارگر منجر شد. روابط 2 طرف آن قدر به هم پيوسته بود كه پيشنهادهاي اصلاح طلبانه فرانسه در فرونشاندن آتش انقلاب در الجزاير مفيد واقع نشد و با مخالفت سخت مسلمانان و بعضي از فرانسوي‌هاي افراطي روبرو شد و تا به آن حد پيش رفت كه به سقوط جمهوري چهارم فرانسه و روي كار آمدن ژنرال دوگل و جمهوري پنجم انجاميد.
همه پرسي سال 1959 استقلال كامل الجزاير را نشان مي‌داد و ژنرال دوگل با وجود مخالفت شديد نظاميان و مليون افراطي فرانسه، قرارداد استقلال الجزاير را در سال 1962 امضاء كرد و اين كشور در 12 تير 1341 (سوم ژوئيه 1962) بعد از 132 سال استعمار فرانسه به استقلال رسيد و در هشتم اكتبر همان سال به نام جمهوري دموكراتيك مردمي الجزاير يكي از اعضاي سازمان ملل متحد شد.
اين كشور با داشتن يك ميليون شهيد در مقابله با استعمار فرانسه، لقب «سرزمين يك ميليون شهيد» را در بين كشورهاي عرب و شمال آفريقا به خود اختصاص داد. البته اين تعداد شهيد به غير از شهدايي است كه مردم اين كشور به رهبري «امير عبدالقادر» در جنگ با ارتش فرانسه در اواخر قرن 19 و در راه آزادي كشورشان فدا كردند.
پس از استقلال اين كشور از سلطه استعمار فرانسه، «فرحت عباس» به رياست جمهوري رسيد و «احمد بن بلا» به معاونت رئيس جمهوري برگزيده شد اما در 26 سپتامبر 1962 عليرغم اينكه «احمد بن بلا»، «محمد بوضياف»، «حسن آيت احمد» و سرهنگ «هواري بومدين» خود را سوسياليست و متحد مي‌ناميدند ولي در مقابل يكديگر ايستادند به نحوي كه فرحت عباس ضمن اعلام مخالفت با تندروي‌هاي سياسي بن بلا از سمت رياست جمهوري استعفا داد و سرهنگ هواري بومدين طي كودتايي محمد بوضياف، حسن آيت احمد و محمد فيضر را كنار زد و بن بلا را به قدرت رساند.
بن بلا نيز دولت خود را برپايه ايدئولوژي سوسياليسم اعلام كرد و با برگزاري رفراندومي در 13 سپتامبر 1963 براي مدت پنج سال رئيس جمهور اين كشور شد. وي يك سال بعد (1964) جايزه صلح لنين را از روس‌ها دريافت كرد.
رياست جمهوري بن بلا بيشتر از 2 سال دوام نيافت و سرهنگ هواري بومدين كه خود بن بلا را با كودتا بر سركار آورده بود در بامداد روز 19 ژوئن 1965 به صورت غيرمنتظره بن بلا را بازداشت و به دستور سرهنگ «طاهر زبيري» از افسران وفادار به بومدين همه مواضع حساس را اشغال و حاكميت بن بلا را ساقط كرد.
بومدين پس از آن حكومت الجزاير را دموكراتيك خلق ناميد ولي در سال 1978 به علت ابتلاء به سرطان كبد درگذشت. وي در سال 1975 تلاش موفقيت‌آميزي براي حل اختلافات ايران و عراق و امضاي موافقتنامه الجزاير انجام داد.
پس از آن «شاذلي بن جديد» به رياست جمهوري منصوب شد و در سال 1981 احمد بن بلا را پس از 14 سال از زندان آزاد كرد.
شاذلي بن جديد در سال 1984 مجدداً‌ به رياست جمهوري برگزيده شد. خشكسالي سال 1988 و بي آبي و كمبود مواد غذايي و بحران اقتصادي به نارضايتي عمومي منجر شد و موج آشوب شدت گرفت و دولت شاذلي بن جديد را در سال 1991 وادار به سقوط كرد.
اسلام‌گرايان در اين مقطع با توجه به موقعيت اجتماعي مناسبي كه در الجزاير داشتند خواستار برگزاري انتخابات شدند و دور اول انتخابات در دسامبر 1991 با روي كار آمدن مجدد شاذلي بن جديد و پيروزي گروه‌هاي اسلامي پايان يافت و اسلام گرايان به ويژه جبهه نجات اسلامي 188 كرسي از 430 كرسي پارلمان را به دست آوردند.
اسلام‌گرايان الجزاير به رهبري عباس مدني به شدت از انقلاب اسلامي ايران متاثر بودند و اين تاثيرپذيري تا بدانجا بود كه دولت وقت الجزاير اين حركت را به پيروي از انقلاب اسلامي متهم نمود و از سوي ديگر رهبر اين حركت عباس مدني در مقطع اوج فعاليت‌هاي اين حركت با سفر به تهران و ديدار با آيت الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي در حقيقت همخواني مسير حركت جبهه نجات اسلامي و انقلاب اسلامي را تاييد كرد.
اصولا انديشه سياسي اهل سنت با تفكر انقلابي سازگاري ندارد و هر حركت انقلابي در ميان اهل سنت را بايستي تاثيرپذيرفته از انديشه سياسي تشيع و به طور خاص در زمان فعلي از انقلاب اسلامي ايران دانست البته در صورتي كه اين حركت انقلابي گرايش اسلامي داشته باشد.
حركت جبهه نجات اسلامي الجزاير نيز از اين قاعده مستثني نبوده و نيست. فعاليت اين گروه در الجزاير و ارتباطات آشكار و نهان آن با جمهوري اسلامي ايران باعث تنش و درگيري در روابط 2 كشور شد.
اسلام‌گرايان الجزاير اگر چه در جبهه نجات اسلامي مجتمع شده بودند اما اين جريان طيف متنوعي از اسلام‌گرايان از جمله طيف انديشمند به رهبري عباس مدني تا طيف افراطي اسلام‌گرايان به رهبري علي بلحاج كه اتفاقا گرايشات ضد ايراني نيز داشت در بر گرفته بود. جبهه نجات اسلامي كه از سال 1367 فعاليت خود را آغاز كرده بود و در سال‌هاي 1369 و 1370 به اوج حركت خود رسيده بود با كودتايي كه عليه آن صورت گرفت به ورطه انحراف به محوريت افراطيون اسلام‌گرا سوق يافت.
كشتارهاي وسيع و فجيع مردم در سال‌هاي ابتدايي دهه 90 ميلادي باعث شد تا در يك پروسه چند ساله اسلام‌گرايي در الجزاير از متن جامعه رخت بر بندد. امروز عملا تفكر اسلام‌گرايي در الجزاير رها شده و ديگر كسي از آن دم نمي‌زند چرا كه كشتارهايي كه بخشي از آن از سوي افراط‌گرايان اسلام‌گرا رخ داد به شدت به وجهه عمومي اين گرايش ضربه زد و باعث شد ديگر اين تفكر در الجزاير خواهاني نداشته باشد.بنيادگرايان اسلامي در دور اول انتخابات دسامبر 1991 با به پيروزي‌هاي خوبي رسيدند. بن جديد كه از پيروزي بنيادگرايان اسلامي احساس خطر مي‌كرد و از سوي نظاميان و گروه‌هاي مخالف اسلام گرايان تحت فشار بود از مقام خود استعفاء داد و جاي خود را به يك شوراي چهار نفره مركب از سه تن از افسران عاليرتبه ارتش و نخست‌وزير واگذار كرد.
اين شورا در اوايل سال 1992 تشكيلات بنيادگرايان اسلامي را منحل كرد و آراء حدود 400 شهر و آبادي را كه اسلام گرايان در آنها به پيروزي رسيده بودند، باطل كرد كه در نتيجه آن دامنه اختلافات بين دولت و اسلام گرايان افزايش يافت و زد و خوردهاي خياباني شدت گرفت.
«محمد بوضياف» سرپرست شوراي دولتي توسط يكي از محافظان خود ترور و «علي كافي» به جاي او منصوب شد و بر شدت مخالفت عليه اسلام گرايان تندرو افزود.
در 30 ژانويه 1994 نيز ژنرال «امين زروال» وزير دفاع الجزاير به رياست جمهوري رسيد. زروال اعلام كرد كه در آوريل 1999 انتخابات آزاد رياست جمهوري برگزار مي‌شود كه بوتفليقه در طي يك انتخابات تك نامزدي در 16 آوريل 1999 رئيس جمهور اين كشور شد و توانست به جنگ داخلي الجزاير خاتمه بخشد. بوتفليقه در سال 2004 نيز در انتخابات رياست جمهوري توانست بيش از 83 درصد از كل آراء را به خود اختصاص دهد و براي دومين بار رئيس جمهور الجزاير شود.
وي فردا و در رأس هيئتي عاليرتبه و بنا به دعوت همتاي ايراني خود سفري سه روزه به تهران خواهد داشت.
بوتفليقه در اين سفر علاوه بر ديدار با مقام معظم رهبري با محمود احمدي‌نژاد همتاي ايراني خود، علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي، منوچهر متكي وزير امور خارجه و جمعي از مقامات عاليرتبه كشورمان ملاقات و گفتگو مي‌كند.
«حسين عبدي ابيانه» سفير ايران در الجزاير در گفتگو با خبرنگار سياست خارجي خبرگزاري فارس، اين سفر را در تاريخ روابط دو جانبه نقطه عطفي هم براي 2 كشور و هم براي منطقه عنوان كرد و افزود: به دليل موقعيت ژئواستراتژيك ايران در منطقه خليج فارس و قرار گرفتن آن در چهار راه شرق و غرب و همچنين موقعيت بسيار مهم و استراتژيك الجزاير در منطقه مديترانه، همكاري‌هاي تهران و الجزيره بايد بيش از پيش تقويت شود.
وي ابراز اميدواري كرد كه سفر امروز رئيس جمهور الجزاير به ايران نقطه عطف و سرنوشت سازي در روابط 2 كشور باشد.
ايران و الجزاير به دليل دارا بودن منابع نفت و گاز و عضويت در سازمان اوپك مي‌توانند و بايد در تحولات بازار جهاني انرژي اثرگذاري بيشتري داشته باشند. اين كشور يكي از عمده‌ترين دارندگان ذخاير گاز جهان به شمار مي‌رود.
عبدالعزيز بوتفليقه همچنين از پيشنهاد تشكيل اوپك گازي كه از سوي مقام معظم رهبري مطرح شد، استقبال به عمل آورده است.
البته در اين ميان نبايد ديدگاه‌ها و مواضع مثبت الجزاير در قبال برنامه هسته‌اي صلح‌آميز جمهوري اسلامي ايران را از نظر دورانگاشت.
محمود احمدي‌نژاد رئيس جمهوري كشورمان در حاشيه پانزدهمين اجلاس وزراي خارجه كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد در تهران در ديدار «مراد مدلسي» وزير خارجه الجزاير، تهران را خانه دوم مسئولين الجزايري خواند و بر گسترش روزافزون مناسبات دوجانبه تاكيد كرد.
مراد مدلسي نيز سفر سال گذشته احمدي‌نژاد به الجزيره را جهش جديدي در روابط دو كشور خواند.
كشورهاي غربي از جمله آمريكا، ايتاليا، اسپانيا، فرانسه و كانادا از جمله عمده‌ترين شركاري تجاري الجزاير به شمار مي‌روند و عليرغم اشتراكات بسيار ايران و الجزاير و ظرفيت‌هاي بسيار، عملا سهم ايران در اين زمينه بسيار اندك است و جا دارد از اين فرصت‌ها و اشتراكات به نحو مطلوب‌تري استفاده شود و اميد است سفر بوتفليقه به تهران گسترش روابط اقتصادي و تجاري را همپاي روابط خوب سياسي در پي داشته باشد.
انتهاي پيام/ي
يکشنبه 20 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]