چين جايگزين انگليس در معادن طلاي ايران

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: چين جايگزين انگليس در معادن طلاي ايران
عليرضا بهداد

گروه اقتصادي؛ از صدور گواهي كشف 14 تني طلا در منطقه «ساري گوني» كردستان بيش از سه سال مي گذرد. اين شركت كه هنوز نتوانسته از وزارت صنايع و معادن پروانه بهره برداري دريافت كند، تصميم گرفته سهام خود را در ايران واگذار كرده تا از اين راه بتواند سرمايه گذاري هاي صورت گرفته را به نوعي بازگرداند.حضور شركت انگليسي ريوتينتو از همان ابتدا در ايران بحث برانگيز بود. ريوتينتو در سال 1378 پس از آنكه وزارت صنايع و معادن از ادغام دو وزارت معادن و فلزات و صنايع شكل گرفت، رسماً براي اكتشافات مس و طلا پا به ايران گذاشت. اين شركت بنا به دلايلي كه هنوز گفته نشده نتوانست در معادن مس ايران فعاليت كند. بنابراين وقتي متوجه شد سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني ايران در كردستان نشانه هايي از ذخاير طلا را يافته به اين منطقه رفت تا در فضاي آرام اين استان كه گفته مي شود به لحاظ انجام پروژه هاي صنعتي يكي از امن ترين مناطق ايران است، فعاليت كند.

بنابراين در سال 2000 به منظور بررسي طرح هاي اكتشافي طلا شعبه يي را در تهران تاسيس كرد تا با استخدام 15 نفر از زمين شناسان ايراني و 40 كارگر، اكتشاف طلا را در ايران آغاز كند. از آنجا كه براساس قانون هيچ شركت خارجي حق ثبت شركتي با سهام صد درصد را در ايران ندارد، ريوتينتو شركت زركوه را به ثبت رساند تا 70 درصد سهام آن را در اختيار خود و مابقي را در اختيار شركت خدمات اكتشافي كشور قرار دهد. اين تركيب سهام حساسيت برخي از مسوولان را برانگيخت تا جايي كه برخي از سايت ها ديدگاه هاي تندي را در اين باره مطرح كردند. به اعتقاد برخي از كارشناسان ريوتينتو براي وارد شدن به معادن ايران بدترين راه را كه همان خواست تعداد سهم بالا بود، انتخاب كرد. اين شركت بهتر بود ابتدا به سهم كم قانع مي شد تا با اثبات «نيت خير» خود كم كم معدنكاري را در ايران آغاز كند و حتي بتواند با دولت ايران در بهره برداري از معادن و صنايع معدني همچون سنگ آهن، مس، فولاد و آلومينيوم وارد مذاكره شود. ناصر عابديان معاون اكتشاف سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور به «اعتماد» مي گويد؛ «نقطه ضعف ريوتينتو همان تركيب سهام بالاي اين شركت است. ريوتينتو نبايد بيشتر از 49 درصد سهم از معدن طلاي «داشكسن» مي گرفت چون اين معدن يكي از بزرگ ترين معادن طلاي ايران است و جنبه ملي دارد بنابراين از ابتدا نبايد اين سرمايه ملي در اختيار انگليسي ها قرار مي گرفت. در همين جمهوري آذربايجان يك شركت انگليسي اخيراً وارد معادن طلا آن كشور شده اما مي بينيم كه جمهوري آذربايجان در رويارويي با اين شركت، فقط 49 درصد سهم آن معدن را به انگليسي ها داده است. اما ريوتينتو بيش از دو برابر سهم طرف ايراني اش را دارد. حال اگر اين سهام با همان نسبت 49 به 51 تقسيم مي شد علاوه بر اينكه ريوتينتو مي توانست به راحتي در ايران فعاليت كند امروز معدن داشكسن را در تعليق قرار نمي داد. پس مي بينيد از روز اول تركيب سهام حتي خلاف عرف هاي بين المللي بوده است.»

اما عابديان از ورود شركت هاي چيني و توجه دولت به معدنكاران براي همكاري با چيني ها خبر مي دهد. «شركت هاي چيني كم توقع تر از انگليسي ها بوده و بسيار علاقه مندند در زمينه ذخاير طلاي ايران به فعاليت بپردازند، به بخش خصوصي توصيه مي كنيم با شركت هاي چيني قرارداد ببندند و كارهاي اكتشافي و بهره برداري از معادن طلا را با مشاركت آنها انجام دهند.» معاون اكتشافات سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني كشور البته به اين نكته اشاره مي كند كه ريوتينتو تنها شركتي است كه در طول تاريخ معدنكاري ايران توانسته گواهي كشف از دولت ايران بگيرد اما به غير از اين شركت هيچ شركت خارجي ديگري تاكنون موفق به دريافت گواهي كشف معدن از ايران نشده چرا كه براساس قانون دارنده گواهي كشف معدن به نوعي مالك ذخيره كشف شده است. حتي چيني ها تاكنون نتوانسته اند چنين گواهي را دريافت كنند زيرا از سهم صد درصدي شركت هاي ايراني- چيني ثبت شده در ايران 70 درصد در اختيار ايراني ها و مابقي به چيني ها اختصاص يافته است كه دقيقاً عكس ريوتينتو است. عابديان درباره شركت «پرشين گلد» كه دومين شركت انگليسي در رابطه با اكتشاف طلا در ايران است، مي گويد؛ اين شركت نيز مدتي است كه در ايران مشغول فعاليت است اما هنوز نتوانسته ذخاير قابل توجهي را كشف كند. در اين ميان تنها چيني ها هستند كه در دو معدن طلاي «شرف آباد آذربايجان» و «گندي دامغان» توانسته اند سهمي را از آن خود كنند. گفته هاي عابديان مشخص مي كند عزم دولت براي مشاركت با چيني ها در معادن و صنايع معدني ايران دوچندان شده است چرا كه علاوه بر معادن طلا چيني ها اخيراً در صنايع آلومينيوم، فولاد و ماشين آلات معدني نيز فعاليت خود را آغاز كرده اند.ريوتينتو نيز اعلام كرده قصد دارد سهام خود را در ايران به يك شركت چيني بفروشد كه اين اقدام ريوتينتو اعتراض برخي از دولتمردان را به همراه داشته است چرا كه آنها معتقدند اين شركت انگليسي نبايد براي ذخاير ملي كشور تصميم گيري كند. در اين كشاكش بين بودن يا نبودن ريوتينتو در ايران آنچه مشخص است اينكه ذخيره طلاي كردستان كه چشم مردمش براي ايجاد اشتغال به آن دوخته شده زير چند تن سنگ مدفون مانده تا روز به روز به سبب افزايش هزينه هاي راه اندازي كارخانه استحصال طلا سرمايه گذاري در اين منطقه سخت تر از گذشته شود.
چهارشنبه 16 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 198]