واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > اقتصاد سیاسی - لایحه برنامه پنجم پیشرفت و عدالت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کمیسیون های تخصصی مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است. این لایحه اولین تجربه برنامه نویسی دولت محمود احمدی نژاد است که بارها برنامه چهارم به ارث رسیده از دولت هشتم را آمریکایی و با اهداف رویایی قلمداد کرده است. براین اساس بررسی تفاوت های دو برنامه توسعه کشور برای مشخص شدن سیاست های توسعه ای دولت دهم در سال های پس از 90 ضروری است. البته به جز تفاوت های مطرح شده در این گزارش باقی مواد و احکام برنامه اکثرا از قانون برنامه چهارم توسعه اقتباس یا تمدید شده است. تفاوت دو برنامه مذکور از عنوان آن آغاز می شود به طوری که به جای توسعه از پسوند پیشرفت و عدالت استفاده شده است. توجه ویژه به نقش مساجد و مقابله با رسانههای معارض سیاست گفت و گوی تمدن که در قانون برنامه چهارم توسعه مورد توجه بود در لایحه برنامه پنجم توسعه حذف شده و تهیه و تصویب سند ملی توسعه روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح بین الملل با تاکید بر گفت و گو و همگرایی بین ادیان و نخبگان جهان جایگزین آن شده است. در لایحه برنامه پنجم توسعه راهکارهای حصول به هدف توسعه اسلامی- ایرانی این گونه آمده است:تاکید بر تثبیت جایگاه مسجد از طریق الزامی کردن پیش بینی مکان های مناسب برای ایجاد مساجد یا نمازخانه در مجتمع های تجاری، اداری، پارک های ملی و مجموعه های ورزشی، کمک بلاعوض دولت برای تکمیل مراکز فرهنگی، هنری، دینی و قرآنی بخش غیرودلتی و احداث اماکن ورزشی همجوار و متعلق به مساجد، تصریح به نقش ولایت فقیه و رهبر انقلاب اسلامی که در قانون برنامه چهارم توسعه مسکوت مانده بود، تمهید راهکارهای ترویج اندیشه های امام خمینی(ره)، رهبر معظم انقلاب اسلامی و شخصیت های انقلاب، ساماندهی فضای رسانه ای کشور و مقابله با رسانه های معارض. در مجموع دولت مکلف شده تا به تدوین الگوهای توسعه اسلامی- ایرانی و تصویب و اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی مبادرت کند. بر این اساس، نخستین فصل لایحه برنامه پنجم توسعه به موضوع فرهنگ ایرانی- اسلامی اختصاص یافته است. بازنگری متون درسی بر مبنای آموزههای دینی در فصل دوم لایحه برنامه پنجم توسعه که به علم و فناوری اختصاص دارد، پیگیری هدف برنامه چهارم توسعه مبنی بر تحول در تمام رشته های علوم به ویژه علوم انسانی از طریق بازنگری متون درسی مبتنی بر آموزه های دینی و بستر سازی برای ورود دانش آموزان مستعد به رشته های علوم انسانی پیگیری خواهد شد. همچنین در این فصل، افزایش یک درصدی سهم پژوهش و فناوری در تولید ناخالص داخلی، حمایت مالی از پژوهش های دانشگاه ها مورد تاکید قرار گرفته است. تاسیس بورس ایده و بازار فناوری و تهیه طرح جامع تحول بنیادی نظام آموزشی و پرورشی و اداره بیش از 20 درصد مدارس دولتی از طریق هیات امنا از تفاوت های این بخش از لایحه برنامه پنجم توسعه با قانون برنامه چهارم توسعه است. کاهش حمایت دولت از صندوقهای بازنشستگی در فصل سوم لایحه برنامه پنجم توسعه که به امور اجتماعی اختصاص دارد، فراتر از اهداف فصول هفتم و هشتم قانون برنامه چهارم توسعه، اصلاح ساختار صندوق های بازنشستگی و کاهش کمک های دولتی به آنها مورد تاکید قرار گرفته است. همچنین موارد جدیدی همچون تهیه و ابلاغ فهرست کالاهای مباح اما آسیب رسان، ساماندهی مراکز مشاوره خانواده متناسب با فرهنگ اسلامی- ایرانی و الزام دستگاه های اجرایی به اختصاص 20 درصد از اعتبارات فرهنگی خود به تروج فرهنگ ایثار و شهادت و اولویت دهی به ایثارگران در تمام موارد اعم از عرضه منابع مالی، فرصت ها، امکانات، تسهیلات و امتیازات در متن لایحه برنامه پنجم توسعه گنجانده شده است. همچنین برنامه پنجم توسعه در قالب تامین 100 درصد سرانه درمانی بیمه سلامت و درمان ایثارگران و افراد تحت تکفل آنها هدفی فراتر از اولویت ایثارگران در زمینه اشتغال که در برنامه چهارم توسعه مورد تاکید بود را نشانه رفته است. در همین حال مقرر شده تا بیش از 10 درصد از خانوارهای تحت پوشش دستگاه های حمایتی پس از توانمند سازی کاسته شود. ایجاد شهرک های سلامت و دانش، استقرار سامانه الکترونیکی سلامت، تاسیس بیمه های اجتماعی و صنودق های بازنشستگی خصوصی و توسعه پوشش بیمه ای از دیگر اهداف جدید لایحه برنامه پنجم توسعه در مقایسه با برنامه چهارم توسعه است. ترویج بازارهای مجازی فصل چهارم لایحه برنامه پنجم توسعه به نظام اداری و مدیریت اختصاص دارد. مباحث جدید مندرج در این بخش بر توسعه دولت الکترونیک تاکید دارد. اهم موارد جدید مطروحه در این بخش به ترویج بازارهای مجازی و زنجیره تامین از طیق ایجاد پنجره واحد تجاری، ساماندهی وب سایت های تجاری و اعطای نشان اعتماد به آنها و ارایه خدمات از طریق دفاتر ارتباطات غیر دولتی و ارسال تمام مرسولات آنها از طریق شبکه پستی، مربوط است. الزام وزارت کشور به صدور کارت هوشمند ملی چند منظوره و اتصال دستگاه های اجرایی به شبکه ملی اطلاعات و نیز الکترونیکی کردن تمام مراحل نقل و انتقالات و ثبت اسناد رسمی و املاک از موارد جدیدی است که در لایحه برنامه پنجم توسعه قید شده است.همچنین افزایش امنیت تولید و مبادله اطلاعات و توسعه مراکز صدور گواهی امضای الکترونیک مورد توجه دولت در تدوین لایحه برنامه پنجم توسعه بوده است. تسهیل برداشت های ارزی مورد جدید دیگر که در قالب فصل اقتصادی پنجم در برنامه پنجم توسعه آمده است، تشکیل صندوق توسعه ملی به صورت موسسه عمومی غیردولتی برای واریز حداقل 20 درصد از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز و فراورده های نفتی است. این صندوق جایگزین حساب ذخیره ارزی(موضوع ماده یک قانون برنامه چهارم توسعه) می شود و تمام تعهددات قانونی حساب ذخیره ارزی به صندوق توسعه ملی منتقل می شود. البته منابع و مصارف و چگونگی برداشت از حساب ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی به طور کامل با هم متفاوت است اما به نظر می رسد این صندوق هم از منظر منابع تامین مالی قوی تر از حساب ذخیره ارزی بوده و هم اختیارات بیشتری به دولت در برداشت از این صندوق داده شده است. حذف فصل مستقل محیط زیست از برنامه توسعه فصل ششم لایحه برنامه پنجم توسعه به مباحث مربوط به سه بخش توسعه منطقه ای، محیط زیست و توسعه روستایی اختصاص دارد. این در شرایطی است که در برنامه چهارم توسعه فصل پنجم به محیط زیست و فصل ششم به آمایش سرزمین و توازن منطقه ای اختصاص داشت. لایحه برنامه پنجم توسعه ضمن تکرار اهداف فصل آمایش سرزمین قانون برنامه چهارم، با حذف و تلخیص فصل مستقل محیط زیست تنها بر تدوین و اجرای برنامه مدیریت یکپارچه زیست بومی و تدوین طرح جامع حفاظت به عنوان اهداف جدید، تاکید کرده است. با این حال در فصل ششم لایحه برنامه پنجم، بحث توسعه روستایی به طور پررنگ تری نسبت به برنامه گذشته مورد توجه قرار گرفته است. در این زمینه دولت، ارتقای شاخص های توسعه روستایی، حمایت از گسترش کشاورزی صنعتی و صنایع روستایی و حمایت از صندوق های محلی قرض الحسنه روستایی و تدوین سیاست های تشویقی در جهت مهاجرت معکوس از شهر به روستا را نشانه رفته است. پشتیبانی از بسیج و مردم فلسطین فصل هفتم لایحه برنامه پنجم به مقوله دفاعی، سیاسی و امنیتی اختصاص دارد. اتکای برنامه پنجم بر خلاف برنامه چهارم در این فصل بر آموزه های انقلابی و اسلامی برای حفظ امنیت ملی است. در خصوص ارتقای امنیت عمومی و انظباط اجتماعی نیز برنامه پنجم بر ارتقای سطح بهره مندی از ارزش های اسلامی و انقلابی در دوران خدمت وظیفه عمومی و پشتیبانی از رده های مقاومت بسیج و بسیج استادان، کاهش مرگ و میر ناشی از تصادفات و تهیه سند جامع مبارزه با انواع مواد مخدر، حمایت از معیشت مرز نشینان و حمایت از فناوری های نو در تولید محصولات دفاعی توجه دارد. در خصوص سیاست خارجی هم لایحه برنامه پنجم در تنظیم سطح روابط با کشورهای همسو و غیر همسو و حمایت از ملت های مظلوم به ویژه وفلسطین و دفع بیگانگان به عنوان اهداف جدید تاکید دارد. البته تقویت زمینه های ارتباط با ایرانیان مقیم خارج از کشور، اعطای کمک های توسعه ای رسمی به کشورهای هدف و تسهیل وارایه خدمات بهتر کنسولی از موارد جدید مندرج در این فصل برنامه پنجم در مقایسه با قانون برنامه چهارم توسعه است. سازمان زندانها به دولت واگذار میشود در فصل هشتم لایحه برنامه پنجم توسعه یعنی حقوق قضایی بر خلاف برنامه چهارم توسعه به موضوع های قبل از وقوع جرم و اصلاح قوانین به منظور جلوگیری از وقوع جرم اشاره شده است. در این بخش اقدام های جدیدی همچون تدوین لایحه جامع وضع، تفسیر و تنقیح قوانین و مقررات، پالایش قوانین مربوط به قبل از پیروزی انقلاب، اعاده بخش های خارج از وظایف قوه قضاییه همانند سازمان ثبت، پزشکی قانونی، روزنامه رسمی و سازمان زندان ها به دولت هدفگذاری شده است. همچنین در مقایسه با قانون برنامه چهارم، بحث جدید تخصصی کردن پلیس و آموزش تخصصی ضابطان قضایی در لایحه برنامه پنجم توسعه گنجانده شده است. حذف الزام گزارش به مقام معظم رهبری فصل نهم لایحه برنامه پنجم توسعه که به نظارت اختصاص دارد در مقایسه با قانون برنامه چهارم توسعه یک تفاوت جدی دارد. مطابق قانون برنامه چهارم توسعه، تهیه گزارش عملکرد برنامه توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق برای ارایه به مقام معظم رهبری الزامی بود ولی در لایحه برنامه پنجم توسعه آمده است:"به منظور حسن اجرای برنامه و ارزیابی میزان پیشرفت کشور در چارچوب چشم انداز و سیاست های کلی برنامه، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری گزارش نظارتی هر سال را حداکثر تا پایان آذرماه سال بعد تهیه و به دولت ارایه تا برای اطلاع عموم منتشر شود."
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 1280]