بودجه ۴۰ میلیارد تومانی برای راه‌آهن شلمچه - بصره؛ این خط آهن به کجا می‌رسد؟

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، مبلغ ۴۰ میلیارد تومان برای حمایت از پروژه ساخت راه‌آهن شلمچه - بصره در نظر گرفته شده است. این پروژه از ماه شهریور سال گذشته آغاز شده است و اکنون مرحله اجرایی خود را طی می‌کند.

این خط ریلی به مدت حدود ۲۰ سال مورد بررسی قرار گرفته و تاکنون با چالش‌های مختلفی مواجه شده است. علت اصلی تأخیرهای پروژه شامل مسائلی مانند وجود گروه‌های تروریستی مانند داعش در عراق، کمبود اعتبار، و عدم توافق با عراق برای واگذاری زمین‌های لازم بوده است.

آغاز مطالعات نهایی و فرآیند اجرایی این پروژه در سال ۱۴۰۰ آغاز شده و در آن زمان، تصمیمات مربوط به آن به عهده مقامات عراقی قرار گرفته بود. در آن زمان، مشخص شد که مسیر مورد نظر برای این راه‌آهن به مین‌روبی نیاز دارد و برای رسیدن به توافق با عراق در این زمینه، مذاکراتی صورت گرفت.

به‌طور متداول، شایعاتی درباره عدم تمایل عراق به ادامه پروژه راه‌آهن شلمچه - بصره وجود داشت؛ اما مذاکرات بین مقامات دو کشور ادامه یافت و مسئولان ایران از جمله وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه‌آهن در این زمینه پیگیری‌های لازم را انجام دادند.

در سال گذشته، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که عملیات اجرایی مسیر راه‌آهن شلمچه - بصره و پل متحرک توسط دو کشور آغاز شده و عراق قول داده که هزینه ۲۱۵ میلیارد دینار عراقی را برای این پروژه بپردازد. همچنین اعلام شد که عراق قصد دارد تا سال ۲۰۲۳ این پروژه را به اتمام برساند؛ با این حال، تاکنون فرآیند احداث خطوط راه‌آهن در این منطقه به مرحله مین‌روبی زمین‌ها محدود شده است.

در سپتامبر سال گذشته، عملیات اجرایی ۳۲ کیلومتر راه‌آهن شلمچه تا بصره در نقطه صفر مرزی در عراق آغاز شد و با حضور معاون اول رئیس‌جمهور ایران و نخست وزیر عراق اعلام شد. طبق توافقات، برای کل پروژه بدون در نظر گرفتن مدت زمان ساخت پل، ۱۸ ماه زمان لازم است. همچنین، مدت زمان احداث پل بازشو به طور موازی، حدود ۱۸ ماه تا حداکثر ۲ سال معین شده است.

در بیان آخرین وضعیت راه‌آهن شلمچه - بصره، سیدمیعاد صالحی، مدیرعامل شرکت راه‌آهن، اعلام کرد که سال گذشته، راه‌اندازی قطار ترکیبی ایران - کربلا به‌صورت مستمر در طول سال انجام شده است و این کار از مراحل ابتدایی راه‌آهن شلمچه - بصره است و در حال حاضر در حال مین‌روبی زمین‌های باقی‌مانده است.

او بیان کرد که در جلساتی که برگزار شده، تصمیم گرفته شده است که زمین مورد نیاز برای احداث این مسیر ریلی به ایران تحویل داده شود.

با این حال، مقامات عراقی اعلام کرده‌اند که این مسیر برای انتقال کالا مناسب نیست، زیرا بنادر ایران از مسافت تعیین‌شده بسیار دور هستند. اما با راه‌اندازی خط ریلی شلمچه - بصره، این مسیر می‌تواند برای جابه‌جایی زائران ایرانی به کربلا در طول سال مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، زائران عراقی می‌توانند با استفاده از قطار به ایران سفر کرده و به شهرهای زیارتی قم و مشهد سفر کنند.