تلاشها و حمایتهای سالها در راستای بهبود کیفیت و خدمات پیامرسانهای داخلی، در یک سال اخیر، به رشد چند پیامرسان بومی و پذیرش بیشتر کاربران منجر شده است. اما، وقوع قطعیهای ناگهانی باعث نارضایتی کاربران شده و میتواند به عنوان یک خطر برای مسئولان این حوزه تلقی شود.
کارشناسان همواره بر اهمیت حمایت از شبکههای اجتماعی داخلی تاکید میکنند. در جلسات مرکز ملی فضای مجازی، تقویت پیامرسانها و شبکههای اجتماعی داخلی برای رقابت با رقبای خارجی مورد تأکید مسئولان قرار گرفته است. اگر مسئولان امور ارتباطات و اجرای وظایف خود را به خوبی انجام دهند و موانعی که در مسیر پیامرسانهای داخلی وجود دارد را برطرف کنند، میتوانند به موفقیت بیشتری دست پیدا کنند.
با تحلیل توسط کارشناسان، مشخص شده است که طراحی اپلیکیشنهای ایرانی در گذشته به دلیل وجود ایرادات، به خوبی انجام نشده است. این موضوع برای اپلیکیشنهای داخلی محدود نیست؛ زیرا تقریباً همه اپلیکیشنها در نسخههای ابتدایی خود با مشکلاتی مواجه میشوند. اما برای جلب توجه کاربران به پیامرسانهای داخلی، باید به نکات مختلفی توجه کرد.
پیامرسانهای داخلی در چند سال اخیر شروع به فعالیت کرده و در حال فعالیت هستند. اما استفاده بیشتر از این ابزارهای داخلی زمانی مشهود شد که پیامرسان خارجی تلگرام فیلتر شد و این به پیامرسانهای داخلی فرصت داد تا وارد بازار شوند.
در اوایل شکلگیری و معرفی پیامرسانهای داخلی، کارشناسان بیان کردند که مردم به دنبال پیامرسان با کیفیت هستند و به دلیل کمبود کیفیت، از پیامرسانهای داخلی استفاده نمیکنند. اما به مرور زمان، شبکههای اجتماعی خارجی مانند تلگرام توانستند ضعفهای خود را برطرف کنند و بهبود بخشند. بنابراین، اگر ویژگیها و خدماتی که به شبکههای مانند واتساپ و اینستاگرام ارائه میشود را به پیامرسانهای داخلی بدهیم، آنها هم بهبود خواهند یافت و خدمات بهتری ارائه خواهند کرد.
حق مردم است که به پیامرسانهایی که اعتماد و صداقت دارند، وصل شوند. در دولت سیزدهم، حمایت و توسعه پیامرسانهای داخلی به خصوص توجه بیشتری به خود جلب کردهاند. طی سال گذشته، با توجه به حمایتهای دولتی و انجام شده، تعداد کاربران پیامرسانهای داخلی به طور چشمگیری افزایش یافته است.
همراه با حمایتهای دولتی، توسعه خدمات پیامرسانها نیز باعث رشد کاربران و در نتیجه بازخورد مثبتی ایجاد شده است. به عنوان مثال، در سال گذشته، پیامرسانهای داخلی قصد داشتند قابلیت تماس صوتی را اضافه کنند. این قابلیت به دنبال درخواست برخی کاربران مقیم خارج از کشور برای برقراری ارتباط با خانوادههایشان اضافه شد. اخیراً، یک پیامرسان دیگر نیز این قابلیت را به ارمغان آورده است.
تلاش برای کسب رضایت و اعتماد عمومی کاربران پیامرسانهای داخلی به توسعه قابلیتها محدود نشده است. در واقع، این پیامرسانها بهبودهای گستردهتری را برای ارتباط کاربران ارائه دادهاند. این اقدامات به دنبال نارضایتی کاربران از پیچیدگی و تعداد زیاد پیامرسانهای داخلی بوده و در نتیجه، امکان ارتباط مستقیم بین آنها فراهم شده است.
اما اکنون، با توسعه پیامرسانهای داخلی که بیشتر مردم از آنها استفاده میکنند، مشکلاتی نیز در این پلتفرمها اتفاق میافتد که ممکن است باعث کاهش استفاده از پیامرسانهای داخلی و افزایش استفاده از پیامرسانهای خارجی شود.
بعضی از پیامرسانهای داخلی در طول سالهای اخیر چندین بار با مشکلاتی مواجه شدهاند که باعث نارضایتی کاربران شده است. به عنوان مثال، در اردیبهشت ماه، برخی از پیامرسانهای داخلی مانند ایتا، بله و ویراستی به دلیل مشکل در تامین برق در یکی از دیتاسنترها از دسترس خارج شدند.
در روزهای اخیر، دو پیامرسان داخلی دیگر نیز با مشکل رو به رو شدند و امکان ارسال پیام وجود نداشت. مدیرعامل یکی از این پیامرسانها اعلام کرد که عملیات ارتقای سیستمها بیش از پیشبینی زمانبر بوده و همچنان ادامه دارد. این موضوع باعث ایجاد مشکلاتی برای کاربران نشده است.
رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز به این مشکلات اشاره کرده و از شرکتهای پیامرسان داخلی خواسته است که زیرساختهای خود را بهبود بخشند. همچنین اعلام کرده است که ممکن است در روزهای آتی کاربران دچار مشکلاتی شوند، اما اقداماتی جهت رفع این مشکلات انجام میشود.
این سازمان نیز بستههای تخفیفی را برای تبلیغات کسب و کارها در این پیامرسانها فراهم کرده است تا کسبوکارها از این فرصت بهرهمند شوند. همچنین تصمیم گرفته است که بسته تخفیفی را تمدید کند.
هرچند وظیفه اصلی توسعه و بهبود پیامرسانها بر عهده خودشان است، اما به نظر میرسد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مسئولیت ایجاد شرایط مناسب برای عملکرد بهتر این پلتفرمها را دارد. این شامل کمک به تامین زیرساختهای شبکهای، امنیت و ذخیرهسازی دادهها و کاهش هزینههای مرتبط با پهنای باند است. این وزارتخانه اقداماتی در این خصوص انجام داده و بهبودیهای لازم را در این زمینهها ایجاد کرده است.
یکی از اقدامات وزارت ارتباطات ایجاد ابر خدمات پایه است که به عبارت دیگر این وزارتخانه شرایطی را فراهم کرده است که پیامرسانها مانند ایتا، به طور کامل بر این سرویسها متکی شوند و پایداری آنها افزایش یابد.
هرچند پیامرسانهای داخلی تازهکار هستند و تا چند سال اخیر فرصت کافی برای رشد و توسعه نداشتند، اما با توجه به شرایط جامعه و تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، تطابق آنها با نیازها و انتظارات کاربران زمانبر است. با این حال، چرا پیامرسانها به نحو کافی سریع تر تمهیدات لازم را برای ارائه بهتر خدمات در نظر نمیگیرند؟ آیا بهتر نبود زمانی که استفاده از پیامرسانهای داخلی افزایش یافته و کاربران بیشتری به آنها روی میآورند، زیرساختهای فنی مورد نیاز را فراهم میکردند؟ این سوالات نشاندهنده اهمیت مسألهای است که ادامه مشکلات میتواند به مهاجرت کاربران به پیامرسانهای خارجی منجر شود.