جزئیات جدید از افزایش درآمدهای مالیاتی سال آینده و اصلاحات ساختاری بودجه

با اصلاح ساختاری بودجه در سال آینده، مقامات اقتصادی اعلام کرده‌اند که ۶۱ درصد از کل بودجه پیش‌بینی شده (به مبلغ ۲۴۶۰ هزار میلیارد تومان) به درآمدهای پایدار اختصاص داده خواهد شد. این میزان درآمدها نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش داشته و افزایش درآمدهای مالیاتی نیز براساس تورم و افزایش تعداد مشمولان تعیین شده است. هرچند، افزایش یک درصدی مالیات بر ارزش افزوده نیز یکی از بندهای بودجه است که در مورد آن جزئیات بیشتری ارائه نشده است.

در اول آذر ماه، بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور تقدیم مجلس شده است. این لایحه شامل هفت فصل است که شامل احکامی درباره سقف منابع، سقف درآمد و تراز عملیاتی سقف واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای، سقف واگذاری دارایی‌های مالی، منابع هدفمندسازی یارانه‌ها و مفروضات پیش‌بینی منابع و مصارف بودجه می‌شود. همچنین، اخیراً رئیس جمهور نیز با حضور در مجلس، درباره لایحه بودجه سال آینده صحبت کرده است.

به طور کلی، در لایحه بودجه ۱۴۰۳، منابع عمومی دولت با رشد ۱۸.۲ درصدی به مبلغ ۲۴۶۲ هزار میلیارد تومان و درآمدهای پایدار نیز با رشد ۴۱.۹ درصدی به ۱۴۹۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. در بخش درآمدهای پایدار دولت، بیشترین سهم را درآمدهای مالیاتی دارد که با رشد ۴۹.۸ درصدی نسبت به سال جاری، ۱۱۲۲ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. درآمدهای حاصل از حقوق ورودی نیز در رتبه بعدی قرار دارد که به مبلغ ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بوده و با رشد منفی ۳.۸ درصدی مواجه است.

بخش‌های بحث‌برانگیز لایحه بودجه شامل افزایش مالیات‌ها و کاهش سهم نفت در بودجه می‌باشد. به همین دلیل، در روزهای اخیر، مسئولان اقتصادی مختلف توضیحاتی درباره افزایش مالیات در بودجه ارائه کرده‌اند. برای مثال، رئیس جمهور اعلام کرده است که این افزایش مالیات برای حقوق‌بگیران تأثیری نخواهد داشت، بلکه به کسانی که فرار مالیاتی دارند پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر، تلاش شده است تا از افرادی که درآمد قابل توجهی دارند و در مالیات مشارکت نمی‌کنند، مالیاتی دریافت شود. رئیس جمهور همچنین تأکید کرده است که در بودجه هیچ پایه مالیاتی جدیدی وجود ندارد و آنچه وجود دارد، جلوگیری از فرار مالیاتی است.

درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده چگونه رشد کرد؟

داود منظور، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در یک برنامه تلویزیونی تأکید کرده است که افزایش سهم درآمدهای مالیاتی در لایحه بودجه سال آینده، فشار مالیاتی جدیدی بر روی افراد حقوقی و شرکت‌ها ایجاد نمی‌کند. او بیان کرده که رشد مالیات‌ها ناشی از افزایش ضرایب مالیاتی نیست، بلکه به دلیل وجود تورم در کشور و افزایش تعداد مودیان است. افزایش تورم باعث افزایش سود شرکت‌ها به صورت عددی می‌شود و مقدار مالیات نیز با توجه به این تورم رشد می‌کند. همچنین، تعداد مودیان در دو سال اخیر از ۲.۹ میلیون نفر به ۵.۵ میلیون نفر افزایش یافته است.

هرچند، منظور به این نکته اشاره نکرده است که در بودجه سال آینده، مالیات بر ارزش افزوده نیز با یک درصد افزایش به ۱۰ درصد خواهد رسید و تأثیری بر درآمدهای مالیاتی دولت خواهد داشت. برخی کارشناسان به دلیل تأثیر این تصمیم بر قیمت کالاها و خدمات، خواستار منتفی شدن آن شده بودند.

اصلاح ساختاری بودجه به چه معناست؟

در این برنامه، به یک نکته مهم دیگر درباره اصلاح ساختار بودجه اشاره شده است و توضیحاتی درباره کاهش وابستگی بودجه به نفت ارائه شده است. در واقع، بودجه دولت از منابع مالی مختلف تأمین می‌شود که شامل درآمدهای عمومی دولت مانند مالیات‌ها و حقوق گمرکی، منابع واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای مثل فروش نفت و گاز و واگذاری اموال دولت، و سوم واگذاری دارایی‌های مالی مثل فروش اوراق مشارکت است. از این منابع، تنها درآمدهای عمومی به عنوان درآمد پایدار محسوب می‌شوند.

در سال آینده، ۶۱ درصد از کل بودجه پیش‌بینی شده به ارزش ۲۴۶۰ هزار میلیارد تومان، مربوط به درآمدهای پایدار خواهد بود، ۲۶ درصد مربوط به واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و ۱۳ درصد مربوط به واگذاری دارایی‌های مالی خواهد بود. این نسبت در مقایسه با سال قبل نشان می‌دهد که سهم واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای کاهش یافته و به سهم درآمدهای پایدار افزوده شده است.

اخباری کوتاه درباره اعتبارات عمرانی سال آینده:

در مصاحبه، به اعتبارات عمرانی نیز اشاره شده است. بر اساس آنچه گفته شده، در قسمت اول بودجه که شامل تصمیم‌گیری‌های کلان است، تصمیماتی درباره اعتبارات عمرانی اتخاذ شده است. اعتبارات عمرانی به میزان ۳۷۰ هزار میلیارد تومان برای سال آینده پیش‌بینی شده است، که تقریباً با سال جاری برابر است. همچنین، برای هزینه‌های جاری رشد تقریباً ۲۰ درصدی پیش‌بینی شده است. با این حال، بر اساس گفته‌ها، رشد هزینه‌های جاری محدودتر است، زیرا منابع محدودی برای پاسخگویی به این رشد وجود دارد.