واضح آرشیو وب فارسی:فارس: رضا علیپورخرید هواپیما با رویکرد انتخاباتی
خرید فلهای هواپیما یک علت میتواند داشته باشد و آن انتخابات 96 است. دست دولت در عملکرد اقتصادی خالی است. برجام هم بر خلاف انتظار دکتر روحانی گشایش اقتصادی به دنبال نداشت. همین باعث شده تا تمام همّ دولت بر ارائه ظاهری چند نمونه از گشایش اقتصادی باشد.
1- خرید 118 فروند هواپیما ایرباس به ارزش 10.5 میلیارد دلار فعلا با مشکل مواجه شده است. چرا که بیش از 10 درصد از اقلام آن ساخت آمریکاست و نیاز به اخذ مجوز از وزارت خزانهداری امریکا دارد (به دلیل باقیماندن تحریمهای آمریکا در پسابرجام). در حالیکه ایرباس منتظر آمریکاییها بود، خبر خرید همین تعداد هواپیما بوئینگ از سوی شرکت هما اعلام شد. ظاهرا شرکت هما و مدیر آن آقای پرورش از کیسه خلیفه خرج کرده و برای جلب رضایت خزانهداری، قصد دارند شرکت بوئینگ را هم از رکود خارج کنند. جالب اینکه علاوه بر ایرباس و بوئینگ، قرار است 20 فروند هواپیما هم از شرکت ای تی ار ایتالیا خریداری شود. مجموع این تعداد هواپیما چیزی حدود 50 میلیارد دلار ارزبری دارد که قائدتا باید از محل افزایش نرخ بلیط هواپیما و احتمالا افزایش درآمدهای مالیاتی تامین شود.
2- با گذشت چند ماه از سفر فرانسوی رئیس جمهور، مجوز خزانهداری امریکا هنوز صادر نشده است. سناتورها در کنگره طرح تحریمی جدیدی تهیه کردند که فروش هواپیما به ایران را به هر شکل ممنوع میکند. دولت اوباما هم فعلا در فضای انتخابات آمریکاست و قصد ندارد به جمهوری خواهان بهانه بدهد. به گفته متخصصان صنعت هوایی آمریکا مجوز تا آبان ماه (بعد انتخابات آمریکا) صادر نمیشود.
3- گرچه دولتیها خرید هواپیما را قطعی میدانند، اما هنوز هیچیک از قراردادها نهایی نشده و فعلا در حد تفاهم نامه است. بعد از مجوز خزانهداری، دو مشکل دیگر هم باقیست. اول اینکه بانکهای خارجی حاضر به تامین مالی قرارداد نیستند و نحوه پرداخت در هالهای از ابهام قرار دارد. مشکل بعدی نقدینگی شرکت هماست. هما شرکت بزرگ دولتی است که باید مطابق اصل 44 واگذار شود اما همانند دیگر شرکتهای ناکارآمد دولتی به دلیل زیان ده بودن، تاکنون واگذار نشده است. هما به هیچ وجه توانایی خرید حدود 260 هواپیما را ندارد. مطابق عرف فایننسها باید 15 درصد مبلغ به صورت پیش پرداخت از طرف ایران پرداخت شود که مبلغ آن تنها در مورد ایرباسها (با فرض مرحلهای بودن) به رقمی حدود 300 میلیون دلار میرسد. هما قادر به پرداخت این رقم نیست و چشم به صندوق توسعه ملی دوخته است. اما به دلیل دولتی و در لیست واگذاری بودن، نمیتواند از صندوق وام بگیرد. شاید تنها راهکار، دور زدن قانون با صدور مجوزهای محرمانه برای دستبرد به صندوق باشد.
4- حتی اگر از سد چند مانع فوق عبور شود، باز هما در تامین مسافر و حتی خلبان مشکل دارد. طرح توجیه اقتصادی برای خرید فلهای فوق وجود ندارد. مهمتر این که تخصیص چند ده میلیارد دلار از منابع ارزی کشور برای خرید هواپیما با مفهوم اقتصاد مقاومتی و اولویتهای ضروری تر دوره رکود مغایر است. در شرایطی که 400 هزار میلیارد تومان پروژه نیم تمام صنعتی در کشور و دهها هزار واحدهای تولیدی کشور منتظر خط اعتباری ارزی هستند، تخصیص اندک منابع ارزی کشور به خرید هواپیما چه معنایی دارد؟ چرا باید ذخائر ارزی کشور پیش خور شود؟ چه کسی از این موضوع بهره مند میشود؟ سهم عموم مردم که توانایی خرید بلیط قطار را هم ندارند از این هواپیماها چیست؟ مقام معظم رهبری این مغایرت با اقتصاد مقاومتی را در جلسه افطاری با دانشجویان در سال جاری مورد انتقاد قرار دادند:
«خب این گفته شد که حالا به جای اینکه جادّه را درست کنند میروند سراغ هواپیما؛ این حرف درستی است، یعنی ما هم این اشکال را داریم؛ منتها این را توجّه داشته باشید و من هم بارها قبلاً گفتهام که رهبری نمیتواند در تصمیمگیریهای موردیِ دستگاههای گوناگون دولتی مدام وارد بشود و مدام بگوید این باشد، این نباشد؛ این نمیشود. نه قانون این اجازه را میدهد، نه منطق این اجازه را میدهد. دستگاهها مسئولینی دارند؛ اگرچنانچه یک مسئولی در یک موردی اشتباهی دارد، [کار] غلطی انجام میدهد، خب وظیفهی مجلس است و باید مجلس استیضاح کند؛ یا اگرچنانچه کار، کار غلطی است، در دولت بایستی مورد مداقّه قرار بگیرد؛ رئیس جمهور بایستی مانع بشود و جلویش را بگیرد. اینجور نیست که انسان در موارد گوناگون بتواند بگوید آقا، هواپیمای ایرباس [بخرید یا نخرید]. البتّه من تذکّر دادم؛ هم به خود وزیر راه، هم به رئیس جمهور، هم در جلسات گوناگون گفتم. ما حتّی به همین قرارگاه بهاصطلاح اقتصاد مقاومتی گفتیم شما موظّفید نگاه کنید ببینید خرید این هواپیماها در کجای اقتصاد مقاومتی قرار میگیرد. این را گفتهایم، تذکّر میدهیم، امّا اینکه جلو برویم و مانع بشویم، نه، این تکلیف و وظیفهی ما نیست.» مقام معظم رهبری 12/4/95
5- خرید فلهای هواپیما یک علت میتواند داشته باشد و آن انتخابات 96 است. دست دولت در عملکرد اقتصادی خالی است. برجام هم بر خلاف انتظار دکتر روحانی گشایش اقتصادی به دنبال نداشت. همین باعث شده تا تمام همّ دولت بر ارائه ظاهری چند نمونه از گشایش اقتصادی باشد. وقتی خبر خرید ایرباس میتواند بر ذهنیت مردم در انتخابات اسفند ماه 94 موثر باشد، پس حتما ورود هواپیماها تاثیر بسیار بیشتری خواهد داشت. مهم نیست واقعیت اقتصادی چیست مهم ذهنیت مردم است که از نظر دولتیها متاثر خواهد شد. انتهای متن/
95/05/26 :: 08:16
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 49]